YEREL İŞLETMELERİN VE YÖRESEL MUTFAKLARIN GASTRONOMİ TURİZMİNE ETKİLERİ: GİRESUN ÖRNEĞİ

Yıl 2023, Cilt: 6 Sayı: 1, 154 - 169, 30.04.2023

Elçin NOYAN Ahmet DİZDAR

Öz

Türkiye, köklü tarihi ve turistik çekiciliğiyle birlikte zengin bir mutfağa da sahiptir. Gastronomi turizminin gelişmesi için bölgesel lezzetler korunmalıdır. Yerel mutfaklar, kendilerine özgü lezzetleri ve çeşitli reçeteleriyle değerlendirilmektedirler. Giresun şehrinin mutfak kültürü incelendiğinde gastronomi turizmine büyük ölçüde katkı sağladığı görülmektedir. Bu çalışma ile Giresun mutfağında kullanılan yöresel yemeklerin ve Giresun’daki yerel işletmelerin Giresun gastronomi turizmi üzerindeki etkilerinin incelenmesi amaçlanmaktadır. Çalışmaya 54 işletme sahibi/çalışanı katılmıştır. İşletmelerin, ankette yer alan Giresun mutfağına ait 45 yöresel yemekten minimum 1 maksimum 41, ortalama olarak da 14,26 çeşit yöresel yemeği menülerinde bulundurdukları saptanmıştır. Cinsiyet değişkeni ile anket alt boyutlarından sadece ‘destinasyonda dışarıda yemek yeme alışkanlığı’ arasında ilişki bulunmuştur. Diğer alt boyutlar arasında anlamlı ilişkiye rastlanmamıştır. Eğitim, meslek, işletme türü, işletme faaliyet yılı, müşteri yaş grubu, işletmenin servis şekli, işletmenin müşteri kapasitesi ve işletmenin Covid-19 dönemindeki müşteri kapasitesi ile anketin alt boyutları arasında anlamlı ilişki bulunamamıştır. ‘Destinasyonda çekicilik unsuru olarak gastronomi turizmi’ alt boyutunda bulunan “Bölgede yerel mutfak hizmeti veren ticari yeme-içme işletmelerinin sayısı genel sayı içinde oldukça fazladır” önermesi dışındaki tüm yanıtların ortalama puanları 3,5’in üzerinde hesaplanmıştır. Sonuç olarak; katılımcıların verdikleri cevaplarda yerel işletmelerin gastronomi turizminin geliştirmeye yönelik olumlu bakış açısına sahip olduklarını göstermektedir. Bu ortalamanın artırılması için yerel işletmeler, destinasyondaki kamu hizmetlerindeki sorumlular tanıtım konusunda çalışmalar artırılmalıdır.

Anahtar Kelimeler

Gastronomi Turizmi, Giresun Mutfağı, Yerel İşletmeler, Yöresel Mutfak

Kaynakça

• Akgöl, Y. (2012). Gastronomi Turizmi ve Türkiye’yi Ziyaret Eden Yabancı Turistlerin Gastronomi Deneyimlerinin Değerlendirilmesi, Yüksek Lisans Tezi, Mersin Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Mersin.
• Akyurt, H., Ve Turpçu, E. (2019). Giresun İli Gastronomi Değerleri ve Gastronomi Turizmi, Akademisyen Kitabevi, Ankara, S.10
• Bucak, T., Ve Aracı, Ü. (2013). Türkiye’de Gastronomi Turizmi Üzerine Genel Bir Değerlendirme, Balıkesir Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 16(30), 203-216.
• Çelik, S., Kart, N., & Sandıkcı, M. (2021). Yerel Restoran İşletmecilerinin Afyonkarahisar’ın” UNESCO Gastronomi Şehri “Unvanına Yönelik Görüşlerinin Değerlendirilmesi. Türk Turizm Araştırmaları Dergisi, 5(4), 2300-2319.
• Demirel, H., Ayyıldız, S. (2017). Mutfak Kültürü ve Değişimi; Giresun İli Örneği, Journal of Tourism and Gastronomy Studies, 5(4), 3-2.
• Giresun Belediyesi, Ruhsatlandırma Şube Müdürlüğü, 2022. Giresun Belediyesi, Erişim Adresi: Http://www.giresunesob.Org.Tr/ (Erişim Tarihi:14.11.2021)
• Giresun İl Turizm ve Kültür Müdürlüğü, 2022.
• Giresun Valiliği, (2013). 81 İlde Kültür ve Şehir Giresun, Seçil Ofset, İstanbul.
• Göker, G. (2011). Destinasyon Çekicilik Unsuru Olarak Gastronomi Turizmi Balıkesir İli Örneği, Master Tezi, Balıkesir Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Gürsoy, Y. (2017). Giresun Merkez Yöresinde Gastronomi Turizmi Üzerine Genel Bir Değerlendirme, Journal of International Social Research, 10 (51).
• Özaltaş, G. ve Serçek, S. (2015). Destinasyon Markalaşmasında Gastronomi Turizminin Yeri ve Önemi, Journal of Tourism Theory and Research, 1(1), 15–26.
• Sormaz, Ü., Madenci, B. A., & Yılmaz, M. (2020). Konya İli Gastronomi Turizmi Potansiyelinin Değerlendirilmesi. International Social Mentality and Researcher Thinkers Journal, 6(28), 115-129.
• United Nations World Tourism Organization (2019). UNWTO Tourism Definitions, UNWTO, Madrid UNWTO. (2012). Report, World Tourism Barometers.