Araştırma Makalesi
BibTex RIS Kaynak Göster

Arayıştan Uyanışa, Şifadan Estetiğe Yeni Çağ İnançları

Yıl 2021, Cilt: 23 Sayı: 43, 19 - 51, 15.06.2021
https://doi.org/10.17335/sakaifd.872353

Öz

Bu çalışmada Yeni Çağ inançlarına yönelen ve katılan kişilerin yaşam öykülerine odaklanılarak hareketlere katılan bireylerin kişisel özelliklerinin, yaşadıkları deneyim ve tecrübelerin neler olduğunun, gündelik yaşam pratiklerindeki değişimin, manevi tatmin düzeylerinin, beden algılarının, sosyal etkileşimlerindeki farklılaşmaların, dini duygu ve düşüncelerindeki değişimlerin tespit edilmesi amaçlanmıştır. Bu kapsamda yoga, meditasyon, reiki, biyoenerji, hipnoz ve Access bars uygulamalarına katılan 24 kişi ile derinlemesine görüşmeler gerçekleştirilmiştir. Elde edilen verilerin çözümlenmesinde içerik analizi yöntemi kullanılmıştır. Bunun için önceden belirlenen kategoriler altında temalar ve kodlama birimleri oluşturulmuş, görüşmeler öyküleştirilerek birer anlatıya dönüştürülmüş ve yorumlanmıştır. Birey ve grupların Yeni Çağ inançlarına yönelmelerine ve bu hareketlere katılmalarına neden olan faktörler; sosyokültürel etkileşimler, gündelik rutinler, psiko-sosyal sebepler, giderek yaygınlaşan alternatif inanç sistemleri olarak belirlenmiştir. Kişinin sahip olduğu kimlik, kültür, inanç, yaşam tarzı ve pratikler de söz konusu inanç biçimlerinin deneyimlenme süreçlerinin ve etkilenme boyutlarının farklılaşmasına sebebiyet verebilmektedir. Bu-nunla birlikte Yeni Çağ inanışları ve din arasında farklı yönlerden ilişkiler kurulduğu, bireylerin dini inanç ve anlam dünyalarını şekillendirmede Yeni Çağ inanışlarından yararlandıkları ve ayrıca ibadet ve pratiklerde farklılaşmalar olduğu da saptanmıştır.

Kaynakça

  • Akdoğan, Ali. Sosyal Değişme ve Din. İstanbul: Rağbet Yayınları, 2004.
  • Arslan, Mustafa. “Değişim Sürecinde Yeni Dindarlık Formları: "Yeni Çağ" İnanışları Örneği”. Değerler Eğitimi Dergisi 4/11 (2006), 9-25.
  • Arslan, Mustafa. “Postmodern Yeni Dinsel Kimlik ve Paranormal İnançlar”. İnanç, Kültür ve Mitoloji Araştırmaları Dergisi 12/2 (2015), 55-72.
  • Aydın, Cüneyd. İnsanın anlam Arayışı ile Yeni Çağ İnanışları Arasındaki İlişki. Samsun: Ondokuz Mayıs Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Doktora Tezi, 2015.
  • Aygül, Hasan Hüseyin - Öztürk, Özgür. "Dini Çoğulculuk ve Kamusal Alanda Dindar Tüketim Kültürü". Moment Dergisi 3/1 (2016), 190-206.
  • Barker, Eileen. New Religious Movements: A Practical İntroduction. London: HMSO, 1989.
  • Battal, Emine - Turan, Süleyman. "Yeni Dini Hareketlerin Aile Yapıları Üzerindeki Etkileri". Recep Tayyip Erdoğan Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi 1 (2015), 135-149.
  • Bell, Daniel. “The Return of The Sacred: The Argument About The Future of Religion”. Bulletin of the American Academy of Arts and Sciences 31/6 (1978), 29-55.
  • Berger, Peter L. “Further Thoughts On Religion And Modernity". Society 4 (2012), 313-316.
  • Berger, Peter L. “Sekülerizmin Gerilemesi”. çev. Ali Köse. Liberal Düşünce Dergisi 4/14 (1999), 84-95.
  • Berger, Peter L. Kutsal Şemsiye. çev. Ali Coşkun. İstanbul: Rağbet Yayınları, 4. Basım, 2011.
  • Bilgin, Nuri. Sosyal Bilimlerde İçerik Analizi. Ankara: Siyasal Kitabevi, 2006.
  • Bromley, David G. "Teaching New Religious Movements/Learning From New Religious Movements". Teaching New Religious Movements. ed. David G. Bromley. 3-26. New York: Oxford University Press, 2007.
  • Bruce, Steve. “Gereksiz Bir Fikir Değişikliği: Berger ve Sekülerleşme”. çev. M. Ali Kirman. Sekülerleşme, Klasik ve Çağdaş Yaklaşımlar. ed. M. Ali Kirman – İhsan Çapçıoğlu. 235-252. Ankara: Otto Yayınları, 2015.
  • Bruce, Steve. “Secularization and the Impotence of Individualized Religion”. After Secularization, The Hedgehog Review 8/1-2 (2006), 35-45.
  • Bruce, Steve. “Secularization, Church and Popular Religion”. The Journal of Ecclesiastical History 62/3 (2011), 543-561.
  • Bulut, Sefa. "Yaşam Öyküsü Araştırması". International Journal of Human Sciences 11/1 (2014), 880-895.
  • Chaves, Mark. “Secularization as Declining Religious Authority”. Social Forces 72/3 (1994), 749-774.
  • Coleman, John A. “Seküler: Sosyolojik Bir Bakış”. çev. Ömer Faruk Darende. Sekülerleşme Klasik ve Çağdaş Yaklaşımlar. ed. M. Ali Kirman - İhsan Çapçıoğlu. 45-55. Ankara: Otto Yayınları, 2015.
  • Davie, Grace. "Believing without Belonging: Is this the Future of Religion in Britain". Social Compass 4/37 (1990), 455-469.
  • Davie, Grace. “Yeniden Kutsallaşma”. çev. M. Ali Kirman. Sekülerleşme, Klasik ve Çağdaş Yaklaşımlar. ed. M. Ali Kirman – İhsan Çapçıoğlu. 253-276. Ankara: Otto Yayınları, 2015.
  • Demerath, N. J. “Rational Paradigms, A-Rational Religion, and the Debate Over Secularization”. Journal for the Scientific Study of Religion 34/1 (1995), 105-112.
  • Derin, Serkan. Sahaja Yoga: İçeriği, Amacı, Türkiye'deki Faaliyetleri. İzmir: Dokuz Eylül Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, 2011.
  • Dobbelaere, Karel. “Some Trends in European Sociology of Religion: The Secularization Debate”. Sociological Analysis 48/2 (1987), 107-137.
  • Fenn, Richard K. “Max Weber on the Secular: A Typology”. Review of Religious Research 10/3 (1969), 159-169.
  • Günay, Ünver. Din Sosyolojisi. İstanbul: İnsan Yayınları, 2012.
  • Hadden, Jeffrey K. “Toward Desacralizing Secularization Theory”. Social Forces 65/3 (1987), 587-611.
  • Hanegraaf, Wouter J. New Age Religion and Western Culture. Leiden: Brill, 1996.
  • Heelas, Paul. “New Religious Movements in Perspective”. Religion 15/1 (1985), 81-97.
  • Jourdain, Anna – Naulin, Sidonie. Pierre Bourdieu'nün Kuramı ve Sosyolojik Kullanımları. çev. Öykü Elitez. İstanbul: İletişim Yayınları, 2016.
  • Kirman, M. Ali. Yeni Dini Hareketler Sosyolojisi. Ankara: Birleşik Yayınevi, 2010.
  • Marshall, Gordon. Sosyoloji Sözlüğü. çev. Osman Akınhay – Derya Kömürcü. Ankara: Bilim ve Sanat Yayınları, 2005.
  • Mclaren, Karla. Aura ve Çakra Kullanma Kılavuzu. çev. İpek van den Born. İstanbul: Kuraldışı Yayınları, 2. Basım, 2005.
  • Neuman, Lawrence W. Toplumsal Araştırma Yöntemleri. çev. Sedef Özge. Ankara: Yayınodası, 7. Basım, 2014.
  • Robbins, Thomas vd. “Theory and Research on Today's New Religions”. Sociological Analysis 39/2 (1978), 95-122.
  • Sevgi, Abdullah. Yeni Dini Akımların Temel Görüşleri ve İslam. Van: Yüzüncü Yıl Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, 2011.
  • Shiner, Larry E. “The Concept of Secularization in Empirical Research”. Journal for the Scientific Study of Religion 6/2 (1967), 207-220.
  • Simmel, Georg. Modern Kültürde Çatışma. çev. Tanıl Bora vd. İstanbul: İletişim Yayınları, 2003.
  • Stark, Rodney – Iannaccone, Laurence R. “A Supply-Side Reinterpretation of the Secularization of Europe”. Journal for the Scientific Study of Religion 33/3 (1994), 230-252.
  • Stark, Rodney. “Secularization R.I.P”. Sociology of Religion 60/3 (1999), 249-273.
  • Şensoy, Alara Fulya. Din Değiştirme Anlatıları Üzerinden İnanç, Kimlik ve Aidiyet (Antalya Örneği). Antalya: Akdeniz Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, 2019.
  • Touraine, Alain. Modernliğin Eleştirisi. çev. Hülya Tufan. İstanbul: Yapı Kredi Yayınları, 2000.
  • Wilson, Bryan. "Introduction". New Religious Movements. ed. Bryan Wilson – Jamie Cresswell. 1-11. London: Taylor & Francis Group, 1999.
  • Wilson, Bryan. “The Return of the Sacred”. Journal for the Scientific Study of Religion 18/3 (1979), 268-288.
  • Wright, Stuart A. “Yeni Dini Hareketlere Üyeliğin Dinamikleri: Üyelik ve Ayrılış Koşulları”. çev. Emine Battal. Yeni Dini Hareketler. ed. Süleyman Turan – Faruk Sancar. 177-206. İstanbul: Açılım Kitap, 2014.
  • Wuthnow, Robert J. "Din Sosyolojisi". çev. Adil Çiftçi. Din ve Modernlik. ed. Adil Çiftçi. 59-119. Ankara: Ankara Okulu Yayınları, 2002.
  • Yamane, David. “Secularization on Trail: In Defense of a Neosecularization Paradigm”. Journal for the Scientific Study of Religion 36/1 (1997), 110-122.
  • Yitik, Ali İhsan. “Yeni Dini Hareketler ve Misyonerlik: Türkiye Örneği”. Yeni Dini Hareketler. ed. Süleyman Turan – Faruk Sancar. 255-270. İstanbul: Açılım Kitap, 2014.

New Age Beliefs from Seeking to Awakening, from Healing to Aesthetics

Yıl 2021, Cilt: 23 Sayı: 43, 19 - 51, 15.06.2021
https://doi.org/10.17335/sakaifd.872353

Öz

This study aims to identify the factors that underlie individuals' participation in the New Age movements. In accordance with this purpose, it is aimed to discover personal characteristics, experiences, changes in their daily life practices, spiritual satisfaction levels, body perceptions, differences in social interactions, and changes in religious feelings and thoughts of the individuals participating in these movements. In this context, in-depth interviews were conducted with 24 people who participates in yoga, meditation, reiki, bioenergy, hypnosis, and Access bars activities. The data obtained were analyzed by the content analysis. Themes and coding units were created under the pre-determined categories and then the interviews were turned into narratives and interpreted. As a result, there are many reasons for people to participate in the New Age beliefs. Sociocultural interaction, metaphysical experiences, daily routines, psycho-social rea-sons, spatial and visual interactions, increasing and widespread of alternative belief systems can be expressed as the main reasons affecting this process. Lifestyles, cultures, beliefs, patterns of consumption vary from person to person. This diversity may affect individuals' experiences of practice and dimensions of utilization. It is found that after the participation of these activities, individuals’ social life, emotions and thoughts change both positively and negatively. In addition, it has been revealed that people establish relationships in different ways between the New Age beliefs and religion, individuals benefit from the New Age beliefs in shaping their religious beliefs and the semantic world, and differentiations occur in worship and practices.
[You may find an extended abstract of this article after the references.]

Kaynakça

  • Akdoğan, Ali. Sosyal Değişme ve Din. İstanbul: Rağbet Yayınları, 2004.
  • Arslan, Mustafa. “Değişim Sürecinde Yeni Dindarlık Formları: "Yeni Çağ" İnanışları Örneği”. Değerler Eğitimi Dergisi 4/11 (2006), 9-25.
  • Arslan, Mustafa. “Postmodern Yeni Dinsel Kimlik ve Paranormal İnançlar”. İnanç, Kültür ve Mitoloji Araştırmaları Dergisi 12/2 (2015), 55-72.
  • Aydın, Cüneyd. İnsanın anlam Arayışı ile Yeni Çağ İnanışları Arasındaki İlişki. Samsun: Ondokuz Mayıs Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Doktora Tezi, 2015.
  • Aygül, Hasan Hüseyin - Öztürk, Özgür. "Dini Çoğulculuk ve Kamusal Alanda Dindar Tüketim Kültürü". Moment Dergisi 3/1 (2016), 190-206.
  • Barker, Eileen. New Religious Movements: A Practical İntroduction. London: HMSO, 1989.
  • Battal, Emine - Turan, Süleyman. "Yeni Dini Hareketlerin Aile Yapıları Üzerindeki Etkileri". Recep Tayyip Erdoğan Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi 1 (2015), 135-149.
  • Bell, Daniel. “The Return of The Sacred: The Argument About The Future of Religion”. Bulletin of the American Academy of Arts and Sciences 31/6 (1978), 29-55.
  • Berger, Peter L. “Further Thoughts On Religion And Modernity". Society 4 (2012), 313-316.
  • Berger, Peter L. “Sekülerizmin Gerilemesi”. çev. Ali Köse. Liberal Düşünce Dergisi 4/14 (1999), 84-95.
  • Berger, Peter L. Kutsal Şemsiye. çev. Ali Coşkun. İstanbul: Rağbet Yayınları, 4. Basım, 2011.
  • Bilgin, Nuri. Sosyal Bilimlerde İçerik Analizi. Ankara: Siyasal Kitabevi, 2006.
  • Bromley, David G. "Teaching New Religious Movements/Learning From New Religious Movements". Teaching New Religious Movements. ed. David G. Bromley. 3-26. New York: Oxford University Press, 2007.
  • Bruce, Steve. “Gereksiz Bir Fikir Değişikliği: Berger ve Sekülerleşme”. çev. M. Ali Kirman. Sekülerleşme, Klasik ve Çağdaş Yaklaşımlar. ed. M. Ali Kirman – İhsan Çapçıoğlu. 235-252. Ankara: Otto Yayınları, 2015.
  • Bruce, Steve. “Secularization and the Impotence of Individualized Religion”. After Secularization, The Hedgehog Review 8/1-2 (2006), 35-45.
  • Bruce, Steve. “Secularization, Church and Popular Religion”. The Journal of Ecclesiastical History 62/3 (2011), 543-561.
  • Bulut, Sefa. "Yaşam Öyküsü Araştırması". International Journal of Human Sciences 11/1 (2014), 880-895.
  • Chaves, Mark. “Secularization as Declining Religious Authority”. Social Forces 72/3 (1994), 749-774.
  • Coleman, John A. “Seküler: Sosyolojik Bir Bakış”. çev. Ömer Faruk Darende. Sekülerleşme Klasik ve Çağdaş Yaklaşımlar. ed. M. Ali Kirman - İhsan Çapçıoğlu. 45-55. Ankara: Otto Yayınları, 2015.
  • Davie, Grace. "Believing without Belonging: Is this the Future of Religion in Britain". Social Compass 4/37 (1990), 455-469.
  • Davie, Grace. “Yeniden Kutsallaşma”. çev. M. Ali Kirman. Sekülerleşme, Klasik ve Çağdaş Yaklaşımlar. ed. M. Ali Kirman – İhsan Çapçıoğlu. 253-276. Ankara: Otto Yayınları, 2015.
  • Demerath, N. J. “Rational Paradigms, A-Rational Religion, and the Debate Over Secularization”. Journal for the Scientific Study of Religion 34/1 (1995), 105-112.
  • Derin, Serkan. Sahaja Yoga: İçeriği, Amacı, Türkiye'deki Faaliyetleri. İzmir: Dokuz Eylül Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, 2011.
  • Dobbelaere, Karel. “Some Trends in European Sociology of Religion: The Secularization Debate”. Sociological Analysis 48/2 (1987), 107-137.
  • Fenn, Richard K. “Max Weber on the Secular: A Typology”. Review of Religious Research 10/3 (1969), 159-169.
  • Günay, Ünver. Din Sosyolojisi. İstanbul: İnsan Yayınları, 2012.
  • Hadden, Jeffrey K. “Toward Desacralizing Secularization Theory”. Social Forces 65/3 (1987), 587-611.
  • Hanegraaf, Wouter J. New Age Religion and Western Culture. Leiden: Brill, 1996.
  • Heelas, Paul. “New Religious Movements in Perspective”. Religion 15/1 (1985), 81-97.
  • Jourdain, Anna – Naulin, Sidonie. Pierre Bourdieu'nün Kuramı ve Sosyolojik Kullanımları. çev. Öykü Elitez. İstanbul: İletişim Yayınları, 2016.
  • Kirman, M. Ali. Yeni Dini Hareketler Sosyolojisi. Ankara: Birleşik Yayınevi, 2010.
  • Marshall, Gordon. Sosyoloji Sözlüğü. çev. Osman Akınhay – Derya Kömürcü. Ankara: Bilim ve Sanat Yayınları, 2005.
  • Mclaren, Karla. Aura ve Çakra Kullanma Kılavuzu. çev. İpek van den Born. İstanbul: Kuraldışı Yayınları, 2. Basım, 2005.
  • Neuman, Lawrence W. Toplumsal Araştırma Yöntemleri. çev. Sedef Özge. Ankara: Yayınodası, 7. Basım, 2014.
  • Robbins, Thomas vd. “Theory and Research on Today's New Religions”. Sociological Analysis 39/2 (1978), 95-122.
  • Sevgi, Abdullah. Yeni Dini Akımların Temel Görüşleri ve İslam. Van: Yüzüncü Yıl Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, 2011.
  • Shiner, Larry E. “The Concept of Secularization in Empirical Research”. Journal for the Scientific Study of Religion 6/2 (1967), 207-220.
  • Simmel, Georg. Modern Kültürde Çatışma. çev. Tanıl Bora vd. İstanbul: İletişim Yayınları, 2003.
  • Stark, Rodney – Iannaccone, Laurence R. “A Supply-Side Reinterpretation of the Secularization of Europe”. Journal for the Scientific Study of Religion 33/3 (1994), 230-252.
  • Stark, Rodney. “Secularization R.I.P”. Sociology of Religion 60/3 (1999), 249-273.
  • Şensoy, Alara Fulya. Din Değiştirme Anlatıları Üzerinden İnanç, Kimlik ve Aidiyet (Antalya Örneği). Antalya: Akdeniz Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, 2019.
  • Touraine, Alain. Modernliğin Eleştirisi. çev. Hülya Tufan. İstanbul: Yapı Kredi Yayınları, 2000.
  • Wilson, Bryan. "Introduction". New Religious Movements. ed. Bryan Wilson – Jamie Cresswell. 1-11. London: Taylor & Francis Group, 1999.
  • Wilson, Bryan. “The Return of the Sacred”. Journal for the Scientific Study of Religion 18/3 (1979), 268-288.
  • Wright, Stuart A. “Yeni Dini Hareketlere Üyeliğin Dinamikleri: Üyelik ve Ayrılış Koşulları”. çev. Emine Battal. Yeni Dini Hareketler. ed. Süleyman Turan – Faruk Sancar. 177-206. İstanbul: Açılım Kitap, 2014.
  • Wuthnow, Robert J. "Din Sosyolojisi". çev. Adil Çiftçi. Din ve Modernlik. ed. Adil Çiftçi. 59-119. Ankara: Ankara Okulu Yayınları, 2002.
  • Yamane, David. “Secularization on Trail: In Defense of a Neosecularization Paradigm”. Journal for the Scientific Study of Religion 36/1 (1997), 110-122.
  • Yitik, Ali İhsan. “Yeni Dini Hareketler ve Misyonerlik: Türkiye Örneği”. Yeni Dini Hareketler. ed. Süleyman Turan – Faruk Sancar. 255-270. İstanbul: Açılım Kitap, 2014.
Toplam 48 adet kaynakça vardır.

Ayrıntılar

Birincil Dil Türkçe
Bölüm Makaleler
Yazarlar

Gamze Gürbüz 0000-0001-9906-6250

Hasan Hüseyin Aygül 0000-0002-0701-5067

Yayımlanma Tarihi 15 Haziran 2021
Yayımlandığı Sayı Yıl 2021 Cilt: 23 Sayı: 43

Kaynak Göster

ISNAD Gürbüz, Gamze - Aygül, Hasan Hüseyin. “Arayıştan Uyanışa, Şifadan Estetiğe Yeni Çağ İnançları”. Sakarya Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi 23/43 (Haziran 2021), 19-51. https://doi.org/10.17335/sakaifd.872353.

Creative Commons License
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License.

SAUIFD bilginin yayılması ve zenginleşmesi için Açık Erişim Politikasına uymaktadır.