Osmanlı Dönemi Kültür Hayatı Çerçevesinde Ermeni Sanatçılar ve Kültürleşme Sürecinde Opera Sanatı

Yıl 2024, Sayı: 38, 987 - 999, 21.02.2024

Hilmi Yazıcı

https://doi.org/10.29000/rumelide.1439797

Öz

Kültürleşmenin öne çıkan bir görünümü olarak opera sanatı belirgin ve anlamlı bir yer edinmiştir. Batı’nın sosyal yaşantısı ve kültürel birikimi içinde ortak bir zeminde ele alınabilecek bir sanat dalı olan Opera, Doğu toplumlarının sosyal yaşantısı içinde de yer edinmiş, kültürleşme süreci için önemli bir araç ve malzeme olarak öne çıkmıştır. Opera sanatı doğası gereği pek çok farklı disiplinle ilişkili ve iç içedir ki bu durum opera sanatının etkisi ve yaygınlaşma süreci ile doğrudan ilişkilidir. Özellikle müzik ve tiyatro alanlarında belirgin öğeler barındıran opera sanatı, bu yönü ile farklı toplumlara ve kitlelere ulaşabilmiştir. Osmanlı’nın kültür yaşantısı içinde de yer bulan opera sanatı, Batılılaşma hareketleri çerçevesinde atılan adımlar açısından bir araç teşkil ederken kültürleşme başlığı altında toplumun tercihlerine de yön vermiştir. Bu süreçte, Osmanlı toplumunu oluşturan azınlıklar öne çıkan katkılar sağlamış, Batı kültürüne dayanan sanat formlarının Osmanlı’ya geçişinde rol oynamışlardır. Bu anlamda, opera sanatının bir kültürleşme aracı olarak ele alınması Osmanlı’da kültürel ve sanatsal hayata dair fikir vererek toplumun hangi çerçevede kültürleşme sürecine maruz kaldığı açısından da bilgi sağlayacaktır.

Anahtar Kelimeler

Kültürleşme, Opera, Batılılaşma, Kültür, Osmanlı sanat politikaları

Kaynakça

• Açıksöz, F. (2009). “Türkiye’de Ulus‐Devlet Modeli ve Müzik Üzerine Etkileri”. 8. Ulusal Müzik Eğitimi Sempozyumu.
• Altar, C. M. (2000). “The history of opera (vol. 4)”. Pan yayınları.
• Anadol, C. (2007). “Ermeni Dosyası, Tarih Boyunca Türk-Ermeni Meselesi”, Bilge Karınca Yayınları,
• And, M. (1976). “Osmanlı Tiyatrosu – Kuruluşu - Gelişimi – Katkısı”, Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi Yayınları.
• Aracı, E. (2010). “Naum Tiyatrosu”, Yapı Kredi Yayınları
• Kolçak, O. “A. Adnan Saygun”. Kastaş yayınevi.
• Küçüköncü, Y. (2004) “Türkiye’de Genel Müzik Kültürüne Etkileri Bakımından Cumhuriyet Döneminde Müzik Eğitimi Ve Müzik Öğretmenleri”. 1924‐2004 Musiki Muallim Mektebinden Günümüze Müzik Öğretmeni Yetiştirme Sempozyumu.
• Mimaroğlu, İ. (1998). “Müzik Tarihi” (6. Baskı). Varlık Yayınları.
• Özcengiz, Z. (2006). “Kuruluş Döneminde Türk Operası - 19. Yüzyıl Ortasından 1950'ye Kadar” (Doktora Tezi), T.C. Marmara Üniversitesi, Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü Türk Sanatı Anabilim Dalı.
• Perin, C. (1987). “Atatürk Kültür Devrimi”. Anka Ofset.
• Rubin, A. (2011). “Ottoman Nizamiye courts : Law and modernity”. Palgrave Macmillan.
• Say, A. (2001). “Müzik Ansiklopedisi Cilt I”, Pan Yayıncılık.
• Sevengil, R. A. (1969). “Opera Sanatı ile İlk Temaslarımız” Devlet Konservatuvarı Yayınları.
• Shaw, S. (1976). “History Of The Ottoman Empire And Modern Turkey, Volume I: Empire Of the Gazis, The Rise And Decline Of The Ottoman Empire 1280‐1808”. Cambridge University Press.
• Tütüncüyan, Ş. (2008). “Türkiye Ermenileri Sahnesi ve Çalışanları”, bgst yayınları.
• Ülken, H. Z. (1976). “Millet ve Tarih Şuuru”. Dergâh Yayınları.