Alternatif eğitim yaklaşımlarında kütüphane ve okul kütüphanesinin yeri: Montessori ve Reggio Emilia örneği

Yıl 2023, Sayı: 35, 626 - 638, 21.08.2023

Ayşenur Güneş Burak Savaş Sarıçoban

https://doi.org/10.29000/rumelide.1346227

Öz

Kütüphane ve özellikle de okul kütüphaneleri eğitim unsurunun vazgeçilmez bir parçasıdır. Günümüzde geleneksel eğitim sistemi kapsamında eğitim veren kurumlarda okul kütüphaneleri henüz kendini geliştirememiş ve nitelikli hizmet sunma potansiyeline erişememiştir. Buna karşın alternatif eğitim yöntemleri uygulayan okullar bu yöntemlerin gereği olan uygulayarak, deneyerek ve kendi kendine öğrenme yaklaşımları ile eğitim hizmetini sunmaktadır. Bu öğrenme yaklaşımları için ise kütüphanenin önemi yadsınamaz. Bu bağlamda düşünüldüğünde çalışmanın amacı alternatif eğitim yaklaşımları içerisinde kütüphane unsurunun ne denli önemli olduğunu ortaya koymaktır. Ülkemizde en çok tercih edilen alternatif eğitim yaklaşımları içerisinde yer alan Montessori ve Reggio Emilia eğitim yaklaşımları incelenecek; bu yaklaşımlarda araştırma, kendi kendine öğrenme boyutları irdelenerek kütüphanelerin bu yaklaşımlarda ki olmazsa olmaz olgusu tartışılacaktır. Çalışmanın üzerinde kurulduğu hipotez: Alternatif eğitim modellerinde kütüphane, eğitim yaklaşımının uygulanabilmesi için olmazsa olmaz bir unsurdur”. Hipotezin test etmek ve var olan durumu ortaya koymak adına betimleme yöntemi kullanılmıştır. Araştırmanın kapsamı; sözü geçen eğitim yaklaşımlarının tek tek ele alınarak, kütüphane ve araştırma unsurları değerlendirilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Eğitim, Alternatif Eğitim, Eğitim Yaklaşımları, Kütüphane, Okul Kütüphanesi, Montessori Yaklaşımı, Reggio Emilia Yaklaşımı

Kaynakça

• Akdağ, B. (2017). Alternatif Eğitim Modelleri. Alternatif Eğitim Dergisi, 2(6), 138-158.
• Aslan, D. (2005). Okul Öncesi Eğitimde Reggio Emilia Yaklaşımı. Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 14(1), 75-84.
• Aydın, İ. (2012). Alternatif Okullar. Ankara: Pegem Akademi Yayıncılık.
• Bilaloğlu, R. G. (2004). Okul Öncesi Eğitimde High Scope Yaklaşımı. Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 13(2), Erişim Adresi: https://dergipark.org.tr/en/pub/cusosbil/issue/4370/59768
• Cizdan, G. (2021). Gelenekselden Montessori’ye. Alternatif Eğitim Dergisi, 6(14), 11-15.
• Çalık, T. & Sezgin, F. (2005). Küreselleşme, Bilgi Toplumu ve Eğitim. Kastamonu Eğitim Dergisi, 13(1), 55-66.
• Dewey, J. (2010). Okul ve Toplum (çev. H. A. Başman). Ankara: Pegem Akademi.
• Dündar, S. (2007). Alternatif Eğitimin Felsefî Temelleri ve Alternatif Okullardaki Uygulamalar, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Marmara Üniversitesi, İstanbul.
• Hesapçıoğlu M. (2004). “Eğitim ve Okul Alanındaki Çağdaş Gelişmeler ve Bu Gelişmelerin Eğitim Yönetimine Yansımaları”. Yaşadıkça Eğitim. (82), 9.
• Hesapçıoğlu, M. (2001). Postmodern/Küresel Toplumda Eğitim, Okul ve İnsan Hakları 21. Yüzyılda Eğitim ve Türk Eğitim Sistemi. İstanbul: Sedar Yayıncılık.
• İleri, A. (2017). Okuma Kültürü ve Okul Kütüphaneleri Raporu 2017/Okul Kütüphanecileri Derneği. Türk Kütüphaneciliği, 31(2), 259-262.
• Kaya, D. & Gündüz, M. (2015). Alternatif Eğitim ve Toplumsal Değişim Üzerindeki Etkisi: “Waldorf Okulları Örneği”. Milli Eğitim Dergisi, 45(205), 5-25.
• Memduhoğlu, H. B., Mazlum, M. M. & Alav, Ö. (2015). Türkiye'de Alternatif Eğitim Uygulamalarına İlişkin Öğretmenlerin ve Öğretim Üyelerinin Görüşleri, Eğitim ve Toplum, 40(179), 69-87.
• Miller R. (1986). “Alternative Schools In Early America”. Skole: The Journal of Alternative Education. Volume II, Albany New York, s. 7-8.
• Nasin, G. D. (2019). Alternatif eğitim yaklaşımlarının yeni nesil öğrenme ortamlarına yansıması: Reggio Emilia okulları örneği (Master's thesis, Fen Bilimleri Enstitüsü).
• Neydim, N. (2003). "Çocuk Edebiyatı." İstanbul: Bu Yayınevi.
• Pekdoğan S. (2012). Reggio Emilia Yaklaşımı Üzerine Bir Çalışma. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 12(2), 237-246.
• Prytherch, R. J. (2005). Harrod’s Librarians Glossary and Reference Book: A Dictionary Of Over 10.200 Terms, Organizations, Projects, and Acronyms in The Areas of Information Management, Library Science, Publishing and Archive Management. [Elektronik Sürüm]. Burlington: Ashgate.
• Saraç, A. Ü. (2019). Bir Deneyim Olarak Reggio Emilia Yolculuğu. Alternatif Eğitim Dergisi, 4(11), 5-9
• Seldin, T. & Epstein, P. (2003). An Education For Life. Beltsvile, Maryland: The Montessori Foundation.
• Soysal, Ö. (1969). Çağdaş Eğitim ve Türkiye’de Okul Kütüphanesi. Ankara: Güven Matbaası.
• Tezel, M., Çiftçi, H. A., & Uyanık, G. (2019). Annelerin Okul Öncesi Dönem Çocuklarına Kitap Okuma ve Almaya İlişkin Görüşlerinin İncelenmesi. Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 15(3), 741-759.
• Umurhan, E. K. (2021). Montessori Eğitim Felsefesi. Alternatif Eğitim Dergisi, 6(14), 15-21.
• Ünal, Y. (2009). Bilgi Toplumunun Tarihçesi. Tarih Okulu Dergisi, 2009 (V), Erişim Adresi: https://dergipark.org.tr/en/pub/usakjhs/issue/13546/164068
• Yılmaz, B. (2004). Türkiye’de Eğitim Politikası ve Kütüphane. Ankara: Türk Kütüphaneciler Derneği.