THE IMPORTANCE OF SMART DESIGN IN RESIDENTIAL SPACES FROM A GERONTECHNOLOGICAL PERSPECTIVE

Yıl 2024, Cilt: 14 Sayı: 2, 626 - 647, 23.12.2024

Sibel Demirarslan , Deniz Demirarslan

https://doi.org/10.20488/sanattasarim.1603179

Öz

Aging is a concept that varies depending on cultural, medical, and social factors. Aging can bring various challenges that affect the daily lives of elderly individuals. With the development of technology and the integration of smart space applications, an approach called ‘gerontechnology’ is being used to facilitate the daily lives of elderly individuals. Gerontechnology is a field of technology focused on the desires and needs of aging individuals, aiming to enhance vitality and quality of life throughout the lifespan. Today, thanks to smart homes, a tool of gerontechnology, it has become possible to organize the living spaces and lives of elderly individuals and to achieve the phenomenon of “Aging in Place.” This study focuses on how the combination of the gerontechnological approach with smart home design can make the living spaces of elderly individuals more comfortable. Within the scope of the study, examples from countries such as the Netherlands, Spain, Ireland, Japan, South Korea, Singapore, and the United States were examined based on literature research, and findings and results were presented. The study aims to emphasize the importance of using and developing smart systems in living spaces designed for the elderly through an interdisciplinary approach and to serve as a written source for future research in this area.

Anahtar Kelimeler

Smart home, Universal design, Elderly friendly design, Aging, Elderly care.

GERONTEKNOLOJİK AÇIDAN KONUT MEKÂNLARINDA AKILLI TASARIMIN ÖNEMİ

Öz

Yaşlılık, genellikle kültürel, tıbbi, sosyal faktörlere bağlı olarak değişen bir kavramdır. Yaşlılık, yaşlı bireylerin günlük yaşamlarını etkileyen çeşitli zorlukları beraberinde getirebilir. Teknolojinin gelişimi, akıllı mekân uygulamalarıyla da birleşerek, ‘geronteknoloji’ olarak adlandırılan yaklaşımla yaşlı bireylerin günlük yaşamını kolaylaştırmada kullanılmaktadır. Geronteknoloji, yaşlanan bireylerin istek ve ihtiyaçlarına odaklanan, yaşam boyunca canlılığı ve yaşam kalitesini artırmayı amaçlayan bir teknoloji alanıdır. Günümüzde geronteknolojinin bir aracı olan akıllı konutlar sayesinde yaşlı bireylerin yaşam alanlarının düzenlenmesi ve ‘Yerinde Yaşlanma’ olgusunun sağlanması söz konusu olmuştur. Bu çalışma, geronteknolojik yaklaşımın akıllı konut tasarımıyla birleştirilmesinin yaşlı bireylerin yaşam alanlarını daha konforlu hale getirmesi üzerine odaklanmaktadır. Çalışma kapsamında literatür araştırmalarına dayalı olarak Hollanda, İspanya, İrlanda, Japonya, Güney Kore, Singapur ve ABD ülkelerinden örnekler incelenmiş elde edilen bulgular ile sonuçlar verilmiştir. Çalışmanın disiplinler arası bir yaklaşımla yaşlılar için tasarlanacak yaşam mekânlarında akıllı sistemlerin kullanımı ve bu sistemlerin geliştirilmesinin öneminin vurgulanması amaçlanmış ve bu konuda yapılacak gelecek çalışmalara yazılı bir kaynak teşkil etmesi hedeflenmiştir.

Anahtar Kelimeler

Akıllı konut, Evrensel tasarım, Yaşlı dostu tasarım, Yaşlılık, Yaşlı

Kaynakça

• Berlo, A. (2002). Smart Home Technology: Have older people paved the way?. Gerontechnology. 2. 77-87.
• Bronswijk, J., Bouma, H., Fozard, J., Kearnes, W., Davison, G. (2009). Defining Gerontechnology for R&D Purposes. Rehabilitation and Mental Health Counseling Faculty Publications. 8(1), s. 1-10.
• Çavuşoğlu, M., Yılmaz, M. (2021). Health Reflections of Gerontechnology. Journal of Education and Research in Nursing.18(4), s. 446-450.
• Demirarslan, D. (2022). Akıllı Teknolojilerin Merdiven Tasarımında Kullanımı. Güncel Multidisipliner Teknik Araştırmalar, Ed.Ali Öz, Klaipeda: SRA Academic Publishing, 21-43l
• Doyle, J., Kealy, A., Loane, J., Walsh, L., O’Mullane, B., Flynn, C., Bond, R. (2014). An Integrated Home-Based Self-Management System to Support the Wellbeing of Older Adults. Journal of Ambient Intelligence and Smart Environments., 6, 359-383.
• Erbaş, N. (2023). Yaşlı Dostu Akıllı Kentler Barcelona Örneği. Konya: Koski Genel Müdürlüğü Bilgi İşlem Dairesi Başkanlığı.
• Güçlü, N. (2020). Akıllı Ev Teknolojisinde Mekân Çözümlemelerinin İrdelenmesi ve Bir Model Önerisi. Istanbul: Maltepe University Postgraduate Training Institute,
• Harper, R. (2003). Inside the Smart Home. Springer.
• Huang, G., Oteng, S. A. (2023). Gerontechnology For Better Elderly Care And Life Quality: A Systematic Literature Review. Eur J Ageing, 20(1), s. 27.
• Kadam, R., Mahamuni, P., Parikh, Y. (2015). Smart Home. International Journal of Innovative Research in Advanced Engineering (IJIRAE). 2(1), s. 81-86.
• Kalınkara, V., Başıbüyük, G. Ö., Ay, F. (2016). Yaşlıların Geronteknolojik Ürünleri Kabule Yönelik Tutumları. Yaşlı Sorunları Araştırma Dergisi. 9(2), s. 1-19.
• Kumari,A., Nagrale, T., Mohapatra, T., Rajan A. (2019). Old Age People Problems nnd Their Importance in Everyone’s Life. International Journal of Advance Research, Ideas and Innovations in Technology. 5(2), s.1211-1216.
• Li, M., Gu, W., Chein, W., He, Y., Wu, Y., Zang, Y. (2018). Smart Home: Architecture, Technologies and Systems. Procedia (13), s. 393-400.
• Mennincken, S., Vermeulen, J., Huang, E. M.(2014). From Today’s Augmented Houses To Tomorrow’s Smart Homes: New Directions For Home Automation Research. UbiComp ‘14: Proceedings of the 2014 ACM International Joint Conference on Pervasive and Ubiquitous, s.-105115.
• Onyenemezu, E. C., Olumati, E. S. (2013). Gerontology: Meaning, Scope and Implications for Adult Education. Journal of Education and Practice, 4(2), s. 151-156.
• Swift, H. Steeden B., (2020). Exploring Representations of Old Age and Ageing. Centre for Ageing Better. The National Lottery Community Fund.
• Tereci, D., Turan, G., Kasa, N., Öncel, T., Arslansoyu , N. (2016). Yaşlılık Kavramına Bir Bakış. Ufkun Ötesi Bilim Dergisi.16(1), s. 84-116.
• Yerli, G. (2017). Yaşlılık Dönemi Özellikleri ve Yaşlılara Yönelik Sosyal Hizmetler. Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 10(52), s. 1278-1287.
• İnternet Kaynakları
• http 1. 2020 Yılı Yaşlı Nüfus İstatistik Bülteni. Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı Engelli ve Yaşlı Hizmetleri Müdürlüğü: https://www.aile.gov.tr/eyhgm/haberler/2020-yili-yasli-nufus-istatistik-bulteni-yayinlandi/, Erişim Tarihi: 28.01.2024.
• http 2. Adrese Dayalı Nüfus Kayıt Sistemi Sonuçları, 2020. TUİK: https://data.tuik.gov. tr/Bulten/Index?p=Adrese-Dayali-Nufus-Kayit-Sistemi-Sonuclari-2020-37210, Erişim Tarihi: 28.01.2024.
• http 3. https://cuideo.com/blog/envejecimiento-activo-compromiso-rol-sociedad/, Erişim Tarihi: 28.01.2024.
• http 4. https://www.hkhselderly.com/en/%E6%96%B0%E7%A9%8E%E9%9B%BB%E5%8B%95%E5%BA%8A/, Erişim Tarihi: 26.01.2024.
• http 5. https://techhq.com/2022/07/assisted-living-technology-ageing-robots-iot/, Erişim Tarihi: 26.01.2024.
• http 6. https://www.bostonglobe.com/2022/08/18/world/netherlands-national-plan-makes-aging-long-term-care-priority/, Erişim Tarihi: 26.01.2024.
• http 7. https://www.polderhofje.nl/, Erişim tarihi: 28.06.2024.
• http 8. https://technologievoorthuis.nl/tr/izi-woning/, Erişim tarihi: 28.06.2024.
• http 9. https://www.dialog-health.com/ixi-home-experience-netherlands-assistive-technologies-elderly, Erişim Tarihi: 26.01.2024.
• http 10. https://archello.com/project/105-apartments-for-the-elderly, Erişim Tarihi: 26.01.2024.
• http 11. https://www.independent.ie/irish-news/oaps-get-smarts-as-ipads-offer-themnew-lease-of-life/37113098, Erişim Tarihi: 26.01.2024.
• http 12. https://norwegianscitechnews.com/2020/08/children-think-robots-can-helpthe-elderly-but-not-their-own-grandparents/, Erişim Tarihi: 26.01.2024.
• http 13. https://www.bloomberg.com/news/articles/2016-03-17/europe-bets-on-robots-to-help-care-for-seniors?embedded-checkout=true, Erişim Tarihi: 26.01.2024.
• http 14. https://newatlas.com/robear-riken/36219/, Erişim Tarihi: 26.01.2024.
• http 15. https://www.smartnation.gov.sg/initiatives/urban-living/ems/, Erişim Tarihi: 26.01.2024.
• http 16. https://www.todayonline.com/singapore/hdb-completes-semas-test-bed, Erişim tarihi: 28.06.2024
• http 17. https://www.sammyfans.com/2021/12/27/samsung-building-a-futuristic-home-in-korean-smart-city/, Erişim tarihi: 28.06.2024.
• http 18. https://mightyhealth.com/, Erişim tarihi: 28.06.2024.
• http 19. https://www.aarp.org/home-family/personal-technology/info-2022/aarp-innovation-labs.html, Erişim tarihi: 28.06.2024.
• http 20. https://mlmlovevs.live/product_details/31257447.html, Erişim Tarihi: 26.01.2024.
• http 21. https://brazemobility.com/central-arkansas-va-to-be-flagship-for-mobility-safety-program/, Erişim Tarihi: 26.01.2024.
• http 22. https://emag.medicalexpo.com/rehacare-2023-when-robotics-transforms-rehabilitation/, Erişim Tarihi: 26.01.2024.