Türkçe ders kitaplarında bulunan metinler hakkındaki öğretmen görüşleri

Yıl 2023, , 60 - 74, 26.04.2023

Raşit Koç

https://doi.org/10.29000/rumelide.1279058

Öz

Bu araştırmanın amacı, Türkçe öğretmenlerinin ortaokul Türkçe ders kitaplarındaki metinler hakkında görüşlerini incelemektir. Araştırmada öğretmenlerin görüşlerini almak için görüş formu kullanılmıştır. Formun hazırlanmasında uzman görüşüne başvurulmuş ve uygulamadan önce ön uygulama yapılmıştır. Veriler içerik analizi yapılarak çözümlenmiştir. Araştırmaya göre Türkçe ders kitapları hakkında görüş bildiren öğretmenlerin görüşleri daha çok olumsuz yöndedir. Olumlu fikir beyan eden öğretmenlere göre ortaokul Türkçe ders kitapları için seçilen metinler dersin hedeflerine uygundur. Bu öğretmenlere göre, Türkçe ders kitaplarına seçilen metinler dört temel beceri ve dil bilgisi konularını kavratıcı düzeydedir. Olumsuz görüş bildiren öğretmenlerin düşünceleri; metinlerin çok uzun olduğu, öğrencilerin sevgilerine uygun olmadığı, seçilen metinlerde yöresel farklılıklara dikkat edilmediği, görsellerin yeterli olmadığı, metinlerin dört temel beceriyi kazandırmada yetersiz olduğu, dil bilgisi konularının ihmal edildiği, etkinliklerin çok uzun olduğu ve birbirlerinin tekrarı niteliği olduğu yönündedir. Türkçe ders kitaplarına seçilecek metinlerin hangi özellikleri taşıması gerektiği konusunda görüş bildiren öğretmenler ise; metinlerin öğrenci seviyelerine ve yöresel farklılıklara uygun hazırlanması gerektiği, metinlerin ilgi çekicisi, sade ve anlaşılır olması şeklinde önerilerde bulunmuşlardır.

Anahtar Kelimeler

Dil becerileri, metinler, öğretmen görüşleri, Türkçe ders kitapları.

Kaynakça

• Akbulut, Y. (2013). Verilerin analizi. A. A. Kurt (Ed.), Bilimsel araştırma yöntemleri içinde (ss. 139-162). Eskişehir: Anadolu Üniversitesi, Açıköğretim Fakültesi Yayınları.
• Akyol, H. (2008). Türkçe öğretim yöntemleri. Ankara: Kök Yayıncılık.
• Arı, G. ve Okur, A. (2013). 6, 7, 8. sınıf Türkçe ders kitaplarındaki metinlerin okunabilirliği. İlköğretim Online, 12(1), 202-226.
• Aslan, A. ve Engin, A. O. (2019). 5. sınıf Türkçe ders kitabının öğretmen görüşlerine göre değerlendirilmesi. Uluslararası Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 7 (13), 67-94.
• Aykaç, N. (2007). İlköğretim programında yer alan etkinliklerin öğretmen görüşleri doğrultusunda değerlendirilmesi (Sinop ili örneği). Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi (KEFAD) Cilt 8, Sayı 2, 19-35.
• Benzer, A. ve Ünsal, F. (2019). Konuşma öğretiminin program ve ders kitabı ekseninde uygulamaya yansıması. Ana Dili Eğitimi Dergisi, 7(3), 647-662.
• Coşkun, E. ve Taş, S. (2008). Ders kitaplarına metin seçimi açısından Türkçe öğretim programlarının değerlendirilmesi. Mustafa Kemal Üniversitesi. Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 10, 59-74.
• Çeçen, M. A. ve Çiftçi, Ö. (2007). İ̇lköğretim 6. sınıf Türkçe ders kitaplarında yer alan metinlerin tür ve tema açısından i̇ncelenmesi. Millî Eğitim Dergisi, 173, 39-49.
• Çeçen, M. A. ve Mete, G. (2011). 6-8. sınıflarda dilbilgisi etkinliklerine ilişkin öğretmen görüşleri. Dicle Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, Yıl 3, Sayı 5, 47-62.
• Demir Atalay, T. (2015). Yazma becerisi açısından bir örnek kitap incelemesi. A. Ü. Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü Dergisi [TAED] 54, 727-777.
• Dilekçi, A. (2022). Türkçe ders kitaplarının nitelik yönünden değerlendirilmesi. Trakya Eğitim Dergisi, Cilt 12, Sayı 3, 1310-1328.
• Ekinci Çelikpazu, E. (2015). Ortaokul 5-8. sınıf Türkçe dil bilgisi öğretimi üzerine bir inceleme. International Periodical for the Languages, Literature and History of Turkish or Turkic Volume 10/15 Fall 2015, 333-360 DOI Number: http://dx.doi.org/10.7827/TurkishStudies.8926
• Epçapan, C. ve Okçu, V. (2010). İlköğretim Türkçe ders kitaplarının öğretmen görüşleri doğrultusunda değerlendirilmesi. Millî Eğitim Dergisi, Sayı 187, 39-51.
• Karacaoğlu, M.Ö., Dağ, M., ve Uzun, O. (2021). Türkçe ders kitaplarındaki yazma etkinliklerinin incelenmesi. IBAD Sosyal Bilimler Dergisi, (10), 96-126.
• Karadüz, A. (2006). İ̇lköğretim Türkçe dil bilgisi kitaplarının “öğreticilik” kavramı bağlamında eleş̧tirisi. Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, (21)2, 13-31.
• Kavruk, H. ve Yıldırım, N. (2021). Reflection of speaking achievements in Turkish curriculum to secondary school Turkish textbook (5, 6, 7 and 8th grade) activities. International Journal of Languages’ Education and Teaching Volume 9, Issue 2, June 2021, p. 159-174.
• Maden, A. ve Önal, A. (2020). Türkçe ders kitaplarındaki metinlerin öğrencilerin okuma eğilimlerine göre değerlendirilmesi. Türkiye Eğitim Dergisi, Cilt 5, Sayı 1, s. 30-41.
• Özcan, E. (2013). 6-7. Sınıf Türkçe ve Türk kültürü ders kitabının okunabilirliği ve hedef yaş düzeyine uygunluğu: Fransa örneği, Sakarya University Journal of Education (SUJE), 11, 16-24.
• Peköz, B. N. (2018). İlköğretim (1-5) Türkçe kitaplarında ortak sorunlar ve uygulamalı öneriler. Ulusal Eğitim Akademisi Dergisi (UEAD), 2(1), 79-91.
• Solak, M. ve D. Yaylı, (2009). İ̇lköğretim ikinci kademe Türkçe ders kitaplarının türler açısından incelenmesi. Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 2, 444-453.
• Uzun, O., Aytan, T. ve Ungan, S. (2022). Türkçe ders kitaplarında yer alan dinleme/izleme etkinliklerinin Türkçe öğretim programı doğrultusunda incelenmesi. IBAD Sosyal Bilimler Dergisi, (13), 366-401.
• Yıldırım, A.ve Şimşek, H. (2006). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri (6. Basım). Ankara: Seçkin Yayıncılık.