A comparison on the utilisation of humor in Turkish and English politics in context of superiority tehory

Yıl 2019, Sayı: 15, 195 - 207, 21.06.2019

Erkan Kalaycı

https://doi.org/10.29000/rumelide.580498

Öz

Laughing as an activity takes place vey oftenly
in the daily life of people and this activity is the one of the most important
consequence of humor. In the columns of newspapers, television and radio shows,
on the billboards spread across the various locations of a city, sometimes in
the slogans performed by the countermen of the bazaars, on the bumpers or rear
windows of the motor vehicles and etc. we may run into humorous objects
everywhere in our daily lives. Humour, one of the important consequence and
purpose of which is to laugh and to make somebody laugh, would be an effective
tool for conveying a message, an idea or expressing a feeling. Humor would also
turn into an effective weapon in the hands of a gifted person. In this sense,
with the intent of leaving the rivals weak at the knees and claiming
superiority over them, it would also be utilised in the politics and sometimes
even in the wars. In this paper, a comparison will be made depending on the
humorous instances of English and Turkish politics. Because of encountering
sufficient examples gathered and written out from face to face communication
medium which give us a chance to make a comparison, 19th Century and the
following years are choosen. Firstly, we will take a brief look at the general
status of humor in Turkish and English societies and the prominent points of
how the authority interprets humor throughout the period given above. Then, the
examples which were produced in the political sphere will be discussed with
regard to superiority theory. With reference to the examples, this paper will
be concluded with a comparison depending on the way of the utilisation of humor
in the  political spheres of Turkish and
English societies. 

Anahtar Kelimeler

Humor, politics, superiority theory

Üstünlük kuramı bağlamında Türk ve İngiliz siyasetinde mizahın kullanımı üzerine bir karşılaştırma

Öz

Gülmek, insanların gündelik hayatları içerisinde
sıklıkla gerçekleştirdikleri eylemlerden biridir ve bu eylem mizahın en önemli
sonuçlarından biridir. Gazetelerde yayınlanan köşe yazılarında, televizyon ve
radyo programlarında, şehrin muhtelif yerlerinde karşımıza çıkan ilan
panolarında, bir pazarda satılan ürünün niteliğini anlatmak için atılan
sloganlarda, motorlu taşıtların genellikle tamponlarına veya arka camlarına
yapıştırılan çıkartmalarda ve bunlara benzer şekilde gündelik hayatımızın her
anında mizahın karşımıza çıkması söz konusu olabilmektedir. En önemli amacı ve
sonucu gülmek ve güldürmek olan mizah bir duyguyu, bir düşünceyi, bir mesajı
iletmek noktasında etkili bir iletişim aracı olduğu kadar mahir ellerde etkili
bir silaha da dönüşebilmektedir. Bu bağlamda tarafların muarızlarını çaresiz
bırakma noktasında etkili bir üstünlük kurma aracı olarak siyasette ve kimi
zaman savaşlarda bile mizahın bu gücünden yararlanıldığı örnekler mevcuttur. Bu
çalışmada, İngiliz ve Türk siyasetinde verilen mizah örnekleri üzerinden bir
karşılaştırma yapılacaktır. Dönem olarak, bir karşılaştırma yapabilmek adına
yeteri kadar kayıt alınmış örneğe rastlamamız dolayısıyla 19.yüzyıl ve
sonrasında ağırlıklı olarak yüz yüze iletişim ortamında verilmiş örnekler
tercih edilmiştir. Öncelikle Türk ve İngiliz toplumlarında mizahın,
belirttiğimiz yüzyıllar içerisindeki durumu ve otoritenin mizaha bakışında öne
çıkan noktalar genel hatlarıyla değerlendirilecektir. Ardından da siyasal
alanda verilen örnekler ele alınacaktır. Bu örnekler üstünlük kuramı açısından
irdelenecektir. Örneklerde yer alan verilerden hareketle, her iki toplumun
siyasal hayatında mizahın kullanımı üzerinden bir karşılaştırma ile çalışma
sona erecektir. 

Anahtar Kelimeler

Mizah, siyaset, üstünlük kuramı

Kaynakça

• Bergler, E. (1956). Laughter and the Sense of Humor. New York: Intercontinental Medical Book Corporaiton. Bishop, M. (1942). A Treasury of British Humor. New York: Coward-McCann Inc. Blake, J. B. (2007). Playing with Words: Humor in the English Language. Londra: Equinox. Christopher, D. P. (2015), British Culture: An Introduction. New York: Routledge. Çetinkaya, G. (2006). Gırgır Dergisinin Türk Halkbilimi Açısından İncelenmesi (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Ankara: Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü. Eker, G. Ö. (2009). İnsan, Kültür, Mizah. Ankara: Akçağ Yayınları. Emeksiz, A. (2010). Bir İstanbul Kahramanı Bekri Mustafa. İstanbul: Mühür Kitaplığı. Feinberg, L. (2004). The secret of humor (Çev. Feinberg, L. ve Koçsoy, F. G. Ö.). Milli Folklor, 62, 105-113. Kamiloğlu, Z. (2014). 2002-2011 Dönemi Türk Siyasetinde Mizah (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Ankara: Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü. Kılınç, A. (2007). Üstünlük kuramı bağlamında harp ve mizah. Milli Folklor, 73, 55-60. Martin, R. A. (2007). The Psychology of Humor. Burlington: Elsevier Academic Press. Mikes, G. (1980). English Humour for Beginners. London: Andre Deustch. Mindess, H. (1971). Laughter and Liberation. Los Angeles: Nash Publishing. Morreal, J. (1997). Gülmeyi Ciddiye Almak. İstanbul: İris. Nesin, A. (2001). Cumhuriyet Dönemi Türk Mizahı. İstanbul: Adam yayınları. Öngören, F. (1998). Türk Mizahı ve Hicvi. İstanbul: İşbankası Yayınları. Özcan, Ö. (2002). Türk Edebiyatında Hiciv ve Mizah. İstanbul: İnkılap Yayınları. Özdiş, H. (2010). Osmanlı Mizah Basınında Batılılaşma ve Siyaset. İstanbul: Libra Yayınları. Ross, A. (2005). Language of Humor. United Kingdom: Taylor & Francis e-Library. Türk, T. K. (2015). Türk Siyasal Hayatında Politik Mizah (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). İstanbul: Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü. Usta, R. (1998). Neyzen Tevfik: Tercüme-i Halim. İstanbul: Broy Yayınları. Yakar, F. (2008). Mizahi Siyaset. İstanbul: Başlık Yayın Grubu. Yücebaş, H. (1976). Hiciv ve Mizah Edebiyatı Antolojisi. İstanbul: Milliyet Dağıtım. Ziv, A. (1988). National Styles of Humor. London: Greenwood Press.