Uwe Timm’in Morenga romanında Machiavelli izleri

Yıl 2023, Sayı: 34, 941 - 955, 22.06.2023

Elif Aktürk

https://doi.org/10.29000/rumelide.1316237

Öz

Erk veya bir diğer ifadeyle güç kavramı, çok katmanlı anlamlar yığınını içinde barındırmasının yanı sıra özünde birtakım sorunsalları da beraberinde getirir. Bu nedenledir ki kavrama ilişkin ortak bir tanımdan söz etmek oldukça güçtür. Erk, insanoğlunun dünyaya ilk ayak bastığı andan itibaren devinimine başlamıştır. Pozitif bilimlerin yanı sıra beşerî bilimlerde de sürekli olarak sorunsallaştırılmakta ve bu, insanın var olduğu sürece tükenmeyecek bir döngüyü de beraberinde getirmektedir. Zira erk, toplumun her katmanına ve alanına sinmiş olup etkisini her durumda gösteren bir olgudur. Bu çalışmanın kapsamı da Alman yazar Uwe Timm’in 1978 yılında kaleme aldığı Morenga adlı romanında on beşinci yüzyılın son ve on altıncı yüzyılın ilk yarısında yaşamış İtalyan düşünür ve devlet adamı olan Machiavelli’nin güç kuramının izlerini sürmektir. Bu on beşinci yüzyıl temelli güç kuramının yirminci yüzyıl romanına uygulanabilirliği bize göstermiştir ki dönem ve yüzyıl fark etmeksizin gücün dünya üzerinde her daim kötüye kullanımı dinamik bir devinim içinde gezinmektedir. Söz konusu çalışmanın yöntemi ise yazınsal yapıtın tarihsel roman türüne girmesi ve güç olgusunun sosyolojik bağlamda ele alınması dolayısıyla tarihsel ve sosyolojik inceleme yöntemleridir.

Anahtar Kelimeler

Uwe Timm, Morenga, Machiavelli, Güç Kuramı, Gücün Kötüye Kullanımı

Kaynakça

• “Lord Acton Quote Archive”. Acton Institute: Mississippi ABD. 18 Nisan 2023 tarihinde https://www.acton.org/research/lord-acton-quote-archive adresinden erişildi.
• Ackermann, I., & Borries, M. (Ed.). (1988). Pädagogische Verbindungsarbeit Werkheft Literatur Uwe Timm. Münih: Iudicium Yayınları.
• Arendt, H. (2016). Şiddet Üzerine. Seçme Eserler 6. (8. bs.). (B. Peker, Çev.). İstanbul: İletişim Yayınları. (Orijinal yapıt, 1970 yılında yayımlanmıştır.)
• Aristoteles (1993). Politika (2. bs.). (M. Tuncay, Çev.). İstanbul: Remzi Kitabevi Yayınları. (Orijinal yapıt, 1912 yılında yayımlanmıştır.)
• Aristoteles (2022). Politika. Bütün Yapıtları – 3. (6. bs.). Furkan Akderin, Çev). 6. Baskı. İstanbul: Say Yayınları. (Orijinal yapıt, 1912 yılında yayımlanmıştır.)
• Der Grosse Brockhaus (1955). GP-IZ, Baden-Württemberg: Brockhaus Yayıncılık.
• Drosdowski, G., Müller, W., Scholze – Stubenrecht, W. & Wermke, M. (1996). Duden Deutsches Universal Wörterbuch A-2. Mannheim, Leipzig, Wien, Zurich: Duden Yayıncılık.
• Elbir, H. Ç. (2016). Nazilerin Yahudi Soykırımı Provası, Yüzyılın İlk Sistematik Toplu Katliamı – Kara Kıtanın Kanlı Bölgesi: Namibya. Avim (Avrasya İncelemeleri Merkezi), 3: 1-7.
• Foucault, M. (2005). Entelektüelin Siyasi İşlevi, Seçme Yazılar 1. (2. Bs.). (I. Ergüden, O. Akınbay, F. Keskin, Çev.). İstanbul: Ayrıntı Yayınları. (Orijinal yapıt, 1976 yılında yayımlanmıştır.)
• Foucault, M. (2019). İktidarın Gözü. (5. Bs.). (I. Ergüden, O. Akınhay, Çev.). İstanbul: Ayrıntı Yayınları. (Orijinal yapıt, 1977 yılında yayımlanmıştır.)
• Freud, S. (1994). Psikanaliz Üzerine. (7. Bs.). (A. A. Öneş, Çev.). İstanbul: Say Yayınları. (Orijinal yapıt, 1910 yılında yayımlanmıştır.)
• Heywood, A. (2012). Siyaset Teorisine Giriş. (2. Bs.). (H. M. Köse, Çev.). İstanbul: Küre Yayınları. (Orijinal yapıt, 2011 yılında yayımlanmıştır.)
• Imbusch, P. (Ed.) (2012). Macht und Herrschaft, Sozialwissenschaftliche Theorien und Konzeptionen. (2. Bs.). Wiesbaden: Springer Yayıncılık.
• Kraft, T. (Ed.). (2003). Lexikon der Deutschsprachigen Gegenwartsliteratur Seit 1945: K-Z. Münih: Nymphenburger in der F.A. Herbig Yayınları.
• Kula, O. B. (2012). Dil Felsefesi Edebiyat Kuramı – 1. Istanbul: Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları.
• Machiavelli, N. (1994). Prens. (2. Bs.). (N. Güvenç, Çev.). İstanbul: Anahtar Kitaplar Yayınevi. (Orijinal yapıt, 1532 yılında yayımlanmıştır.)
• Machiavelli, N. (2008). Siyaset Üzerine Konuşmalar. (H. Zengin, Çev.). İstanbul, Dergah Yayınları. (Orijinal yapıt, 1941 yılında yayımlanmıştır.)
• Machiavelli, N. (2009). Titus Livius’un İlk On Kitabı Üzerine Söylevler. (A. Tolga, Çev.). İstanbul: Say Yayınları. (Orijinal yapıt, 1531 yılında yayımlanmıştır.)
• Machiavelli, N. (2010). Hükümdar. (28. Bs.). (N. Adabağ, Çev.). İstanbul: Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları. (Orijinal Yapıt, 1532 yılında yayımlanmıştır.)
• Orwell, G. (2013). Politics and the English Language. Penguin Modern Classics. London, England: Penguin Classics Yayınları.
• Russell, B. (1947). Macht. Eine Sozialkritische Studie. (S. Hermlin, Çev.). Zürih: Europa Yayıncılık. (Orijinal yapıt, 1938 yılında yayımlanmıştır.)
• Satıcı, M. (2015). Ahlak – Politika İlişkisi Açısından Machiavelli’nin Politika Teorisi. FLSF (Felsefe ve Sosyal Bilimler Dergisi), 20, s.113-130.
• Schmück, L., Schreieck, K. & Trutter, A. (1993). Anarchie ist Gesetz und Freiheit Ohne Gewalt, Uwe Timm zum 60. Geburtstag. Berlin: Oppo Yayınları.
• Schubert, K. & Klein, M. (2011). Das Politiklexikon, Begriffe / Fakten / Zusammenhänge. (5. Bs.). Bonn: Dietz Yayıncılık.
• Steinhauser, G. (2017). İmanya Öteki Soykırımının Unutulan Hikayesi ile Yüzleşiyor. AVİM (Avrasya İncelemeleri Merkezi), 37, s.1-7.
• Timm, U. (1985). Warum Ich Anarchist Bin: Abschied vom Staatssozialismus. Freiburg: Mackay Gesellschaft Yayıncılık.
• Timm, U. (2010). Morenga. (R. Güçhan, Çev.). İstanbul: Can Yayınları. (Orijinal yapıt, 1978 yılında yayımlanmıştır.)
• Weber, M. (2013). Wirtschaft und Gesellschaft / Soziologie. İçinde: Baier, H & Hübinger, G. & Lepsius, M. R., Mommsen, W. J., & Schluchter, W., & Winckelmann, J. (Eds.). Max Weber: Gesamtausgabe, im Auftrag der Kommission für Sozial- und Wirtschaftsgeschichte der Bayerischen Akademie der Wissenschaften. Abteilung I: Schriften und Reden, Band 23. Tübingen: J. C. B. Mohr Yayıncılık.
• Woolf, V. (2022). Kendine Ait Bir Oda. (3. Bs.). (B. Göçer, Çev.). İstanbul: Can Sanat Yayınları.