Kurumsal müzede sokak sanatı: Blu örneği

Yıl 2024, Sayı: 38, 684 - 695, 21.02.2024

Beril Dilcan

https://doi.org/10.29000/rumelide.1439717

Öz

Sokak sanatı, kamusal alanı etkileme ve dönüştürme potansiyeliyle ön plana çıkan bir sanat formudur. Bu çalışmada, sokak sanatının kamusal alandaki önemini vurgulanarak, şehirlerin estetik ve politik dokusunu nasıl şekillendirdiğini ele alınmaktadır. Sokak sanatı, sanatı galeri mekanların tekelinden çıkartan bir form olmakla birlikte sanatın kamusal alandaki varlığının toplum üzerindeki derin etkilerinin de gözlemlenebileceği bir alan sunmaktadır. Kamusal alan, sokak sanatının sahnelediği bir performans haline gelmiştir; bu sanat formu, izleyiciyle etkileşim içinde, onların düşünce dünyasını ve bakış açısını sorgulayarak şehir yaşamına dokunmaktadır. Sanat eserleri, özellikle özel mülkiyete tabi alanlarda, izin ve anlayış eksikliği nedeniyle tartışmalara yol açabileceğinden mülkiyet haklarıyla ilgili çatışmalar da sıkça ortaya çıkmaktadır. Çalışma sokak sanatının kamusal alanda izinsiz icra edilmesi ve müze sergileriyle kurumsallaşması arasındaki çatışmaya odaklanmıştır. Örnek olarak, tanınan bir İtalyan sokak sanatçısı olan BLU'nun Bologna sokaklarında daha önceden yaptığı eserlerini sokaklardan kaldırmak amacı ile griye boyayarak yaptığı protesto ele alınmıştır. Bu örneklem sokak sanatının kurumsal bağlamda sergilenmesinin zorluklarını ortaya koymakta ve sokak sanatının kamusal alandaki yerini anlamak için estetik, politik ve hukuki bağlamda bir perspektif sunmaktadır. Kamusal alanın estetik, sosyal ve politik bir platform olarak nasıl işlev gördüğüne dair çeşitli bakış açılarına da değinilmiştir. Kamusal alanın sokak sanatı tarafından nasıl etkilendiği ve bu sanat formunun sosyal eşitlik ideolojisine nasıl katkı sağladığı üzerinde durulmuştur.

Anahtar Kelimeler

Kamusal sanat, sokak sanatı, müzecilik

Kaynakça

• Antmen, A. (2010). “Beyaz Küp ve Ötesi: Postmodern Dönemde Galeri Mekanının Dönüşümü.” Şu kitapta:. Beyaz Küpün İçinde: Galeri Mekanının İdeolojisi. İstanbul:Sel Yayıncılık, 15-28
• Arendt, H. (2008). İnsanlık Durumu. İstanbul: İletişim Yayıncılık.
• Bengtsen, P. (2015). “Carelessness or curatorial chutzpah? On controversies surrounding street art in the museum”. Konsthistorisk tidskrift/Journal of Art History, 84(4), 220-233 Genus Bononiae. (t.y.). http://www.genusbononiae.it/en/chi-siamo/24.02.2017
• Genus Bononiae. (t.y.). http://www.genusbononiae.it/en/mostre/street-art-bansky-co-larte-allo-urbano/24.02.2017
• Lynch, K. (2010). Kent İmgesi. İstanbul:İş Bankası Kültür Yayınları
• Mac Donald, H. (17.06.2011). “Crime in the Museums”. City Journal, http://www.city-journal.org/html/crime-museums-9656.html/10.04.2017
• Mimaroğlu, İ. (2016). New York Kapı Dışı Sanatı. İstanbul: Yapı Kredi Yayınları
• Ming, W. (2016). Wumingfoundation/GIAP. http://www.wumingfoundation.com/giap/2016/03/street-artist-blu-is-erasing-all-the-murals-he-painted-in-bologna/24.02.2017
• O’Doherty, B. (2010). Beyaz Küpün İçinde: Galeri Mekanının İdeolojisi. İstanbul:Sel Yayıncılık
• Salib, P. N. (2016). “The Law of Banksy: Who Owns Street Art”. University of Chicago Law Rewiew, 83(4), 2293-2329
• Sharp, J., V. Pollock, R. Paddison vd (2005). “Just Art for a Just City: Public Art and Social Inclusion in Urban Regeneration”. Urban Studies, 42(5/6), 1001-1023
• Vimercati, G. (17.03.2016). “Blu v Bologna: New Shades of Grey in the Street Art Debate”. The Guardian. https://www.theguardian.com/artanddesign/2016/mar/17/street-artist-blu-destroys-murals-in-bologna/24.02.2017
• Visconti, L. M., J. F. Sherry JR, S. Borghini vd (2010). “Street Art, Sweet Art? Reclaiming the “Public” in Public Place”. Journal of Consumer Research, 37(3), 511-529
• Yükselbaba, Ü. (2008), “Kamusal Alan Modelleri ve Bu Modellerin Bağlamları”, İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi Mecmuası, 67(2), 227-272.