OSMANLI SARAY TEKSTİLLERİNİN SİNEMATOGRAFİK ANLATIDA TEMSİLİ: FERZAN ÖZPETEK’İN HAREM SUARE’Sİ

Yıl 2021, , 280 - 291, 27.12.2021

Tülay Gümüşer

https://doi.org/10.20488/sanattasarim.1048393

Öz

Sinema, temsiliyet ve sinemasal gerçeklik yaratımında birçok açıdan tasarım araçlarından faydalanmaktadır. İç mekan kurgusunun tekstil tasarım araçlarıyla tasarlanması ifade bakımından sinema ile yakın ilişkilidir. Tasarlanan her bir nesnenin mekan ve film içeriğiyle uyumlu olması izleyiciye sunabilecekleri önemli detaylardır. Özellikle tarihi filmlerde tekstil nesnelerinin gerçekliği yansıtması beklenir. Farklı dinamikleri içinde barındıran tekstil ve sinema, anlamsal ve teknik bakımdan diğer disiplinlerden ayrışmaktadır. Görsel bir estetiğe sahip olan bu iki disiplin, tarihsel süreçte kendilerini sürekli geliştirirken, bir yandan birbirlerini etkileyerek diğerinin dönüşümüne katkıda bulunurlar. İç mekan kurgusu yaratımında tekstil ve sinema birlikteliğinin tasarım ve zaman düzleminde ele alındığı çalışmada; iç mekan atmosferini yaratmada ve film imgesinin yaratım sürecinde, tekstil nesnelerinin bu imge bütününde kapladığı yer araştırılmaktadır. Araştırma kapsamında Harem Suare (1999) filmi üzerinden izleyiciye yansıttığı imgeler bütünü, mekan kurgusu ve karakterler üzerinden tekstil ve sinema ilişkisi analiz edilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Osmanlı Saray Tekstilleri, Sinema, İç Mekan Tekstiller, Harem Suare

THE REPRESENTATION OF OTTOMAN COURT TEXTILES IN CINEMATOGRAPHIC NARRATIVE: FERZAN ÖZPETEK’S HAREM SUARE

Öz

Cinema benefits from design tools in many respects in the creation of both the representation and the reality. Making an interior design with textile design tools is closely related to the expression in cinema. The compatibility of each design object with the location and the content of a movie is important in terms of the fact that they will be presented to the audience. Especially in historical movies, textile objects are expected to reflect the reality. Textile and cinema, which contain different dynamics, are different from the other disciplines in semantic and technical terms. These two disciplines, which have a visual aesthetic in them, continuously improve in the historical process and contribute to the transformation of one another. This study in which the combination of textile and cinema in the creation of an interior design is discussed in design and time together, deals with the place of textile objects in the creation of the interior atmosphere and the movie image. Within the scope of this research, the relationship between textile and cinema has been analyzed through the images, places and characters presented to the audience in the movie Harem Suare (1999).

Anahtar Kelimeler

Ottoman Court Textiles, Cinema, Interior Textiles, Harem Suare

Kaynakça

• • Akbal Süalp T. Z. (2004.) Zamanmekan. İstanbul: Bağlam Yayınları
• • Al, M. 2005. Iğdır’da Yorgancılık. (2004) Yılında Türkiye’de Yaşayan Geleneksel Meslekler. Gazi Üniversitesi. Ankara: THB Merkezi Yayınları.
• • Braga, H. M. and Costa V. (2011). Color in Films: A Critical Overview. Critica Cultural. Vol.6 No.1
• • Doğan, T. (2019). Tekstil Tasarımın İç Mekanda Kullanımının İncelenmesi. Haliç Üniversitesi. Lisansüstü Eğitim Enstitüsü. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi
• • Duvarcı, A. (2007). Kaybolan Bir Kültür Yorgan ve Yorgancılık. Halk Bilimsel Yaklaşım. ICANAS, No.2 S. 2 S. 507-516
• • Engin, E. (2004.) Figuring the Orient: A Discussion of Orientalism within the context of Ferzan Özpetek’s Films. Bilkent University, Institute of Fine Arts. Unpublished Masters Thesis
• • Genç, R. (1997). Türk İnanışları ile Milli Geleneklerinde Renkler. Ankara: Atatürk Kültür Merkezi Yayınevi.
• • Künüçen, H. and Ateş, N.H. 2001. Fatih Akın’ın Filmlerinde Kadının Sunum Biçimi.
• • Ögel, B. (1991). Türk Kültür Tarihine Giriş. I-IX, Ankara: Kültür Bakanlığı Yayınları.
• • Özdemir Kavcı, E. (2006). 19. Yüzyıl Batı Tarzı Süslemelerin Osmanlı Döneminde Bir Grup Kumaşa Yansıması. 10. Ulusal El Sanatları Sempozyumu, İzmir. 16-18 Kasım. S. 307-312
• • Özkan Çetin, Z. (2014). Kültürlerarası Etkileşimde Sinemanın Rolü: Ferzan Özpetek ve Fatih Akın Filmlerinde Kültürlerarasılık. International Journal of Science Culture and Sport. Special Issue on the Proceedings of the 3rd ISCS Confer- ence. S. 1 P.340-349 Doi: 10.14486/IJSC101.
• • Rapaille, C. (2011). Kültür Kodu. İstanbul: FGD Yayıncılık
• • Şirin, Y. (2019). Oryantalizm Bağlamında Ferzan Özpetek Sineması. Maltepe Üniversitesi. Sosyal Bilimler Enstitüsü. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi.
• • Tezcan, H. (2006). Osmanlı Sarayının Çocukları (Şehzade Hanım Sultanlarının Yaşamları ve Giyimleri). İkinci Basım. MAS Matbaacılık A.Ş. 302s.
• • Yılmazkol, Ö. (2008). Kültürlerarası İletişim ve Etkileşim Sürecinde Ferzan Özpetek Sineması: Benzerlikler Farklılıklar ve Melezlikler. Ege Üniversitesi. Sosyal Bilimler Enstitüsü. Radyo Televizyon Anabilim Dalı. Yayınlanmamış Doktora Tezi.
• • Yılmaz, Y. and Boynak, S. (1999). Hereke Fabrika-i Hümayunu ve İpekli Jakar Dokumaları. Milli Saraylar Koleksiyonunda Hereke Dokumaları ve Halıları. TBMM Daire Başkanlığı Yayını. İstanbul. S. 22-37
• • Yılmaz, T. (2009). İstanbul, Not Constantinople: The use of Designerly Tools in the Representation of İstanbul in American Cinema. The İzmir University of Economics. The Graduate School of Social Sciences. Unpublished Master Thesis.
• • Yılmaz, N. and Sipahioğlu, O. (2006). Dolmabahçe Sarayında Bulunan Döşemelik Kumaş Desenlerinde Dönemin Sanat Akımlarının Etkisi. 150. Yılında Dolmabahçe Sarayı Uluslararası Sempozyumu. İstanbul, 23-26 Kasım. S.216,217