Hafif usulünün çeşitlerinin incelenmesi

Yıl 2018, Cilt: 6 Sayı: 2, 1927 - 1942, 30.12.2018

Resul Bağı

Öz

Geçmişten günümüze meşk sistemine bağlı olarak geleneğin aktarılması yoluyla süregelen Türk Musikisinde müziğin icrası, eğitimi ve buna bağlı olarak gelecek kuşaklara aktarılması önemli bir yere sahiptir.  Türk Musikisinde temel unsurlardan bir tanesi de Usûl konusudur. Türk Musikisi Meşk sisteminin temellerinden biri de usuldür. Buna bağlı olarak Türk musikisinde ritmik kural koyucu olduğu için ifade gücünü arttırır. Teknik olarak notadan veya yazılı bir kaynaktan öğrenilmesi güç olan eserlerin hafızada yer etmesinin en önemli faktörlerinden biri güfte ise diğeri usuldür. Meşk sisteminde eserin usulü ile birlikte öğrenilmesi esastır. Bu çalışmada, Türk Musikisi açısından önemli bir yere sahip olan usullerden “Hafif Formunda- Hafif- Remel- Remel-i Kebir- Remel-i Sengin- Çâr Darb- Çâr Darb-ı Hafif- Sedarb- Rah-ı Kerd (Rah-ı Kürd)- Muhammes- Darbeyn” on usulün tarihsel müzikoloji bağlamında inceleyerek günümüzdeki kullanımlarına kadar yüzyıllar içerisindeki gelişimlerini veya değişimlerini belirtmeye çalıştık. 

Anahtar Kelimeler

türk müziği, usul, hafif formu

Kaynakça

• Akdoğan, B. (1996). Fethullah Şirvani ve “Mecelletü’n Fi’l Mûsikâ” Adlı eserin XV. Yüzyıl Türk Musikisi Nazariyatında Yeri. Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü İslam Tarihi ve Sanatları Ana Bilim Dalı Doktora Tezi. Ankara.
• Aksoy, B. (1994). Avrupalı Gezginlerin Gözüyle Osmanlılarda Mûsiki. . İstanbul: Pan Yayıncılık. Bardakçı, M. (1986). Maragalı Abdülkadir. İstanbul: Pan Yayıncılık.
• Behar, C. (1986). Aşk Olmayınca Meşk Olmaz. İstanbul: Yapı Kredi Yayınları.
• Behar, C. (2005). Musikiden Müziğe Osmanlı/Türk Müziği: Gelenek ve Modernlik. İstanbul: Yapı Kredi Yayınları.
• Cevher, H. (1993). Tanbûri Cemil Bey: Rehber-i Mûsiki. Çeviren Hazırlayan: Hakan Cevher. İzmir: Ege Üniversitesi Basımevi.
• Cevher, H. (2003). Ali Ufki Bey: Hâzâ Mecmuâ-i Sâz ü Söz. . İzmir: Ege Üniversitesi Basımevi.
• Çelik, B. B. (2001). Hızır Bin Abdullah’ın Kitabü’l Edvârı’nda Makamlar. Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü İslam Tarihi ve Sanatları Ana Bilim Dalı Doktora Tezi. İstanbul.
• Doğrusöz, N. (1997). AGK 131 Numarada Kayıtlı Risâle-i Mûsikideki Makaleler. İstanbul: İstanbul Teknik Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Sanatta Yeterlilik Tezi.
• Ezgi , S. (1985). Nazari ve Ameli Türk Musikisi Cilt: 2. İstanbul: İstanbul Kağıtçılık ve Matbaacılık A. Ş.
• Feldman, W. (1996). Music of the Ottoman Court. Berlin/Germany: Verlag für Wissenschaft und Bildung.
• Fonton, C. (1987). 18. Yüzyılda Türk Müziği. Çeviren ve Hazırlayan: Cem Behar. İstanbul: Pan Yayıncılık.
• Hatipoğlu , V., & Sağlam, A. (2013). Türk Musikisinde Usûl Geleneğinin Değerlendirilmesi. Eğitim Kuram ve Uygulama, Journal of Theory and Practice in Education: 9, 116-117.
• İpekten, H. (2004). Eski Türk Edebiyatı Nazım Şekilleri ve Aruz. İstanbuL: Dergâh Yayınları.
• Nasuhioğlu, O. (1986). Rauf Yekta Bey: Rehber-i Mûsikî. İzmir: Ege Üniversitesi Basımevi.
• Oransay, G. (1990). Türk Küğ Araştırmaları. İzmir: Güven Yayıncılık.
• Özkan, İ. H. (1987). Türk Mûsikisi Nazariyatı ve Usulleri Kudüm Velveleleri . İstanbul: Ötüken Neşriyat.
• Özkan, İ. H. (2006). Türk Musikisi Nazariyatı ve Usulleri Kudüm Velveleleri. İstanbul: Ötüken Neşriyat.
• Popescu, J. E. (1998). XVIII. Yüzyıl Musiki Yazmalarından Kevseri Mecmuası Üstüne Karşılaştırmalı Bir İnceleme. Çeviren ve Hazırlayan: Bülent Aksoy. İstanbul: Pan Yayıncılık.
• Popescu, J. E. (2000). Prens Dimirtie Cantemir Türk Musikisi Bestekârı ve Nazariyatçısı. İstanbul: Pan Yayıncılık.
• Şenalp, T. (2012). 1950’lerden Bugüne Türk Makam Müziğinin Değişimi Sözlü Tarih Çalışması. İstanbul: İstanbul Teknik Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Müzikoloji ve Müzik Teorisi Ana Bilim Dalı Doktora Tez Çalışması.
• Tanrıkorur, C. (1998). Müzik Kimliğimiz Üzerine Düşünceler. İstanbul: Ötüken Neşriyat A.Ş.
• Tanrıkorur, C. (2005). Osmanlı Dönemi Türk Musikisi. İstanbul: Dergâh Yayınları.
• Tura, Y. (1988). Türk Mûsikisi Mes’eleleri. İstanbul: Pan Yayıncılık.
• Tura, Y. (1997). Tedkik ü Tahkik Nâsır Abdülbâki Dede, Hazırlayan ve Çeviren: Yalçın Tura. İstanbul: Tura Yayınları.
• Tura, Y. (2001). Kantemiroğlu-Musikiyi Harflerle Tesbit ve İcra İlminin Kitabı . İstanbul: Yapı Kredi Yayınları.
• Ungay, H. M. (1981). Türk Musikisinde Usuller ve Kudüm. İstanbul: Kendi Basımı.
• Uygun, M. N. (1999). Safiyüddin Abdülmü’min Urmevi ve Kitbâbü’l Edvarı. İstanbul: Kubbealtı Neşriyat.