Farkındalığa Giden Yolda Annie Ernaux’nun Babamın Yeri Adlı Romanında Ruhsal Devinimler

Yıl 2023, , 1092 - 1107, 21.12.2023

Tülinay Dalak

https://doi.org/10.29000/rumelide.1406070

Öz

Fransız yazar Annie Ernaux’nun 1984’de Fransa’nın Renaudot edebiyat ödülünü alan, Türkçeye Babamın Yeri olarak çevrilen La Place kitabında, ailesinin çiftçilikten işçiliğe, işçilikten esnaflığa, aynı şekilde kendisinin de üst sınıfa geçiş süreçlerini kendi kişisel tarihiyle toplumsal, kültürel, siyasal, ekonomik tarihi bileştirdiği, oto-sosyo-biyografik olarak adlandırdığı bir teknik kullanılır. Bu kendi yaşamıyla sosyal yaşamı birleştirdiği, bireysel bellek ile toplumsal belleğin iç içe sunumundan ibarettir. Yapıt siyasal, kültürel, sosyolojik, tarihsel, ekonomik arka planıyla Annie’nin duygu dünyasından yansıyan izdüşümlerden örülü bir bütünce sunar. Her yeni bellek boşalımıyla yeni bir duygunun ortaya çıkmasını sağlayan, yazarın gelgitli duygu durumlarıyla ilerleyen yazı okuru yeni anlam uğraklarına taşır. Neden babasına, annesine, sınıfına, toplumuna, en önemlisi de kendisine öfkelidir? Annie’nin iç dünyasının optiğindeki çalkantılar mercek altına alınırken eser, Sigmund Freud’un kurucusu olduğu psikanaliz yöntemiyle ele alınmıştır. Daha çok sosyolojik düzlemde incelenen yapıtın psikolojik planda da irdelenmesi çalışmanın alana sunacağı katkı açısından önemli olacaktır. Amaç psikanalitik verilerden yola çıkılarak, yazarın iç dünyasını aydınlatmak, metnin gerçek mesajını açığa çıkarmaktır. Bu amaç doğrultusunda metinden çıkan sonuç, içinden çıktığı toplumu küçümseyen Annie’nin olgunlukla birlikte sosyal sınıflar arasındaki eşitsizliğin farkına varması, parçalanmış benliğini bütünleştirmesi anlamında bir uyanışın göstergesi olduğudur.

Anahtar Kelimeler

Annie Ernaux, Babamın Yeri, Freud, Jung, psikanaliz

Kaynakça

• Akten, S. (2023). “Annie Ernaux’nun Yapıtında Palimpsest Yansımalar”, Frankofoni, sayı:43, 49-58.
• Bouchy, F. (2005). La Place (1984), La Honte (1997) Annie Ernaux. Paris: Hatier.
• Cüceloğlu, D. (1993). İnsan ve Davranışı, Psikolojinin Temel Kavramları. İstanbul: Remzi Kitabevi.
• Er, A. (1995). “İletişimsizlik Kavşağında Marguerite Duras’ın Oyunları”, Frankofoni, sayı:7, 267-277.
• Ernaux, A. (2022). Babamın Yeri. Çev. Siren İdemen. İstanbul: Can Yayınları.
• Ernaux, A. (2023). Bir Kadın. Çev. Yaşar Avunç. İstanbul: Can Yayınları.
• Ernaux, A. (1997). La Honte. Paris: Gallimard.
• Ernaux, A. (2021). La Place. Paris: Belin-Gallimard.
• Ernaux, A. (2021). Seneler. Çev. Siren İdemen. İstanbul: Can Yayınları.
• Ernaux, A. (1987). Une Femme. Paris: Gallimard.
• Ernaux, A. (2022). Yalın Tutku. Çev. Yaşar Avunç. İstanbul: Can Yayınları.
• Freud, S. (2019). Ego ve İd. Çev. Selin Ceyhan Gülsay. İstanbul: Oda Yayınları.
• Freud, S. (2020a). Grup Psikolojisi ve Ego Analizi. Çev. Elif Yılmaz. Ankara: Dorlion Yayınları.
• Freud, S. (2020b). Psikanaliz Üzerine. Çev. Kâmuran Şipal. İstanbul: Cem Yayınevi.
• Freud, S. (2020c). Psikanaliz ve Uygulama. Çev. Elif Yıldırım. İstanbul: Oda Yayınları.
• Geçtan, E. (1995). Psikanaliz ve Sonrası. İstanbul: Remzi Kitabevi.
• Geçtan, E. (2002). Hayat. İstanbul: Metis Yayınları.
• Horney, K. (2023). İçsel Çatışmalarımız. Çev. Zeynep Koçak. İstanbul: Sel Yayıncılık.
• Jung, C.G. (2021). Analitik Psikoloji Üzerine İki Deneme. Çev. İsmail Hakkı Yılmaz. İstanbul: Pinhan Yayıncılık.
• Jung, C.G. (2020). Freud ve Psikanaliz. Çev. İsmail Hakkı Yılmaz. İstanbul: Pinhan Yayıncılık.
• Jung, C.G. (2019a). Kişiliğin Gelişimi. Çev. Duygu Olgaç. İstanbul: Pinhan Yayıncılık.
• Jung, C.G. (2019b). Psikolojide Tipler. Çev. Nur Nirven. İstanbul: Pinhan Yayıncılık.
• Kadıoğlu, Ş. (2021). Dramın Evi Evin Dramı:André Gide’in İsabelle’i. Home in Western Literature, Batı Kültürü ve Edebiyatları Araştırmaları. İstanbul: Kriter Yayınevi.
• Köknel, Ö. (1985). Kişilik. İstanbul: Altın Kitaplar Yayınevi.
• Lacan, J. (2013). Psikanalizin Dört Temel Kavramı. İstanbul: Metis Yayınları.
• Lagache, D. (2019). Psikanaliz. Çev. Evin Aktar. Ankara: Dost Kitabevi Yayınları.
• Mead, G.H. (2017). Zihin, Benlik ve Toplum. Çev. Yeşim Erdem. Ankara: Heretik Yayınları.
• Morgan, C.T. (1989). Psikolojiye Giriş. Ankara: Hacettepe Yayınları.
• Savéan, M-F. (1994). La Place et Une Femme d’Annie Ernaux. Paris: Gallimard.
• Sever, M. (2022). “Annie Ernaux’nun Babasından Kalan İzlerde Büyüyen Tutkusu”, Feminist Tahayyül, 3(2):248-270, Ağustos.