Thay ve Alok’un Felsefi Bakış Açısı ile Zen Sanatında Dışavurumcu Kaligrafik Yaklaşımlar

Yıl 2025, Sayı: 35 (20. Yıl Armağan Sayısı), 43 - 63, 22.05.2025

Gözde Aslan , Serdar Pehlivan

https://doi.org/10.18603/sanatvetasarim.1525930

Öz

Zen budizminin estetik ve felsefi prensiplerini yansıtan sanat biçimi olan zen sanatı, sadelik, doğallık ve anı yaşama prensiplerine dayanmaktadır. Günümüz yaşam koşullarında batı insanının üzerindeki stres yoğunluğu gün geçtikçe artmaktadır. Dolayısıyla Uzak Doğu’ da geleneksel olarak yaygın olan zen kaligrafisi batı da ilgi görmektedir. Kaligrafi sanatçılarının bilinç altındaki durumları ve kendi iç dünyalarını zen sanat formlarından biri olan kaligrafi ile dışa vurma eğilimi vardır. Bu anlamda araştırmanın amacı, zen ustası Hsu Kwang-han ile Thich Nhat Hanh’nın felsefi bakış açıları ile bu bakış açısını en iyi yansıtan kaligrafilerinin dışavurumcu tarafını ele almak, zen kaligrafisini ve dayandığı felsefeyi seçilmiş örnek uygulamalar üzerinden kapsamlı bir biçimde incelemektir. Araştırmada nitel araştırma yöntemlerinden doküman incelemesi kullanılmış ve eser analizi yapılmıştır. Araştırma kapsamında her iki sanatçıdan üçer zen kaligrafisi ön yapı – arka yapı kategorisi ile değerlendirilmiş, sonuçta zen sanatçılarının eserlerini oluşturma aşamalarında kendilerinin ve izleyicilerinin doğru nefes ile bilinçli farkındalığı artırma hedefleri olduğu görülmüştür.

Anahtar Kelimeler

Zen Sanatı , Dışavurumcu Kaligrafi , Performans Sanatı , Alok Hsu Kwang-han , Thich Nhat Hanh

With the Philosophical Perspective of Thay and Alok Expressionist Calligraphic Approaches in Zen Art

Öz

Zen art, which is a form of art reflecting the aesthetic and philosophical principles of Zen Buddhism, is based on the principles of simplicity, naturalness and living in the moment. In today's living conditions, the stress intensity on western people is increasing day by day. Therefore, zen calligraphy, which is traditionally common in the Far East, attracts attention in the West. Calligraphy artists have a tendency to express their subconscious states and their inner worlds with calligraphy, one of the zen art forms. In this sense, the aim of the research is to address the philosophical perspectives of Zen master Hsu Kwang-han and Thich Nhat Hanh and the expressionist side of their calligraphy that best reflects this perspective, and to comprehensively examine Zen calligraphy and the philosophy it is based on through selected sample works. In the research, document analysis, one of the qualitative research methods, was used and artefacts were analysed. Within the scope of the research, three zen calligraphies from both artists were evaluated with the category of foreground - background, and as a result, it was seen that zen artists aim to increase the conscious awareness of themselves and their viewers with correct breathing during the creation process of their works.

Anahtar Kelimeler

Zen Art , Expressive Calligraphy , Performance Art , Alok Hsu Kwang-han , Thich Nhat Hanh

Kaynakça

• Boudonnat, L. ve Kushizaki, H. (2003). Trace of The Brush: The Art of Japanese Calligraphy. France: Editions du Seuil.
• Farthing, S. (2020). Sanatın Tüm Öyküsü (G. Aldoğan, F. Candil Çulcu, Çev.). İstanbul: Hayalperest Yayınevi.
• Fischer, N. ve Moon, S. (2016). What Is Zen? Plain Talk for a Beginner’s Mind. Boulder: Shambhala Publications.
• Güvenç, B. (1980). Japon Kültürü. İstanbul: Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları.
• Hsu, K.-H. ve Frantz, G. (2002). “About the Artist”, Psychological Perspectives, 44(1), 5-7.
• Holmes, S. W. ve Horioka, C. (1973). Zen Art For Meditation. Singapore: Tuttle Publishing.
• Hartmann, N. (2024). Estetik. (T. Mengüşoğlu, Trans.). Ankara: Doğu Batı Yayınları.
• Landa, R. (2011). Graphic Design Solutions 4th ed. Boston: Wadsworth.
• Petts, T. (2020). Mindfulness and Traditional Chinese Zen Arts: The Way of Calligraphy, Painting, Kung Fu, and Tea. London: Daoscape.
• Phillips-Anderson, M. ve Phillips-Anderson, R. (2017). “Writing a love letter to your (perceived) enemy: Thích Nhất Hạnh and the rhetoric of nonviolence”, ESSACHESS-Journal for Communication Studies, 1(19), 73-90.
• Shepherd, M. (2011). Learn World Calligraphy. New York: Watson-Guptill Publications.
• Thich, N. H. (1992). Peace is every step. New York: Bantam Books.
• Thich, N. H. (2003). “What would Buddha do? An interview with Thich Nhat Hanh”, U.S. Catholic Magazine, 12, 18-22.
• Thich, N. H. (2015). The Way Out Is In: The Zen Calligraphy of Thich Nhat Hanh. London: Thames & Hudson.
• Tunalı, İ. (2007). Estetik. İstanbul: Remzi Kitabevi.
• Uçar, T. F. (2016). Görsel İletişim ve Grafik Tasarım. İstanbul: İnkılap.
• Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2021). Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri. Ankara: Seçkin.
• Watts, W. A. (2000). What is zen?. California: New World Library.
• İNTERNET KAYNAKLARI
• Cri (2011). Bin Yıllık Xuan Kağıdı. Web: http://turkish.cri.cn/862/2011/10/16/162s135904.htm adresinden 23.03.2024’de alınmıştır.
• Gyatso, T. (2017). Zen with a Brush: A Zen Approach to Creativity. Web: https://www.buddhistdoor.net/features/zen-with-a-brush-a-zen-approach-to-creativity/ adresinden 19.03.2024’de alınmıştır.
• Hsu, K.-H. (2019). The Artist. Web: https://www.zencalligraphy.com/Zen-Artist adresinden 17.03.2024’de alınmıştır.
• Hsu, K.-H. (2019). What is Zen?. Web: https://www.zencalligraphy.com/page/1113/WahtIsZen adresinden 17.03.2024’de alınmıştır.
• Omega (2024). Alok Hsu Kwang-han. Web: https://www.eomega.org/workshops/teachers/alok-hsu-kwang-han adresinden 19.03.2024’de alınmıştır.
• Plum Village. The Life Story of Thich Nhat Hanh. Web: https://plumvillage.org/about/thich-nhat-hanh/biography adresinden 26.03.2024’de alınmıştır.
• Plum Village. Calligraphy. Web: https://plumvillage.org/about/thich-nhat-hanh/biography adresinden 26.03.2024’de alınmıştır.
• Pu, Y. Calligraphy and Health. Web: http://calligraphy-expo.com/en/participants/Yuan_Pu/calligraphy-and-health adresinden 22.03.2020’de alınmıştır.
• Upaya Zen Center (2024). Zen: Beginner’s Mind, What is Zen?. Web: https://www.upaya.org/zen/ adresinden 16.03.2024’de alınmıştır.
• GÖRSEL KAYNAKLAR
• Görsel 1, 2, 3: Hsu Kwnag-han, https://www.zencalligraphy.com/page/1113/WahtIsZen adresinden erişilmiştir (Erişim tarihi: 17.03.2024)
• Görsel 4: Thich Nhat Hanh, https://picclick.com/Thich-Nhat-Hanh-Original-Calligraphy-204711769931.html adresinden erişilmiştir (Erişim tarihi: 01.04.2024)
• Görsel 5: Thich Nhat Hanh, https://picclick.com/Zen-Master-Thich-Nhat-Hanh-Original-Calligraphy-Peace-186253327823.html adresinden erişilmiştir (Erişim tarihi: 01.04.2024)
• Görsel 6: Thich Nhat Hanh, https://www.amazon.co.uk/Way-Out-Calligraphy-Thich-Nhat/dp/050011028X adresinden erişilmiştir (Erişim tarihi: 01.04.2024)