Dinleme ve konuşma becerilerine yönelik lisansüstü tezlerin anahtar kelimeleri üzerine bir inceleme: betimsel analiz

Yıl 2020, Sayı: 19, 128 - 140, 21.06.2020

Zeynep Cin Şeker

https://doi.org/10.29000/rumelide.752206

Cited By: 9

Öz

Bu çalışmada Türkçe eğitimi alanında dinleme ve konuşma becerisine yönelik lisansüstü tezlerin anahtar kelimeleri üzerine bir inceleme yapılmıştır. Araştırmada nitel araştırma deseni tercih edilmiştir. Veriler doküman incelemesi ile toplamıştır. Toplanan veriler, betimsel analizle incelenmiştir. İlk olarak lisansüstü tezlerde kullanılan anahtar keklimeler tespit edilmiş ve bu kelimeler belirlenen temalar altında frekans değerleri ile birlikte sunulmuştur. Bu çalışmada dinleme becerisine yönelik 10 doktora, 38 yüksek lisans tezi olmak üzere toplam 48 lisansüstü teze ulaşılmıştır. Yüksek lisans tezlerinin 4’ünde anahtar kelime kullanılmadığı için 34 yüksek lisans tezi araştırma kapsamına alınmış ve toplamda 44 tez incelenmiştir. Konuşma becerisine yönelik 7 doktora, 39 yüksek lisans olmak üzere toplam 46 lisansüstü teze ulaşılmıştır. Yüksek lisans tezlerinin 7’sinde anahtar kelime kullanılmadığı görülmüştür. Bu nedenle 32 yüksek lisans tezi araştırmaya dâhil edilmiştir. Dinleme ve konuşma becerilerini ilişkilendiren 5 lisansüstü tez tespit edilmiştir. Bu tezlerin 3’ü doktora, 2’si ise yüksek lisans tezidir. Tezlerin tamamında anahtar kelime kullanılmıştır. Dinleme becerisine yönelik lisansüstü tezlerde doğrudan dinleme becerisine yönelik 39 farklı anahtar kelime kullanıldığı sonucuna ulaşılmıştır. Konuşma becerisine yönelik ise 34 farklı anahtar kelime kullanılmıştır. Dinleme becerisine yönelik lisansüstü tezlerde, genel konulara ilişkin anahtar kelimeler sık kullanılmıştır. ‘Dinleme becerisi’, ‘dinleme/izleme becerisi’, ‘dinleme becerileri’, ‘dinleme eğitimi’, ‘dinleme/izleme eğitimi’, ‘dinleme’, ‘dinleme türleri’ ve ‘dinleme etkinlikleri’ en çok kullanılan anahtar kelimelerdir. Konuşma becerisine yönelik lisansüstü tezlerde, en sık kullanılan anahtar kelimeler genel konulara ilişkindir. ‘Konuşma becerisi’, ‘konuşma’ ve ‘konuşma eğitimi’ frekans değerleri en yüksek üç anahtar kelimedir.

Anahtar Kelimeler

Türkçe eğitimi, dinleme becerisi, konuşma becerisi, lisansüstü tez, anahtar kelime analizi

An examination on the keywords of the postgraduate theses on listening and speaking skills: a descriptive analysis

Öz

In this study, an examination was made on the keywords of the postgraduate theses on listening and speaking skills in the field of Turkish language education. Qualitative research design was preferred in the study. Data was collected by document analysis. The collected data was examined by descriptive analysis. Firstly, the keywords used in the postgraduate theses were identified and these words were presented together with frequency values under the defined themes. In this study, regarding listening skills, a total of 48 postgraduate theses, including 10 doctoral and 38 master's theses, were reached. Since no keywords were used in 4 of the master's theses, 34 master's theses were included in the research scope and 44 theses were examined in total. Concerning speaking skills, a total of 46 postgraduate theses, including 7 doctoral and 39 master's theses, were reached. 7 of the master's theses did not use keywords. For this reason, 32 master's theses were included in the research. 5 postgraduate theses relating listening and speaking skills were identified. 3 of these theses are doctoral and 2 are master's theses. Keywords were used in all of the theses. It was concluded that 39 different keywords were used for direct listening skills in the postgraduate theses related to listening skill. 34 different keywords were used for speech skills. Keywords related to general topics were frequently used in the postgraduate theses on listening skills. ‘Listening skill’, 'listening/monitoring skill", ‘listening skills’, ‘listening training', ‘listening/monitoring training’, ‘listening’, ‘types of listening’ and ‘listening activities are the keywords that were used the most. The most-commonly used keywords in postgraduate theses on speaking skills are related to general topics. ’ Speaking skill, 'speaking' and 'speaking training ' are the three keywords with the highest frequency values.

Anahtar Kelimeler

Turkish education, Listening skill, Speaking skill, Graduate thesis, Keyword analysis

Kaynakça

• Aksan, D. (2007). Her yönüyle dil ana çizgileriyle dilbilim. Ankara: Türk Dil Kurumu.
• Alver, M. ve Taştemir, L. (2017). Konuşma becerisi üzerine yapılan lisansüstü tezlerin incelenmesi. International Journal of Languages’ Education and Teaching, 5(3), 451-462.
• Aydın, B. (2020). Türkiye’de eleştirel okuma konusunda yapılmış lisansüstü tezlerin incelenmesi. RumeliDE Dil ve Edebiyat Araştırmaları Dergisi, (18), 76-87.
• Başkan, Ö. (2003). Bildirişim insan-dili ve ötesi. İstanbul: Multilingual.
• Boyacı, S. ve Demirkol, S. (2018). Türkçe eğitimi alanında yapılan doktora tezlerinin incelenmesi. Ana Dili Eğitimi Dergisi, 6(2), 512-531.
• Büyükikiz, K. (2014). Yabancılara Türkçe öğretimi alanında hazırlanan lisansüstü tezler üzerine bir inceleme. Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 11(25), 203-213.
• Ceren, D., Aydın, M. ve Onarıcıoğlu, A. S. (2018). Okuma eğitimi üzerine yapılan tezlerde eğilimler: bir içerik analizi çalışması. Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi, 19(3), 2377-2392.
• Coşkun, E., Özçakmak, H. ve Balcı, A. (2012). Türkçe eğitiminde eğilimler: 1981-2010 yılları arasında yapılan tezler üzerine bir meta-analiz çalışması. Engin Yılmaz vd. (Ed.), Türkçenin Eğitimi Öğretimi Üzerine Çalışmalar içinde. (204-212). Ankara: Pegem Akademi.
• Değirmenci Gündoğmuş, H. (2018). Okuduğunu anlama ile ilgili yapılan lisansüstü tezlerin incelenmesi. Turkish Studies, 13(3), 899-910.
• Doğan, Y. (2012). Dinleme eğitimi. Ankara: Pegem A.
• Doğan, Y. ve Özçakmak, H. (2014). Dinleme becerisinin eğitimi üzerine yapılan lisansüstü tezlerin değerlendirilmesi. Ana Dili Eğitimi Dergisi, 2(2), 90-99.
• Elbir, B. ve Yıldız, H. (2012). İlköğretim yazma eğitimi üzerine yapılan lisansüstü çalışmalarının değerlendirilmesi. Akademik Bakış Dergisi, 30, 1-11.
• Elbir, B. ve Bağcı, C. (2013). Birinci ve ikinci kademe okuma eğitimi üzerine yapılan lisansüstü çalışmaların değerlendirilmesi. Adıyaman Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 6(11), 229-247.
• Göçen, G. ve Okur, A. (2015). Ortaokula yönelik söz varlığı araştırmalarının incelenmesi: tezler. Ana Dili Eğitimi Dergisi, 3(1), 64-79.
• Göçer, A. ve Arslan, S. (2018). Türkiye’de dil bilgisi öğretimi üzerine hazırlanan lisansüstü tezler hakkında bir meta-analiz çalışması. Kırıkkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 8(1), 107-122.
• Kan, M. O. (2017). Türkiye’de akademik yazma alanında yapılan lisansüstü tezler. İnsan ve Toplum Bilimleri Araştırmaları Dergisi, 6(2), 1037-1048.
• Kan, M. O. ve Uzun, G. L. (2014). Türkçe eğitimi alanındaki yüksek lisans tezlerinin bulgular, tartışma, sonuç bölümlerine ilişkin sözbilimsel yapı özellikleri. Ana Dili Eğitimi Dergisi, 2(3), 1-19.
• Kan, M. O. ve Uzun, G. L. (2016). Türkçe Eğitimi Alanındaki Yüksek Lisans Tezlerinin Yöntem Bölümlerine İlişkin Sözbilimsel Yapı Özellikleri. Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 12(1), 331-343.
• Kardaş, M. N., Çetinkaya, V. ve Kaya, M. (2018). 2005-2017 yılları arasında dinleme eğitimi üzerine yapılmış akademik çalışmaların eğilimleri üzerine bir araştırma. Kuram ve Uygulamada Sosyal Bilimler Dergisi, 2(1), 21-32.
• Kemiksiz, Ö. (2017). Dinleme becerisi üzerine yazılan makalelerin değerlendirilmesi. International Journal of Languages’ Education and Teaching, 5(1), 511-531.
• Keşaplı, G. (2019). Yaratıcı dramayla planlanmış Türkçe eğitimi ve öğretimi alanındaki lisansüstü çalışmalara genel bir bakış. Avrasya Dil Eğitimi ve Araştırmaları Dergisi, 3(1), 77-94.
• MEB. (2019). Türkçe dersi öğretim programı (ilkokul ve ortaokul 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7 ve 8. Sınıflar için). Ankara: Millî Eğitim Bakanlığı.
• Özbay, M. ve Melanlıoğlu, D. (2012). Türkçe öğretim programlarının dinleme becerisi bakımından değerlendirilmesi. Turkish Studies, 7(1), 87-97.
• Özçakmak, H. (2017). Türkçe eğitimi lisansüstü araştırmalarında yeni yönelimler (2011-2015). Uluslararası Türkçe Edebiyat Kültür Eğitim Dergisi, 6(3), 1607-1618.
• Özdemir, S. (2018). Okumaya ilişkin lisansüstü araştırmaların eğilimleri. Ana Dili Eğitimi Dergisi, 6(4), 1161-1178.
• Potur, Ö ve Yıldız, N. (2016). Konuşma becerisi alanında yapılan akademik çalışmaların eğilimleri. Dil ve Edebiyat Eğitimi Dergisi, (18), 27-40.
• Sevim, O. ve İşcan, A. (2012). Türkçenin eğitimi ve öğretimi alanında yapılan yüksek lisans tezlerinde geçen anahtar kelimelere dönük bir içerik analizi. Turkish Studies, 7(1), 1863-1873.
• Sevim, O. ve Özdemir Erem, H. (2012). Türkçe eğitimi alanındaki yüksek lisans tezlerinin başlıklarına ve özetlerine eleştirel bir bakış. Uluslararası Türkçe Edebiyat Kültür Eğitim Dergisi, 1(3) s. 174-186,
• Tatar, E. ve Tatar, E. (2008). Fen bilimleri ve matematik eğitimi araştırmalarının analizi-1: anahtar kelimeler. İnönü Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 9(16), 89-103.
• Tok, M. ve Potur, Ö. (2015) Yazma eğitimi alanında yapılan akademik çalışmaların eğilimleri (2010-2014 Yılları). Ana Dili Eğitimi Dergisi, 3(4), 1-25.
• Topçuoğlu Ünal, F. ve Özer, F. (2014). Türkçe öğretiminde dinleme becerisi ile ilgili kaynakça çalışması. Eğitim ve Öğretim Araştırmaları Dergisi, 3(2), 203-218.
• Yağmur-Şahin, E., Kana, F. ve Varışoğlu, B. (2013). Türkçe eğitimi bölümlerinde yapılan lisansüstü tezlerin araştırma eğilimleri. International Journal of Human Sciences, 10(2), 356-378.
• Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2008). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Ankara: Seçkin.