Literature review to examine the relationship between dark leadership and career success in healthcare professionals

Yıl 2024, Cilt: 11 Sayı: 4, 646 - 650, 31.12.2024

Nigar Duran , Fatma Azizoğlu , Mustafa Mete

Öz

ABSTRACT
Dark leadership is the reflection of the leader's personality and personality traits such as being dysfunctional, being overly self-indulgent, suspicious of everything around him, not being able to act without the approval of others, trying to achieve perfection in everything by suppressing his environment, having variable and sudden emotions and outbursts, and being passive-aggressive in his behaviors. In dark leadership, he knowingly and willingly harms his subordinates, the organization, and the employees. This harm is quite important in health services. Because health services are related to human health. Health services are based on teamwork and determining the leader's effect is necessary for employee success and for qualified and efficient health services. The importance of dark leader behaviors, which are increasingly understood, is important for the employee's career success by revealing their causes and consequences. The purpose of this study is to reveal the relationship between dark leadership and career success in health workers by conducting a literature review.
Kaynakça:
1. Aboramadan, M., &Dahleez, K. (2020). Leadership Stylesand Employees’ Work Outcomes in Nonprofit Organizations: The Role of Work Engagement. Journal of Management Development, (39), 869-893.
https://doi.org/10.1108/JMD-12-2019-0499.
2. Afacan Fındıklı, M., Okan, G. &Sığrı, Ü. (2019). Karanlık liderlik ölçeği: çalışanların algısı üzerine bir ölçeklendirme çalışması. Nitel Sosyal Bilimler, 1(1), 89-115.
3. Alparslan, A., Kıran, F., Kılıç Aksoy, Ş., Pehlivan, D. (2020). Mutsuz eden yöneticilerden beklenen liderlik tarzları üzerine senaryo araştırması. Sakarya Üniversitesi İşletme Enstitüsü Dergisi, 2(2), 65-72. https://doi.org/10.47542/sauied.807122.
4. Arthur, M. B., Khapova, S. N. &Wilderom, C. P. (2005). Career success in a boundary less career world. Journal of Organizational Behavior: The International Journal of Industrial, Occupational and Organizational Psychology and Behavior, 26(2), 177-202. doi: 10.1002/job.290.
5. Ashforth, B. (1994). Pettytyranny in organisations. Human Relations. 47(7), 755-778.
6. Aydın, İ. (2018). Öğretmenlik kariyer evreleri ve öğretmenlerin mesleki gelişimi. Journal of Human Sciences,15(4), 2047-2065.
7. Başar, U., Sığrı, Ü. Basım, N. (2016). İş yerinde karanlık liderlik. İş ve İnsan Dergisi, 3(2), 65-76.
8. Başar, U., Basım, H. N. (2018). Paradoksal liderlik modeli. Amme İdaresi Dergisi, 51(3), 121-153.

Anahtar Kelimeler

Leadership, Dark Leadership, Career Success

Sağlık çalışanlarında karanlık liderlik ve kariyer başarısı arasındaki ilişkinin incelenmesine yönelik literatür taraması

Öz

ÖZ
Karanlık liderlik, liderin sahip olduğu kişilik ve kişiliğindeki işlevsel olmayan, kendine aşırı düşkün olan, çevresindeki her şeyden kuşkulanan, başkasının onayı olmadan hareket edemeyen, çevresini baskı altına alarak her şeyin mükemmelini elde etmeye çalışan, değişken ve ani duygulanımları, çıkışları ile pasif-saldırgan gibi özelliklerin, liderin davranışlarına yansımasıdır. Karanlık liderlikte bilerek ve isteyerek hem astlarına hem örgüte hem de çalışanlara zarar vermektedir. Bu zarar sağlık hizmetlerinde oldukça önemlidir. Çünkü sağlık hizmetleri insan sağlığıyla ilgilidir. Sağlık hizmetlerinin ekip çalışmasına dayanıyor olması ve çalışan başarısı için liderin etkisinin belirlenmesi ve nitelikli ve verimli sağlık hizmeti için gereklidir. Önemi giderek anlaşılan karanlık lider davranışlarının kapsamlı araştırılması, sebeplerinin ve sonuçlarının ortaya koyularak saptanması çalışanın kariyer başarısı açısından önem arz etmektedir. Bu çalışmanın amacı, sağlık çalışanlarında karanlık liderlik ve kariyer başarısı arasındaki ilişkiyi literatür taraması yapılarak ortaya koymaktır.
Kaynakça:
1. Aboramadan, M., &Dahleez, K. (2020). Leadership Stylesand Employees’ Work Outcomes in Nonprofit Organizations: The Role of Work Engagement. Journal of Management Development, (39), 869-893.
https://doi.org/10.1108/JMD-12-2019-0499.
2. Afacan Fındıklı, M., Okan, G. &Sığrı, Ü. (2019). Karanlık liderlik ölçeği: çalışanların algısı üzerine bir ölçeklendirme çalışması. Nitel Sosyal Bilimler, 1(1), 89-115.
3. Alparslan, A., Kıran, F., Kılıç Aksoy, Ş., Pehlivan, D. (2020). Mutsuz eden yöneticilerden beklenen liderlik tarzları üzerine senaryo araştırması. Sakarya Üniversitesi İşletme Enstitüsü Dergisi, 2(2), 65-72. https://doi.org/10.47542/sauied.807122.
4. Arthur, M. B., Khapova, S. N. &Wilderom, C. P. (2005). Career success in a boundary less career world. Journal of Organizational Behavior: The International Journal of Industrial, Occupational and Organizational Psychology and Behavior, 26(2), 177-202. doi: 10.1002/job.290.
5. Ashforth, B. (1994). Pettytyranny in organisations. Human Relations. 47(7), 755-778.
6. Aydın, İ. (2018). Öğretmenlik kariyer evreleri ve öğretmenlerin mesleki gelişimi. Journal of Human Sciences,15(4), 2047-2065.
7. Başar, U., Sığrı, Ü. Basım, N. (2016). İş yerinde karanlık liderlik. İş ve İnsan Dergisi, 3(2), 65-76.
8. Başar, U., Basım, H. N. (2018). Paradoksal liderlik modeli. Amme İdaresi Dergisi, 51(3), 121-153.

Anahtar Kelimeler

Liderlik, Karanlık Liderlik, Kariyer Başarısı

Kaynakça

• Aboramadan, M., &Dahleez, K. (2020). Leadership Stylesand Employees’ Work Outcomes in Nonprofit Organizations: The Role of Work Engagement. Journal of Management Development, (39), 869-893. https://doi.org/10.1108/JMD-12-2019-0499.
• Afacan Fındıklı, M., Okan, G. &Sığrı, Ü. (2019). Karanlık liderlik ölçeği: çalışanların algısı üzerine bir ölçeklendirme çalışması. Nitel Sosyal Bilimler, 1(1), 89-115.
• Alparslan, A., Kıran, F., Kılıç Aksoy, Ş., Pehlivan, D. (2020). Mutsuz eden yöneticilerden beklenen liderlik tarzları üzerine senaryo araştırması. Sakarya Üniversitesi İşletme Enstitüsü Dergisi, 2(2), 65-72. https://doi.org/10.47542/sauied.807122.
• Arthur, M. B., Khapova, S. N. &Wilderom, C. P. (2005). Career success in a boundary less career world. Journal of Organizational Behavior: The International Journal of Industrial, Occupational and Organizational Psychology and Behavior, 26(2), 177-202. doi: 10.1002/job.290.
• Ashforth, B. (1994). Pettytyranny in organisations. Human Relations. 47(7), 755-778.
• Aydın, İ. (2018). Öğretmenlik kariyer evreleri ve öğretmenlerin mesleki gelişimi. Journal of Human Sciences,15(4), 2047-2065.
• Başar, U., Sığrı, Ü. Basım, N. (2016). İş yerinde karanlık liderlik. İş ve İnsan Dergisi, 3(2), 65-76.
• Başar, U., Basım, H. N. (2018). Paradoksal liderlik modeli. Amme İdaresi Dergisi, 51(3), 121-153.
• Başar, U. (2019). Liderin karanlık kişilik özellikleri ile çalışanın tükenmişliği arasındaki ilişkide çalışanın karanlık liderlik algısının aracı rolü: çok düzeyli bir araştırma. Doktora Tezi. Başkent Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
• Biçer, C. (2020). Destructive leadership: “Boss from hell”, How not to be one? Ahi Evran Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 6(1), 295-308.
• Bolelli, M. (2018). Karanlık üçlünün (narsisizm, Makyavelizm ve psikopati) yöneticilerin sosyal güç kullanımına etkilerinin incelenmesi. VI. Örgütsel Davranış Kongresi, Süleyman Demirel Üniversitesi, Isparta.
• Budak, G., Gürbüz, S. (2017). Öznel Kariyer Başarısı: Bir Ölçek Uyarlama Çalışması. İş ve İnsan Dergisi, 4(2), 87-99. https://doi.org/10.18394/iid.280529.
• Conger, J. A. (1990). The dark side of leadership. Organizational Dynamics, 19(2), 44-55.
• Dilekçi, Ü. & Sezgin Nartgün, Ş. (2020). Öğretmenlerin öznel kariyer başarılarına ilişkin algıları: bir karma yöntem çalışması. Bolu Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 20 (1), 680-704.
• Erdal Üngör, J., (2021). Karanlık liderlik davranışlarının iş tatmini üzerindeki etkisi, Business & Management Studies: An International Journal, 9 (1), 126-136, doi: https://doi.org/10.15295/bmij.v9i1.1738.
• Erdoğan, S., Nahcivan, N., Esin, N. (2020). Hemşirelikte Araştırma, 4. Baskı, Nobel Tıp Kitapevleri, İstanbul.
• Gümüştekin, K. (2019). Karanlık liderliğin çalışan algısı üzerine bir uygulama. Yüksek Lisans Tezi. Gazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
• Hogan, R., ve Hogan, J. (2001).Assessing leadership: a view of the dark side. International Journal of Evaluation and Assessment, (9), 40-51.
• Hughes, E. C. (1937). Institutional Office and the person. American Journal of Sociology, (43), 404-413.
• Işık, M., Kızıltuğ, S. (2022). Karanlık liderlik algısının iş gören performansı ve iş tatminine etkisi. İstanbul. Ticaret Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 21(43), 307-326.
• Kara, C. (2022). Liderliğin karanlık yüzü, toksik liderlik davranışının çalışanlar üzerine etkisi. T.C. Karabük Üniversitesi, Lisansüstü Eğitim Enstitüsü, İşletme Anabilim Dalı, Doktora Tezi, Karabük.
• Kaya Erten, Z., Bayraktar, E. ve Açmaz, G. (2017). Etik ve etik liderlik. Erciyes Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi, 4(2). https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/296134
• Kellerman, B. (2004). Bad Leadership: What It Is, How It Happens, Why It Matters, Boston: Harvard Business School Press.
• Kılınç, E. Paksoy, H. M. (2017). Sağlık çalışanlarında performans algı düzeyinin bazı sosyo-demografik değişkenlere göre incelenmesi. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Meslek Yüksekokulu Dergisi, 20(2).
• Lipman-Blumen, J. (2005). The allure of Toxic leaders: Why Followers Rarely Escape Their Clutches, Ivey Business Journal (January/February).
• McIntosh, G. ve Rima S. D. (1997). Overcoming the dark side of leadership-the paradox of personal dysfunction. Grand Rapids, MI: Baket Books.
• Ng, T. W. H., Eby, L. T., Sorensen, K. L., &Feldman, D. C. (2005). Predictors of Objective and Subjective Career Success: a Meta-Analysis. Personnel Psychology, 58(2), 367-408.
• Padilla, A., Hogan, R. & Kaiser, R. B. (2007). The Toxic Triangle: Destructive Leaders, Susceptible Followers and Conducive Environments, The Leadership Quarterly (18), 176-194.
• Rosenthal, S. A., &Pittinsky, T. L. (2006). Narcissistic leadership. The Leadership Quarterly, (17), 617-633.
• Stebbins, R. A. (1970). Career: The subjective approach. The Sociological Quarterly, 11(1), 32-49.
• Schyve, P. M. (2017). Leadership in healthcare organizations: A guide to Joint Commission leadership standards. The Governance Institute, San Diego.
• Shockley, M.K., Ureksoy, H., Rodopman, O.B., Poteat, F.L. &Dullaghan, R.T. (2015). Development of a new scale to measure subjective career success: A mixed-methods study, Journal of Organizational Behavior, 37(1), 128-153.
• Özsoy, E ve Ardıç, K. (2020). Çalışanların karanlık kişilik özelliklerinin tükenmişliğe etkisinde genel öz-yeterliliğin düzenleyici rolü. Manas Sosyal Araştırmalar Dergisi, 9(1), 144-154.
• Tepper, B. J. (2000). Consequences of abusive supervision. Academy of Management Journal, 43(2), 178-190.
• Uslu, O. (2021). Karanlık liderlik tarzları: kavramsal bir değerlendirme. Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi. 23. 901-924. Doi: 10.16953/deusosbil.775143.
• Whicker, M. L. (1996). Toxic Leaders: When Organizations Go Bad, Westport: Quorum Books.
• Yıldırım, S., & Aksu, A. (2022). Okul Müdürlerine Yönelik Karanlık Liderlik Ölçeği Geliştirme Çalışması. Uluslararası Bilim ve Eğitim Dergisi, 5(3), 195-216. https://doi.org/10.47477/ubed.1133183.