Çok Kriterli Karar Verme Yöntemleri ile Bulut Hizmet Sağlayıcı Sıralaması

Yıl 2019, Cilt: 6 Sayı: 1, 20 - 34, 10.02.2020

Buse Uslu Şeyda Gür Tamer Eren Evren Can Özcan

Öz

Teknolojinin gelişmesi ve endüstri 4.0, Nesnelerin İnterneti, büyük veri gibi kavramların ortaya çıkması, birçok sektörü bilgi güvenliği ve sınıflandırması yönünden etkilemiştir. Teknolojinin hızlı bir şekilde gelişmesi, verilerin tutulması, saklanması, gizliliği ve kolay erişilebilmesi gibi yeni ihtiyaçlar doğurmuştur. Teknolojideki bu değişim şirketler arası rekabet boyutunun da değişmesini sağlamıştır. Şirketlerin verilerinin güvenli bir şekilde saklanıp, hızlı bir şekilde erişebilmek için aktif olarak bulut hizmet sistemlerini kullanması gerekmektedir. Bulut hizmet sistemlerini kullanan şirketler, daha az maliyet, veri yönetimi kolaylığı ve hızlı erişilebilirlik gibi avantajlara sahip olacaktır. Çalışma kapsamında bulut hizmet ve bulut hizmet sağlayıcıları araştırılmıştır. Türkiye Ankara bölgesinde 235 çalışanı olan orta ölçekli bir yazılım şirketi incelenmiştir. Ele alınan orta ölçekli yazılım şirketinin verilerini işleyebilmesi ve saklayabilmesi için kendisine en uygun bulut hizmet sağlayıcısının seçilmesi gerekmektedir. Yapılan çalışmada, uzmanlar tarafından 7 bulut hizmet sağlayıcısı ve bulut hizmet sağlayıcı seçiminde etkili olan 5 kriter belirlenmiştir. Belirlenen bulut hizmet sağlayıcıları sıralaması için çok kriterli karar verme yöntemlerinden TOPSIS ve PROMETHEE yöntemleri kullanılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Bulut hizmet, Bulut hizmet seçimi, Çok Kriterli Karar Verme, TOPSIS, PROMETHEE, Bulut hizmet sağlayıcıları

Multi-criteria decision making and cloud service provider ranking

Öz

The development of technology and the emergence of concepts such as industry 4.0, the Internet of Things, big data have affected many sectors in terms of information security and classification. The rapid development of technology has created new needs such as data retention, storage, confidentiality and easy access. This change in technology has also changed the competition between companies. Companies need to actively use cloud service systems in order to store their data securely and access them quickly. Companies using cloud service systems will have advantages such as less cost, ease of data management and fast accessibility. In this study, cloud service and cloud service providers were investigated. Turkey a mid-sized software company that has 235 employees in Ankara were investigated. In order for the medium-sized software company under consideration to process and store its data, it is necessary to select the most appropriate cloud service provider. In the study, 7 cloud service providers and 5 criteria that are effective in selecting cloud service providers were determined by the experts. TOPSIS and PROMETHEE methods, which are multi-criteria decision-making methods, were used for the ranking of cloud service providers.

Anahtar Kelimeler

Cloud service, Cloud service selection, Multi Criteria Decision Making, TOPSIS, PROMETHEE, Cloud service providers

Kaynakça

• Aksakallı, I. K., (2019). Bulut Bilişimde Güvenlik Zafiyetleri, Tehditleri ve Bu Tehditlere Yönelik Güvenlik Önerileri. Uluslararası Bilgi Güvenliği Mühendisliği Dergisi, 5(1), 8-34.
• Aksu, İ., (2017). Bilişim Teknolojisinden Muhasebeye Açılan Pencere: Bulut Muhasebesi. Birey ve Toplum Sosyal Bilimler Dergisi, 7(1), 79-102.
• Aktepe, Ç., ve Yaşar Saatçıoğlu, Ö. (2017). Cloud Computing Adoption in Logistics Firms İn Turkey: An Exploratory Study. Sosyal Bilimler Arastirmalari Dergisi, 7(1).
• Al-Faifi, A., Song, B., Hassan, M. M., Alamri, A., ve Gumaei, A. (2019). A Hybrid Multi Criteria Decision Method For Cloud Service Selection From Smart Data. Future Generation Computer Systems, 93, 43-57.
• Allahverdi, M., (2017). Bulut Muhasebe Sistemleri ve Bir Swot Analizi. Muhasebe ve Finansman Dergisi, 92-105.
• Alp, S., ve Engin, T., (2011). Trafik Kazalarının Nedenleri ve Sonuçları Arasındaki İlişkinin Topsıs ve Ahp Yöntemleri Kullanılarak Analizi ve Değerlendirilmesi. İstanbul Ticaret Üniversitesi Fen Bilimleri Dergisi, 65-87.
• Arrasjid, J. Y., Lin, B., Veeramraju, R., Kaplan, S., Epping, D., ve Haines, M., (2011). Cloud Computing With Vmware Vcloud Director. Usa: Usenıx Association.
• Aytekin, A., (2016). Hastaların Hastane Tercihinde Etkili Kriterler ve Hastanelerin MULTIMOORA ile Sıralanması: Eskişehir Örneği. İşletme ve İktisat Çalışmaları Dergisi, 4(4), 134-143.
• Aytekin, A., Erdogan, Y., ve Kavalci, K., (2016). Yeni Bir İş Modeli: Muhasebe Alanında Bulut Bilişim/A New Busıness Model: Cloud Computıng in Accounting Field. International Journal Of Management Economics & Business, 12, 46.
• Basu, A., ve Ghosh, S., (2018). Implementing Fuzzy TOPSIS in Cloud Type And Service Provider Selection. Advances in Fuzzy Systems, 2018.
• Baun, C., Kunze, M., Nimis, J., ve Tai, S., (2011). Cloud Computing: Web-Based Dynamic It Services. Springer Science & Business Media.
• Bayın, G., Yeşilaydın, G., ve Özkan, O., (2016). Bulut Bilişimin Sağlık Hizmetlerinde Kullanımı. Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, (48), 233-253.
• Bhardwaj, S., Jain, L., & Jain, S., (2010). Cloud Computing: A Study Of İnfrastructure As A Service (Iaas). International Journal Of Engineering And İnformation Technology, 2(1), 60-63.
• Brans, J. P., Vincke, P., ve Mareschal, B. (1986). How to select and how to rank projects: The PROMETHEE method. European journal of operational research, 24(2), 228-238.
• Buyruk A., (2019). Bulut Muhasebe ve İşletmelerde Uygulanması. Journal Of Accounting & Finance.
• Bedir, N., Özder, E. H., ve Eren, T. (2016). Course Selection with AHP & PROMETHEE Methods for Post Graduate Students: An Application in Kırıkkale University Graduate School of Natural and Applied Sciences.
• Çakır, E., ve Karabıyık, B. K., (2017). Bütünleşik Swara-Copras Yöntemi Kullanarak Bulut Depolama Hizmet Sağlayıcılarının Değerlendirilmesi. Bilişim Teknolojileri Dergisi, 10(4), 417-434.
• Dağdeviren, M., Erarslan, E., (2008). Promethee Sıralama Yöntemi ile Tedarikçi Seçimi. Gazi Üniversitesi Mühendislik-Mimarlık Fakültesi Dergisi, 23 (1), 69-75
• Efe, A., ve Omak, İ., (2019). Bulut Hizmet Sağlayıcılarının Hüküm ve Koşullarında Siber Güvenlikle İlgili Hususlar. İleri Teknoloji Bilimleri Dergisi, 8(1), 22-44. Emekci, A., Kuğu, E., ve Temiztürk, M., (2016). Adli Bilişim Ezberlerini Bozan Bir Düzlem: Bulut Bilişim. Uluslararası Bilgi Güvenliği Mühendisliği Dergisi, 2(1), 8-14.
• Eren, T., ve Gür, S., (2017). Selection of 3PL Company For Online Shopping Sites With Ahp And Topsıs Method. Hitit University Journal Of Social Sciences Institute.
• Farshidi, S., Jansen, S., De Jong, R., ve Brinkkemper, S., (2018). A Decision Support System For Cloud Service Provider Selection Problem in Software Producing Organizations. In 2018 Ieee 20th Conference On Business Informatics, Ieee.
• Henkoğlu, T., ve Külcü, Ö., (2013). Bilgi Erişim Platformu Olarak Bulut Bilişim: Riskler ve Hukuksal Koşullar Üzerine Bir İnceleme. Bilgi Dünyası, 14(1), 62-86.
• Hwang, C., ve Yoon, K., (1981). Methods For Multiple Attribute Decision Making. In Multiple Attribute Decision Making, 58-191.
• Josep, A. D., Katz, R., Konwinski, A., Gunho, L. E. E., Patterson, D., ve Rabkin, A., (2010). A View Of Cloud Computing. Communications Of The Ac.
• Kandukuri, B. R., ve Rakshit, A., (2009). Cloud Security İssues. In 2009 Ieee International Conference On Services Computing.
• Koruyan, K., ve Bingöl, F. I., (2015). Bulut Bilişim Hizmet Sağlayıcılarının Veriyi Koruyamamaları Durumuyla İlgili Türk, Avrupa Birliği ve Amerikan Hukukundaki Düzenlemeler. Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 367-388.
• Lang, M., Wiesche, M., ve Krcmar, H., (2018). Criteria For Selecting Cloud Service Providers: A Delphi Study Of Quality-Of-Service Attributes. Information & Management, 746-758.
• Mell, P., ve Grance, T., (2009). Perspectives On Cloud Computing And Standards. Usa, Nist.
• Mell, P., ve Grance, T., (2011). The Nist Definition Of Cloud Computing.
• Özcan, E. C., Özcan, N. A., ve Eren, T., (2017a). CSP Teknolojisine Sahip Güneş Enerjisi Santrallarının Kombine ANP-PROMETHEE Yaklaşımı ile Seçimi. Başkent Üniversitesi Ticari Bilimler Fakültesi Dergisi, 1(1), 18-44.
• Özcan, E. C., Ünlüsoy, S., ve Eren, T., (2017b). A Combined Goal Programming–Ahp Approach Supported with TOPSIS For Maintenance Strategy Selection in Hydroelectric Power Plants. Renewable and Sustainable Energy Reviews, 78, 1410-1423.
• Özkaya, A., Gür, Ş., & Eren, T., (2019). Endüstri 4.0’a Geçiş Sürecinin Analitik Ağ Süreci ile Değerlendirilmesi. Başkent Üniversitesi Ticari Bilimler Fakültesi Dergisi, 3(2), 59-74.
• Pallis, G., (2010). Cloud Computing: The New Frontier Of İnternet Computing. Ieee Internet Computing, 70-73.
• Sandhya, Garg, R., ve Kumar, R., (2018). Computational Madm Evaluation And Ranking Of Cloud Service Providers Using Distance-Based Approach. International Journal Of Information And Decision Sciences, 222-234.
• Smoot, S. R., ve Tan, N. K., (2011). Private Cloud Computing: Consolidation. Virtualization, And Service-Oriented İnfrastructure. Elsevier.
• Tayaksi, C., Ada, E., ve Kazançoğlu, Y., (2016). Bulut Üretim: İşlemler Yönetiminde Yeni Bir Bulut Bilişim Modeli. Ege Academic Review, 16.
• Turan, N., & Kaya, H., (2017). Bulut Bilişim ve Sağlık Bakımı. Koç Üniversitesi Hemşirelikte Eğitim ve Araştırma Dergisi (Head), 161-166.
• Uslu, B., Eren, T., Gür, Ş., ve Özcan, E., (2019). Evaluation Of The Difficulties in The Internet Of Things (Iot) With Multi-Criteria Decision-Making. Processes, 7(3), 164.
• Uslu, B., Gür, Ş., ve Eren, T., (2019). Endüstri 4.0 Uygulaması İçin En İyi Strateji Seçiminin AAS ve TOPSIS Yöntemleri ile Seçilmesi. Eskişehir Teknik Üniversitesi Bilim ve Teknoloji Dergisi B-Teorik Bilimler, 7(1), 13-28.
• Uslu, B., Gür, Ş., Özcan, E., ve Eren, T., (2019). Bulut Hizmet Sağlayıcı Seçiminde Etkili Olan Kriterlerin Çok Kriterli Karar Verme Yöntemleri ile Değerlendirilmesi, (BASIMDA).
• Yıldırım, B., ve Önay, O., (2013). Bulut Teknolojisi Firmalarinin Bulanık AHP–MOORA Yöntemi Kullanılarak Sıralanması. İstanbul Üniversitesi İşletme Fakültesi İşletme İktisadi Enstitüsü Yönetim Dergisi, 59-81.
• Yıldırım, P., Bozyiğit, F., Özcanhan, M. H., & Semih, U. T. K. U. (2017). Bulut Tabanlı Mobil Diyabet Kontrol Uygulaması: Mobil Diyabetim. Internatıonal Journal Of Informatıcs Technologıes, 10(2), 153.
• Yoon, K. Paul., & Hwang, Ching-Lai (1995). Multiple Attribute Decision Making: An Introduction. Sage Publications.
• Xu, X. (2012). From Cloud Computing To Cloud Manufacturing. Robotics And Computer-İntegrated Manufacturing, 28(1), 75-86.