Evaluation of clinical leadership characteristics of nursing students according to socio-demographic variables

Yıl 2019, Cilt: 6 Sayı: 3, 173 - 179, 06.09.2019

Ümit Çıraklı Fatih Budak

Öz

The aim of this study was to evaluate the clinical leadership characteristics of nursing students according to socio-demographic variables. In the study, the clinical leadership characteristics of the students were measured by Clinical Leadership Scale which was developed by NHS Leadership Academy (2012) and tested its Turkish validity and raliability by Budak (2016). In this study, the data obtained from 285 nursing students studying in the nursing department of a state university in Southeast Anatolia Region were analyzed and evaluated. As a result of the study, it was concluded that class variable and the satisfaction of the students with their professional education are an important factors in terms of clinical leadership. In this context, in order to increase the clinical leadership characteristics of nurses, it is recommended to increase the courses related to management and leadership in nursing education and to include a course about clinical leadership especially in the last year. 

Anahtar Kelimeler

Clinical leadership, clinical lieadership scale, nurse, nursing students

Sosyo-demografik değişkenlere göre hemşirelik öğrencilerinin klinik liderlik özelliklerinin değerlendirilmesi

Öz

Bu çalışma hemşirelik öğrencilerinin klinik liderlik özelliklerinin sosyo-demografik değişkenlere göre değerlendirilmesi amacıyla gerçekleştirilmiştir. Çalışmada öğrencilerin klinik liderlik özellikleri NHS Liderlik Akademisi’nin (2012) geliştirdiği, Türkçe geçerliliği ve güvenilirliğini Budak (2016)’nın gerçekleştirdiği “Klinik Liderlik Ölçeği’yle ölçülmüştür. Çalışmada Güneydoğu Anadolu Bölgesindeki bir devlet üniversitesinin Hemşirelik bölümünde öğrenim gören 285 hemşirelik bölümü öğrencisinden elde edilen veriler analiz edilerek değerlendirilmiştir. Çalışma sonucunda sınıf değişkeni ile öğrencilerin mesleki eğitimlerinden memnuniyet durumlarının klinik liderlik açısından önemli faktörler oldukları sonucuna ulaşılmıştır. Bu kapsamda hemşirelerin klinik liderlik özelliklerinin artırılması için hemşirelik eğitiminde yönetim ve liderlik konusu ile ilgili derslerin artırılması ve özellikle son sınıfta klinik liderlik ile ilgili bir dersin konulması önerilmektedir.

Anahtar Kelimeler

Klinik liderlik, klinik liderlik ölçeği, hemşire, hemşirelik öğrencileri

Kaynakça

• Koçel, T. (2011). İşletme Yöneticiliği (13. Baskı), İstanbul: Beta Basım Yayım Dağıtım.
• Budak, F. (2018). Sağlık Yönetiminde Klinik Liderlik, Ankara: Siyasal Kitabevi.
• Barutçugil, İ. (2014). Liderlik, İstanbul: Kariyer Developer.
• Northouse, P. G. (2001). Leadership: Theory and Practice (2. Baskı), London: Sage Publications.
• Tengilimoğlu, D. (2005). Kamu ve Özel Sektör Örgütlerinde Liderlik Davranışı Özelliklerinin Belirlenmesine Yönelik Bir Alan Çalışması, Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 4(14): 1-16.
• Daft, R.L. (2010). Management (9. Baskı), USA: South-Western Cengage Learning.
• Aksel, İ. (2012). Liderlik Teorileri, Celalettin Serinkan (Editör), Liderlik ve Motivasyon: Geleneksel ve Güncel Yaklaşımlar (3. Basım) içinde (s. 33-61). Ankara: Nobel Akademik Yayıncılık.
• Bakan, İ. ve Doğan, İ.F. (2013). Liderlik: Güncel Konular ve Yaklaşımlar, Ankara: Gazi Kitabevi.
• Saylı, H. ve Baytok, A. (2014). Örgütlerde Liderlik: Teori, Uygulama ve Yeni Perspektifler, Ankara: Nobel Akademik Yayıncılık.
• Güney, S. (2015). Liderlik (2. Baskı), Nobel Akademik Yayıncılık: Ankara.
• Yukl, G. (1989). Managerial Leadership: A Review of Theory and Research, Journal of Management, 15(2): 251-289.
• Avcı, U. ve Topaloğlu, C. (2009). Hiyerarşik Kademelere Göre Liderlik Davranışlarını Algılama Farklılıkları: Otel Çalışanları Üzerinde Bir Araştırma, KMU İİBF Dergisi, 11(16): 1-20.
• Robbins, S.P. ve Judge, T.A. (2012). Örgüsel Davranış (14. Basımdan Çeviri: İnci Erdem), Ankara: Nobel Akademik Yayıncılık.
• Owens, J. (1976). The Uses of Leadership Theory, Hicks, H.G. ve Powell, J.D. (Editör), Management, Organizastions and Human Resources (2. Baskı) içinde (s. 221-242), McGraw-Hill.
• Huse, E. ve Bowditch, J. (1977). Behavior in Organizations: A Systems Approach to Managing (2. Baskı), Addison-Wesley Publishing Company.
• Gibson, J.L., Ivancevich, J.M., Donnelly, J.H. ve Konopaske, R. (2009). Organizations: Behavior, Structure, Processes (14. Baskı), New York: McGraw-Hill.
• Uğurluoğlu, Ö. (2009). Hastane Yöneticilerinin Stratejik Liderlik Özelliklerinin Değerlendirilmesi, Hacettepe Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Sağlık Kurumları Yönetimi Programı Doktora Tezi, Ankara.
• Keklik, B. (2012). Sağlık Hizmetlerinde Benimsenen Liderlik Tiplerinin Belirlenmesi: özel Bir Hastane Örneği, Afyon Kocatepe Üniversitesi İİBF Dergisi, 14(1): 73-93.
• The Governance Institute, (2009). Leadership in Healthcare Organizations: A Guide to Joint Commission Leadership Standards, White Paper, Winter: San Diego.
• Hartley, J., Martin, J. ve Benington, J. (2008). A Review of The Literature for Health Care Professionals Managers and Researchers, Institute of Governance and Public Management, University of Warwick.
• Kaya, S. (2005). Sağlık Hizmetlerinde Sürekli Kalite İyileştirme, Ankara: Pelikan Yayınları.
• Hartley, J. ve Benington, J. (2010). Leadership for Healthcare, Bristol: The Policy Press.
• NHS, (2013). Healthcare Leadership Model: The Nine Dimensions of Leadership Behaviour, Leeds: NHS Leadership Academy.
• Nzinga, J., McGivern, G. ve English, M. (2018). Examining clinical leadership in Kenyan public hospitals through the distributed leadership lens, Health Policy and Planning, 33, ii27–ii34.
• Mianda, S. ve Voce, A. (2018). Developing and evaluating clinical leadership interventions for frontline healthcare providers: a review of the literatüre, BMC Health Services Research, 18, 747, https://doi.org/10.1186/s12913-018-3561-4.
• Cable, S. ve Graham, E. (2018). “Leading Better Care”: An evaluation of an accelerated coaching intervention for clinical nursing leadership development. Journal of Nursing Management, 26, 605–612.
• Nieuwboer, M. S., van der Sande, R., van der Marck, M. A., Olde Rikkert, M. G. M. and Perry, M. (2019). Clinical leadership and integrated primary care: A systematic literature review, European Journal of General Practice, 25:1, 7-18, DOI: 10.1080/13814788.2018.1515907.
• VQC, (2005). Developing the Clinical Leadership Role in Clinical Governance: A Guide for Clinicians and Health Services, Victoria: Department of Human Services.
• Philips, S.ve Bullock, A. (2018). Clinical leadership training: an evaluation of the Welsh Fellowship programme, Leadership in Health Services, 31(2), 226-237.
• NHS, (2012). Clinical Leadership Competency Framework: Self Assessment Tool, NHS Leadership Academy.
• Budak, F. (2016). Klinik Liderlik Ölçeğinin Türkçe Geçerlik Güvenilirlik Çalışması: Niğde İli Kamu Hastaneleri Birliği Örneği, Doktora Tezi, Hacettepe Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
• Groeneveld, R. A. ve Meeden, G. (1984). Measuring Skewness and Kurtosis. The Statistician, 33(4), 391-399.
• Moors, J. J. A. (1986). The Meaning of Kurtosis: Darlington Reexamined. The American Statistician, 40(4), 283-284.
• Hopkins, K. D. ve Weeks, D. L. (1990). Tests for Normality and Measures of Skewness and Kurtosis: Their Place in Research Reporting. Educational and Psychological Measurement, 50(1), 717-729.
• De Carlo, L. T. (1997). On the Meaning and Use of Kurtosis. Psychological Methods, 2(3), 292-307.