Etkin Lider Algısının Tükenmişlik Ve İşten Ayrılma Niyeti Üzerindeki Etkisi

Yıl 2020, Cilt: 8 Sayı: 1, 57 - 70, 01.01.2020

Süreyya Ece Gülçin Çetinkaya Özdemir

Öz

Tükenmişlik sendromu, her çalışanın yaşaması muhtemel olan bir durumdur. Tükenmişlik sendromu yaşayan bir çalışan için yaptığı işi anlamını kaybeder, kendisine anlamsız gelen işi yapmak ona ağır gelir, gergin ve stresli olur. Bu durum devam ettiğinde işten ayrılmayı düşünür. Ancak çalışanın yöneticisini etkin bir lider olarak algılaması, onun tükenmişlik sendromu yaşamasını engelleyebileceği gibi işten ayrılma niyetini de azaltacağı düşünülmektedir. Bu çalışmada işgörenlerin etkin lider algılarının tükenmişlik sendromu ve işten ayrılma niyetleri üzerindeki etkisi araştırılmıştır. Çalışmanın amacı, yöneticilerin etkili bir yönetim sergilemesinin, çalışanları nasıl etkilediğini ortaya koymaktır. Bu kapsamda özel sektör çalışanlarıyla anket yapılarak, etkin lider algısı, tükenmişlik sendromu ve işten ayrılma niyetleri ölçülmüştür. Elde edilen verilere regresyon analizi yapılarak, çalışmanın hipotezleri test edilmiştir. Analizler sonucunda etkin lider algısının, tükenmişlik sendromu ve işten ayrılma niyeti üzerinde negatif bir etkisi olduğu belirlenmiştir. Tükenmişlik sendromunun, işten ayrılma niyeti üzerinde pozitif bir etkisi olduğu elde edilen bir diğer sonuçtur. Bu çalışma, yöneticilere, çalışanların tükenmişlik düzeylerini ve işten ayrılma niyetlerini nasıl azaltacağı konusunda bir fikir vermesi açısından önem taşımaktadır

Anahtar Kelimeler

Etkin lider algısı, tükenmişlik sendromu, işten ayrılma niyeti

The Effect Of The Effective Leader Perception On Burnout And Intention To Quit

Öz

Burnout syndrome is a condition that every employee is likely to experience. For an employee who experiencing burnout syndrome, his/her job loses its meaning, doing the job seems meaningless to him/her become hard and therefore feel tense and stressful. When this situation continues, he /she becomes to think to quit. However, it is thought that the employee's perception of his/her manager as an effective leader may prevent him/her from experiencing burnout syndrome or decrease his/her intention to quit. In this study, the effect of effective leadership perceptions of employees on burnout syndrome and intention to quit was investigated. The purpose of the study is to reveal how the managers' effective management affects the employees. In this context, by conducting a survey with private sector employees, effective leader perception, burnout syndrome and intention to quit were measured. The hypotheses of the study were tested by performing regression analysis to the obtained data. As a result of the analysis, it was determined that effective leader perception had a negative effect on burnout syndrome and intention to quit. Another result is that burnout syndrome has a positive effect on the intention to quit. This study is important in terms of giving managers an idea of how to reduce employee burnout levels and intention to quit

Anahtar Kelimeler

Effective leader perception, burnout syndrome, ıntention to quit

Kaynakça

• Agarwal, U. A., Datta, S., Blake-Beard, S., & Bhargava, S. (2012). Linking LMX, innovative work behaviour and turnover intentions The mediating role of work engagement. Career Development International, 17(2), 208-230.
• Andersen, J. A. (2006). Leadership, personality and effectiveness. The Journal of Socio- Economics, 35, 1078–1091.
• Ardıç, K., & Polatçı, S. (2008). Tükenmişlik sendromu akademisyenler üzerinde bir uygulama. Gazi Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 10(2), 69-96.
• Aslan, Z., & Etyemez, S. (2015). İşgörenlerin tükenmişlik düzeylerinin işten ayrılma niyeti üzerine etkisi: Hatay’daki otel işletmelerinde bir araştırma . İşletme Araştırmaları Dergisi, 482-507.
• Azizoğlu, Ö., & Özyer, K. (2010). Polislerde tükenmişlik sendromu üzerine bir ampirik çalışma. Anatolia: Turizm Araştırmaları Dergisi, 21(1), 137-147.
• Carson, K. D., Carson, P. P., Roe, C., Birkenmeier, B. J., & Phillips, J. (1999). Four commitment profiles and their relationships to empowerment, service recovery and work attitudes. Public Personnel Management, 28(1), 1-13.
• Chen, Y. F., & Tjosvold, D. (2005). Cross-cultural leadership: Goal interdependence and leader–member relations in foreign ventures in China. Journal of International Management, 11(3), 417-439
• Durmuş, B., Yurtkoru, E. S., Çinko, M. (2011). Sosyal bilimlerde SPSS’le veri analizi. İstanbul: Beta Yayıncılık.
• Freudenberger, H. J. (1974). Staff Burn-Out. Journal of Social Issues, 30(1), 159-165.
• Gegez, E. (2010). Pazarlama araştırmaları. İstanbul: Beta Yayıncılık
• Hughes, L. W., Avey, J. B., & Nixon, D. R. (2010). Relationships between leadership and followers’ quitting ıntentions and job search behaviors. Journal of Leadership & Organizational Studies, 17(4), 351 –362.
• İnce, M., Bedük, A., & Aydoğan, E. (2004). Örgütlerde takım çalışmasına yönelik etkin liderlik nitelikleri. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 11, 423-446.
• Maslach, C., & Jackson, S. E. (1981). The measurement of experienced burnout. Journal of Occupational Behavior, 2(2), 99-113.
• Maslach, C., Schaufeli, W. B., & Leiter, M. P. (2001). Job burnout. Annual Review of Psychology, 52(1), 397–422.
• Nakip, M. (2005). Pazarlama araştırmalarına giriş. Ankara: SeçkinYayıncılık.
• Naktiyok, A., & Karabey, C. N. (2005). İşkoliklik ve tükenmişlik sendromu. Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 19(2), 179-198.
• Ohana, M., & Meyer, M. (2010). Should I stay or should I go now? Investigating the intention to quit of the permanent staff in social enterprises. European Management Journal, 28(6), 441-454.
• Onay, M., & Kılcı, S. (2011). İş stresi ve tükenmişlik duygusunun işten ayrılma niyeti üzerine etkileri: garsonlar ve aşçıbaşılar. Organizasyon ve Yönetim Bilimleri Dergisi, 3(2), 363-372.
• Polat, M., & Meydan, C. H. (2010). Örgütsel özdeşleşmenin sinizm ve işten ayrılma niyeti ile ilişkisi üzerine bir araştırma. Savunma Bilimleri Dergisi, 9(1), 145-172.
• Price, J. L. (1997). Handbook of organizational measurement. International Journal of Manpower, 305-558.
• Şahin, F. (2011). Lider-Üye etkileşimi ile işten ayrılma niyeti arasındaki ilişki üzerinde cinsiyetin etkisi. Ege Akademik Bakış Dergisi, 11(2), 277-288.
• Scott, C. R., Connaughton, S. L., Diaz-Saenz, H. R., Maguire, K., Ramirez, R., Richardson, B., . . . Morgan, D. (1999). The impacts of communication and multiple identifications on intent to leave: A multimethodological exploration. Management Communication Quarterly, 12(3), 400-435.
• Tanrıverdi, H., Koçaslan, G., & Taştan, N. O. (2018). Psikolojik şiddet algısı, tükenmişlik sendromu ve işten ayrılma niyeti arasındaki ilişki: banka çalışanları üzerinde bir araştırma. Yönetim ve Ekonomi: Celal Bayar Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 113-131.
• Telli, E., Ünsar, A., & Oğuzhan, A. (2012). Liderlik davranış tarzlarının çalışanların örgütsel tükenmişlik ve işten ayrılma eğilimleri üzerine etkisi: Konuyla ilgili bir uygulama. Electronic Journal of Vocational Colleges, 2(2), 135-150.
• Yılmaz, T. (2014). Lider etkinliği ölçeğinin türkçeye uyarlanması çalışması. Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 11(2), 1-21.