Bir Eğitim ve Araştırma Hastanesi Cerrahi Kliniklerde Çalışan Hemşirelerin Stres ve Motivasyon Düzeylerinin Belirlenmesi

Yıl 2015, Cilt: 2 Sayı: 3, 147 - 154, 01.08.2015

Derya Öcal Kemal Tekin Sercan Kurklu

Öz

OzetHer bireyin olduğu gibi sağlık alanında çalışan hemşirelerin de stres yaratan koşullardan kaçınmaları mümkün olmadığından bu çalışmanın temel amacı; Ankara Gülhane Askeri Tıp Fakültesi Eğitim Hastanesi Cerrahi Kliniklerinde çalışan hemşirelerinin stres ve motivasyon düzeylerini saptamak, stresin motivasyon üzerinde bir etkisinin olup olmadığını ortaya koymak ve bu doğrultuda ne derecede etkilediğini belirleyerek, stresle motivasyon arasındaki ilişkiyi ve şiddetini tespit etmektir. Araştırma, Ankara Gülhane Askeri Tıp Fakültesi Eğitim Hastanesinden gerekli yazılı izinler alınarak Ocak - Ağustos 2014 tarihleri arasında yapılmıştır. Araştırmanın evrenini Ankara Gülhane Askeri Tıp Fakültesi Eğitim Hastanesi Cerrahi Servislerinde çalışan 300 hemşire oluşturmaktadır. Araştırmada örneklem seçilmemiş, fakat cerrahi kliniklerinin iş yoğunluğundan dolayı anketlere yeterli zaman ayrılamadığından, araştırmanın örneklemini, araştırmaya katılmayı kabul eden 160 cerrahi hemşiresi oluşturmuştur. Veriler, hemşirelerin sosyo-demografik özelliklerini belirleyen 9 soruluk anket formu, 43 sorudan oluşan stres kaynağı ölçeği ve 30 sorudan oluşan motivasyon kaynakları envanteri kullanılarak toplandı. Araştırmada elde edilen veriler SPSS (Statistical Package for Social Sciences) for Windows 21.0 programı kullanılarak analiz edilmiştir. Çalışmamızda cerrahi hemşirelerinin 48'i (%30,0) 33-37 yaş grubunda, 84'ü (%52,5) evli, 117'si %73,1’i lisans mezunu, 83'ü (%51,9) 12 yıl ve üstü olarak cerrahi kliniklerinde çalışmakta, 101'i %63,1’i çalıştıkları servisten memnun, 105'i (%65,6) 40 saatten fazla çalışmakta, 62'si (%38,8 gündüz çalışmakta, 75'i %46,9’unda çalışma saatlerinin sorun olmadığı, 52'si %32,5’inde mesleği kendi isteği ile seçtiği bulunmuştur.

Anahtar Kelimeler

Stres, Motivasyon, Cerrahi Hemşiresi

Determining the Stress and Motivation Levels of the Nurses Working at the Surgery Clinics of ATraning and Research Hospıtal

Öz

AbstractSince the nurses working in medical area cannot escape from the stressful conditions like other individuals, the main purpose of this study is to determine the stress and motivation levels of the nurses working at the surgery clinics of Ankara Gulhane Military Faculty of Medicine Training Hospital, to find out whether stress has any effect on motivation and if yes, to what extent it is, and thereby to identify the connection and its severity between them. The research was made between January-August 2014 by taking necessary written permissions from Ankara Gulhane Military Faculty of Medicine Training Hospital. The study population consisted of 300 nurses working at surgical services of Gulhane Military Medical Academy. Because of the heavy schedule of the surgery clinics, there was not sufficient time for the surveys and the samples of the research were 160 nurses who volunteered to take part in it. The data was collected by using a motivation resource inventory that includes 30 questions, a 43-question stress resource scale, and a 9-question survey form that determines the socio-demographic characteristics of the nurses. The data provided was analysed by using the software SPSS (Statistical Package for Social Sciences) for Windows 21.0. In our study, it was found out that 48 (30,0 %) of the surgical nurses were in 33-37 age group, 84 (52,5%) were married, 117 (73,1%) were graduates, 83 (51,9 %) have been employed at surgical clinics for at least 12 years, 101 (63,1 %) were satisfied with the service they worked at, 105 (65,6 %) worked over 40 hours, 62 (38,8 %) were day workers, 75 (46,9 %) did not have problems with their working hours, and 52 (32,5 %) made their own choice with their jobs.

Anahtar Kelimeler

Stress, Motivation, Surgical Nurse

Kaynakça

• Arcak, R., Kasımoğlu, E. (2006). Diyarbakır Merkezdeki Hastane ve Sağlık Ocaklarında Çalışan Hemşirelerin Sağlık Hizmetlerindeki Rolü ve İş Memnuniyetleri. Dicle Tıp Dergisi, Cilt:33, Sayı:1, S:23-30.
• Okutan, M., Tengilimoğlu, D. (2001). İş Ortamında Stres ve Stresle Başa Çıkma Yöntemleri; Bir Alan Uygulaması. S:1-33
• Hökelekli, H. (2009). Psikolojiye Giriş.İkinci Baskı, İstanbul, Düşünce Kitabevi Yayınları.
• Kılıç, R., Özavşarlıoğlu Sakallı, S. (2013). Örgütlerde Stres Kaynaklarının Çalışanların İş Aile Çatışması Üzerine Etkisi. Uşak Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, Cilt:6, Sayı.3, S:208-237.
• Demirel, Y., Akça, F. İşe Bağlı Stresin Duygusal Bağlılık Üzerine Etkisi: Sağlık Sektörü Çalışanlarına Yönelik Bir Araştırma. İletişim Fakültesi Dergisi, S:43-52.
• Söylemez Bayram, G. (2010). İBN-İ SİNA Hastanesinde Çalışan Hemşirelerin Stres ve Motivasyon Durumları”. Ankara Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Yüksek Lisans Tezi.Ankara.
• Karadağ, M., Akman, N., Demir, C. (2013). Hemşirelik Hizmetlerinde Yönetsel ve Örgütsel Sorunlar. Anadolu Hemşirelik ve Sağlık Bilimleri Dergisi, Cilt:16, Sayı:1.
• Şahan Öztürk, N., Akbulut, Y. (2011). Hemşirelerin İş Gücü Verimliliğini Etkileyen Örgütsel Faktörler Konusundaki Tutumların Belirlenmesi. Ankara Üniversitesi Dikimevi Sağlık Hizmetleri Meslek Yüksekokulu Dergisi, Cilt:10, Sayı:1, S:20-30.
• Özgür, G., Gümüş, A., Gürdağ, Ş. (2011). Hastanede Çalşan Hemşirelerde Ruhsal Belirtilerin İncelenmesi. Düşünen Adam Psikiyatri ve Nörolojik Bilimler Dergisi, Cilt:24, S: 296-305.
• Karabulut, N., Çetinkaya, F. (2011). Cerrahi Kliniklerinde Çalısan Hemşirelerin Hasta Bakımında Karşılaştıkları Güçlükler ve Motivasyon Düzeyleri. Anadolu Hemşirelik ve Sağlık Bilimleri Dergisi,Cilt:14, Sayı:1, S:14-23.
• Çağan, S.N. (2012). Performans ve Motivasyon Arasındaki İlişki: GATF Hemşirelik Hizmetleri Örneği.Yüksek Lisans Tezi, Ankara.
• Kılıç, R., Keklik, B. (2012). Sağlık Çalışanlarında İş Yaşam Kalitesi ve Motivasyona Etkisi Üzerine Bir Araştırma. Afyon Kocatepe Üniversitesi İİBF Dergisi, Cilt:14, Sayı:1, S:147- 160.
• Akbaş, G. (2007). Servis Hemşirelerinin Stres ve Motivasyon Düzeylerinin Belirlenmesi. (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Haliç Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
• Çetin, H. A., Zetter, S., Taş, S.,Çaylak, M. (2013). İş Doyumu ve Çalışanların Demografik Özellikleri Arasındaki İlişkilerin Belirlenmesi. Antalya Atatürk Devlet Hastanesi Örneği, Akdeniz İ.İ.B.F. Dergisi, (26), S:145-163.
• Özbay, E. (2007). Istanbul İlinde Askeri Hastanelerde Çalışan Yönetici Hemşirelerin Stres Kaynakları ve Başa Çıkma Yöntemlerinin Belirlenmesi”. Marmara Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Yüksek Lisans Tezi, İstanbul.
• İnfal,S., Bodur, S. (2011). Hemşirelerin Önem Verdikleri Motivasyon araçları. Florence Nightingale Hemşirelik Dergisi, Cilt:19, Sayı:2, S:77-82.
• Karasar, N. (2009). Bilimsel araştırma yöntemi. Ankara: Nobel Yayın
• Kanbay, Y., Üstün, B. (2009). Kars ve Artvin İllerinde Hemşirelerin İş Ortamı İle İlgili Stresörleri ve Kullandıkları Başetme Yöntemlerinin İncelenmesi. Dokuz Eylül Üniversitesi Hemşirelik Yüksek Okulu Elektronik Dergisi, Cilt:2, Sayı: 4, S:155-161.
• Şahin, Z. (2011). Bir Devlet Hastanesinde Çalışan Hemşireler İle Bir Vakıf Üniversitesinde Çalışan Hemşirelerin İş Stres ve Iş Doyumları Düzeylerinin İncelenmesi. Maltepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Yüksek Lisans Tezi. İstanbul.
• Yeşilyurt, T. (2009). Hemşirelerde Rol Çatışması ve Rol Belirsizliğinin İş Stresi ve İş Doyumuna Etkisi”. İstanbul Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Yüksek Lisans Tezi. İstanbul.
• Tel, H., Karadağ, M., Tel, H., Aydın, Şule. (2003). Hemşirelikte Araştıma Geliştirme Dergisi. S:13-23.
• Özmutaf, N. M. Örgütlerde İnsan Kaynakları ve Stres:Ampirik Bir Yaklaşım. E.Ü Su Ürünleri Dergisi, Cilt:23, Sayı:1-2, S:75-81.
• Karakaya, A., Ay, F.A. (2007). Çalışanların Motivasyonunu Etkileyen Faktörler: Sağlık Çalışanlarına Yönelik Bir Araştırma. Ç.Ü. Sosyal Bilimler Dergisi, Cilt:31, Sayı:1, S:55-67.
• Dede, M., Çınar, S. (2008). Dahiliye Yoğun Bakım Hemşirelerinin Karşılaştıkları Güçlükler ve İş Doyumlarının Belirlenmesi. Maltepe Üniversitesi Hemşirelik Bilim ve Sanat Dergisi, Cilt:1, Sayı:1, S:4-14.
• Demirel, Y., Akça, F. İşe Bağlı Stresin Duygusal Bağlılık Üzerine Etkisi: Sağlık Sektörü Çalışanlarına Yönelik Bir Araştırma. İletişim Fakültesi Dergisi, S:43-52.