Kırklareli İli Ağızlarından Derleme Sözlüğü’ne Katkılar / Contributions of Kırklareli Dialects to Derleme Sözlüğü

Yıl 2015, Sayı: 2, 33 - 39, 21.04.2015

Hakkı Özkaya

https://doi.org/10.29000/rumelide.133741

Cited By: 3

Öz

Bu çalışma, sadece Kırklareli ili ağızlarına ait sözcükleri ve ölçünlü dilde bulunan sözcüklerin Kırklareli ili ağızlarındaki söylenişlerini, bu söylenişlerin standart Türkçe’deki imlasını, kelimelerin türlerini, anlamlarını ve bazı örnek cümlelerle kullanım bağlamlarını içermektedir. Bu çalışmayla, Kırklareli ağızlarında yaşadığı tespit edilen sözcüklerin Derleme Sözlüğü’ndeki yerini alması amaçlanmıştır. Mevcut Kırklareli yöresi ağız çalışmalarının, tarafımızdan yapılan derlemelerin Derleme Sözlüğü’ndeki anlam ve biçimleri karşılaştırılmış, yeni anlam ve biçimler kelime türleri halinde listelenmiştir. Bu liste fiiller, zarflar, sıfatlar ve adlar başlıklarını taşır. Bu başlıklar altında yer alan sözcükler Derleme Sözlüğü’nden anlamca ve biçimce farklılık göstermelerine ve Derleme Sözlüğü’nde bulunmamalarına göre tasnif edilmiştir. Adlar listesi de kendi içinde türlere ayrılmıştır. Bu tür çalışmalarla, ağız ölümlerinin yaşandığı günümüzde Derleme Sözlüğü’nün zenginleşmesine katkı sağlanacak, söz kayıplarının önüne geçilecektir.

Anahtar Kelimeler

-

Kaynakça

• Aksan, D. (1998). Türklerde Sözlükçülük, Bugün Türkiye’de Sözlük. Kebikeç, Sayı 6, s. 115-118.
• Aktunç, H. (1999). Türkçenin Büyük Argo Sözlüğü (Tanıklarıyla). İstanbul: Yapı Kredi.
• Bozyiğit, A. (1998). Ankara İli Ağzı Sözlüğü. Ankara: Kültür Bakanlığı.
• Buran, A. – İlhan, N. (2008). Elazığ Yöresi Söz Varlığı. Ankara: TDK.
• Büyükakkaş, A. (2009). Türkiye Türkçesi Ağız Sözlükleri Üzerine Bir Deneme. Turkish Studies International Periodical For the Languages, Literature and History of Turkish or Turkic, Volume 4/4 Summer.
• Caferoğlu, A. (1995). Anadolu İlleri Ağızlarından Derlemeler. Ankara: TDK.
• Çınar, A. (2004). Muğla İli Ağzı Sözlüğü. Muğla: Mermerciler Derneği.
• Demir, N. (2000). Karadeniz Bölgesi Ağızlarında Kıpçak Türkçesi Özellikleri. IV. Uluslararası Türk Dili Kurultayı, Ankara.
• Demir, N. (1999). Ağız Sözlükçülüğü. Kebikeç. S.7-8 , s.67-75.
• Derleme Sözlüğü. 1962-1982, Band I-XII. Ankara: TDK.
• Ergin, M. (1982). Urfa Ağzı Sözlüğü. Urfa: Harran.
• Güçlü, F. (1999). Nevşehir ve Yöresi Ağzı Sözlüğü. Nevşehir: Ürün.
• Gülensoy, T. (1988). Kütahya ve Yöresi Ağızları (İnceleme-Metinler-Sözlük). Ankara: TDK.
• Günşen, A. (2000). Kırşehir ve Yöresi Ağızları. Ankara: TDK.
• Gürsevin, G. (2002). Uşak ili Ağızları. Ankara: TDK.
• Hakeri, B. (2003). Hakeri’nin Kıbrıs Türkçesi Sözlüğü. Gazimağusa: Samtay Vakfı.
• Hazar, M. (2009). Eski Türkiye Türkçesi Ağızları Sözlüğü. Turkish Studies International Periodical For the Languages, Literature and History of Turkish or Turkic, Volume 4/4 Summer.
• İlhan, N. (2009). Sözlük Hazırlama İlkeleri, Çeşitleri ve Özellikleri. Turkish Studies International Periodical For the Languages, Literature and History of Turkish or Turkic, Volume 4/4 Summer.
• Eckmann, J. (2004). Edirne Ağzı. (Çeviren Oğuzhan Durmuş). İlmî Araştırmalar. Sayı 18, İstanbul.
• Karahan, L. (1996). Anadolu Ağızlarının Sınıflandırılması. Ankara: TDK.
• Korkmaz, Z. (1994). Bartın ve Yöresi Ağızları. Ankara: TDK.
• Mollova, M. (2003). Doğu Rodop Türk Ağızları Sözlüğü. Ankara: TDK.
• Olcay, S. (1995). Doğu Trakya Yerli Ağzı İnceleme-Derleme-Dizin, II. bs. Ankara: TDK.
• Ölmez, M. (1994). Türk Dillerinin Sözlükleri ve Türk Sözlükçülüğü, Uygulamalı Dilbilim Açısından Türkçenin Görünümü. Ankara: Dil Derneği.
• Özkaya, H. (2013). Kırklareli İli Ağzı Söz Varlığı, Basılmamış Yükseklisans Tezi, Edirne.
• Tietze, A. (2002). Tarihi ve Etimolojik Türkiye Türkçesi Lugati Cilt 1 (A-E). İstanbul: Simurg.
• Tor, G. (2004). Mersin Ağzı Sözlüğü. İstanbul: Türk Dilleri Araştırmaları Dizisi, 38.