Sağlık Hizmetleri Meslek Yüksekokulu Öğrencilerinin Tükenmişlik Düzeylerinin İncelenmesi: Sivas Cumhuriyet Üniversitesi Örneği

Yıl 2020, Cilt: 5 Sayı: 2, 120 - 133, 01.08.2020

Mustafa Filiz Sait Bardakçı

https://doi.org/10.25279/sak.586861

Cited By: 1

Öz

Amaç: Bu araştırmanın amacı sağlık hizmetleri meslek yüksekokulunda öğrenim gören
üniversite öğrencilerinin tükenmişlik düzeylerinin incelenmesidir. Materyal ve Yöntem: Bu
amaçla Çapri, Gündüz ve Gökçakan (2011) tarafından Türkçeye uyarlaması yapılan “Maslach
Tükenmişlik Envanteri-Öğrenci Formu” ile araştırmacılar tarafından oluşturulan “Kişisel Bilgi
Formu” veri toplama araçları olarak kullanılmıştır. Araştırmanın verileri, Sivas Cumhuriyet
Üniversitesi Sağlık Hizmetleri Meslek Yüksekokulu’nda öğrenim gören ve çalışmaya gönüllü
olarak katılan toplam 470 öğrenciden elden edilmiştir. Verilerin normal dağılım göstermediği
anlaşıldığından analizde non-parametrik istatistiksel yöntemler kullanılmıştır. Bu bağlamda, iki
grup ortalaması arasındaki farklılığın incelenmesinde Mann-Whitney U testi, üç veya daha
fazla sayıda grup ortalaması arasındaki farklılığın incelenmesinde ise Kruskal Wallis testi
kullanılmıştır. Gruplar arası farklılığın tespiti için ikişerli olarak yapılan Mann-Whitney U
karşılaştırma testlerinin önem seviyesinin belirlenmesinde Bonferroni Düzeltmesi
kullanılmıştır. Sonuç ve Öneriler: Elde edilen bulgulara göre, Sağlık Hizmetleri Meslek Yüksek
Okulunda öğrenim gören öğrencilerin tükenmişlik düzeylerinde cinsiyet, sınıf, öğrenim türü,
sosyallik durumu ve haftalık alınan ders saati değişkenlerine göre anlamlı farklılıklar tespit
edilmiş, yaş ve mezun olunan lise değişkenlerine göre ise anlamlı bir farklılık olmadığı
görülmüştür.

Anahtar Kelimeler

Tükenmişlik, Öğrenci Tükenmişliği, Mann-Whitney U, Kruskal Wallis

Investigation of The Burnout Levels of Vocational School of Health Services Students: Sivas Cumhuriyet University Case

Öz

Aim: The aim of this study is to examine the burnout levels of university students studying in
the vocational school of health services. Materials and Methods: For this purpose, ‘‘Maslach
Burnout Inventory-Student Form’’ adapted by Çapri, Gündüz and Gökçakan (2011) and
“Personal Information Form’’ created by the researchers were used as data collection tools.
The data of the study was obtained from 470 students who volunteered to participate in the
study. Since the data did not show normal distribution, non-parametric statistical methods
were used in the analysis. In this context, Mann-Whitney U test was used to examine the
difference between two groups and Kruskal Wallis test was used to examine the difference
between three or more groups. Bonferroni Correction was applied to determine the
significance level of Mann-Whitney U comparison tests performed in pairs to determine the difference between the groups. Results: According to the findings, significant differences were

found regarding the variables of gender, class, type of education, sociability state and weekly
course hours of the burnout levels of the students in Vocational School of Health Services,
but the difference was not significant in terms of the age and the type of high school they
graduated. Conclusion and suggestions: It is deemed beneficial for social students to
organize informative and preventive psycho-educational activities to combat burnout within
the Psychological Counseling and Guidance Centers in many universities.

Anahtar Kelimeler

Desensitization, Health Service, Burn out, competency

Kaynakça

• Abbey, A.(2002). Alcohol-related sexual assault: A common problem among college students. Journal of Studies on Alcohol.14:118-128.
• Ahola, K., Honkonen, T., Isometsa, E., Kalimo, R., Nykyri, E., ve Koskinen, S.(2006).Burnout in the general population. Social Psychiatry and Psychiatric Epidemiology.41(1):11–17.
• Balkıs, M., Duru, E., Buluş, M., ve Duru, S.(2014). Tükenmişliğin Öğretmen Adayları Arasındaki Yaygınlığı, Demografik Değişkenler ve Başarı İle İlişkisi. Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi.29(1):151-165.
• Baysal, A.(1995). Lise ve Dengi Okul Öğretmenlerinde Meslekte Tükenmişliğe Etki Eden Faktörler (Yüksek Lisans Tezi), Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Eğitim Bilimleri Anabilim Dalı, İzmir.
• Çapri, B., Gündüz, B., ve Gökçakan, Z.(2011). Maslach tükenmişlik envanteri-öğrenci formunun (MTE-ÖF) Türkçeye uyarlaması: geçerlik ve güvenirlik çalışması. Çukurova üniversitesi eğitim fakültesi dergisi.1(40):134-147.
• Denat, Y., Dikmen, Y., Yılmaz, G., ve Karalar, D.(2018). Hemşirelik öğrencilerinin tükenmişlik düzeyi ve etkileyen etmenlerin incelenmesi. Dokuz eylül üniversitesi hemşirelik fakültesi elektronik dergisi.11(3):218-223.
• Girgin, G.(1995). İlkokul Öğretmenlerinde Meslekten Tükenmişliğin Gelişimini Etkileyen Değişkenlerin Analizi ve Bir Model Önerisi (Yayınlanmamış doktora tezi), Dokuz Eylül Üniversitesi, İzmir.
• Gündüz, B., Çapri, B., ve Gökçakan, Z.(2012). Üniversite öğrencilerinin tükenmişlik düzeylerinin incelenmesi. Dicle üniversitesi ziya Gökalp eğitim fakültesi dergisi.19:38-55.
• Gürbüz, S, Şahin, F.(2014). Sosyal Bilimlerde Araştırma Yöntemleri. 2. Baskı. Seçkin Yayıncılık: Ankara.
• Kaya, Ş.D., ve Arıöz, A.(2014). Ebe ve hemşire öğrencilerinde tükenmişlik düzeyi ve etkileyen faktörler. Selçuk üniversitesi sosyal bilimler enstitüsü dergisi.31:89-99.
• Maslach, C., ve Leiter, M.P.(1997). The Truth About Burnout, San Francisco: Jose-Bass Publishers.11-18.
• Maslach, C., Schaufeli, W.B., ve Leiter, M.P.(2001). Job burnout. Annual Reviews of Psychology.52:397-422.
• Ören, N., ve Türkoğlu, H.(2006). Öğretmen Adaylarında Tükenmişlik, Muğla Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi.16:30-42.
• Özdamar, K.(1999). Paket Programlar İle İstatistiksel Veri Analizi 1, 2. Baskı, Kaan Kitabevi, Eskişehir.
• Schwab, R.L., Jackson, S.E., ve Schuler, R.S.(1986). Educator Burnout: Sources and Consequences, Educational Research Quarterly.10(3):14-17.
• Seçer, İ., ve Gençdoğan, B.(2012). Ortaöğretim Öğrencilerinde Okul Tükenmişliğinin Çeşitli Değişkenler Açısından İncelenmesi. Turkish Journal of Education.1(2):1-13.
• Sürgevil, O.(2006). Çalışma Hayatında Tükenmişlik Sendromu- Tükenmişlikle Mücadele Teknikleri. Ankara: Nobel Yayınevi.
• Tansel, B.(2015).Üniversite öğrencilerinin tükenmişlik düzeylerinin incelenmesi. Çukurova Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi.44(2):241-268.
• Tekin, H.(1993). Eğitimde Ölçme ve Değerlendirme. Yargı Yayınları. Ankara.
• Tümkaya, S.(2018). Öğretmenlerdeki Tükenmişlik Görülen Psikolojik Belirtiler ve Başa Çıkma Davranışları (Yayınlanmamış doktora tezi), Çukurova Üniversitesi, Adana,1996. Uluslararası Eğitim ve Sosyal Bilimlerde Yeni Ufuklar Kongresi Bildiriler Kitabı, İstanbul.9-11.
• Yavuzekinci, M.A.(2018). Ameliyathanede çalışan anestezi doktorları ve anestezi teknikerlerinin tükenmişlik düzeyinin sosyo-demografik değişkenlerle ilişkisi (Uzmanlık tezi) Ufuk Üniversitesi Tıp fakültesi. Anesteziyoloji ve reanimasyon anabilim dalı, Ankara.
• Yılmaz, T.D.(2009). Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi Hastaneleri’nde Tıpta Uzmanlık Öğrencilerinin Tükenmişlik Düzeyi ve İlişkili Etmenler (Yayınlanmamış yüksek lisans tezi) Ankara Üniversitesi, Ankara.