Bir post-bellek okuması: Marc Lévy’den Özgürlük İçin

Yıl 2020, Sayı: 18, 470 - 479, 21.03.2020

Pınar Sezgintürk

https://doi.org/10.29000/rumelide.706144

Öz

Dünya çapında romanları çok satanlar listesinde yer alan yazarlardan Marc Lévy tarafından kaleme alınan ve İkinci Dünya Savaşı döneminde Vichy rejimi tarafından yönetilen Fransa’nın karanlık yıllarına post-bellek aracılığıyla göndermelerin yapıldığı Özgürlük İçin (2007) adlı yapıt çalışmamızın konusunu oluşturmaktadır. Aralarında Lévy’in babasının ve amcasının da bulunduğu Marcel Langer Tugayına bağlı Yahudi direnişçilerin deneyimlerinin anlatıldığı bu yapıt, ilk kez Marianne Hirsch tarafından kullanılan bir kavram olan ve Yahudi soykırımından kurtulanların anlatılarıyla büyümüş sanatçıların deneyimlerini betimleyen post-bellek çerçevesinde incelenecektir. Babası ya hayatta kaldığı için bir nevi suçluluk duygusundan ya da çocuklarında travma yaratma korkusundan dolayı hayatta kalış mücadelesini oğluna anlatmak istememesine rağmen, bir Yahudi direnişçisinin oğlu olarak Lévy, işgal altındaki Fransa’da boyun eğmeyi reddetmiş direnişçilerin belleğini aktarma sorumluluğunu üstlenir. Sürgün edilmeyi beklemek yerine, çocuk denilebilecek yaşta bir grup genç kendi özgürlüklerinden daha çok başkalarının özgürlüğü için direnişe katılmayı seçer. Soykırım kurbanı olmuş ya da sürgün edilmiş ebeveynlerinden ve yakınlarından uzakta, kardeşlik bağı ile birbirlerine kenetlenerek direniş mücadelesi vermiş bu çocuklar, insanlık dışı ya da aşağılayıcı muamelelere rağmen, baharın bir gün geleceği umudunu kaybetmezler.

Anahtar Kelimeler

Post-bellek, özgürlük, direnişçi, yabancı, kardeşlik

Children of Freedom of Marc Lévy: A postmemorative reading

Öz

We will make a postmemorative reading in Children of Freedom (2007) written by Marc Lévy, the best-selling author in the world, who alludes to the dark years through family experiences in France led by the Vichy Regime during the World War II. From the postmemory, a concept used for the first time by Marianne Hirsch to describe the experience of artists who grew up with stories of survivors of the Holocaust, we analyze this novel by Lévy, which is based on lived experiences his father and uncle, Jewish-resistant, members of the Marcel Langer Brigade. Although his father does not want to tell his experience of survival, either because of a certain guilt of this survival or because of the desire not to create trauma in his children, Lévy, the child of a resistant Jewish, takes the responsibility of transmitting internally the memory of the resistance of France under the occupation. Instead of waiting to be deported, young people choose the path of enlisting in the Resistance for their freedoms, but rather for the freedom of others. The children of Resistance, far from their parents and their deported relatives, united by the bond of fraternity, keep the hope that spring will come again one day.

Anahtar Kelimeler

Postmemory, liberty, resistant, foreign, fraternity

Les enfants de la liberté de Marc Lévy: Une lecture postmémorielle

Öz

Dans ce présent travail, nous ferons une lecture postmémorielle dans Les enfants de la liberté (2007) de Marc Lévy, l’auteur à succès dans le monde entier, qui fait allusion aux années noires à travers les expériences familiales en France menée par le Régime de Vichy durant la Deuxième Guerre mondiale. À partir de la postmémoire, notion utilisée pour la première fois par Marianne Hirsch pour décrire l'expérience d'artistes qui ont grandi avec des récits de survivants de la Shoah, nous analysons ce roman de Lévy, qui s’appuie sur les expériences vécues de son père et de son oncle, juifs-résistants, membres de la brigade Marcel Langer. Bien que son père ne veuille pas raconter son expérience de la survie, soit du fait d’une certaine culpabilité de cette survie soit du fait de la volonté de ne pas créer un traumatisme chez ses enfants, Lévy, l’enfant d’un résistant juif, prend la responsabilité de transmettre par interne la mémoire des résistants de la France sous occupation allemande. Au lieu d’attendre d’être déporté, des jeunes choisissent la voie de s'enrôler dans la Résistance pour leurs libertés, mais plutôt pour la liberté des autres. Ces derniers, loin de leurs parents et de leurs proches déportés, unis par le lien de la fraternité, gardent l’espoir que le printemps reviendra un jour.

Anahtar Kelimeler

Postmémoire, liberté, résistant, étranger, fraternité

Kaynakça

• Bajos, S. (2009). Marc Lévy: ‘Mon père, ce fantôme. Le Parisien. <leparisien.fr/culture-loisirs/livres/marc-levy-mon-pere-ce-fantome-15-05-2019-8072220.php>.
• Bergson, H. (2011). Matière et Mémoire. Edition numérique : Pierre Hidalgo.
• Connerton, P. (1999). Toplumlar nasıl anımsar?. İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
• Emre, Y. (1973). Poèmes. Ankara: Kültür Yayınları
• Genette, G. (1972). Figures III. Paris: Seuil.
• Halbwachs, M. (2016). Hafızanın Toplumsal Çerçeveleri (Türkçe Söyleyen : Büşra Uçar). Ankara: Heretik Yayınları.
• Hirsch, M. (1996). Past Lives: Postmemories in Exile. Poetics Today, 17(4), 659-686. doi:10.2307/1773218.
• Hirsch, M. (2014). Postmémoire. (Philippe Mesnard, Trad.). Témoigner: entre histoire et mémoire ,p. 205–206.
• Hirsch, M. (2008). The generation of postmemory. Poetics Today, 29 (1): 103–128. Doi: https://doi.org/10.1215/03335372-2007-019.
• Imbroscio, C. (2011). Post-mémoire et identité. Les représentations du traumatisme par la “mise en scène” des objets. Revue italienne d’études françaises, 1 | 2011, mis en ligne le 15 décembre 2011, consulté le 20 janvier 2020. URL : http://journals.openedition.org/rief/968 ; DOI : 10.4000/rief.968.
• Lagarrigue , M. (2001) L'écrivain Marc Lévy, incognito au collège de Moissac. Ladepeche.fr. <https://www.ladepeche.fr/article/2008/06/01/457242-l-ecrivain-marc-levy-incognito-au-college-de-moissac.html>.
• Lévy, C. (2001). Le double lien entre ecriture et identite : le cas des ecrivains juifs contemporains de langue française. Sociétés contemporaines, no 44(4), 75-90. Doi:10.3917/soco.044.0075.
• Lévy, M. (2007). Les enfants de la liberté. Paris : Éditions Robert Laffont.
• Nicolas, A. (2007). On est tous l’étranger de quelqu’un. l’Humanité. <https://www.humanite.fr/node/371689>.
• Ricoeur, P. (2012). Hafıza, Tarih, Unutuş. (Çev. M. Emin Özcan). İstanbul: Metis Yayınları.
• Ringelheim, F. (1989). Les Juifs entre la mémoire et l'oubli. Revue de l’Université de Bruxelles, 1987/1-2, Bruxelles : Université Libre de Bruxelles.
• Sarlo, B. (2012). Geçmiş Zaman Bellek Kültürü ve Özneye Dönüş Üzerine Bir Tartışma, İstanbul: Metis Yayınları.
• Savigneau, J. (2007). Marc Lévy, à l’ombre du père. Le Monde. <lemonde.fr/livres/article/2007/05/03/marc-levy-a-l-ombre-du-pere_905064_3260.html>.
• Sezgintürk, P. (2019). Travmanın Nesiller Arası Aktarımı: Patrick Modiano ve Post-Bellek. Turkish Studies Language and Literature, 14 (3): 1547-1559. Doi: 10.29228/TurkishStudies.29334