PRESENTATION OF THE TRACES OF WAR ON SOCIAL MEDIA: WAR PORNOGRAPHY

Yıl 2024, Cilt: 14 Sayı: 2, 368 - 388, 23.12.2024

Uğur Günay Yavuz , Mehmet Uluç Ceylani

https://doi.org/10.20488/sanattasarim.1602902

Öz

Shortly after its invention, photography was used to document wars, including the Crimean War, and quickly became a tool for propaganda due to its documentary quality and emotional impact. Technological developments and social changes brought about by the age have changed photography and the view of photography. Today, social media and the pornographicisation of war images in this medium is the result of these changes. War photographs are highly influential images. It has also become suitable for unlimited interventions in terms of photographer and viewer perspective through social media. Based on this context, the research explores the evolution of war photography into acts of war pornography on social media, drawing on the theoretical insights of Susan Sontag and Jean Baudrillard. Following a literature review, this study analyzed Twitter (now X) posts featuring war imagery from the Ukraine-Russia and Israel-Palestine conflicts, focusing on content classified as pornographic. The analysis reveals that politicians repurpose war imagery to gain support, media professionals to boost ratings, and social media users to increase likes and followers. It has been observed that the posts made as a result of the effort to gain personal benefit and satisfaction through the tragedies and sufferings of others have consequences such as alienation and normalisation of images of violence in society.

Anahtar Kelimeler

: Photography, War photography, War porn.

SOSYAL MEDYADA SAVAŞIN İZLERİNİN SUNUMU: SAVAŞ PORNOGRAFİSİ

Öz

İcadından kısa süre sonra Kırım Savaşı ile savaşların fotoğraflanmasına başlanmış, belge niteliği ve insanlar üzerindeki etkisi sayesinde propaganda amacıyla kullanma girişimleri, her zaman yaşanmıştır. Çağın getirdiği teknolojik gelişmeler ve toplumsal değişimler fotoğrafı ve fotoğrafa bakışı değişime uğratmıştır. Bugün gelinen noktada sosyal medya ve bu mecrada savaş görüntülerinin pornografik boyuta getirilmesi de bu değişimlerin sonucudur. Savaş fotoğrafları son derece etkisi yüksek görsellerdir. Günümüzde sosyal medya aracılığı ile fotoğrafçı ve izleyici perspektifi bakımından sınırsız müdahalelere uygun hale gelmiştir. Araştırma, bu bağlamdan yola çıkarak savaş fotoğrafçılığının evrildiği nokta olan savaş pornografisi eylemlerinin sosyal medya ile birlikte gelmiş olduğu noktayı Susan Sontag ve Jean Baudrilard’ın tespitleri ekseninde ortaya koymayı amaçlamıştır. Konuya dair yapılan alan yazın araştırması sonrasında örneklem olarak seçilen Ukrayna-Rusya ve İsrail-Filistin arasında süregelen savaş görüntülerinden pornografik olarak nitelendirilebilecek, Twitter yeni adıyla X platformu üzerinden yapılan paylaşımlar incelenmiştir. Görülmektedir ki günümüzde sosyal medya platformlarında yapılan savaşa dair paylaşımlarda siyasetçiler, taraftarlarının sayısını, medya profesyonelleri reytinglerini arttırmak, sosyal medya kullanıcıları ise daha çok beğeni alma, takipçi kazanma gibi beklentileri ile savaşın pornografik görüntülerini çekmekte, var olan görüntülerden yararlanarak videolar hazırlamakta ve paylaşmaktadır. Başkalarının trajedileri, acıları üzerinden kişisel çıkar ve tatmin sağlama çabası sonucunda yapılan paylaşımlar ile toplumda şiddet görüntülerine yabancılaşma ve normalleştirme gibi sonuçları olduğu görülmüştür.

Anahtar Kelimeler

Fotoğraf, Savaş fotoğrafı, Savaş pornosu

Kaynakça

• Baudriilard, J. (1995). The Gulf War Did Not Take Place, Bloomington: Indiana University Press.
• Baudriilard, J. (2003). Simülakrlar ve Simülasyon, İstanbul: Doğu Batı Yayınları.
• Baudrillard, J. (2010). Sanatın Komplosu, İstanbul: İletişim Yayınları.
• Baudrillard, J. (2011). Çaresiz Stratejiler, İstanbul: Boğaziçi Üniversitesi Yayınevi.
• Baudrillard, J. (2012). Kusursuz Cinayet. İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
• Franchon, A. & Guerrin, M. (2018, Ağustos15) Don McCullin: pourquoi photographier la guerre?, LeMonde, https://www.lemonde.fr/series-d-ete-2018-longformat/article/2018/08/15/don-mccullin-pourquoi-photographier-la-guerre_5342779_5325928.html
• Kahraman, H. B. (2005). Cinsellik, Görsellik, Pornografi, İstanbul: Agora Kitaplığı.
• Linfiled, S. (2013). Acımasız Aydınlık, İstanbul: Espas Sanat Kuram Yayınları.
• Michaud, Yves, (1991). Şiddet, İstanbul: İletişim Yayınları.
• Pierce, C. P. (2022, Nisan 4). Bucha Dünya Barbarlığının Kanlı Atlasına Katıldı, Esquire, https://www.esquire.com/news-politics/politics/a39628563/bucha-ukraine-russian-atrocities/
• Sayın Z. (2003). İmgenin Pornografisi, İstanbul: Metis Yayınları.
• Sontag, S. (1999). Fotoğraf Üzerine, İstanbul: Altıkırkbeş Yayınları.
• Sontag, S. (2002, December 1). Looking at war, The Newyorker, https://www.newyorker. com/magazine/2002/12/09/looking-at-war
• Sontag, S. (2004). Başkalarının Acısına Bakmak, İstanbul: Agora.
• Yavuz, A.Y. (2017). Bir savaş suçu olarak kültürel miras niteliğindeki eserlere yönelik saldırı eylemi, Ankara Barosu Dergisi, 75, 161-196.
• Yavuz, U. G. (2012). Savaş fotoğrafı tarihinde dijitalleşme süreci ve fotografik etkisi, TOJDAC, 2, 79-88.
• İnternet Kaynakları:
• http1. https://widerimage.reuters.com/photographer/damir-sagolj (Erişim tarihi: 12.12.2023)
• http 2. https://www.nisanyansozluk.com/kelime/porno (Erişim tarihi: 20.12.2023)
• http 3. https://sozluk.gov.tr/ (Erişim tarihi: 20.12.2023)
• http 4. https://tr.euronews.com/2023/12/13/abd-istihbarat-raporu-ukrayna-savasinda-315-bin-rus-askeri-oldu-ya-da-yaralandi (Erişim tarihi: 20.12.2023)
• http 5. https://twitter.com/war_zoneII/status/1499270070081572864?t=wmw0Z3H8sHsmHNYMvw3rLQ&s=08 (Erişim tarihi: 12.12.2023)
• http 6. https://www.facebook.com/107090600876380/posts/493761048875998/ (Erişim tarihi: 12.12.2023)
• http7. https://twitter.com/sumnjam/status/1737068443155730643(Erişim tarihi: 20.12.2023)
• http 8. https://twitter.com/LosSucesos/status/1498431370913357826?t=LnUYcW10DXtRy9MIogv8-A&s=08 (Erişim tarihi: 20.12.2023)
• http 9. https://www.esquire.com/news-politics/politics/a39628563/bucha-ukraine-russian-atrocities/ (Erişim tarihi: 20.12.2023)
• http 10. https://www.rada.gov.ua/en/news/News/221271.html (Erişim tarihi: 24.12.2023)
• http 11. https://news.abs-cbn.com/overseas/04/07/22/nato-chief-ukraine-war-could-last-months-even-years (Erişim tarihi: 24.12.2023)
• http 12. https://www.aa.com.tr/tr/dunya/euro-med-gazzede-israil-ordusunun-gerceklestirdigi-infazlari-raporlayip-ucmye-gonderdi/3092501(Erişim tarihi: 2.12.2023)
• http 13. https://twitter.com/zhihui999/status/1731871348417343612 (Erişim tarihi: 24.12.2023)
• http 14. https://twitter.com/ImtiazMadmood/status/1725071053389484273 (Erişim tarihi: 24.12.2023)
• http 15. https://twitter.com/SemaSilkin/status/1714521437468279015/photo/1 (Erişim tarihi: 24.12.2023)
• http 16. https://twitter.com/sabah/status/1735579195047383547 (Erişim tarihi: 24.12.2023)
• http 17. https://www.mepanews.com/gazzedeki-hastane-mudur-dunyaya-seslendi-olenler-sadece-cocuk-63168h.htm (Erişim tarihi: 28.12.2023)