Müzik alanındaki akademisyenlerin bakışıyla: Bir metafor olarak dikte

Yıl 2023, Sayı: 37, 677 - 705, 21.12.2023

Özlem Özaltunoğlu

https://doi.org/10.29000/rumelide.1405784

Cited By: 1

Öz

Bu araştırmada dikte yazımının, müzik alanındaki akademisyenler tarafından nasıl algılandığı, bu algının ifade edilmesinde hangi metaforlara yer verildiği incelenmiştir. Araştırmanın örneklemini, Türkiye’de müzik alanında çalışmakta olan 112 akademisyen oluşturmaktadır. Yorumlayıcı fenomenoloji modelinin kullanıldığı çalışmada; akademisyenlerin dikte yazımına ilişkin algıları çalışmakta oldukları kurum, mesleki deneyimleri, perdeli/perdesiz çalgı çalma durumları, dikte eğitimi verme durumları, dikte eğitimi alırken kullanılan çalgı ve çoksesli dikte eğitimi almış olma durumları açısından karşılaştırılmıştır. Örneklemde yer alan akademisyenler dikteyi ifade etmek için 75 farklı metafora yer vermişlerdir. Dikte yazımı “bulmaca çözmek gibidir” ifadesi kullanım sıklığı açısından en fazla yer verilen metafor olarak öne çıkmıştır. Dikte yazımı “bir konuşmayı dinlemek ve yazmak gibidir” ifadesi de ikinci sırada en fazla kullanılan metafor olmuştur. Akademisyenlerin kullandığı metaforlar on kavramsal kategoride toplanmıştır. Araştırma sonuçları; müzik alanındaki akademisyenlerin dikte yazımını birinci sırada “Dikte yazımı müzik eğitiminin temelidir” ve ikinci sırada “Dikte yazımı bir çeşit dil eğitimidir” kategorileriyle ifade ettiklerini göstermektedir. Akademisyenlerin en az görüş bildirdikleri kategorilerse “Dikte yazımı arşiv oluşturmaktır” ve “Dikte yazımı eğlencedir” kategorileri olmuştur. Örneklemde yer alan akademisyenlerin dikte yazımına ilişkin görüşlerinin; çalışmakta oldukları kurum, mesleki deneyimleri, perdeli/perdesiz çalgı çalma durumları, dikte eğitimi verme durumları, dikte eğitimi alırken kullanılan çalgı ve çoksesli dikte eğitimi almış olma durumları açısından farklılaştığı görülmüştür.

Anahtar Kelimeler

Müzikal dikte, akademisyenler, metafor

Kaynakça

• Bahşi N. (2022). Türkçeyi yabancı dil olarak öğrenen öğrencilerin dikte becerilerinin değerlendirilmesi. AVRASYA Uluslararası Araştırmalar Dergisi, 10 (32), 340-357.
• Ballance, S. E. (2017). Learning to listen: musical hearing and the construction of musicality in the nineteenth century. Doctoral dissertation, Santa Barbara: University of California.
• Bozkurt B., Bülbül F., Demir H. (2014). Dikte ve yabancı dil olarak Türkçe öğretimi. Turkish Studies - International Periodical For The Languages, Literature and History of Turkish or Turkic, 9 (6), 159-173.
• Bulut, P., Kuşdemir, Y. (2018). İlkokul dördüncü sınıf öğrencilerinin okuma ve yazmaya ilişkin algılarının metaforlar yoluyla analizi. TÜBAV Bilim Dergisi, 11 (1), 74-66.
• Burç, N., Şen, Y. (2019). Müzik eğitimi alan öğrencilerin müziksel ı̇şitme dersinde makamsal dikte yazma becerilerinin belirlenmesi. İdil Sanat ve Dil Dergisi, 64, 1817-1834.
• Çeliktaş, H., Özeke, S. (2019). Müzik öğretmenliği lisans düzeyi öğrencilerinin dikte stratejileri. Turkish Studies Educational Sciences, 14 (5), 2255–2273. https://dx.doi.org/10.29228/TurkishStudies. 38211
• Kıral, B. (2021). Nitel araştırmada fenomenoloji deseni: türleri ve araştırma süreci. Eğitim ve Öğretim Araştırmaları Dergisi, 10 (4), 92-103. http://www.jret.org/FileUpload/ks281142/File/jret2021_ 10.cilt_ sayi4- pages-93-104.pdf
• Ocak, G., Gündüz, M. (2006). Eğitim fakültesini yeni kazanan öğretmen adaylarının öğretmenlik mesleğine giriş dersini almadan önce ve aldıktan sonra öğretmenlik mesleği hakkındaki metaforlarının karşılaştırılması. Afyon Kocatepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 8 (2), 293-310.
• Öner, A. (2021). Türk Müziği işitme eğitiminde enstrüman seçiminin dikte algısına etkisi. International Journal of Arts and Social Studies, 4 (7), 204-216.
• Özgül, Y., Tanınmış, G. E. (2016). Ezgisel dikte çalışmalarında bilgisayar destekli eğitimin öğrenci başarısına etkileri. sed, 4 (2), s.143-158.
• Takeuchi, O. (1997). Dictation: Is it really effective for language teaching? http://www2.ipcku.kansai-u.ac.jp/~takeuchi/papers/av20.html
• Uçal Canakay, E. (2021). Müzik öğretmeni adaylarının müziksel dikte yazmaya ilişkin algılarının metaforlar aracılığıyla incelenmesi. Journal of Human Sciences, 18 (4), 665–680. https://doi. org/10.14687/jhs.v18i4.6260
• Wright, F. (1921). Musical Examinations. New York: The H. W. Gray Company, Sole Agents for Novello and Company, Ltd.
• Yalçın, H. (2022). Bir araştırma deseni olarak fenomenoloji. Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 22 (Özel Sayı 2), 213-232.