Kadına yüklenen misyonlar bağlamında Aydemir romanı

Yıl 2020, Sayı: Ö7, 298 - 314, 21.10.2020

Gaye Belkız Yeter Şahin Selin Cansu Yeter

https://doi.org/10.29000/rumelide.808709

Cited By: 1

Öz

Bu çalışmada Müfide Ferit TEK’in Aydemir adlı romanı Milli Mücadele sürecinde kadınların aktif rolü ve fonksiyonu bağlamında incelenecektir. Aydemir adlı roman Milli Mücadele döneminde milli ruhu inşa etmek için çabalayan Demir ve Hazin gibi kahramanların hem Anadolu’daki hem de Anadolu dışındaki zorlu hikâyesini konu edinir. Romanda toplum içindeki sıkıntılara, savaşın yıkıcı sonuçlarına özellikle de milliyetçi düşüncenin yayılmaya başlandığı böylesi bir dönemde kadınların değişen toplumsal ve bireysel rollerine ayna tutulmuştur. Romanın en önemli kadın karakteri olarak karşımıza çıkan Hazin modern bir hayat tarzına sahiptir. Romanda erkeklerin yanında hayatın içinde aktif roller üstlenen Hazin gibi vatansever kadınların pozisyon ve misyonlarına yer verilmiştir. Biz de bu çalışmada Milli Mücadele sürecinde kadınların sosyal hayatında meydana gelen gelişme ve değişim çerçevesinde romandaki kadın karakterin kurgu içindeki ideal fonksiyonuna dikkat çekeceğiz.

Anahtar Kelimeler

Müfide Ferit Tek, Aydemir, modernleşme, feminizm, değişen kadın figürü

The novel Aydemir in the context of the missions imposed on women

Öz

In this study, Müfide Ferit TEK’s novel named as Aydemir will be examined in the context of the active role and function of women in the process of National Struggle. The novel, Aydemir, focuses on the challenging story of heroes like Demir and Hazin, who struggled to build the national spirit during the National Struggle period, both in Anatolia and abroad. In the novel, the problems in the society, the destructive consequences of the war, and especially the changing social and individual roles of women in such a period when nationalist thinking began to spread are reflected. Hazin, who is the most important female character of the novel, has a modern lifestyle. In the novel, the positions and missions of patriotic women like Hazin who take active roles along with men in life. In this study, we will draw attention to the ideal function of the female character in the fiction within the framework of the development and change in women’s social life during the National Struggle.

Anahtar Kelimeler

Müfide Ferit Tek, Aydemir, modernization, feminism, changing female figure

Kaynakça

• Akman, F. (2020). “Müfide Ferit Tek ve Aydemir Romanına Dair Kısa Bir Mütalâa”, http://mahzunbirokuyucu.blogspot.com/2014/05/mufide-ferit-tek-ve-aydemir-romanina.html (ET: 15.05.2020)
• Avcı, M. (2016). “Osmanlı Devleti’nde Kadın Hakları ve Kadın Haklarının Gelişimi İçin Mücadele Eden Öncü Kadınlar”, Atatürk Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü Dergisi, S. 55, ss. 225-254.
• Aydemir, Ş. S. (2003). “Aydemir”, Aydemir, ‘Ekler’, İstanbul: Kaknüs Yayınları, ss. 155-159.........
• Belge, M. (2013). “Müfide Ferit Tek’in Aydemir Romanı”, Kitaplık, S. 63, ss. 89-96................
• Demircioğlu, C. (1998b). “Müfide Ferit Tek ve Romanlarındaki Milliyetçilik”, Boğaziçi Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü (Yayımlanmamış Yüksek Lisan Tezi), İstanbul.
• Demircioğlu, C. (1998a). “İmparatorluktan Cumhuriyet’e Aydemir Müellifi Müfide Ferit Hanım”, Toplumsal Tarih, ss. 14-21.
• Ertop, K. (2004). “Suyu Arayan Şevket Süreyya Aydemir”, Bütün Dünya, ss. 41-44.............
• Kaplan, R. (2002). “Aydemir”, Aydemir, ‘Ekler’, İstanbul: Kaknüs Yayınları, ss. 163-168.
• Kolcu, A. İ. (2018). Millî Edebiyat 2, Nesir / II. Meşrutiyet Sonrası Türk Edebiyatı, 9. bs., Erzurum: Salkımsöğüt Yayınları.
• Köprülüzade, M. F. (2002). “Aydemir”, Aydemir, ‘Ekler’, Kaknüs Yayınları, İstanbul, ss. 144-150.
• Kurnaz, Ş. (2015). Yenileşme Sürecinde Türk Kadını (1839-1923), İstanbul: Ötüken Neşriyat.
• Mansuroğlu, M. (1972). “Özgürlük Savaşında Türk Kadını”, Türk Soroptimisti In Memoriam Müfide Ferit Tek (Özel Sayı), İstanbul: Çeltüt Matbaası, ss. 40-43.
• Seyfettin, Ö. (2002). “İnkılâplarda Kadın”, Aydemir, İstanbul: ‘Ekler’, Kaknüs Yayınları, ss. 151-154.
• Soğukömeroğulları, M. (2020). “Müfide Ferit Tek”, Türk Edebiyatı İsimler Sözlüğü. http://teis.yesevi.edu.tr/madde-detay/tek-mufide-ferit (ET: 20.05.2020).
• Sünbüloğlu, N. Y. (2012). “Ulusun Umudu ve Felaketi Erkekler: Milliyetçi Kadın Yazarların Romanlarında Erkeklik Kurguları (1918-1951)”, Türk Sağı: Mitler, Fetişler, Düşman İmgeleri, (der. İnci Özkan Kerestecioğlu ve Güven Gürkan Öztan), İstanbul: İletişim Yayınları, ss. 509-537.
• Şermet, K., S. (2019). “Müfide Ferit’e Özgü Feminizm”, Karabük Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 9 (1), ss. 140-159.
• Tek, M. F. (1335/1917). “Feminizm 1”, Türk Kadını, C. 1, S. 20, ss. 305-308..........................
• Tek, M. F. (1335/1917). “Feminizm 2”, Türk Kadını, C. 1, S. 21, ss. 323-326..............
• Tek, M.. F. (1972). “Hayat Hikâyem”, Türk Soroptimisti In Memoriam Müfide Ferit Tek (Özel Sayı), İstanbul: Çeltüt Matbaası, s.48.
• Tek, M. F. (2002). Aydemir, İstanbul: Kaknüs Yayınları...........................
• Üngör, B. Z. (1972). “I. Ölüm Yıldönümünden”, Türk Soroptimisti ın Memoriam Müfide Ferit Tek (Özel Sayı), İstanbul: Çeltüt Matbaası, ss. 40-41.
• Yardım, M. N. (2008). “Müfide Ferit Tek ve Hatırlattıkları”, Ufuk Ötesi, http://www.ufukotesi.com/yazigoster.asp?yazi_no=20030451 (ET: 24.05.2020)
• Yılmaz, A. (2010), “Osmanlı’dan Cumhuriyet’e: Kadın Kimliğinin Biçimlendirilmesi”, Çağdaş Türkiye Tarihi Araştırmaları Dergisi, S. 20-21, ss. 191-212.
• Yılmaz, T. (2016). “1923-1940 Arası Cumhuriyet Dönemi Kadın Romanlarında İdeal Kadın Tipi Olarak Erkekleşen Kadın”, Rumelide Dil ve Edebiyat Araştırmaları Dergisi, S. 7, ss. 35-51.
• Zengin, M. (2017). “Agglutination of the Turkish Ideal and Western Literature, Religion and Mythology in Müfide Ferit Tek’s Aydemir”, Turkish Studies, Volume 12/5, ss. 559-578.