Çağdaş Türk Resminde Anadolu'dan İzler: İhsan Çakıcı Örneği

Yıl 2025, Sayı: 35 (20. Yıl Armağan Sayısı), 581 - 599, 22.05.2025

Zehra Çolak Topaklı , Asım Topaklı , Tahir Büyükkaragöz

https://doi.org/10.18603/sanatvetasarim.1536941

Öz

Bu araştırmanın amacı, çağdaş Türk resminde yer alan Anadolu medeniyetleri temasını sanatçı İhsan Çakıcı eserleri üzerinden analiz etmektir. Araştırmada öncelikle Türk resminde yaşanan kimlik arayışına bağlı değişimler literatür taraması yapılarak incelenmiştir. Daha sonra gösterge, göstergebilim kavramları üzerinde durulmuş ve sanat eseri çözümleme yöntemlerinden biri olan göstergebilimsel çözümleme yöntemi ile açıklanmıştır. İhsan Çakıcı eserlerinin barındırdığı göstergeler saptanıp, göstergebilim çözümleme yöntemi ile düz, yan ve derin anlam gösteren gösterilen ilişki bağlamında incelenmiştir. Bu inceleme sonucunda; sanatçının Anadolu medeniyetlerinden günümüze ulaşan taş kabartma eserlerden doğrudan faydalandığı (özellikle figürlü kompozisyonlar), eserlerinde Anadolu kültürü minvalinde yer alan şekil ve sembollere yer verdiği, geometrik parçalamaların bulunduğu lirik-soyut bir anlayışla eserlerini ürettiği düşünülmektedir. Çağdaş sanat üslubuyla geçmiş ile günümüz arasında bağ oluşturmuş, tarihi eserlerin güncelliğini korumasına katkıda bulunmuştur.

Anahtar Kelimeler

Çağdaş Sanat , Anadolu Medeniyetleri , Göstergebilim , Sanat Eleştirisi

Kaynakça

• Akerson, F. E. (2006). Göstergebilime giriş. İstanbul: Multilingual Yayınları.
• Büyüköztürk, Ş. (2020). Sosyal Bilimler için Veri Analizi El Kitabı: İstatistik, Araştırma Deseni SPSS Uygulamaları ve Yorum (27. baskı). Ankara: Pegem Akademi Yayıncılık.
• Candan, E. (2006). Türklerin Kültür Kökenleri. İstanbul: Sınır Ötesi Yayınları.
• Eco, U. (1992). Açık yapıt (Y. Şahan, Çev.). İstanbul: Kabalcı Yayınları.
• Germaner, S. (2006). Süleyman Saim Tekcan Retrospektifi. Süleyman Saim Tekcan 45. Sanat Yılı (ss. 9–27). İstanbul: Mas Matbaacılık.
• Köken, M. (2014). Hitit Uygarlığının Çağdaş Türk Resmine Etkisi (Yüksek Lisans Tezi). Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Konya.
• Limon, B. (2008). Çağdaş Türk Resminde Örgütlü Sanat Hareketlerinin Türk Toplumunda Sanat Alt Kültürünün Oluşmasına Etkisi (Yüksek Lisans Tezi). Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Konya.
• Mercan, A. (2017). Çağdaş Türk Resim Sanatında Kültürel İmge Kullanımı Bağlamında Sabri Berkel (Yüksek Lisans Tezi). Akdeniz Üniversitesi Güzel Sanatlar Enstitüsü, Antalya.
• Özsezgin, K. (2000). İhsan Çakıcı Resimleri Üzerine. İhsan Çakıcı Sergi Katoloğu. Emlak Sanat Galerisi.
• Sığırcı, İ. (2017). Göstergebilim Uygulamaları (2. baskı). Ankara: Seçkin Yayınevi.
• Sladek, O. (2014). Prag Ekolünün Yapısalcı Poetikası ve Geçirdiği Dönüşüm (B. Dervişcemaloğlu, Çev.). İstanbul: Dergâh Yayınları.
• Soylu, R. (2018). Göstergebilim sanat eseri çözümleme şemaları. P. Karabaş (Ed.), Güzel Sanatlarda Örnek Araştırmalar El Kitabı (s. 31–56). İstanbul: Nobel Yayıncılık.
• Soylu, R. (2021). Mehmet Başbuğ resimlerinde hayvan imgelerinin göstergebilim çözümlemesi. Manas Sosyal Araştırmalar Dergisi, 10 (4), 2226–2242.
• Yağcı, U. (2023). Anadolu motiflerinin çağdaş Türk sanatına yansıması. The Journal of Social Sciences, 7(3), 45–67.
• İNTERNET KAYNAKLARI
• Url-1: http://www.turkishpaintings.com/index.php?p=37&l=1&modPainters_artistDetailID=297 (Erişim Tarihi: 20.11.2023)
• Url-2: Hitit eserleri. Erişim adresi: https://www.123rf.com/stock-photo/hitit.html (Erişim Tarihi: 20.11.2023)
• Url-3: Ankara Kültür Sanat. (2018). İhsan Çakıcı resim sergisi. Erişim adresi: https://www.ankarakultursanat.com/ihsan-cakici-resim-sergisi (Erişim Tarihi: 28.11.2023)
• Url-4: Halı kilim desenleri ve anlamları. Erişim adresi: https://www.apexhali.com/blogs/blog/hali-kilim-desenleri-ve-anlamlari
• Url-5: Gazi Resim İş Sanal Sergisi. (2020). Erişim adresi: https://gaziresimissanalsergi.gazi.edu.tr/19mayis2020 (Erişim Tarihi: 15.11.2023)