Fransız dili eğitimi bilim dalında yapılmış lisansüstü tezlerin incelenmesi

Yıl 2022, Sayı: 31, 1210 - 1222, 21.12.2022

Sevinç Akdoğan Öztürk

https://doi.org/10.29000/rumelide.1222245

Öz

Bu araştırmada, 2000-2022 yılları arasında Türkiye’de gerçekleştirilen Fransız dili eğitimi alanında yapılmış lisansüstü tezler incelenmiştir. Amaç bu alanda yapılmış yüksek lisans ve doktora tezlerinin araştırma eğilimlerini belirleyerek yapılacak yeni çalışmalara yön verebilmektir. Bu doğrultuda, tarama modelinden yararlanarak YÖK Ulusal Tez Merkezinin veri tabanından verilere ulaşılmıştır ve tarama sonucunda 97 yüksek lisans, 29 doktora olmak üzere 126 teze ulaşılmıştır. Doküman inceleme ile içerik analizi kullanılarak veriler temalara ve kategorilere ayrıldıktan sonra yorumlanmıştır. Tezler, yazıldıkları yıl, yazım dili, kullanılan yöntem, seçilen örneklem ve tez konusu bakımından toplamda beş parametreye göre incelenmiştir. Verilerden yola çıkarak yüksek lisans tezlerinin en çok 2019 yılında yazıldığı ve yüksek lisans tezlerinin neredeyse 3’te 1’i kadar olan doktora tezlerinin de en çok 2014 yılında yazıldığı tespit edilmiştir. Yazım diline bakıldığında, her iki tez türü için en çok Fransızcanın kullanıldığı görülmektedir. Fransız Dili Eğitimi Bilim Dalında yapılan tezlerin büyük çoğunluğunun nitel araştırma yönteminden yararlanılarak yazıldığı ve en çok kullanılan örneklem türünün ders kitapları ve diğer tür kitaplar olduğu, bununla birlikte ona çok yakın sayısal değere sahip olan, üniversite öğrencileri olduğu söylenebilir. Değerlendirmeler neticesinde, araştırma konularının eğitim-öğretim süreci teması altında topladığımız, yöntem-teknik ve ders materyalleri kategorilerinde daha fazla sayıda olduğu görülmüştür. Araştırma sonucunda, tezlerin yoğunlukla kitap incelemesi üzerine olduğu tespit edilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Fransız dili eğitimi, tez inceleme, lisansüstü çalışma, ulusal tez merkezi

Analysis of postgraduate theses in the department of French language education

Öz

This study relies on the Master and Ph.D. theses which were completed in the field of French Language Teaching in Turkey between 2000 and 2022. Broadly this paper aims to unpack the gaps of these studies and their research tendencies in order to reveal topics that merit further research in the future studies. Within this nature, totally 126 theses, 97 Master and 29 Ph.D. theses, were found in the database of Council of Higher Education, Thesis Center and they were analyzed. Upon content analysis, the data were presented under themes and categories and then they were discussed. The theses were analyzed under five aspects, such as year when they were completed, language in which they were written, research method that the studies adopted, their sampling, and their content. The findings revealed that Master theses were mostly completed in 2019 while Ph.D. dissertations were mainly completed in 2014. Both Master theses and Ph.D. dissertations were mostly written in French. Most of the theses were grounded in qualitative research methods, and course books, other book types, and tertiary level students mostly constituted the sampling group. The studies also commonly focused on methods/techniques and course materials that were grouped under the theme of education process. Lastly, the theses mainly relied on (course)book analysis.

Anahtar Kelimeler

Fransız dili eğitimi, tez inceleme, lisansüstü çalışma, ulusal tez merkezi

Kaynakça

• Atmaca, A. (2019). Fransızca öğretmen adaylarının mesleki motivasyonunu etkileyen faktörler. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). İstanbul: Marmara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü Yabancı Diller Eğitimi Anabilim Dalı Fransızca Öğretmenliği Bilim Dalı.
• Aydoğu, C., Ercanlar, M., & Aydınalp, E. B. (2017). Fransızca yabancı dil öğretiminde eylem-odaklı yaklaşıma dayalı bir uygulama örneği: nitel bir durum çalışması. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 32(4), 760-779. DOI: 10.16986/HUJE.2017027584
• Calışkan, D., & Kartal, E. (2021a). Türkiye’deki çeviri konulu tezler üzerine bibliyometrik bir inceleme (1985-2020). İstanbul Üniversitesi Çeviribilim Dergisi, (15), 35-73. DOI: 10.26650/iujts.2021.987390
• Çalışkan, D.; & Kartal, E. (2021b). Türkiye’deki çeviri konulu tezler üzerine tematik bir inceleme (1985-2020). RumeliDE Dil ve Edebiyat Araştırmaları Dergisi, (25), 1214-1257. DOI: 10.29000/rumelide.1032583.
• Demiral, S., & Kaya, M. (2015). Yabancı dil öğretim yöntemleri: Fransızca öğretimi çerçevesinde bir inceleme. Turkish Studies, 10(3), 331-342. DOI: 10.7827/TurkishStudies.799
• Demiryürek, M. (2013). Türkiye'de yabancı dil olarak Fransızca öğretiminin tarihi gelişimi üzerine bir değerlendirme (1891-1928). Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 28(1), 130-140.
• Eysenbach, G., & Köhler, C. (2002). How do consumers search for and appraise health information on the world wide web? Qualitative study using focus groups, usability tests, and in-depth interviews. BMJ, 324(7337), 573-577. DOİ: 10.1136/bmj.324.7337.573
• Fransızca öğretmenliği'nin atama dönemlerine göre sayıları. (b.t.). 12.12.2022, https://www.mebhaberleri.com/taban-puanlar/meb/fransizca-ogretmenligi-taban- puanlari/1417.
• Güven, B., & Özçelik, Ç. (2017). İlkokul matematik dersine yönelik gerçekleştirilen lisansüstü eğitim tez çalışmalarına ilişkin bir inceleme. Eğitimde Kuram ve Uygulama, 13(4), 693-714.
• Karasar, N. (2009). Bilimsel araştırma yöntemi. (19.Basım). Akara: Nobel Basımevi.
• Kartal, E. (2011). Frankofoni dergisinin içerik analizi yöntemiyle değerlendirilmesi. Frankofoni, (23), 403–416.
• Kartal, E. (2012). 1985–2010 yılları arasında Türkiye’de Fransız dili ve edebiyatı alanında yapılan lisansüstü tezler üzerine bir çözümleme. Frankofoni, (24), 365–380.
• Kartal, E. (2017). Türkiye’deki üniversitelerin Fransızca programları ve bu programlarda yapılan akademik çalışmalar üzerine bir değerlendirme. Frankofoni,(31), 367-380.
• Kazu, İ. Y., & Hüseyin, Ç. (2019). Öğretmen yeterliği ve nitelikleri üzerine yapılmış lisansüstü çalışmaların incelenmesi: bir içerik analizi çalışması. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 18(71), 1349- 1367. DOI: 10.17755/esosder.516910
• Kösreli, S. (2020). Türkiye’de ses eğitimi alanında yazılmış lisansüstü tezlere yönelik bir inceleme. İnsan ve Tolpum Bilimleri Araştırmaları Dergisi, 9(5), 3651- 3668. DOI: 10.15869/itobiad.708104
• Nurlu, M. & Güler Arı, T. (2016). Türkiye’de Fransızca öğretimi ve öğretmenliği. İstanbul Eğitimde Yenilikçilik Dergisi, 2(3-1), 7-15. https://dergipark.org.tr/en/pub/ieyd/issue/35721/398872
• Özkan, Y. Ö., & Şenyurt, S. (2017). Eğitimde ölçme ve değerlendirme alanında yapılan yüksek lisans tezlerinin tematik ve metodolojik açıdan incelenmesi. İlköğretim Online, 16(2), 628-653. DOI:10.17051/ilkonline.2017.304724
• Seggie, F. N., & Bayyurt, Y. (Eds.). (2021). Nitel araştırma: Yöntem, teknik, analiz ve yaklaşımları. (3. Baskı). Ankara: Anı Yayıncılık.
• Şengül, M. E. (2020). Sözlü iletişim becerilerinde karşılaşılan sorunlar: Fransızca öğretmen adayları örneği (Order No. 28245347). İstanbul: Marmara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü Yabancı Diller Eğitimi Anabilim Dalı Fransızca Öğretmenliği Bilim Dalı.
• Tayfun, A., Ülker, M. U. , Gökçe, Y., Tengilimoğlu, E., Sürücü, Ç., & Durmaz, M. (2018). Turizm alanında yiyecek ve içecek ile ilgili lisansüstü tezlerin bibliyometrik analizi. Journal of Tourism and Gastronomy Studies, 6(2), , 523 – 547. .DOI: 10.21325/jotags.2018.227
• Tekcan, N. (2019). Fransızca öğretmen adaylarının konuşma becerilerinde karşılaştıkları sorunlara yaklaşımları ve çözüm önerileri. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). İstanbul: Marmara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü Yabancı Diller Eğitimi Anabilim Dalı Fransızca Öğretmenliği Bilim Dalı.
• Tereci, A., & Bindak, R. (2019). 2010-2017 yılları arasında Türkiye'de matematik eğitimi alanında yapılan lisansüstü tezlerin incelenmesi. Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 6(1), 40-55.
• Toruç, D. (2019). Sözlü iletişim becerilerinde karşılaşılan sorunlar ve çözüm önerileri: marmara üniversitesi Fransızca öğretmenliği örneği. (Yayımlanmamış Doktora Tezi). İstanbul: Marmara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü Yabancı Diller Eğitimi Anabilim Dalı Fransızca Öğretmenliği Bilim Dalı.
• Tosun Sümer, E., & Güven, M. (2018). Okul psikolojik danışmanlarıyla ilgili lisansüstü tezler üzerine bir inceleme. Journal of International Social Research, 11(60).
• Villeneuve, A. J. (2020). Engagement communautaire, diversité et vitalité du français dans l’Ouest canadien: l’exemple du Campus Saint-Jean. In K. Reinke (Ed.), Attribuer un sens: La diversité des pratiques langagières et les représentations sociales (pp. 235-262). Presses de l'Université Laval.