OLİVER DE SAGAZAN’IN “BAŞKALAŞIM” PERFORMANSININ GÖSTERGEBİLİMSEL ANALİZİ

Mehmet Ali Büyükparmaksız

doi:10.20488/sanattasarim.1048794

Derleme

OLİVER DE SAGAZAN’IN “BAŞKALAŞIM” PERFORMANSININ GÖSTERGEBİLİMSEL ANALİZİ

Yıl 2021, Cilt: 11 Sayı: 2, 400 - 419, 27.12.2021

Mehmet Ali Büyükparmaksız

https://doi.org/10.20488/sanattasarim.1048794

Öz

Geçmişten günümüze kadar farklı bilimsel analizler ışığında sanat eserlerinin incelemesi yapılmaktadır. Günümüzün bilimsel araştırma yöntemlerinden biri olan ve birçok alanda uygulanan Göstergebilimsel Analiz yöntemiyle Oliver De Sagazan’ın “Başkalaşım” video performansı analiz edilecektir. Bu çalışmanın amacı, Oliver De Sagazan’ın “Başkalaşım” performansının göstergebilimsel analiz yöntemi ile analiz edilerek hangi anlamsal katmanlardan oluştuğunu ortaya koymaktır. Nitel araştırma modelinden yararlanılan çalışmada konu ile ilgili kitap, yayın, dergi, tez ve makale örnekleri incelenmiştir. Sagazan’ın “Başkalaşım” performansında, sanatçının yoğun olarak kullandığı metaforlar dikkat çeker. Doğum ve ölüm temalarıyla bağlantılı göstergeler, sanatçının sıklıkla başvurduğu metaforlar arasındadır. Farklı imgelerle farklı göstergelere ulaşan Sagazan, bu imgelerle kendine yeni görme biçimleri sağlasa da izleyicinin imgeyi algılayışı çok farklı boyutlarda olmaktadır. Göstergebilimsel analizler sonucunda kullanılan sembollerin görünen anlamlarının yanında görünmeyen anlamları ve hangi anlamsal katmanlardan oluştuğu ortaya çıkarılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Göstergebilim, Posthuman, Performans Sanatı, Başkalaşım

Kaynakça

• Arslantaş, H. (2019). Çağdaş Sanatta Bir Medyum Olarak Hayvan Kullanımı. Yüksek Lisans Tezi. İstanbul: Marmara Üniversitesi, Güzel Sanatlar Enstitüsü.
• Artkhade (2015). A Journey To The Edge Of Anxiety: An İnterview With Olivier De Sagazan. https://www.artkhade.com/en/ article/5/0/616/a-journey-to-the-edge-of-anxiety-an-interview-with-olivier-de-sagazan, (Erişim Tarihi: 13.05.2020).
• Barthes, R. (1979). Göstergebilim İlkeleri. (Çev.; Berke Vardar, Mehmet Rifat), Kültür Bakanlığı Yayınları.
• Batu, B. (2011). Sanat Eğitimi Alanında Yapıt İncelemelerinde Bir Yöntem Olarak Görsel Gösterge Çözümlemesi. Doktora Tezi. Ankara: Ankara Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
• Bozkurt, N. (2013). Sanat ve Estetik Kuramları. 10. Baskı, Ankara: Sentez Yayıncılık.
• Brooke, C. (2016). Olivier De Sagazan; The Dehumanisation of Identity. https://caseybrookejones.wordpress.com/2016/01/09/ olivier-de-sagazan-the-dehumanisation-of-identity/, (Erişim Tarihi: 13.05.2020).
• Bulduklu, E. (2018). Anadolu Selçuklu Dönemi Kubadabad Sarayı Çini Figürlerinin Göstergebilimsel Açıdan İncelenmesi. Yüksek Lisans Tezi, Konya: Necmettin Erbakan Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Can, G. (2011). Göstergebilimsel Açıdan Cihat Burak Eserlerinin İncelenmesi. Yüksek Lisans Tezi. Eskişehir: Anadolu Üniversitesi, Güzel Sanatlar Enstitüsü.
• Can Rençberler, A. (2019). Çeviri Göstergebilimi Ekseninde Özgün Metin Okuma ve Çözümleme Modeli ile Anlam Arayışı. Trakya Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Dergisi, 9(18), 125-141.
• Cook, Kathryn L., M.F.A. Earthly Distillation (2018). Directed by Amy Purcell. 45 pp. A Thesis Submitted to the Faculty of The Graduate School at The University of North Carolina at Greensboro in Partial Fulfillment of the Requirements for the Degree Master of Fine Arts.
• Dare, N. (2019). ‘Transfiguration’, Olivier de Sagazan - Sadler’s Wells Theatre. https://www.thestrandmagazine.com/single- post/2019/01/20/Transfiguration-Olivier-de-Sagazan---Lilian-Baylis-Studio, (Erişim Tarihi: 1.06.2020).
• Demir, S. (2009). Göstergebilim, Umberto Eco ve Yapıtları Bağlamında Göstergebilime Katkıları. Yüksek Lisans Tezi. İstanbul: İstanbul Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Demir, Y. ve İlden, S. (2016). Seyfi Teoman Filmlerinin Göstergebilimsel Afiş Çözümlemesi. Akdeniz Sanat Dergisi, 9 (17), 79-111.
• Doğan Günay, V. (2002). Göstergebilim Yazıları. İstanbul: Multilingual.
• Doringer, B. (2018). Archiving Faceless. Faceless : Re-Inventing Privacy Through Subversive Media Strategies, edited by Bogomir Doringer, etal., De Gruyter, Inc., ProQuest Ebook Central, http://ebookcentral.proquest.com/lib/sutcu/detail. action?docID=5158547.
• Erkan Güray, E. (2019). Sanatçının Öznel Bir Tavır Olarak Çoklu Görünüm Bağlamında Kendini Sanat Yapıtının Merkezi Haline Getirmesi, 2. Uluslararası Sosyal Bilimler Kongresi, Özet Kitabı, Nevşehir Hacı Bektaşi Veli Üniversitesi, 31 Ocak -1,2 Şubat 2019.
• Gavroche, J. (2017). Olivier De Sagazan And The Dancing Self. https://autonomies.org/2017/01/olivier-de-sagazin-and-the- dancing-self/, (Erişim Tarihi: 1.06.2020).
• Gray, A. (2019). The body as a living artwork: Olivier de Sagazan’s Transfiguration. http://www.seeingdance.com/olivier-de- sagazan-transfiguration-14012019/, (Erişim Tarihi: 01.06.2020).
• Guiraud, P. (1994). Göstergebilim, (Çev.: Mehmet Yalçın), İkinci Basım, Ankara: İmge Yayınları.
• Hurley, P. (2020). Interview Oliver De Sagazan Talks to Submerge. https://submerge.me/news/olivier-de-sagazan-talks- submerge-ahead-upcoming-show/, (Erişim Tarihi: 01.06.2020).
• Küçüktuncer, M. (2020). Türk Mitolojisi ve Şamanizm’de Tabiat Olayları. Akra Kültür Sanat ve Edebiyat Dergisi. 2020 (S.21) c.8 / s.95-108.
• Rifat, M. (1998). XX. Yüzyılda Dilbilim ve Göstergebilim Kuramları. Cogito, 77, İstanbul: Yapı Kredi Yayınları.
• Rifat, M. (2009). Göstergebilimin ABC’si. 3. Baskı, İstanbul: Say Yayınları.
• Sabancı, E. (2014). Balkan Naci İslimyeli’nin Eserlerinin Göstergebilimsel Analizi. Yüksek Lisans Tezi. Ankara: Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
• Sağlam, F. (2017). Heykelde Uzam Bağ lamında Anish Kapoor’un Cloud Gate Çalışmasına Göstergebilimsel Bir Yaklaşım. İdil, 6 (38 ), 2879-2897.
• Soylu, R. (2016). Çağdaş Türk Resim Sanatında Mistik Semboller ve Göstergebilim Analizleri. Doktora Tezi. İstanbul: Yıldız Teknik Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Susuz, M. (2017). Göstergebilim Bağlamında Tüketim Kültürü ve Sanat: Enstalasyon. Doktora Tezi, Samsun: Ondokuz Mayıs Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
• Tallis, J. E. (2012). Olivier De Sagazan: Identity and Transfiguration. https://contemporaryexperimentalperformance12.blogs. lincoln.ac.uk/2012/10/27/olivier-de-sagazan-identity-and-transformation/, (Erişim Tarihi: 1.06.2020).
• Trueman, M. (2019). Disfigurement in Art As a Way to Understand Everyday Life. https://elephant.art/transfiguration/, (Erişim Tarihi: 1.06.2020).
• Tokdemir, İ. (2018). Sanatta Ölüm Kavramının Beden ve Cinsellik Üzerinden Deneyimlenmesi, Sanatta Yeterlik Tezi. Ankara: Hacettepe Üniversitesi, Güzel Sanatlar Enstitüsü.
• Uz, A. ve Uz, N. (2019). Sanatta Alternatif Biçimlendirme Yöntemi Olarak Beden, 2.Uluslararası İnsan Çalışmaları Kongresi (ICHUS2019), Tam Metinler Kitabı, Kas 23-24, 2019, Ankara/ Türkiye | Bilgin Kültür Sanat Yayınları.
• Uzunoğlu, M. (2019). Yapıbozumcu Çağdaş Sanat Pratikleri. YEDİ: Sanat, Tasarım ve Bilim Dergisi, (21), 21-31.
• Ümer, E. (2014). Güncel Sanat İmgesi Olarak Tekinsiz Nesne. Sanatta Yeterlik Tezi. Ankara: Gazi Üniversitesi, Güzel Sanatlar Enstitüsü.
• Yazıcı, F. & Çelik, F. (2019). Tracing the Humanity in the Unbearable Pleasure Clamp of Consuming/Being Consumed in Samsara Documentary. Journal of Current Research on Social Sciences, 9 (4), 319-340.
• Yıldız, B. (2016). Köklere Dönme ve İlkel Varoluşu Yeniden İnşâ Yolunda Bir İcracı: Olivier De Sagazan. http://www.mimesis- dergi.org/2016/09/kokler-donme-ve-ilkel-varolusu-yeniden-insa-yolunda-bir-icraci-olivier-de-sagazan/, (Erişim Tarihi: 14.05.2020).
• Yılmaz, A.H. (2016). Türklerde Ölüm Anlayışının Çağdaş Türk Resminde Gösterge Bilimsel Açıdan İncelenmesi. Sanatta Yeterlilik Tezi. Isparta: Süleyman Demirel Üniversitesi, Güzel Sanatlar Enstitüsü.
• Yılmaz, E. (2002). Heykel Sanatına Göstergebilimsel Bir Yaklaşım. Yüksek Lisans Tezi. Eskişehir: Anadolu Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü.

SEMİOTİCS ANALYSIS OF OLİVER DE SAGAZAN’S “ TRANSFIGURATION” PERFORMANCE

Yıl 2021, Cilt: 11 Sayı: 2, 400 - 419, 27.12.2021

Mehmet Ali Büyükparmaksız

https://doi.org/10.20488/sanattasarim.1048794

Öz

In the light of different scientific analyses from the past to the present, the study of works of art is carried out. The video performance of Oliver De Sagazan’s “Transfiguration” will be analyzed with the Semiological Analysis method, which is one of today’s scientific research methods and applied in many fields. The aim of this study is to analyze the performance of“Transfiguration”of Oliver De Sagazan with the method of semiotics analysis and reveal which semantic layers it consists of. In the study using qualitative research model, examples of books, publications, journals, theses and articles related to the subject are examined. In Sagazan’s “Transfiguration”performance, the metaphors that the artist uses extensively draw attention. Indicators related to birth and death themes are among the metaphors that the artist frequently uses. Sagazan, who reaches different signs with different images, provides himself with new ways of seeing with these images, but the viewer’s perception of the image is in very different dimensions. As a result of the semiological analyses, it are revealed the unseen meanings of the symbols used next to their visible meanings and what semantic layers they consist of.

Anahtar Kelimeler

Semiotics, Posthuman, Performance Art, Transfiguration

Kaynakça

• Arslantaş, H. (2019). Çağdaş Sanatta Bir Medyum Olarak Hayvan Kullanımı. Yüksek Lisans Tezi. İstanbul: Marmara Üniversitesi, Güzel Sanatlar Enstitüsü.
• Artkhade (2015). A Journey To The Edge Of Anxiety: An İnterview With Olivier De Sagazan. https://www.artkhade.com/en/ article/5/0/616/a-journey-to-the-edge-of-anxiety-an-interview-with-olivier-de-sagazan, (Erişim Tarihi: 13.05.2020).
• Barthes, R. (1979). Göstergebilim İlkeleri. (Çev.; Berke Vardar, Mehmet Rifat), Kültür Bakanlığı Yayınları.
• Batu, B. (2011). Sanat Eğitimi Alanında Yapıt İncelemelerinde Bir Yöntem Olarak Görsel Gösterge Çözümlemesi. Doktora Tezi. Ankara: Ankara Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
• Bozkurt, N. (2013). Sanat ve Estetik Kuramları. 10. Baskı, Ankara: Sentez Yayıncılık.
• Brooke, C. (2016). Olivier De Sagazan; The Dehumanisation of Identity. https://caseybrookejones.wordpress.com/2016/01/09/ olivier-de-sagazan-the-dehumanisation-of-identity/, (Erişim Tarihi: 13.05.2020).
• Bulduklu, E. (2018). Anadolu Selçuklu Dönemi Kubadabad Sarayı Çini Figürlerinin Göstergebilimsel Açıdan İncelenmesi. Yüksek Lisans Tezi, Konya: Necmettin Erbakan Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Can, G. (2011). Göstergebilimsel Açıdan Cihat Burak Eserlerinin İncelenmesi. Yüksek Lisans Tezi. Eskişehir: Anadolu Üniversitesi, Güzel Sanatlar Enstitüsü.
• Can Rençberler, A. (2019). Çeviri Göstergebilimi Ekseninde Özgün Metin Okuma ve Çözümleme Modeli ile Anlam Arayışı. Trakya Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Dergisi, 9(18), 125-141.
• Cook, Kathryn L., M.F.A. Earthly Distillation (2018). Directed by Amy Purcell. 45 pp. A Thesis Submitted to the Faculty of The Graduate School at The University of North Carolina at Greensboro in Partial Fulfillment of the Requirements for the Degree Master of Fine Arts.
• Dare, N. (2019). ‘Transfiguration’, Olivier de Sagazan - Sadler’s Wells Theatre. https://www.thestrandmagazine.com/single- post/2019/01/20/Transfiguration-Olivier-de-Sagazan---Lilian-Baylis-Studio, (Erişim Tarihi: 1.06.2020).
• Demir, S. (2009). Göstergebilim, Umberto Eco ve Yapıtları Bağlamında Göstergebilime Katkıları. Yüksek Lisans Tezi. İstanbul: İstanbul Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Demir, Y. ve İlden, S. (2016). Seyfi Teoman Filmlerinin Göstergebilimsel Afiş Çözümlemesi. Akdeniz Sanat Dergisi, 9 (17), 79-111.
• Doğan Günay, V. (2002). Göstergebilim Yazıları. İstanbul: Multilingual.
• Doringer, B. (2018). Archiving Faceless. Faceless : Re-Inventing Privacy Through Subversive Media Strategies, edited by Bogomir Doringer, etal., De Gruyter, Inc., ProQuest Ebook Central, http://ebookcentral.proquest.com/lib/sutcu/detail. action?docID=5158547.
• Erkan Güray, E. (2019). Sanatçının Öznel Bir Tavır Olarak Çoklu Görünüm Bağlamında Kendini Sanat Yapıtının Merkezi Haline Getirmesi, 2. Uluslararası Sosyal Bilimler Kongresi, Özet Kitabı, Nevşehir Hacı Bektaşi Veli Üniversitesi, 31 Ocak -1,2 Şubat 2019.
• Gavroche, J. (2017). Olivier De Sagazan And The Dancing Self. https://autonomies.org/2017/01/olivier-de-sagazin-and-the- dancing-self/, (Erişim Tarihi: 1.06.2020).
• Gray, A. (2019). The body as a living artwork: Olivier de Sagazan’s Transfiguration. http://www.seeingdance.com/olivier-de- sagazan-transfiguration-14012019/, (Erişim Tarihi: 01.06.2020).
• Guiraud, P. (1994). Göstergebilim, (Çev.: Mehmet Yalçın), İkinci Basım, Ankara: İmge Yayınları.
• Hurley, P. (2020). Interview Oliver De Sagazan Talks to Submerge. https://submerge.me/news/olivier-de-sagazan-talks- submerge-ahead-upcoming-show/, (Erişim Tarihi: 01.06.2020).
• Küçüktuncer, M. (2020). Türk Mitolojisi ve Şamanizm’de Tabiat Olayları. Akra Kültür Sanat ve Edebiyat Dergisi. 2020 (S.21) c.8 / s.95-108.
• Rifat, M. (1998). XX. Yüzyılda Dilbilim ve Göstergebilim Kuramları. Cogito, 77, İstanbul: Yapı Kredi Yayınları.
• Rifat, M. (2009). Göstergebilimin ABC’si. 3. Baskı, İstanbul: Say Yayınları.
• Sabancı, E. (2014). Balkan Naci İslimyeli’nin Eserlerinin Göstergebilimsel Analizi. Yüksek Lisans Tezi. Ankara: Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
• Sağlam, F. (2017). Heykelde Uzam Bağ lamında Anish Kapoor’un Cloud Gate Çalışmasına Göstergebilimsel Bir Yaklaşım. İdil, 6 (38 ), 2879-2897.
• Soylu, R. (2016). Çağdaş Türk Resim Sanatında Mistik Semboller ve Göstergebilim Analizleri. Doktora Tezi. İstanbul: Yıldız Teknik Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Susuz, M. (2017). Göstergebilim Bağlamında Tüketim Kültürü ve Sanat: Enstalasyon. Doktora Tezi, Samsun: Ondokuz Mayıs Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
• Tallis, J. E. (2012). Olivier De Sagazan: Identity and Transfiguration. https://contemporaryexperimentalperformance12.blogs. lincoln.ac.uk/2012/10/27/olivier-de-sagazan-identity-and-transformation/, (Erişim Tarihi: 1.06.2020).
• Trueman, M. (2019). Disfigurement in Art As a Way to Understand Everyday Life. https://elephant.art/transfiguration/, (Erişim Tarihi: 1.06.2020).
• Tokdemir, İ. (2018). Sanatta Ölüm Kavramının Beden ve Cinsellik Üzerinden Deneyimlenmesi, Sanatta Yeterlik Tezi. Ankara: Hacettepe Üniversitesi, Güzel Sanatlar Enstitüsü.
• Uz, A. ve Uz, N. (2019). Sanatta Alternatif Biçimlendirme Yöntemi Olarak Beden, 2.Uluslararası İnsan Çalışmaları Kongresi (ICHUS2019), Tam Metinler Kitabı, Kas 23-24, 2019, Ankara/ Türkiye | Bilgin Kültür Sanat Yayınları.
• Uzunoğlu, M. (2019). Yapıbozumcu Çağdaş Sanat Pratikleri. YEDİ: Sanat, Tasarım ve Bilim Dergisi, (21), 21-31.
• Ümer, E. (2014). Güncel Sanat İmgesi Olarak Tekinsiz Nesne. Sanatta Yeterlik Tezi. Ankara: Gazi Üniversitesi, Güzel Sanatlar Enstitüsü.
• Yazıcı, F. & Çelik, F. (2019). Tracing the Humanity in the Unbearable Pleasure Clamp of Consuming/Being Consumed in Samsara Documentary. Journal of Current Research on Social Sciences, 9 (4), 319-340.
• Yıldız, B. (2016). Köklere Dönme ve İlkel Varoluşu Yeniden İnşâ Yolunda Bir İcracı: Olivier De Sagazan. http://www.mimesis- dergi.org/2016/09/kokler-donme-ve-ilkel-varolusu-yeniden-insa-yolunda-bir-icraci-olivier-de-sagazan/, (Erişim Tarihi: 14.05.2020).
• Yılmaz, A.H. (2016). Türklerde Ölüm Anlayışının Çağdaş Türk Resminde Gösterge Bilimsel Açıdan İncelenmesi. Sanatta Yeterlilik Tezi. Isparta: Süleyman Demirel Üniversitesi, Güzel Sanatlar Enstitüsü.
• Yılmaz, E. (2002). Heykel Sanatına Göstergebilimsel Bir Yaklaşım. Yüksek Lisans Tezi. Eskişehir: Anadolu Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü.

Toplam 37 adet kaynakça vardır.

Ayrıntılar

Birincil Dil	Türkçe
Bölüm	Makaleler
Yazarlar	Mehmet Ali Büyükparmaksız Bu kişi benim 0000-0003-2994-5828
Yayımlanma Tarihi	27 Aralık 2021
Yayımlandığı Sayı	Yıl 2021 Cilt: 11 Sayı: 2

Kaynak Göster

APA	Büyükparmaksız M. A. (2021). OLİVER DE SAGAZAN’IN “BAŞKALAŞIM” PERFORMANSININ GÖSTERGEBİLİMSEL ANALİZİ. Sanat Ve Tasarım Dergisi, 11(2), 400-419. https://doi.org/10.20488/sanattasarim.1048794

Kapak Resmi İndir

Makale Dosyaları

Tam Metin