Sağlık kurumlarında bilgi güvenliği bağlamında biyometrik sistemler

Yıl 2016, Cilt: 3 Sayı: 4, 155 - 162, 01.12.2016

Şemsettin Varol Fatih Orhan Selahattin Tuncer Selahattin Akyüz

Öz

Bilgi, bilgi yönetimi, bilgi güvenliği ve bilgi sızıntısı gibi konular özellikle son yıllarda sağlık kurumalarında sıkça tartışılmaya başlanmıştır. Tüm bu konular temelde insan faktörü ile ilgilidir. Kurumun yıllar içerisinde kazandığı olumlu imaj atmosferi, yalnızca bir bilgi güvenliği ihmali ile anında yok olabilmektedir. Çünkü konu etik ihlalin ötesinde, temel hukuk ve sağlık hukuku kriterleri açısından çok önemli sonuçlar doğurabilir. Bu açıdan sağlık kurumlarını da kapsayan ve 2016 yılında yürürlüğe giren Kişisel Verilerin Korunması Kanunu çerçevesinde bilgi ve belge yönetimine dayanan iş ve işlemlerin belirlenmesi önemlidir. Özellikle de teknolojik gelişmeler ve yenileşim çabaları ile beraber bilgi sızıntılarının arttığı söylenebilir. Bu bağlamda bu araştırma ile bilgi güvenliği açısından sağlık bilişim sistemleri incelenmiştir. Özellikle son yıllarda ortaya çıkan inovatif biyometrik sistemler ve entegrasyonu konusu tartışılmıştır. İlgili alan yazın incelendiğinde konunun yeterince tartışılmadığı görülmüştür. Bu çalışmanın bilgi güvenliği ve sağlıkta bilişim sistemleri açısından önemli bir farkındalık oluşturabileceği değerlendirilmektedir.

Anahtar Kelimeler

Bilgi yönetimi, bilgi güvenliği, sağlık bilişimi, biyometrik sistemler

Biometric systems in the context of information security in health institutions

Öz

Topics such as information, information management, information security and information leakage have been frequently discussed in health institutions especially in recent years. All these topics are mainly related to the human factor. The atmosphere of the positive image that the institution earns over the years can be destroyed instantaneously with only one information security omission. Because, beyond ethical violation, the matter can have very important consequences in terms of basic law and health law criteria. In this respect, it is important to determine the work and procedures based on information and document management within the framework of the Law on the Protection of Personal Data, including the health institutions, which entered into force in 2016. Especially with the technological developments and innovation efforts, it can be said that the information leakage increases. In this context, this research examines the health informatics systems in terms of information security. In particular, the topic of innovative biometric systems and integration that emerged in recent years has been discussed. When the relevant literature is examined, it has been seen that the topic has not been discussed sufficiently. It is evaluated that this study may be an important awareness in terms of information security and health information systems.

Anahtar Kelimeler

Information management, information security, health informatics, biometric systems

Kaynakça

• Alavi, M. (1997). “Knowledge Management and Knowledge Management Systems”, December, http://www.rhsmith. umd.edu/is/malavi/icis–97KMS/sld018.htm, 12.05.2011.
• Aksay, K. ve Orhan, F.. “Hastanelerde İnovasyon Sürecinin Risk Yönetimi Bağlamında Değerlendirilmesi: Bir Model Önerisi”, Diyarbakır:Dicle Üniversitesi İİBF Dergisi, 2(3), 2013.
• Baykara M., DAŞ R. ve KARADOĞAN İ. “Bilgi Güvenliği Sistemlerinde Kullanılan Araçların İncelenmesi”, 1st International Symposium on Digital Forensics and Security 20-21 May 2013
• Bars, M., Hastane Bilgi Sistemleri Ve Dicle Üniversitesi Araştırma Hastanesi İle İlgili Bir Uygulama, Dicle Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Biyoistatistik Anabilim Dalı, Yüksek Lisans Tezi, Diyarbakır, 2002.
• Binbaşıoğlu, C., Eğitim Yöneticiliği, Binbaşıoğlu Yayınevi, 4. Baskı, Ankara, 1988.
• Canbek G. ve Ş. Sağıroğlu Ş. “Bilgi, Bilgi Güvenliği ve Süreçleri Üzerine Bir İnceleme”, Politeknik Dergisi, 9(3):69- 72. S.165-174, 2006
• Dikmetaş, E., Hacettepe Üniversitesi Hastanelerinde Mevcut Bilgi Sisteminin Değerlendirilmesi, Geçilmesi Düşünülen Elektronik Hastane Bilgi Sisteminde Mevcut Ve Oluşabilecek Sorunların Tespiti Ve Çözüm Önerileri, Hacettepe Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, Ankara, 2000.
• Davenport, Thomas H. ve Prusak L. İş Dünyasında Bilgi Yönetimi: Kuruluşlar Ellerindeki Bilgiyi Nasıl Yönetirler. (Çev. Günhan Günay). İstanbul: Rota Yayınları, 2001
• Duffy, J. “Knowledge Management And its Influence on the Records and Information, Manager’, Information Management Journal, Praide Village, July, 2001
• Güleş K. H., Özata M., Sağlık Bilişim Sistemleri, Nobel, Yayın Dağıtım, Eylül 2005
• Güçbilmez, B., Hastane Bilgi Sistemi Temel Özellikleri Seçim Kriterleri ve Adaptasyon Süreci, Modern Hastane Yönetim Dergisi, Cilt: 4, Sayı: 2, 2000.
• http://www.guvenlikdanismanlik.com/biyometrik-tanima- sistemleri.htm (Erişim Tarihi: 01.08.2016)
• h t t p : / / w w w . f i r e w a l l m e r k e z i . c o m / f o r t i g a t e - fortinetfirewallnedir.php (Erişim Tarihi: 07.09.2016
• http://bilgimikoruyorum.org.tr/?b414_guvenlik-duvari-nasil- yapilandirilir (Erişim Tarihi: 23.11.2016)
• InfoWatch Analytical Center, Global Data Leakage Report, 2013, https://infowatch.com/analytics/reports/3641)
• Merih, K., Hastanelerde On-Line Otomasyon Stratejileri, www.merih.com, 22/10/2001.
• Merih, K, Hastane Otomasyonu Projelerinde Yanılsama ve Gerçek, Modern Hastane Yönetimi Dergisi, Cilt: 4, Sayı: 2, 2000.
• Isaca, Cisa Review Manual, Isaca Press, Rolling Meadows, 2009
• Rost, J., Glass, R. L., The Dark Side of Software Engineering, Evil on Computing Projects. IEEE Computer Society, John Wiley & Sons, Inc.,Hoboken, New Jersey, USA. 2011.
• Suntay, Y., Hastane Bilgi Sistemleri’nde Entegrasyon Sorunları Ve Çözüm Önerileri, Kocaeli Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, Kocaeli – 2010.
• T. C. Sağlık Bakanlığı Sağlık Projesi Genel Koordinatörlüğü, Hastane Bilgi Sistemleri Alımı Çerçeve İlkeleri, 1997.
• Yıldız, Müslüm, “Bowtie tekniği ile bilgi yönetiminde sızıntıların önlenmesine yönelik bir model önerisi” Dicle Üniversitesi SBE Yüksek Lisans Tezi, Diyarbakır, 2014