İLAHİYAT FAKÜLTESİ ÖĞRENCİLERİNİN PSİKOLOJİK İYİ OLUŞLARI İLE DEĞER YÖNELİMLERİ ARASINDAKİ İLİŞKİ

Yıl 2018, Cilt: 20 Sayı: 37, 183 - 215, 18.06.2018

Mustafa Ulu

https://doi.org/10.17335/sakaifd.414012

Cited By: 9

Öz

Bu çalışma ile İlahiyat Fakültesi
öğrencilerinin psikolojik iyi oluş durumları ile değer yönelimleri arasındaki
ilişkinin incelenmesi amaçlanmaktadır. Araştırmanın evrenini İlahiyat Fakültesi
öğrencileri oluşturmaktadır. Örneklem grubu olarak ise Erciyes, Dicle ve
Karadeniz Teknik Üniversitesi’nden kolayda örneklem yoluyla seçilen 683
İlahiyat Fakültesi öğrencisi belirlenmiştir.

Verilerin analiz edilmesinde betimsel
istatistik tekniklerinden ortalama ve standart sapma değerleri; çıkarımsal
istatistik tekniklerinden iki ortalama arasındaki farkı tespit etmek amacıyla
bağımsız gruplar t-testi; değişkenler arasındaki ilişkileri belirlemek amacıyla
ise Pearson Momentler Çarpımı Korelasyon tekniği ve Regresyon analizi
kullanılmıştır.

Araştırma sonucunda, öğrencilerin psikolojik
iyi oluş ortalama puanının 3,63 olduğu; değer yönelimlerinde en yüksek
ortalamayı 5,11 puan ile evrenselcilik, en düşük ortalamayı ise 3,49 puan ile
güç faktöründe elde ettikleri; psikolojik iyi oluş toplam puanında kadınların
puanlarının erkeklerden ortalama açısından anlamlı olarak daha yüksek olduğu;
değer yönelimlerinde özyönelim, uyarılma, hazcılık, güvenlik, uyma,
iyilikseverlik ve evrenselcilikte kadınların; güçte ise erkeklerin ortalama
puanlarının anlamlı olarak daha yüksek olduğu; psikolojik iyi oluş toplam puanı
ile özyönelim, uyarılma, hazcılık, başarı, güvenlik, uyma, geleneksellik,
iyilikseverlik ve evrenselcilik arasında pozitif yönde anlamlı bir ilişki
olduğu tespit edilmiştir. Ayrıca regresyon analizi sonucunda özyönelim,
uyarılma ve iyilikseverlik değer yönelimlerinin psikolojik iyi oluşu anlamlı
olarak %19 oranında açıkladığı görülmektedir.

Anahtar Kelimeler

Din Psikolojisi, Psikolojik İyi Oluş, Değer Yönelimi, Üniversite Öğrencileri, İlahiyat Fakültesi

On The Relationship Between Psychological Well-Being and Value Orientations of Students of Theology Faculty

Öz

It is aimed to
investigate the relationship between the psychological well-being of university
students and their value orientations in this research. The universe of study
is the students of Theology Faculty. In the sample group, 683 Theology Faculty
students were selected from Erciyes, Dicle and Karadeniz Technical University
through convenience sampling.

Quantitative analysis
techniques have been utilized in the analysis of the data. Mean and standard
deviation from descriptive statistical methods; independent groups t-test to
determine the difference between two means and Pearson Moments Multiplication
Correlation technique and Regression Analysis to investigate the relationships
between variables from inferential statistical methods were used when the data
were analyzed.

As a result of the
research, it was determined that the average score of the students'
psychological well-being is 3.63; that students have the highest average in
universalism factor with 5,11 score and have the lowest average in the power
factor with 3.49 score in value orientation; that women's mean scores in
psychological well-being total score were significantly higher than men's mean
score; that mean scores of women in self-direction, stimulation, hedonism,
security, conformity, benevolence, and universalism factors and mean scores of
men in power factor were significantly higher in value orientation; that there
was a significant positive relationship between psychological well-being total
score and self-direction, stimulation, hedonism, achievement, security,
conformity, tradition, benevolence, and universalism. Moreover, as a result of
regression analysis, self-direction, stimulation and benevolence value
orientations seem to explain psychological well-being at a significant level of
19%.

Anahtar Kelimeler

Psychology of Religion, Psychological Well-being, Value Orientation, University Students, Theology Faculty

Kaynakça

• Aziz, Aysel. Sosyal Bilimlerde Araştırma Yöntemleri ve Teknikleri. Ankara: Nobel Yayıncılık, 2014.
• Beydoğan, Başak. “Benlik Tipi Farklılıklarına Göre Algılanan İş Ortamı ve İyi Olma Hali”. Orta Doğu Teknik Üniversitesi, 2008.
• Bulut, Meryem Berrin. “Examining The Influence Of Psychological Well-Being, Religious Worldviews And Self-Confidence On Family Leadership Orientation”. International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science, sy. 20 (2017): 35–54.
• Cirhinlioğlu, Fatma Gül, ve Ahmet Fatih Şenel. “Kadına İlişkin Namus Anlayışı, Değerler Ve Cinsiyet Rolleri Arasındaki İlişkiler”. The Journal of Academic Social Science Studies, sy. 60 (2017): 311–24.
• Demirci, İbrahim, ve Ali Haydar Şar. “Kendini Bilme Ve Psikolojik İyi Oluş Arasındaki İlişkinin İncelenmesi”. İnsan ve Toplum Bilimleri Araştırmaları Dergisi 6, sy. 5 (2017): 2710–28.
• Demirutku, Kürşad, ve Nebi Sümer. “Temel Değerlerin Ölçümü: Portre Değerler Anketinin Türkçe Uyarlaması”. Türk Psikoloji Yazıları 13, sy. 25 (2010): 17–25.
• Diener, Ed. “Subjective well-being”. Psychological Bulletin 95, sy. 3 (1984): 542–75.
• Diener, Ed, Robert A. Emmons, Randy J. Larsen, ve Sharon Griffin. “The Satisfaction With Life Scale”. Journal of Personality Assessment, sy. 49 (1985): 71–75.
• Emre, Yusuf, ve Asım Yapıcı. “Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti Vatandaşlarının Değer Yönelimleri”. Turkish Studies 10, sy. 2 (2015): 329–50.
• Ertürk, Abbas, Sultan Bilge Keskinkılıç Kara, ve Demet Zafer Güneş. “Duygusal Emek Ve Psikolojik İyi Oluş: Bir Yordayıcı Olarak Yönetsel Destek Algısı”. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi 16, sy. 4 (2016): 1713–44.
• Fuller, Theodore D., John N. Edwards, Sairudee Vorakidphokatorn, ve Santhat Sermsri. “Gender Differences In The Psychological Well-Being Of Married Men And Women: An Asian Case”. The Sociological Quarterly 45, sy. 2 (2004): 355–78.
• Gallagher, Matthew W. “Well-Being”. Encyclopedia of Positive Psychology içinde, 1030–34. Singapore: Wiley-Blackwell, 2009.
• Göcen, Gülüşan. “Pozitif Psikoloji Düzleminde Psikolojik iyi Olma ve Dini Yönelim İlişkisi: Yetişkinler Üzerine Bir Araştırma”. Toplum Bilimleri Dergisi 7, sy. 13 (2013): 97–130.
• Grouzet, Frederick M. E. “Values and Relationships”. Encyclopedia of Human Relationships içinde, 3:1668–71. Los Angeles: Sage Publication, 2009.
• Hefferon, Kate, ve Ilona Boniwell. Positive Pyschology: Theory, Research and Applications. London: The McGraw-Hill, 2011.
• Hofstede, Geert. Culture’s Consequences: International Differences in Work-Related Values. Beverly Hills: Sage Publications, 1980.
• Karaca, Ahmet Ali, ve Tennur Yerlisu Lapa. “Serbest Zaman Katılımı, Psikolojik İyi Olma Ve Serbest Zaman Engelleri İle Baş Etme Stratejilerinin Üniversite Öğrencileri Üzerinde İncelenmesi”. Journal of Human Sciences 13, sy. 2 (2016): 3293–3304.
• Melamed, Barbara G. “Wellness and Illness”. Encyclopedia of Psychology içinde, 8:242–43. Washington: American Psychological Association, 2000.
• Oles, Piotr K., ve Hubert M. Hermans. “Values”. Içinde Encyclopedia of Psychological Assessment, 1082–88. London: Sage Publications, 2003.
• Roccas, Sonia, ve Lilach Sagiv. “Values”. The Encyclopedia of Positive Psychology içinde, 1002–8. Singapore: Wiley-Blackwell Publishing Ltd., 2009.
• Rokeach, Milton. The nature of human values. New York: Free Press, 1973.
• Roszkowski, Michael J., Robert J. Kinzler, ve John Kane. “Profile Of A Residential Learning Community On Schwartz’S Typology Of Values”. Journal of Service-Learning in Higher Education 3 (2014): 5–29.
• Ryan, Richard M., ve Edward L. Deci. “On Happiness and Human Potentials: A Review of Research on Hedonic and Eudaimonic Well-Being”. Annual Review of Psychology 52 (2001): 141–66.
• Ryff, Carol D. “Happiness is Everything, or is it? Explorations on the Meaning of Psychological Wellbeing”. Journal of Personality and Social Psychology 57, sy. 6 (1989): 1069–81.
• Ryff, Carol D. “Psychological Well-Being Revisited: Advances in Science and Practice”. Psychother Psychosom 83, sy. 1 (2014): 10–28.
• Ryff, Carol D., ve Corey Lee M. Keyes. “The Structure of Psychological Well-Being Revisited”. Journal of Personality and Social Psychology 69, sy. 4 (1995): 719–27.
• Sagiv, Lilach, Sonia Roccas, ve Osnat Hazan. “Value Pathways to Well-Being: Healthy Values, Valued Goal Attainment, and Environmental Congruence”. Içinde Positive Psychology in Practise. New Jersey: Wiley & Sons., 2004.
• Sarvimäki, Anneli, ve Bettina Stenbock-Hult. “Quality of life in old age described as a sense of well-being, meaning and value”. Journal of Advanced Nursing, 2000, 1025–33.
• Schwartz, Shalom H. “Are There Universal Aspects in the Structure and Contents of Human Values?” Journal of Social Issues, 1994, 19–45.
• Schwartz, Shalom H. “Universals In The Content And Structure Of Values: Theoretical Advances And Empirical Tests In 20 Countries”. Advances in Experimental Social Psychology, 1992, 1–65.
• Schwartz, Shalom H., Gila Melech, Arielle Lehmann, Steven Burgess, Mari Harris, ve Vicki Owens. “Extending The Cross-cultural Validity Of The Theory Of Basic Human Values With A Different Method Of Measurement”. Journal of Cross-Cultural Psychology 32, sy. 5 (2001): 519–42.
• Schwartz, Shalom H., ve Tammy Rubel. “Sex Differences In Value Priorities: Cross-Cultural And Multimethod Studies”. Journal of Personality and Social Psychology 89, sy. 6 (2005): 1010–28.
• Smith, Peter B., ve Shalom H. Schwartz. “Values”. Handbook of Cross-Cultural Psychology içinde, 3:77–118. Boston: Allyn and Bacon, 1997.
• Telef, Bülent Baki, Ersin Uzman, ve Enes Ergun. “Öğretmen adaylarında psikolojik iyi oluş ve değerler arasındaki ilişkinin inclenmesi”. Turkish Studies 8, sy. 12 (2013): 1297–1307.
• Walsh, R. “Asian Psychologies”. Encyclopedia of Psychology içinde, 106–9. New York: John Wiley & Sons, 1994.
• Waterman, Alan S. “Two Conceptions of Happiness: Contrasts of Personal Expressiveness (Eudaimonia) and Hedonic Enjoyment”. Journal of Personality and Social Psychology 64, sy. 4 (1993): 678–91.