Kamu Özel Ortaklığı Yöntemi ve Şehir Hastanelerine Yönelik GZFT Analizi

Yıl 2022, Cilt: 7 Sayı: 1, 127 - 142, 01.04.2022

Mustafa Kaya

https://doi.org/10.25279/sak.707333

Öz

Giriş: Devletin sunduğu tüm hizmetler önem arz etmektedir, fakat bununla birlikte bazı hizmetler önceliklendirilmiştir. Önceliklendirilmiş hizmetler dışında kalan hizmetler de ertelenemez niteliktedir. Bu öncelikli ve ertelenemez hizmetler son yıllarda sıkça duyulan “Kamu Özel Ortaklığı” kavramı ortaya çıkarmıştır. Son dönemlerde sıkça kullanılmaya başlanan “Kamu Özel Ortaklığı” kısaca, kamu hizmetlerinin özel sektör aracılığıyla sunulmasını sağlayan bir yöntemdir. Türkiye’de sağlık sektöründe yeni bir yapılanma olan şehir hastanelerinde de bu yöntem kullanılmaktadır. Uygulamanın sonuçlarının bekleneni karşılaması için her aşamanın detaylı olarak incelenmesi önem arz etmektedir. Amaç: Bu çalışmada ilk olarak “Kamu Özel Ortaklığı” kavramı, sağlık hizmetlerinde uygulama biçimleri, Türkiye’de “Kamu Özel Ortaklığı” yönteminin kullanıldığı şehir hastaneleri incelenmekte ve “Kamu Özel Ortaklığı” yöntemi ile yapılan şehir hastanelerine yönelik “Güçlü-Zayıf Yönler-Fırsatlar-Tehditler” analizinin sunulması amaçlanmaktadır. Gereç ve Yöntemler: “Kamu Özel Ortaklığı” yöntemiyle yapılan şehir hastanelerinin avantaj ve dezavantajlarının belirlenmeye çalışıldığı bu çalışmada, öncelikle belge taraması yapılmış ve şehir hastaneleri konusundaki tüm olumlu ve olumsuz görüşler kaydedilmiştir. Elde edilen görüşler uzman görüşüne sunularak “Güçlü Yönler-Zayıf Yönler-Fırsatlar-Tehditler” matrisi oluşturularak analiz edilmiştir. Bulgular: Şehir hastanelerinin birçok güçlü yanı olduğu ve oldukça fazla fırsatlar sunduğu; fakat bununla birlikte çözülmesi gereken zayıf yönleri ve bazı tehditleri beraberinde getirdiği belirlenmiştir. Sonuç ve Öneriler: Uygulamaya yönelik sorunlara cevaplar aranmış ve stratejiler önerilmiştir; fakat cevaplanamayan sorular varlığını korumaktadır. Politika yapıcıların ve karar vericilerin cevap verilemeyen sorulara yönelik çözümler geliştirmelerinin, uygulamanın etkili ve verimli olabilmesi açısından gerekli olduğu düşünülmekte ve önerilmektedir.

Anahtar Kelimeler

Kamu Özel Sektör Ortaklıkları, Hastaneler, Çevresel gözlem

SWOT Analysis for Public Private Partnersip and City Hospitals

Öz

Introduction: All the services provided by the state are important. However, some services have been prioritized. Services other than the prioritized services are also irrecusable. These prioritized and irrecusable services have formed the concept of “Public Private Partnership”, which has been heard frequently in recent years. Public Private Partnership, which has been used frequently in recent times, is a method that provides public services through the private sector. This new method is used in Turkey in city hospitals, which is a new way of construction in the health sector. It is important to examine each stage in detail to meet the expected results of the application. Aim: This study was aimed to investigate the method used by the city Public Private Partnership hospitals in Turkey and present the Strengths-Weaknesses-Opportunities-Threats analysis for the city hospitals made by the Public Private Partnership method. Material and Methods: In this study, the document was scanned first and all the positive and negative opinions about city hospitals were recorded. The obtained findings were taken from the expert opinion and the Strengths-Weaknesses-Opportunities-Threats matrix was created and examined. Results: It has been determined that city hospitals have many strengths and good opportunities, but they also bring weaknesses and threats that must be resolved. Conclusion and Suggestions: Answers to practical problems were sought and strategies were proposed. However unanswered questions remain. It is considered and recommended that policy makers and decision makers develop solutions for unanswered questions in order to be effective and efficient.

Anahtar Kelimeler

Public-Private sector partnerships, Hospitals, Envirpnmental monitoring

Kaynakça

• Acartürk, E., Keskin, S. (2012). Türkiye’de sağlık sektöründe kamu özel ortaklığı modeli. Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi 17(3), 25-51.
• Akdağ, R. (2012). Türkiye’de sağlıkta dönüşüm programı değerlendirme raporu (2003-2011). T.C.Sağlık Bakanlığı Yayınları.
• Alagöz, M., Yokuş, T. (2017). Kamu özel işbirliği (KÖİ) yatırımları ve ekonomik illüzyon etkisi. Karamanoğlu Mehmetbey Üniversitesi Sosyal ve Ekonomik Araştırmalar Dergisi 19(32), 115-122.
• Barçın, H.B. (2014). Ülkemizdeki şehir hastanelerinin dayandığı model: Kamu özel ortaklığı. Yasal Dayanak İhale ve Mali Mevzuat Dergisi 1(2), 36-40.
• Batırel, Ö.F. (2017). Kamu altyapı yatırımlarında kalite ve kamu-özel ortaklığı. Journal of Life Economics 4 (2), 1-8.
• Boz, S.S. (2013). Kamu özel işbirliği (PPP) modeli. İnönü Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi 4(2), 277-332.
• Cerrahoğlu, A. (2016). Şehir hastaneleri ve birinci basamak. The Journal of Family Physician 7(3), 81-84.
• Çınar, N.F., Türkoğlu, Ç. ve Tütünsatar, A. (2017). Kamu-özel ortaklığı/işbirliği modeli ve sağlık hizmetlerinin sunumunda hizmet memnuniyetinin ölçülmesi: Entegre sağlık kampüsleri (şehir hastaneleri) için bir araştırma. Süleyman Demirel Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi 29, 215-232.
• Dinçer, Ö. (2013). Stratejik Yönetim ve İşletme Politikası. İstanbul: Beta Yayınları.
• Güneş, A.M. (2009). Kamu hizmetlerinin yürütülmesinde yeni bir yöntem: Kamu özel ortaklığı. Güncel Hukuk Dergisi, 58-62.
• İlkar, E. (2009). Sağlıkta yeniden yapılandırma çalışmaları çerçevesinde hastane birlikleri. Bütçe Dünyası Dergisi 3, 31.
• Kalkınma Bakanlığı, 2016. Dünyada ve Türkiye’de Kamu-Özel İşbirliği Uygulamalarına İlişkin Gelişmeler 2015, Yatırım Programları İzleme ve Değerlendirme Genel Müdürlüğü Yayınları.
• Kamu Özel İşbirliği ile Tesis Yaptırılması, Yenilenmesi ve Hizmet Alınması ile Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Hakkında Kanun, .Erişim adresi: http://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2013/03/20130309-1.htm 08.11.2019.
• Karahanoğulları, O. (2011). Kamu hizmetleri piyasa ilişkisinde dördüncü tip: Eksik imtiyaz (Kamu-özel ortaklığı). Ankara Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi Dergisi 66(3), 177-215.
• Karahanoğulları, O. (2012). Kamu özel ortaklığı modelinin mali değerlendirilmesi. Ankara Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi Dergisi 67(2), 95-125.
• Karasu, K. (2011). Sağlık hizmetlerinin örgütlenmesinde kamu-özel ortaklığı. Ankara Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi Dergisi 66(3), 217-262.
• Kelly, E.S., Haskins, S. ve Reiter, P.D. (1998). Implementing a DBO project. Journal of American Water Works Association 90, 34-46.
• Kerman, U., Altan, Y., Aktel, M. ve Eke, E. (2012). Sağlık hizmetlerinde kamu özel ortaklığı uygulaması. Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi 17(3), 1-23.
• Kılıçaslan, H. (2016). Kamu hizmetleri ve finansmanı açısından Türkiye’de kamu-özel işbirlikleri. Balkan Sosyal Bilimler Dergisi, Aralık 2016, 385-398.
• KÖİDB (Kamu Özel İşbirliği Daire Başkanlığı), Erişim adresi: https://sygm.saglik.gov.tr/TR,32393/kamu-ozel-isbirligi-daire-baskanligi.html, 08.11.2019
• Kwak, Y.H., Chih, Y. ve Ibbs, CW. (2009). Towards a comprehensive understanding of public private partnerships for infrastructure development. California Management Review 51(2), 51-78.
• Nelson, J. (2002). Building partnerships: Cooperation between the united nations system and the private sector. Report Commissioned By The United Nations Global Compact Office, United Nations Department Of Public Information: NewYork, 47.
• Onar, S.S. (1996). İdare Hukukunun Umumi Esasları 3. Baskı. İstanbul: Hak Kitabevi.
• Özer, M.A. (2016). Sağlık sektöründe yeni bir hizmet sunum modeli: Kamu özel ortaklığı. Sosyal Güvenlik Dergisi 6(1), 9-38.
• PNDES. (2016). (National Plan for Economic and Social Development 2016-2020).
• Sağlıkta Dönüşüm Programı, Erişim adresi: https://sbu.saglik.gov.tr/Ekutuphane/kitaplar/SDPturk.pdf 08.11.2019.
• Sağlık Bakanlığının Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun Hükmünde Kararnamede Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun, Erişim adresi: http://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2007/06/20070609-1.htm 08.11.2019.
• Sağlık-Sen. (2013). Türkiye Sağlık Sistemi: Sağlıkta Dönüşüm Programı Değerlendirme Raporu. Sağlık-Sen Yayınları, No:21
• Sağlık-Sen. (2017). Türkiye’de şehir hastanelerinin serüveni. Nefes Dergisi 32.
• Sağlık Tesislerinin, Kiralama Karşılığı Yaptırılması ile Tesislerdeki Tıbbî Hizmet Alanları Dışındaki Hizmet Ve Alanların İşletilmesi Karşılığında Yenilenmesine Dair Yönetmelik, Erişim adresi: https://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2006/07/20060722-2.htm , 08.11.2019.
• Sezer, Ö. (2008). Kamu hizmetlerinde müşteri (vatandaş) odaklılık: Türkiye’de kamu hizmeti anlayışı açısından bir değerlendirme. ZKÜ Sosyal Bilimler Dergisi 4(8), 147–171.
• Sonğur, C., Top, M. ve Tekingündüz, S. (2013). Sağlık sektöründe GZFT (Güçlü-Zayıf Yönler-Fırsatlar-Tehditler) analizi. Sağlıkta Performans ve Kalite Dergisi 5, 69-100.
• Sözer, A.N. (2014). Sağlıkta yeniden yapılanmanın (özelleştirmenin) devamı olarak şehir hastaneleri. Dokuz Eylül Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi 15, Özel Sayı, 215-253.
• Tekin, P.Ş. (2017). Küresel kamu özel ortaklığı uygulamaları ve Türkiye sağlık sektörü açısından bir değerlendirme. Ankara Sağlık Hizmetleri Dergisi 16(2), 5-20.
• Uz, A. (2007). Kamu özel ortaklığı/Public-private partnership (PPP). Gazi Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi 11(1-2), 1165-1182.
• Ülgen, H. ve Mirze, S.K. (2010). İşletmelerde Stratejik Yönetim. 5. Baskı, İstanbul: Beta Basım Yayım.
• 3359 Sayılı Sağlık Hizmetleri Temel Kanunu, Erişim adresi: https://www.mevzuat.gov.tr/MevzuatMetin/1.5.3359.pdf 08.11.2019.
• 663 Sayılı Kanun Hükmünde Kararname, Erişim adresi: https://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2011/11/20111102M1-3.htm 08.11.2019.