AKILLI ŞEHİRLER GERÇEKTEN AKILLI TURİZM DESTİNASYONLARI MI?

Yıl 2022, Cilt: 5 Sayı: 1, 5 - 26, 30.04.2022

Ahmet Erdem

Öz

Araştırmanın amacı, T.C. Çevre ve Şehircilik Bakanlığı tarafından 2019 yılında yayınlanan akıllı şehirler raporundaki İstanbul, Antalya, Ankara, Konya, Bursa, Gaziantep, Kayseri ve Kahramanmaraş illerinin akıllı turizm destinasyon uygulamaları kapsamında değerlendirilmesidir. Çalışmada ikincil verilerden yararlanılmış ve doküman analizi yöntemi kullanılmıştır. İlgili şehirler akıllı bilgi sistemi, akıllı gezi, akıllı turizm yönetimi, akıllı trafik ve sağlık, e-ticaret sistemi ve sanal turistik çekicilik temaları altında 34 kriter baz alınarak incelenmiştir. Şehirler, akıllı trafik ve sağlık ile akıllı bilgi sistemleri açısından diğer temalara oranla nispeten daha fazla uygulamaya sahiptir. Akıllı turizm yönetimi ve sanal turistik çekicilik uygulamaları açısından ise şehirlerin yetersiz kaldığı belirlenmiştir. Raporda yer alan şehirler, akıllı turizm destinasyon uygulamaları kriterlerine ilişkin sahiplik durumları baz alındığında Antalya, İstanbul, Bursa, Konya, Kayseri, Kahramanmaraş, Ankara ve Gaziantep olarak sıralanmaktadır.

Anahtar Kelimeler

Akıllı Şehir, Akıllı Turizm, Turizm ve Teknoloji, İstanbul, Antalya, Ankara, Konya, Bursa, Gaziantep, Kayseri, Kahramanmaraş

Kaynakça

• Akkan, M. M. (2019). Akıllı kent uygulamaları ve Konya örneği. Yayınlanmamış Yüksek lisans Tezi, Necmettin Erbakan Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Konya.
• Alkan Meşhur, H.F. (2019). Akıllı Şehir Çözümlerinin Sunduğu Olanaklar ve İstanbul’daki Uygulamalara İlişkin Bir Değerlendirme. İstanbul’da Büyük Ölçekli Kentsel Projeler ve Planlama Süreçleri, 1. 11-43.
• Alkan, T. (2015), “Akıllı Kentler ya da 21. Yüzyıl Şehirleri”, Bilişim Dergisi, 182, 70-77.
• Altındağ Belediyesi, 2021. Altın Rota Uygulaması. Erişim tarihi: 06.12.2021, Erişim adresi www.altınrota.com.tr
• Antalya Ticaret ve Sanayi Odası, (2019). ANTALYA 4.0 “Antalya geleceğini konuşuyor”. Antalya Ticaret ve Sanayi Odası Yayını. ISBN 978-605-137-738-4.
• Baraçlı, H. (2017). İBB’nin Akıllı Şehir İstanbul Projesi Kapsamında Yürüttüğü Çalışma ve Uygulamalar. İTÜ Vakfı Dergisi, 77. 44-50.
• Başer, G., Doğan, O., & Al-Turjman, F. (2019). Smart tourism destination in smart cities paradigm: A model for antalya. In Artificial intelligence in IoT (63-83). Springer, Cham.
• Başfırıncı, Ç. (2008). Bir pazarlama iletişim medyası olarak web ortamında içerik analizi yapmanın güçlükleri ve olası çözüm önerileri. Yönetim, 19(61), 52-71.
• Bilici, Z., & Babahanoğlu, V. (2018). Akıllı Kent Uygulamaları ve Konya Örneği. Akademik Yaklaşımlar Dergisi, 9(2), 124-139.
• Buhalis, D. & Amaranggana, A. (2014). Smart tourism destinations. Presented at the Information And Communication Technologies in Tourism 2014, Cham, Switzerland.
• Bursa Büyükşehir Belediyesi, (2021). Akıllı Şehir Bursa. Erişim tarihi: 29.11.2021, Erişim adresi: http://akillisehir.bursa.bel.tr/#
• Cavalheiro, M. B., Joia, L. A., & Cavalheiro, G. M. D. C. (2020). Towards a smart tourism destination development model: Promoting environmental, economic, socio-cultural and political values. Tourism Planning & Development, 17(3), 237-259.
• Chung, N., Lee, H., Ham, J., & Koo, C. (2021). Smart Tourism Cities’ Competitiveness Index: A Conceptual Model. In Information and Communication Technologies in Tourism 2021 (pp. 433-438). Springer, Cham.
• Cimbaljević, M., Stankov, U., & Pavluković, V. (2019). Going beyond the traditional destination competitiveness–reflections on a smart destination in the current research. Current Issues in Tourism, 22(20), 2472-2477.
• Çelik, P., & Topsakal, Y. (2017). Akıllı turizm destinasyonları: Antalya destinasyonunun akıllı turizm uygulamalarının incelenmesi. Seyahat ve Otel İşletmeciliği Dergisi, 14(3), 149-166.
• Çevre ve Şehircilik Bakanlığı (2019). Akıllı Şehirler Beyaz Bülteni. Erişim tarihi: 24.11.2021, Erişim adresi: https://www.akillisehirler.gov.tr/2019/01/10/akilli-sehirler-beyaz-bulteni-yayinlandi/
• Çolak, O., & Karakan, H. İ. (2021). Akıllı Otel Uygulamaları ve Bu Uygulamalar Hakkında Yönetici Görüşleri: Gaziantep İli Örneği. Pamukkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, (42), 168-184.
• Deloitte (2016), Akıllı şehir yol haritası, Erişim tarihi: 22.01.2022. Erişim adresi: https://www2.deloitte.com/tr/tr/pages/public-sector/articles/smart-cities.html
• Demirezen, B. (2019). Artırılmış Gerçeklik ve Sanal Gerçeklik Teknolojisinin Turizm Sektöründe Kullanılabilirliği Üzerine Bir Literatür Taraması. Uluslararası Global Turizm Araştırmaları Dergisi, 3(1), 1-26.
• Doğan, S. (2017). Otellere yönelik yapılan puanlama ve çevrimiçi yorumların değerlendirilmesine ilişkin Aksaray ilinde bir araştırma. Aksaray Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 9(3), 27-36.
• Dulkadiroğlu Belediyesi, (2021) Gezede Mobil Uygulaması. Erişim tarihi: 24.11.2021, Erişim adresi: https://www.dulkadiroglu.bel.tr/i/gezede.html
• Duran, G. & Uygur, S. M. (2019). Akıllı Turizm Destinasyonları Kapsamında Ankara’nın Akıllı Turizm Uygulamalarına Yönelik Bir Araştırma. 3. Uluslararası Turizmin Geleceği Kongresi: İnovasyon, Girişimcilik ve Sürdürebilirlik Kongresi, 26-28 Eylül 2019, Mersin, Türkiye.
• Encalada, L., Boavida-Portugal, I., Cardoso Ferreira, C., & Rocha, J. (2017). Identifying tourist places of interest based on digital imprints: Towards a sustainable smart city. Sustainability, 9(12), 2317.
• Erdem, A. & Unur, K. (2021). Akıllı Turizm Destinasyonu Oluşturmada Model Önerisi Smarturfa. Ankara: Detay.
• Erdem, A., Unur, K. ve Şeker, F. (2019). Akıllı Turizm Destinasyonu Olarak İstanbul’un Değerlendirilmesi. International Congress on “Digital Transformation in Tourism I-DIGIT-19. 65-86.
• Erkek, S. (2017). ‘Akıllı Şehircilik’Anlayışı ve Belediyelerin İnovatif Uygulamaları. Medeniyet ve Toplum Dergisi, 1(1), 55-72.
• Ghaderi, Z., Hatamifar, P. & Henderson, J. C. (2018). Destination selection by smart tourists: the case of Isfahan, Iran. Asia Pacific Journal of Tourism Research, 23(4), 385-394.
• Gretzel, U., Sigala, M., Xiang, Z., & Koo, C. (2015). Smart tourism: foundations and developments. Electronic markets, 25(3), 179-188.
• Guo, Y., Liu, H. & Chai, Y. (2014). The embedding convergence of smart cities and tourism internet of things in China: An advance perspective. Advances in Hospitality and Tourism Research (AHTR), 2(1), 54-69.
• Gürsoy, O. (2019). Akıllı kent yaklaşımı ve Türkiye’deki büyükşehirler için uygulama imkânları, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Hacettepe Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
• Habeeb, N. J., & Weli, S. T. (2020). Relationship of smart cities and smart tourism: an overview. HighTech and Innovation Journal, 1(4), 194-202.
• Han, D. I., Jung, T., & Gibson, A. (2013). Dublin AR: implementing augmented reality in tourism. In Information and communication technologies in tourism 2014 (pp. 511-523). Springer, Cham.
• Huang, C. D., Goo, J., Nam, K., & Yoo, C. W. (2017). Smart tourism technologies in travel planning: The role of exploration and exploitation. Information & Management, 54(6), 757-770.
• Huertas, A., Moreno, A., & Pascual, J. (2021). Place Branding for Smart Cities and Smart Tourism Destinations: Do They Communicate Their Smartness?. Sustainability, 13(19), 10953.
• Kahramanmaraş Büyükşehir Belediyesi, (2018). Akıllı Şehir Kahramanmaraş Kataloğu. Erişim tarihi: 24.11.2021, Erişim adresi: https://kahramanmaras.bel.tr/akilli-sehir-kahramanmaras
• Karaer, T. 2020. Türkiye'de akıllı kent politikaları ve yerel düzeydeki uygulamaların analizi, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Ankara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
• Kaygısız, Ü. & Sonay, Z. A. (2017), “Yönetişimde Yeni Bir Ufuk Olarak Akıllı Kentler”, Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, Cilt. 9, Sayı.18, ss. 56-8
• Kayseri Büyükşehir Belediyesi, 2021. Büyükşehir'den Mobil Kolaylık. Erişim tarihi: 29.11.2021, Erişim adresi: https://www.kayseri.bel.tr/haberler/buyuksehirden-mobil-kolaylik
• Komninos, N., Bratsas, C., Kakderi, C. & Tsarchopoulos, P. (2019). Smart city ontologies: Improving the effectiveness of smart city applications. Journal of Smart Cities, 1(1), 31-46.
• Kontogianni, A., & Alepis, E. (2020). Smart tourism: State of the art and literature review for the last six years. Array, 6, 100020.
• Konya Büyükşehir Belediyesi, (2021). Konya'yı Geleceğe Taşıyacak Marka Uygulamalar. Erişim tarihi: 30.11.2021, Erişim adresi: https://akillisehir.konya.bel.tr/
• Korkmaz, H.U. (2021). Akıllı Turizmde Kültürel Miras ve Yaratıcılık: Konya Üzerine Nitel Bir Araştırma, Journal of Vocational and Social Sciences of Turkey, 3(5), 132-143.
• Kulualp, H. G., & Sarı, Ö. (2020). Smart Tourism, Smart Cities, and Smart Destinations as Knowledge Management Tools. In Handbook of Research on Smart Technology Applications in the Tourism Industry (371-390). IGI Global.
• Matos, A., Pinto, B., Barros, F., Martins, S., Martins, J., & Au-Yong-Oliveira, M. (2019). Smart cities and smart tourism: What future do they bring?. In World conference on information systems and technologies (pp. 358-370). Springer, Cham.
• Mil, B., & Dirican, C. (2018). Endüstri 4.0 teknolojileri ve turizme etkileri. Disiplinlerarası Akademik Turizm Dergisi, 3(1), 1-9.
• Mohanty, S. P., Choppali, U., & Kougianos, E. (2016). Everything you wanted to know about smart cities: The internet of things is the backbone. IEEE Consumer Electronics Magazine, 5(3), 60-70.
• Nabben, A., Wetzel, E., Oldani, E., Huyeng, J., Boel, M. & Fan, Z. (2016). Smart Technologies in Tourism: Case study on the influence of iBeacons on customer experience during the 2015 SAIL Amsterdam event. NHTV Breda University of Applied Sciences.
• Orhan, M. (2020). Akıllı turizm uygulaması olarak bir multimedya rehber örneği: Antalya Kaleiçi, Yayınlanmamış Yüksek lisans tezi, Akdeniz Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Antalya.
• Şahin, A. & Yılmaz, F. H. (2019). Akıllı Kent Uygulamaları: Stockholm ve Bursa Üzerinden Bir Değerlendirme, Uluslararası Sosyal ve Beşerî Bilimler Araştırma Dergisi, 6(43), 2897-2915
• Şenyıl, N. N., & Büyükşahin, S. (2021). Akıllı kent bileşenleri ve Konya kenti akıllı kent uygulamalarının incelenmesi. Journal of Human Sciences, 18(4), 497-513.
• Şimşek, E., & Cinnioğlu, H. (2020). Akilli Turi̇zm Desti̇nasyonlarındaki̇ Otelleri̇n Karekod Kullanimi: İstanbul Smart Beyoğlu Üzeri̇ne Bi̇r Araştirma. Uluslararası Yönetim İktisat ve İşletme Dergisi, 16(3), 675-690.
• Travelport, (2018). Global Digital Traveller Research 2018. Erişim adresi: https://marketing.cloud.travelport.com/Global-Digital-Traveler-Research-2018#download-cta
• Visit İstabul, 2020. Visit Istanbul Nedir?. Erişim tarihi: 06.01.2020, Erişim adresi: https://visit.istanbul/tr.
• Wang, D., Li, X. R. & Li, Y. (2013). China's “smart tourism destination” initiative: A taste of the service-dominant logic. Journal of Destination Marketing & Management, 2(2), 59-61.
• Wang, X., Li, X. R., Zhen, F. & Zhang, J. (2016). How smart is your tourist attraction?: Measuring tourist preferences of smart tourism attractions via a FCEM-AHP and IPA approach. Tourism Management, 54, 309-320.
• Xiang, Z., Stienmetz, J., & Fesenmaier, D. R. (2021). Smart Tourism Design: Launching the annals of tourism research curated collection on designing tourism places. Annals of Tourism Research, 86, 103154.
• Xiang, Z., Tussyadiah, I., & Buhalis, D. (2015). Smart destinations: Foundations, analytics, and applications. Journal of Destination Marketing and Management, 4(3), 143-144.
• Yazıcı Ayyıldız, A., & Ayyıldız, T. (2020), Pazarlama fırsatı olarak akıllı turizm: Kuşadası örneği, BMIJ, 8(1), 599-623.
• Yıldırım, A. & Şimşek, H. (2016). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Ankara: Seçkin.
• Zygiaris, S. (2013). Smart city reference model: Assisting planners to conceptualize the building of smart city innovation ecosystems. Journal of the Knowledge Economy, 4(2), 217-231.
• https://www.visitbelek.com/tr, [Erişim Tarihi: 24.11.2021].
• https://sanalmuze.gov.tr, [Erişim Tarihi: 24.11.2021].
• www.smartcitykayseri.com, [Erişim Tarihi: 29.11.2021].