YEDİNCİ SINIF DİN KÜLTÜRÜ VE AHLAK BİLGİSİ DERS KİTABININ KÖK DEĞERLERİN ÖĞRETİMİ AÇISINDAN İNCELENMESİ

Yıl 2022, Cilt: 9 Sayı: 1, 94 - 116, 29.06.2022

Cihan Ağca , Hasan Meydan

https://doi.org/10.34086/rteusbe.1114158

Cited By: 6

Öz

Değer birey ve toplum hayatında önemli bir kavramdır. Birey iyi ile kötüyü değerleri ile belirlemekte ve davranışlarını düzenlemektedir. Son yıllarda değerler eğitimine verilen önemde bir artış görülmektedir. Okullarda verilen değerler eğitiminin önemli bir parçası da ders kitaplarıdır. Bu çalışma 7.Sınıf Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi Ders Kitabını kök değerlere yer verme açısından incelemeyi amaçlamıştır. Araştırmada doküman analizi yöntemi kullanılarak değerler belirlenmeye çalışılmıştır. Millî Eğitim Bakanlığı’nın belirlemiş olduğu on kök değer “adalet, dostluk, dürüstlük, öz denetim, sabır, saygı, sevgi, sorumluluk, vatanseverlik, yardımseverlik” değerleridir. Çalışmada kök değerlerin ders kitabındaki yer bulma durumları; alt değerler, ilgili tutum ve davranışlar dikkate alınarak belirlenmiştir. Her ünitenin ayrı ayrı değerlendirmesi yapılıp sonuçlar tablo haline getirilmiş, geçtiği sayfalar, değer sıklıkları ve yüzdeleri verilmiştir. Araştırma neticesinde ders kitabında en fazla yer verilen değerin adalet en az yer verilen değerin ise sorumluluk olduğu tespit edilmiştir. Çalışma sonucunda ders kitabındaki okuma metinlerinin kök değerlerin eğitimi açısından zenginleştirilmesi gerektiği sonucuna ulaşılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Din Eğitimi, Kök Değerler, Değer Eğitimi, Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi, Ders Kitabı

Kaynakça

• Akbaş, O. (2004). Türk Milli Eğitim Sisteminin Duyuşsal Amaçlarının İlköğretim II. Kademesindeki Gerçekleşme Derecesinin Değerlendirilmesi [Yayımlanmamış Doktora Tezi]. Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
• Altıntaş, M. E. (2015). İlköğretim Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi Öğretmenlerinin Değer Kavramına Yükledikleri Anlamlar. Uluslararası Sempozyum İnsani Değerlerin Yeniden İnşası, II, 573-582.
• Altıntaş, M. E. (2016a). İlköğretim Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi̇ Dersi̇ Öğretmenlerinin Değer Öğretimini̇ Planlamaya İlişkin Durumları -Nitel Bir Araştırma. Milli Eğitim Dergisi, 45(212), 61-79.
• Altıntaş, M. E. (2016b). İlköğretim Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi Öğretmenlerinin Değer Öğretiminde Yaptıkları İş birlikleri-Nitel Bir Araştırma. Hitit Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, 15(30), 339-352.
• Altıntaş, M. E. (2018). İlköğretim Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi Öğretmenlerinin Değer Öğretiminde Kullandıkları Yöntemler-Nitel Bir Araştırma. Milli Eğitim Dergisi, 47(217), 131-165.
• Arıcı, İ., & Maden, K. (2018). İlköğretim Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi Öğretim Programında Saygı Değeri. Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 22(1), 237-256.
• Arpacı, M. (2013). Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi Öğretmeni Adaylarının Değer ve Değerler Eğitimine İlişkin Görüşleri. Dinbilimleri Akademik Araştırma Dergisi, 13(2), 205-228.
• Arpacı, M. (2014). Öğretmen ve Velilerin İDKAB Dersinde Değerler ve Değerler Eğitimi Hakkındaki Görüşleri. Marife Dini Araştırmalar Dergisi, 14(2), 107-121.
• Aslan, H. İ., Keskin, S. C., & Önder, S. (2019). Ortaokul 6. Sınıf İngilizce Ders Kitaplarında Yer Verilen Değerler. Uluslararası Bilimsel Araştırmalar Dergisi (IBAD), 4(2), 355-371.
• Asri̇, S. (2018). Ortaöğretim Din Kültürü Ve Ahlak Bilgisi̇ Öğretiminde Öğretim Programı Ders Kitabı Uyumu. Türkiye Din Eğitimi Araştırmaları Dergisi, 5, 9-50.
• Aydın, M. Z., & Gürler, Ş. A. (2020). Okulda Değerler Eğitimi (6. bs). Nobel Akademik Yayıncılık.
• Bowen, G. A. (2009). Document analysis as a qualitative research method. Qualitative research journal, 9(2), 27-40.
• Çakan, Z., & Karateke, T. (2021). Ortaokulda Okutulan Di̇n Kültürü Ve Ahlak Bi̇lgi̇si̇ Ders Kitaplarının Öğretmen Görüşlerine Göre Değerlendirilmesi̇. Kilis 7 Aralık Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, 8(1), 393-415.
• Çamyar, S., & Yaldız, H. (2021). Ortaokul ve İmam Hatip Ortaokulu Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi 7. Sınıf Ders Kitabı. Gün Yayıncılık.
• Çekin, A. (2012). Değer Açısından İlköğretim Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi Dergisi Kazanımları: Bir İçerik Analizi. Din Bilimleri Akademik Araştırma Dergisi, XII(2), 105-119.
• Derse, G. E., & Coşkun, H. (2021). Türkçe Ders Kitabındaki Metinlerin Değerler Eğitimi Açısından İncelenmesi ve Öğretmen Görüşlerine Göre Değerlendirilmesi. Değerler Eğitimi Dergisi, 19(41), 9-35.
• Eker, C., & Ünlü, S. (2020). Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi Ders Kitabının Kök Değerleri İçermesi Bakımından İncelenmesi. The Journal of International Education Science, 25, 71-88.
• Erbaş, A. A. (2021). Sosyal Bilgiler Öğretim Programındaki Değerlerin Sosyal Bilgiler Ders Kitaplarına Yansımaları. Ordu Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Sosyal Bilimler Araştırmaları Dergisi, 11(1), 23-40.
• Gül, M. (2017). Türkçe Ders Kitabındaki Metinlerin (5. Sınıf) Değerler Eğitimi Yaklaşımıyla İncelenmesi. Erciyes Journal of Education, 1(1), 59-78.
• Kaymakcan, R., & Meydan, H. (2011). Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi Programları ve Öğretmenlerine Göre Değerler Eğitimi. Değerler Eğitimi Dergisi, 9(21), 29-55.
• Kaymakcan R & Meydan H. (2014). Ahlak Değerler ve Eğitimi, İstanbul: Dem Yayınları.
• Keskin, Y. (2014). Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi Öğretmenlerine Göre Değer Eğitimi ve Dkab Derslerinin Zorunluluğu (Samsun Örneği̇). Milli Eğitim Dergisi, 44(203), 225-249.
• Kılcan, T. (2020). Ortaokul ve İmam Hatip Ortaokulları Matematik Ders Kitaplarında Yer Alan Kök Değerlerin İncelenmesi. Uluslararası Sosyal Bilgilerde Yeni Yaklaşımlar Dergisi, 4(2), 248-266.
• Öksüz, H. İ., & Eken, N. T. (2019). İlkokul (1-4) Türkçe Ders Kitaplarındaki Hikâye Edici Metinlerin Türkçe Dersi Öğretim Programındaki Kök Değerler Bakımından İncelenmesi. Ana Dili Eğitimi Dergisi, 7(2), 384-401.
• Öztürk, T., & Özkan, Z. S. (2018). Hayat Bilgisi Ders Kitaplarındaki Metin ve Görsellerin Değerler Açısından İncelenmesi. Eğitimde Nitel Araştırmalar Dergisi, 6(1), 172-204.
• Pilatin, Ü. (2018). Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi 8. Sınıf Ders Kitabında Yer Alan Değerlerin Göstergebilimsel Analizi. Batman Akademi Dergisi [Batman Üniversitesi İslami İlimler Fakültesi Hakemli Dergisi], II(2), 54-71.
• T. C. Millî Eğitim Bakanlığı. (1973). 1739 Millî Eğitim Temel Kanunu. Erişim Adresi: https://www.resmigazete.gov.tr/arsiv/14574.pdf
• T. C. Millî Eğitim Bakanlığı, Eğitimi Araştırma ve Geliştirme Dairesi Başkanlığı (2008). İlköğretim Okulu Ders Kitaplarının Değerlendirilmesi.
• T. C. Millî Eğitim Bakanlığı. (2017). Müfredatta Yenileme ve Değişiklik Çalışmalarımız Üzerine... Erişim Adresi: https://ttkb.meb.gov.tr/meb_iys_dosyalar/2017_07/18160003_basin_aciklamasi-program.pdf
• T. C. Millî Eğitim Bakanlığı (2018). İlköğretim Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi Öğretim Programı (4-8). Erişim Adresi: http://mufredat.meb.gov.tr/ProgramDetay.aspx?PID=318
• Türk Dil Kurumu, Güncel Türkçe Sözlük. Değer. https://sozluk.gov.tr/
• Topal, Y. (2019). Değerler Eğitimi ve On Kök Değer. Mavi Atlas, 7(1), 245-254.
• Yazıcı, D. K. (2006). Değerler Eğitimi’ne Genel Bir Bakış. Türklük Bilimi Araştırmaları, 19, 499-522.
• Yürük, T., & Düzenli, A. (2021). Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi Öğretim Programlarının Kazanımlarının Değerler Eğitimi Açısından İncelenmesi. Çukurova Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, XXI(2), 715-740.
• Zengin, M., & Gümüşay, İ. (2020). Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi Ders Kitapları Üzerine Bibliyografik Bir Çalışma (1982-2019). Türkiye Din Eğitimi Araştırmaları Dergisi, 9, 117-186