Kamu Görevine Girişte Sözlü Sınav

Yıl 2023, Cilt: 1 Sayı: 2, 153 - 178, 23.08.2023

Efe Bilke

Öz

İdare, mevzuat tarafından kendisine verilen görevleri yerine getirmek için insan kaynağına ihtiyaç duymaktadır. Ne kadar yetenekli kişileri istihdam ederse görevlerini de o kadar iyi bir şekilde ifa edecektir. Bunu temin etmenin en iyi yolu ise sınavlardır. Fakat adaylara kamu görevine girişte fırsat eşitliği sağlanmalı, sınavlar nesnel koşullarda gerçekleştirilmelidir. Aksi hâlde ondan beklenen fayda elde edilemeyecektir. Hiç şüphesiz ki adaylar, dava açma süresi içinde sınavların değerlendirmesinde hukuka aykırılık bulunduğu iddiasıyla mahkemeye başvurabilirler. Ancak uygulamada sözlü sınavların içerik yönünden yargısal denetime elverir şekilde kayıt altında alınmadığı görülmektedir. Bu duruma mevzuat da yasal zemin teşkil etmektedir. Kanaatimizce olması gereken, idare tarafından verilen notun gerekçesi ortaya konulamadığı için sebep unsuru yönünden işlemin iptal edilmesidir. Ancak pek çok kararda yetki ve şekil unsurları yönünden yapılan denetimle yetinildiği görülmektedir. Bunun başlıca sebebi, sınavların değerlendirmesinde idarenin takdir yetkisinin varlığıdır. Mahkemeler bu yetkiden dolayı sınavı içerik yönünden denetlemekte isteksiz davranmaktadırlar. Hâlbuki idarenin takdir yetkisi mutlak değildir. Bu noktada hassas bir denge kurulmalıdır. Hem hukuk devleti olmanın gerektirdiği yargısal denetime işlerlik kazandırılmalı hem de idarenin takdir yetkisi ortadan kaldırılmamalı, ona saygı duyulmalıdır.

Anahtar Kelimeler

Kamu görevlisi, Liyakat, Sözlü Sınav, Takdir Yetkisi, Yargısal Denetim

Kaynakça

• Akgüner T ve Berk K, İdare Hukuku, (8. Baskı, Der 2017)
• Akyılmaz B, Sezginer M ve Kaya C, Türk İdare Hukuku, (10. Baskı, Savaş 2019)
• Atay E E, İdare Hukuku, (7. Baskı, Turhan 2019)
• Avcı M, Devlet Memurları Kanunu Kapsamında Kamu Görevliliğine Giriş, (1. Baskı, Yetkin 2009)
• Cardona F ‘Recruitment in Civil Service Systems of EU Members and in Some Candidate States’, Seminar on Civil Service Recruitment Procedures, Vilnius, 21-22 March 2006, s. 1-21.
• Çağlayan R, İdare Hukuku Dersleri, (4. Baskı, Adalet 2016)
• Gaudemet Y, Droit Administratif, (23. Baskı, LGDJ 2020)
• Gözübüyük A Ş, Yönetim Hukuku, (34. Baskı, Turhan 2016)
• Günday M, İdare Hukuku, (9. Baskı, İmaj 2004)
• Güran S, Memur Hukukunda Kayırma ve Liyakat Sistemleri, (1. Baskı, İÜHF 1980)
• Lebreton G, Droit Administratif Général, (2. Baskı, Dalloz 2019)
• Özyörük M, İdare Hukuku Dersleri, (Çoğaltma 1972)
• Ruhil, A V S ve Camões P J, ‘What Lies Beneath: The Political Roots of State Merit Systems’, (2003) 13(1) Journal of Public Administration Research and Theory, 27-42.
• Sezer Y ve Bilgin H, ‘Sözlü Sınavların Yargısal Denetimi’ (2009) (86) Türkiye Barolar Birliği Dergisi
• Şahin E, ‘Kamu Görevlisi Alımında Sözlü Sınav ve Mülakat Yöntemleri ile Yargısal Denetim Sorunu’, (2023) (81), Ankara Barosu Dergisi, 64-113.
• Şen M L, ‘Liyakat İlkesi ve Türk Personel Sistemindeki Uygulaması’, (1995) 28(1) Amme İdaresi Dergisi, 77-92. Yıldırım T, Yasin M, Kaman N, Özdemir H E, Üstün G ve Okay Tekinsoy Ö, İdare Hukuku, (7. Baskı, On İki Levha 2018)
• Tan T, ‘Sınav Notları ve Yargısal Denetim’ (1975) (18-19) Danıştay Dergisi, 188-192.
• —— ‘Sınav ve Jüri Değerlendirmelerinin Yargısal Denetimi’, (1996) 51(1) Ankara Üniversitesi SBF Dergisi, 409-423.
• Tekin A, ‘Karşılaştırmalı Hukuk ve Liyakat İlkesi Bağlamında Türkiye’de Hâkim ve Savcı Adaylarının Seçimi’, (2021) 8(1), İstanbul Medipol Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, 131-166.
• Tokgöz H, İstisnai Memuriyet, (1. Baskı, Seçkin 2016)
• Tutum C, ‘Yönetimin Siyasallaşması ve Partizanlık’, (1976) 9(4) Amme İdaresi Dergisi, 9-32.
• Uz A ve Demircioğlu M Y, Sözlü-Mülakat Sınavları ve Yargısal Denetim, (1. Baskı, Adalet 2012)
• Van Acker W, ‘Civil Service Recruitment: Recruiting the Right Persons the Right Way’, (2019) (20) Governance Notes, 1-5.
• Yılmaz H, ‘Hâkim ve Savcı Adayı Alımında Mülâkat Sınavına İlişkin Hukuksal Sorunlar’, (2011) (93), Türkiye Barolar Birliği Dergisi, 35-52.