AN EXAMINATION OF BIOPHILIC DESIGN PRINCIPLES IN RESIDENTIAL INTERIORS THROUGH AESTHETIC AND FUNCTIONAL CONTEXTS

Yıl 2025, Cilt: 15 Sayı: 1, 191 - 214, 20.06.2025

Aleyna Kaya , İldem Aytar Sever

https://doi.org/10.20488/sanattasarim.1717271

Öz

With the demands of the modern age, interiors are constantly evolving. People spend most
of their time indoors, reducing their interaction with nature. Biophilic design tries to strengthen
the relationship between humans and nature to prevent this situation. Document
analysis and descriptive analysis from qualitative research methods were used in the research.
A comprehensive literature review was conducted for the conceptual part of the
research. For the findings section, comments were made with the information learned from
the literature. Two samples, which differ in their approach to biophilic design and are close
in terms of geographical location and climate, were examined in detail. In these examinations,
the grouping of biophilic design principles made by Kellert and Calabrese in 2015 was
taken as a reference. The study aims to examine in detail the biophilic design applied with
various principles in house interiors through the contexts of aesthetic and functionality. As
the main conclusion of the research, it was seen that the biophilic design method provides
benefits to users with aesthetics in interiors, while offering functional benefits to both users
and the environment. The importance of using various sustainable methods within the scope
of functionality for current and future users has been stated. It has been understood that
aesthetics and functionality should not dominate each other within the scope of biophilic
design. It was concluded that the balance between these two concepts should be established
and reflected in the interiors as a whole.

Anahtar Kelimeler

Biophilic design , House , Interior space , Aesthetic , Functionality.

KONUT İÇ MEKÂNLARINDA BİYOFİLİK TASARIM PRENSİPLERİNİN ESTETİK VE FONKSİYONELLİK BAĞLAMLARI ÜZERİNDEN İNCELENMESİ

Öz

Çağın gereklilikleriyle birlikte iç mekânlarda sürekli değişip gelişmektedir. İnsanların zamanlarının
büyük bir bölümünü iç mekânlarda geçirmesi, doğayla olan etkileşimlerinin
azalmasına neden olmaktadır. Biyofilik tasarım ise bu durumun önüne geçmek amacıyla
doğa ve insan ilişkisini tekrar güçlendirmeye çalışmaktadır. Araştırmada nitel araştırma
yöntemlerinden olan doküman analizi ve betimsel analiz kullanılmıştır. Araştırmanın
kavramsal bölümü için kapsamlı literatür taraması yapılmıştır. Bulgular bölümü için ise
literatürden öğrenilen bilgilerle, yorumlara yer verilmiştir. Biyofilik tasarımı ele alış biçimleriyle
farklılıklar gösteren, coğrafi konum ve iklim açılarından ise yakınlığı bulunan iki
örneklem detaylı olarak incelenmiştir. Bu incelemelerde Kellert ve Calabrese tarafından
2015 yılında yapılan biyofilik tasarım prensiplerini içeren gruplandırma referans olarak
alınmıştır. Çalışmada, iç mekânlarda çeşitli prensiplerle uygulanan biyofilik tasarımın, estetik
ve fonksiyonellik bağlamları üzerinden detaylı incelenmesi amaçlanmıştır. Araştırmanın
en genel sonucu olarak biyofilik tasarım yöntemiyle tasarlanan konut iç mekânlarında
estetikle birlikte kullanıcılara fayda sağlanırken, fonksiyonellikle birlikte hem kullanıcılara
hem de çevreye katkı sağlandığı görülmüştür. Fonksiyonellik kapsamında çeşitli sürdürülebilir
yöntemlerin kullanılmasının, güncel ve gelecekteki kullanıcılar için önemi belirtilmiştir.
Biyofilik tasarım kapsamında estetik ve fonksiyonelliğin birbirine baskın gelmemesi
gerektiği anlaşılmıştır. Bu iki kavram arasındaki dengenin kurulması ve bir bütün olarak
iç mekânlara yansımasının gerektiğinin sonucuna varılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Biyofilik tasarım , Konut , İç mekân , Estetik , Fonksiyonellik.

Kaynakça

• Abdel, H. (2024, 21 Şubat). Jubilee Terraces Residence / Spacefiction Studio. Archdaily. 1 Temmuz, 2024 tarihinde https://www.archdaily.com/1013576/jubilee-terraces-residence-spacefiction-studio adresinden erişilmiştir.
• Abdel, H. (2022, 30 Mayıs). Biophilic Office / Andyrahman Architect. Archdaily. 10 Ocak, 2025 tarihinde https://www.archdaily.com/982765/biophilic-office-andyrahman-architect adresinden erişilmiştir.
• Barbiero. G. ve Berto. R. (2021). Biophilia as Evolutionary Adaptation: An Onto- and Phylogenetic Framework for Biophilic Design. Frontier in Psychology. (12), s.1-13, DOI: 10.3389/fpsyg.2021.700709
• Bilen, N. (2023). Mimarlıkta Biyofili Olgusu ve Ofis Mekânlarının Biyofilik Tasarlanması, KTO Karatay Üniversitesi, Yüksek Lisans Tezi.
• Browning, W. D., Ryan, C.O., Clancy, J.O. (2015). 14 Patterns of Biophilic Design. New York: Terrapin Bright Green, LLC.
• Casa De Silva (t.y.). Archello. 1 Temmuz, 2024 tarihinde https://archello.com/project/casa-de-silva adresinden erişilmiştir.
• Casa De Silva (t.y.). Icon Cast Chartered Architects. 1 Temmuz, 2024 tarihinde https://iconcast.lk/work/casa-de-silva-malabe/ adresinden erişilmiştir.
• Çetinkaya Çiftçioğlu, G. (2022). Pandemi ve Fiziksel İzolasyon Sürecinde ‘Biyofilik Tasarımın’ Önemi. Kent ve Çevre Araştırmaları Dergisi. 1(4), s.17-35.
• Çorakçı, R.E. (2016). İç Mimarlıkta Biyofilik Tasarım İlkelerinin Belirlenmesi, Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi, Yüksek Lisans Tezi.
• Erbay. M. (2021). İç Mekânda Biyofilik Tasarım ve Uygulama Alanı Olarak Bir Sağlık Yapısı: Memorial Bahçelievler Hastanesi. Mimarlık ve Yaşam Dergisi, 6(2), s.529-551, DOI: 10.26835/my.928705
• Ertuğrul Tomsuk, E. (2022). Beuys ve Doğa İlişkisi Bağlamında Sanatın İyileştirme Gücü. Ulakbilge Sosyal Bilimler Dergisi, 76 (Eylül): s. 907– 916. DOİ: 10.7816/ulakbilge-10-76-01
• Fromm, E. (1964). The heart of man. Harper & Row Publishers. New York.
• Fromm, E. (1973). The anatomy of human destructiveness. New York: Henry Holt.
• ANADOLU ÜNİVERSİTESİ SANAT & TASARIM DERGİSİ 214
• İrfanoğlu, H. İ ve Suri. L (2022). Biyofilik Tasarım Kriterlerinin Mekânlar Üzerinden Değerlendirilmesi. İstanbul Ticaret Üniversitesi Fen Bilimleri Dergisi, 21(41), s. 95-116. DOI: https://doi.org/10.55071/ticaretfbd.1115254
• Karaçar. P. ve Fidan. A. (2022). Kamusal Yapı Olarak Hastanelerde İyileştiren Mimariyi Etkileyen Tasarım İlkelerinin Değerlendirilmesi. Gümüşüşhane Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi, 11(4), s. 1587- 1601.
• Kellert, S. ve Calabrese, E. (2015). The Practice of Biophilic Design. Copyright: www.biophilic-design.com
• Kellert, S., Heerwagen, J. ve Mador. M. (2008). Biophilic Design: The Theory, Science and Practice of Bringing Buildings to Life.
• Özğan, A. O., & Aluçlu, İ., (2023). Biyofilik Tasarımın Akademik Değerlendirmesi: Araştırma ve İlgi Alanları, Turkish Journal of Forest Science, 7(2), s. 267-283
• Pintos, P. (2020, 31 Mayıs). Bendigo Hospital / Silver Thomas Hanley + Bates Smart. Archdaily. 10 Ocak, 2025 tarihinde https://www.archdaily.com/938939/bendigo-hospital-silver-thomas-hanley-plus-bates-smart adresinden erişilmiştir.
• Rogers, K. (2023). Biophilia Hypothesis. Encyclopedia Britannica. Erişim Tarihi: 06.06.2024. Website: https://www.britannica.com/science/biophilia-hypothesis
• Şenozan, I. M. (2018). İnsan- Mekân- Doğa Etkileşiminin Sürdürülebilir Bir Öğretisi Olarak Biyofilik Tasarım, Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi, Yüksek Lisans Tezi.
• Ünal, N., (2021). Müstakil Yapılarda İç Mekân ve Çevre İlişkisinin Biyofilik Tasarım Bağlamında Ele Alınması. Turkish Journal of Landscape Research, 4(2), 89-99, DOI: https://doi.org/10.51552/peyad.1025696
• Yurtgün, H. Ö. (2020). Biyofilik Tasarım Kriterlerinin Açık Ofisler Üzerinden Değerlendirilmesi. IDA: International Design and Art Journal, 2(2), s.281-296.
• Zapico, B. (2024, 3 Kasım). TBS School in Barcelona / Batlleiroig. Archdaily. 10 Ocak, 2025 tarihinde https://www.archdaily.com/1011840/tbs-school-in-barcelona-batleiroig adresinden erişilmiştir. Wilson, E.O. (1984). Biophilia, Harvard University Press.
• Wilson, E.O. ve Kellert, S. (1993-95). The Biophilia Hypothesis. Island Press.