SAĞLIK HİZMETLERİNDE VERİ ZARFLAMA ANALİZİ VE MODELLERİ

Yıl 2017, Cilt: 1 Sayı: 1, 35 - 47, 02.07.2017

Şeyda Çavmak

Öz

İşletmeler hedef ve amaçlarına ulaşabilmek için mevcut girdilerini, üretim teknolojisi yardımıyla çıktılara dönüştürmektedirler. Gerçekleşen bu üretim süreci içerisinde işletmeler, rekabet koşulları altında mevcut kaynaklarını etkin kullanmak zorundadırlar. Süreç içerisinde tüm işletmeler için birden çok karar noktası vardır. Karar vericiler için bu noktaların etkinliklerini belirleyebilmek ve kararlarını bu noktaların etkinlik skorlarına göre verebilmek önem arz etmektedir. Çünkü karar vericiler için etkinlik sıralamasının bilinmesi ve etkinliği daha az birimler için etkinlik arttırıcı faaliyetlerin gerçekleştirilmesi bütünün etkinliği açısından önemlidir. Fakat karar vericiler için çoklu girdi ve çoklu çıktının aynı anda değerlendirilmesiyle hangi karar birimlerinin etkinliklerinin düşük olduğunun tespiti oldukça zordur. Bu doğrultuda geliştirilen veri zarflama analizi, işletmelerin kaynaklarını ne derece etkin kullandıklarını, aynı sektörde faaliyet gösteren ve benzer üretim gerçekleştiren firmalar ile karşılaştırmalı olarak ölçümleyebilmektedir.  Çalışmamızda, sağlık hizmetleri alanında da uygulanabilecek veri zarflama analizi modelleri ayrıntılı olarak tartışılacaktır.  

Anahtar Kelimeler

Veri Zarflama Analizi, Sağlık Hizmetleri, Etkinlik Ölçümü, Etkinlik Modelleri

Kaynakça

• Algın, D. O. (2014). Veri Zarflama Analizi ile Göreli Etkinliklerin Karşılaştırılması: Türkiye’deki İllerin Kültürel Göstergelerine İlişkin Bir Uygulama. Yönetim ve Ekonomi: Celal Bayar Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 21(2).
• Behdioğlu, S.,ÖZCAN, A. G. G. (2009). Veri zarflama analizi ve bankacılık sektöründe bir uygulama. Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 14(3).
• Bowlin, W. F. (2000). An analysis of the financial performance of defense business segments using data envelopment analysis. Journal of Accounting and Public Policy, 18(4), 287-310.
• Charnes, A., Cooper, W. W.,Rhodes, E. (1978). Measuring the efficiency of decision making units. European journal of operational research, 2(6), 429-444.
• Coelli, T. (1996). Centre for efficiency and productivity analysis (CEPA) working papers. Department of Econometrics Universíty of New England Armidale, Australia.
• Coelli, T. J., Rao, D. S. P., O'Donnell, C. J.,Battese, G. E. (2005). An introduction to efficiency and productivity analysis: Springer Science & Business Media.
• Cooper, W. W., Li, S., Seiford, L. M., Tone, K., Thrall, R. M.,Zhu, J. (2001). Sensitivity and stability analysis in DEA: some recent developments. Journal of Productivity Analysis, 15(3), 217-246.
• Cooper, W. W., Seiford, L. M.,Tone, K. (2006). Introduction to data envelopment analysis and its uses: with DEA-solver software and references: Springer Science & Business Media.
• Cvetkoska, V. (2011). Data Envelopment Analysis Approach and Its Application In Information and Communication Technologies. Paper presented at the HAICTA.
• Doumpos, M.,Cohen, S. (2014). Applying data envelopment analysis on accounting data to assess and optimize the efficiency of Greek local governments. Omega, 46, 74-85.
• Dyson, R. G., Allen, R., Camanho, A. S., Podinovski, V. V., Sarrico, C. S.,Shale, E. A. (2001). Pitfalls and protocols in DEA. European journal of operational research, 132(2), 245-259.
• Karahan, A.,Özgür, E. (2011). Hastanelerde performans yönetim sistemi ve veri zarflama analizi: Nobel Yayın Dağıtım. Kutlar, A.,Babacan, A. (2008). Türkiye’deki kamu üniversitelerinde CCR etkinliği-ölçek etkinliği analizi: DEA tekniği uygulaması.
• Ramanathan, R. (2003). An introduction to data envelopment analysis: a tool for performance measurement: Sage.
• Sherman, H. D. (1984). Hospital efficiency measurement and evaluation: Empirical test of a new technique. Medical care, 22(10), 922-938.
• Yeşilyurt, C. (2009). Türkiye’deki İktisat Bölümlerinin Göreceli Performanslarinin Veri Zarflama Analizi Yöntemiyle Ölçülmesi: KPSS 2007 VERİLERİNE DAYALI BİR UYGULAMA. Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 23(4).
• Yolalan, R. (1993). İşletmelerde Göreli Etkinlik Ölçümü. MPM Yayınları, Yayın(483).