Türkiye’de Kurulmuş Yabancı Sermayeli Bankaların 2015 Yılındaki Performanslarının Oran Analizi Yöntemi ile İncelenmesi

Yıl 2017, Cilt: 3 Sayı: 1, 6 - 32, 01.02.2017

Ali Bora Erdal Arslan

Öz

Yabancı sermayeli bankalar bulundukları ülke ekonomilerine olumlu
katkı sağlamalarının yanında olumsuz etkileri de bulunabilmekte,
özellikle kriz dönemlerinde kendi karlarını artıran ancak krizi
tetikleyen davranışlarda bulunabilmektedirler. Bu banka grubunun
sektördeki payının düşük olması nedeniyle krizlerin kaynağı olarak
gösterilemeyeceğini savunan görüşler bulunmaktadır. Yabancı
sermayeli bankalar gelişmekte olan ülke piyasalarına şube (genel
müdürlük) açarak veya bankaların hisselerini satın alarak
girebilmektedirler. Bu çalışmada Türkiye’deki yabancı sermayeli
bankaların 2015 yılındaki durumu incelenmiş, incelemede oran analizi
kullanılmıştır. Oran analizi özellikle karşılaştırmalar için kullanılan
anlaşılır ve yaygın bir teknik olması nedeni ile tercih edilmiştir.
Türkiye’de yabancı sermayeli bankaların sektördeki payları 2014
yılında %15,4 iken 2015 yılında %26,9’a çıkmıştır. 2015 yılındaki
verilere göre Türkiye’de kurulmuş yabancı sermayeli bankaların
%21,2’si satın alma yolu ile Türkiye’deki faaliyetlerine başlamışlardır.
2015 yılı için incelenen şube sayısı ve personel sayısı ile aktif büyüklüğe
göre, kredilere göre, mevduata göre ve karlılığa göre sektör payları
dikkate alındığında yabancı sermayeli bankalar grubuna 2015 yılında
geçen Garanti Bankası, 2006 yılında geçen Denizbank ve Finans Bank
ilk üç sırayı almıştır.

Anahtar Kelimeler

yabancı sermaya, banka, 2015

Kaynakça

• Akbalık, Murat ve İbrahim Sırma(2013), “Türkiye’de Yabancı Bankaların Etkinliği;Veri Zarflama Analiz Uygulaması”, Finansal Araştırmalar ve Çalışmalar Dergisi, [S.l.], v. 4, n. 8, . ISSN 1903-1123. Erişim Adresi: http://e-dergi.marmara.edu.tr/marufacd/article/view/5000004941, 09.11.2014. Akgüç, Öztin (2007), “Türkiye’de Yabancı Bankalar”, Muhasebe ve Finansman Dergisi, Sayı: 36, s. 6 – 17. Aktaş, Hüseyin ve Mahmut Kargın (2007), “Türk Bankacılık Sektöründeki Yabancı ve Ulusal Bankaların Finansal Oranlar Açısından Karşılaştırılması”, Yönetim ve Ekonomi, Cilt:14, Sayı: 2, s. 31 – 45. Apak, Sudi (2007), “Yabancı Bankalar ve Bankacılık Kanunu”, Muhasebe ve Finans Dergisi, Sayı 36, s.18-25. Ata, H. Ali (2009), “Banka Yabancılaşmasının Türkiye’deki Yerli ve Yabancı Bankalar Açısından Karşılaştırılması” Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, Cilt: 23, Sayı: 4, s. 109 – 124. Claessens, Stijn, Aslı Demirgüç-Kunt and Harry Huızınga (2001) , “How Does Foreign Entry Affect Domestic Banking Markets?” Journal of Banking and Finance, 25, 2001, s. 891–911, www.elsevier.com/locate/econbase, 26.06.2015. Çakar, Vesile (2003), Yabancı Sermayeli Banka Girişleri ve Ulusal Bankacılık Sektörleri Üzerindeki Etkileri, Uzmanlık Yeterlilik Tezi, Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası Bankacılık ve Finansal Kuruluşlar Genel Müdürlüğü, Ankara. Çelik, Tuncay ve Çiğdem Ürünveren (2009), “Yabancı Banka Girişlerinin Türk Bankacılık Sektörüne Rekabet Etkisi: 2002-2007”, Niğde Üniversitesi İİBF Dergisi, Cilt: 2, Sayı: 2, s.42-59. Denizer, Cevdet (1999), Foreign Bank Entry in Turkey’s Banking Sector, 1980–1997, World Bank Working Paper. http://elibrary.worldbank.org/doi/pdf/10.1596/1813-9450-2462, 24.06.2015. Kosmıdou, K., F. Pasıouras, C. Zopounıdıs and M. Doumpos (2006), “A Multivariate Analysis of the Financial Characteristics of Foreign and Domestic Banks in the UK”, Omega 34, s. 189 – 195. www.sciencedirect.com, 03.08.2014. Kücükaksoy, İsmail ve Selcan Önal (2013),” Türk Bankacılık Sektöründe Faaliyet Gösteren Bankaların Etkinliklerinin Veri Zarflama Analizi Yöntemi İle Ölçülmesi: 2004-2011 Yılları Uygulaması”, Ekonometri ve İstatistik, Sayı:18, s. 56-80. Önal, Yıldırım Beyazıt ve Nuri Cemhan Sevimeser (2006), “Yabancı Banka Girişlerinin Türk Bankacılık Sistemine Etkileri: Yerli Ve Yabancı Bankaların Etkinlik Analizi”, Ç.Ü. Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, Cilt 15, Sayı 2, s.295-312. Sarıtaş, Hakan ve Altan Gökçe (2012), “Türkiye’de Faaliyet Gösteren Ulusal ve Yabancı Sermayeli Bankaların Sermaye Yeterlilik Oranı Açısından Değerlendirilmesi”, Finans Politik & Ekonomik Yorumlar, Cilt: 49 Sayı: 571, s. 33 – 42. Şahin, Arzu ve Hatice Doğukanlı (2014), “Yabancı Bankaların KOBİ Kredilerine Etkileri: Türkiye İçin Bir İnceleme”, BDDK Bankacılık ve Finansal Piyasalar, Cilt: 8, Sayı: 2, s. 39 – 73. Türkiye Bankalar Birliği Bankacılık ve Araştırma Grubu (2005), “Türkiye’de Yabancı Bankalar”, Bankacılar Dergisi, Sayı 52, s. 3 – 9. Tschoegl, Adrian (2003), Financial Crisis & the Presence of Foreign Banks, The Wharton Financial Institutions Center, Working Paper, www.fic.wharton.upenn.edu, 29.01.2015. Tekebaş, Güniz Odyakmaz (2005), Türkiye’de Finansal Entegrasyon Süreci ve Bankacılıkta Yabancı Sermaye, TASAM Stratejik Rapor No: 12. Lensınk, Robert and Niels, Hermes (2004), “The Short Term Effects of Foreign Bank Entry on Domestic Bank Behaviour: Does Economic Development Matter?”, Journal of Banking & Finance, 28, s.553 - 568. http://www.sciencedirect.com/science/article/B6VCY-483SV7K1/2/3a096c2cb187566166604a5e4a5d7839, 30.06.2015. Türkiye Bankalar Birliği (2016a), Türkiye’de Bankacılık Sistemi, 1959 – 2015, Haziran, https://www.tbb.org.tr/Content/Upload/istatistikiraporlar/tumu/1033/58._Yilinda_Turkiye_Bank alar_Birligi_ve_Turkiye'de_Bankacilik_Sistemi_Istatistik_Ekleri.zip. Türkiye Bankalar Birliği (2016b), Türkiye'de Bankacılık Sistemi Seçilmiş Rasyolar, 2005 – 2015, Rapor Kodu: YT05, Temmuz. ABank Faaliyet Raporu, 2015. A&T Bank Faaliyet Raporu 2015. Bank Of Tokyo-Mitsubishi UFJ Turkey A.Ş, 1 Ocak – 31 Aralık 2015 Hesap Dönemine Ait Bağımsız Denetim Raporu, Konsolide Olmayan Finansal Tablolar ve Finansal Tablolara İlişkin Dipnotlar. Burgan Bank A.Ş., 31 Aralık 2015 Tarihi İtibarıyla Hazırlanan Kamuya Açıklanacak Konsolide Olmayan Finansal Tablolar, Bunlara İlişkin Açıklama ve Dipnotlar İle Bağımsız Denetim Raporu. Citibank A.Ş. 2015 Faaliyet Raporu. Deutsche Bank Anonim Şirketi, 31 Aralık 2015 Tarihinde Sona Eren Hesap Dönemine Ait Finansal Tablolar ve Bağımsız Denetim Raporu. HSBC Bank Anonim Şirketi 2015 Yılı Faaliyet Raporu. ICBC Turkey Bank A.Ş. 2015 Yılı Faaliyet Raporu. Odeabank 2015 Faaliyet Raporu. Rabobank A.Ş. 31 Aralık 2015 Tarihi İtibarıyla Bağımsız Denetim Raporu, Konsolide Olmayan Finansal Tablolar ve Finansal Tablolara İlişkin Dipnotlar. Turkland Bank A.Ş. 31 Aralık 2015 Tarihi İtibarıyla Bağımsız Denetim Raporu, Konsolide Olmayan Finansal Tablolar ve Finansal Tablolara İlişkin Dipnotlar.. Türkiye Garanti Bankası Anonim Şirketi 31 Aralık 2015 Hesap Dönemine Ait Finansal Tablolar ve Bağımsız Denetim Raporu.