SANATTA İŞ BİRLİĞİ: İŞBİRLİKÇİ BASKI ATÖLYESİ VE USTA BASKICI

Yıl 2022, Cilt: 12 Sayı: 1, 297 - 314, 22.06.2022

Doğu Gündoğdu

https://doi.org/10.20488/sanattasarim.1133907

Öz

Yazılı tarihin öncesine dayanan baskı, başlarda yalnızca bir çoğaltım aracıyken sanatsal kullanımı ile
zamanla doğrudan sanatsal ifade araçları arasına girmiştir. Grafik sanatların temelini oluşturan baskı resim;
ciddi teknik bilgiye ayrıca yüksek kurulum ve işletme maliyetleri olan atölyelere ihtiyaç duymaktadır. Bu
durum, baskı resmi pek çok sanatçı için erişilmez hale getirmekte ve baskı resmi aşırı geleneksel bir üretime
dönüştürmektedir. İşbirlikçi baskı atölyesi ve usta baskıcı fikri, baskı resim alanında çağdaş baskıların
üretilmesi konusunda ciddi bir etkiye sahip olmuştur. Baskı teknikleri konusunda teknik bilgi ve becerisi
yeterli olmayan ya da baskı atölyelerine erişimi olmayan sanatçılar için; işbirlikçi baskı atölyeleri ve usta
baskıcılar farklı disiplinlerden sanatçıların baskı alanında işler üretebilmesine olanak veren kurumlardır.
Tarih boyunca işbirlikçi baskı atölyeleri, baskı resmin gerçek potansiyelini açığa çıkartmaya yardımcı olmuş
ve baskı resmin geleneksel tavrından sıyrılarak, çağdaş sanatın üretim araçlarından biri haline gelmesine
katkı sağlamıştır. Bu makale; baskının geleneksel tavrından nasıl sıyrılabileceğini araştırmaktadır ve çağdaş
sanattaki potansiyelini açığa çıkartmak amacıyla çalışan baskı atölyelerinin çalışma modellerini ve usta
baskıcı ile iş birliği fikrini incelemiştir. Çalışmada, baskı resmin çağdaş sanat piyasasında nasıl bir işleve
kavuşabileceği tartışılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Baskı Resim, İşbirlikçi Baskı Atölyesi, Usta Baskıcı

COLLABORATION IN ART: COLLABORATIVE PRINTMAKING WORKSHOP AND MASTER PRINTER

Öz

Printing dates back to pre-written history, in the beginning it was only a means of reproduction,
in time, it took a place among the means of artistic expressions with its artistic use. Printmaking, which forms
the basis of graphic arts, requires serious technical knowledge and workshops with high installation and
operating costs. This makes printmaking inaccessible to many artists by leaving it a very traditional means of
production. The idea of the collaborative printmaking workshops with master printer accompaniment, has
had a serious impact on the production of contemporary prints in printmaking. For the artists who do not
have sufficient technical knowledge and skills in printing techniques or who do not have access to printing
workshops; collaborative printmaking workshops with master printer accompaniment are institutions which
allow artists from different disciplines to produce works in the field of printmaking. Throughout history,
collaborative printmaking workshops helped revealing the true potential of printmaking and contributed to
the transformation of printmaking into a contemporary means of expression by getting rid of its traditional
attitude. In this article, the roles of the collaborative printmaking workshop and the master printmaker are
examined while the working models of collaborative printmaking workshops are being discussed. The article
also discusses how the printmaking can earn a function in the contemporary art market.

Anahtar Kelimeler

Printmaking, Collaborative Print Workshop, Master Printer.

Kaynakça

• • Ashe, T.P. (2001). Benefits of Collaborative Printmaking, Collaboration and Colour Management in Fine Art Printmaking, Yayımlanmış Yüksek Lisans Tezi. Melbourne: RMIT University, School of Creative Media Faculty of Art Design
• • Aslıer, M. (1989). Başlangıcından Bugüne Çağdaş Türk Resim Sanatı Tarihi. İstanbul: Tiglat Yayınları.
• • Brown, K. (1980). Wasting and Wasting Not: How (and Why) Artists Work at Crown Point Press. Art Journal, Vol. 39, No. 3, Spring, Printmaking, the Collaborative Art, s.176-179
• • de Freitas, N. (2004). The Role Of The Evolving Artefact In Creative Collaboration, Research into Practice Conference’nda sunulan bildiri, Hatfield, Hertfordshire University
• • Devon, M. (2008). Tamarind Techniques for Fine Art Lithography. New York: Abrams
• • Ercivan Zencirci, D. (2020). Özgün Baskıresim. Ercivan Zencirci, D. (Ed.), 8. Egeart Sanat Günlerinin Ardından Miniprint Çalıştay İzlenimleri (pp.1-9), İzmir: Ege Üniversitesi.
• • Gilmour, P. (1970). Modern Prints, Studio Vista / Worthing: Littlehampton Book Services Ltd, ISBN 978-0289797174
• • Glaser, M. (2011). Grafik Sanatlar Üzerine. GMK Yazıları, Sayı: Ocak/100.
• • Hennessy, S. (1980). A Conversation with Jim Dine. Art Journal, Vol. 39 No. 3, Spring, Printmaking, the Collaborative Art, ISSN: 00043249, s. 168-175
• • Laidler, P. (2012), Digital Publications And Technical Innovations: The Collaborative Print Studio In The Digital Age. Industry and Genius in the Printing Trade’nda sunulan bildiri, Birmingham: The Printing Historical Society
• • Laidler, P.A. (2011). Collaboratıve Digital And Wide Format Printing: Methods And Consıderatıons For The Artist And Master Printer, Yayımlanmış Doktora Tezi, Bristol: University of the West of England, Faculty of Creative Arts, Humanities and Education
• • Moser, J. (1995). Collaborative Prints & Presses 1960-1990. New York: Harry N. Abrams Inc., ISBN 978-0941680158
• • Thirkell, P. ve Laidler, P. (2006). The Production Of Archivally Stable Fine Art Prints: The Role Of The Master Printer In The Digital Age, Centre For Fine Print Research’de Sunulan Bildiri. Bristol: University Of The West Of England.
• • Turner, S. (1994). About Prints: a Guide for Artist Printmakers, Londra: The Camberwell Press, Camberwell College of Arts The London Institute, ISBN 1 871831 12 1
• • Wye, D. (2004). Artists & Prints: Masterworks from the Museum of Modern Art, New York: The Museum of Modern Art Yayınları, S. 47
• • Wye, D. (2010). A Picasso Portfolio: Prints from The Museum of Modern Art. New York: The Museum of Modern Art Yayınları.
• • Yıldız E.M. (2012). Görsel Sanatlar Öğretmeni Yetiştiren Kurumlarda Sanat Eleştirisi Disiplininin Baskıresim Derslerine Olan Etkisi. Yayımlanmış Doktota Tezi. Ankara: Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü Güzel Sanatlar Eğitimi Anabilim Dalı