İran Resim Sanatında Kaligrafik Eğilimler

Yıl 2017, Sayı: 20, 77 - 103, 25.12.2017

Nazanin Davari

https://doi.org/10.18603/sanatvetasarim.370728

Öz

Çağdaş İran resmi, kısa geçmişine karşın özgünlük arayışlarının yoğun olduğu bir süreç içindedir.  Bu arayışta kimi zaman Batı resim kavramlarını öğrenme/öykünme biçimine dönüşmüş, kimi zaman tarihsel kaynakların yorumuna gidilmiştir. Bu bağlamda İslam kaligrafisinin İran resminde yorumu her iki açıdan değerlidir. Kaligrafi İran resminde başlıca iki biçimde uygulanır: Yazı niteliği korunarak ve soyutlama temelinde. Yazı motif olarak kullanıldığında kaligrafi resmin konusuna bağımlıdır. Araştırmacılara göre İran resim sanatında kaligrafik eğilimler 1950’lerde ortaya çıkmıştır. Bu eğilim bağımsız bir sanat tarzı olarak kabul edilmeden önce, bazı kıvılcımler ve emareler görülmeye başlanmış, ancak Saghakhaneh  okulu ile birlikte çağdaş soyut kaligrafi resim sanatı tüm benliğiyle yerini almıştır. İran sanatına yansıdığı süreçte pek çok sanatçı benzer eserler üretirken, zengin kaligrafi geleneğinin etkilerini de göz ardı etmemişleridr. Çağdaş İran sanat tarihçileri, Hossein Zenderoudi’yi bu eğilimin kurucusu olarak kabul ederler.  Bu çalışmada söz edilen Sadegh Barirani, Mansoure Hosseini, Sadegh Tebrizi ve Mohammad Ehsaie, Nasrollah Afjeyi ve benzeri sanatçılar kimi doğrudan doğruya kaligraf, kimi ise hem kaligraf hem ressam sanatçı olarak kabul edilip eserleriyle değerlendirilmişlerdir.

Anahtar Kelimeler

İran Resmi, Soyut Resmi, Saghakhane Okulu

Kaynakça

• Balaghi, Shiva. (2002). Iranian Visual Arts in The Century of Machinery, Speed and Atorn: Rethinking Modernity, in Shiva Balaghi, (Lynn Gumpert, ed), Picturing Iran: Art, Society and Revolution, London and New York.
• Bayani, Mehdi. (1984). Biography and Calligraphers, Biography and Calligraphy works, Second Edition.Tehran: Elmi publication,
• Caubet, Annie-pouyssegur. (1998). The Ancient Near East, Terrail, Paris.
• Daneshvar, Simin. (1996). Recognition and Admiration of Art, Siamak book publication, Tehran.
• Diba, Farah. (1971). Queen of the public, historians and artist’s warnings, Tamasha Magazine, 1971 (a), first year, No. VII, p. 12-13 and 48-49.
• Diba, Kamran. (1989). Iran, Contemporary Art from the Islamic World, (in Wijdan Ali, ed), London: Amman, p.152.
• Ehsaei, Mohammad. (1986), “A journey in Calligraphy”, Honar Quarterly Magazine, Issue 10, p.142-151.
• Ehsaei, Mohammad. (2009). Calligraphes knew me as a rascal, Etemad-e Melli News Paper, Number: 896, p. 11-25.
• Emami, Karim. (1977). look back to Saqakhaneh school, publication: Tehran Museum of Contemporary Art, 2536 Imperial Year, p.17.
• Keshmirshekan, Hamid. (2007). Contemporary Iranian Art: The Emergance of New Artistic Discourses, Iranian Studies, vol. XL, iii, pp.335-366.
• Keshmirshekan Hamid. (2010). The Question of Identity vis-à-vis Exoticisim in Contemporary Iranian Art Iranian Studies, No.43, iv, pp.489-512.
• Keshmirshekan, Hamid. (2011). Textual Elements in Modern and Contemporary Iranian Art, Art Tomorrow Magazine, Number 5, p.166.
• Milani, Mohsen. (2009). The İslamic Revolution, the reign of Pahlavi to the Islamic Republic, (translation: MojtabaAttarzadeh), Tehran: Gam-e No Publication.
• Natel Khanleri, Parviz. (1945). Art and Society, Dar Sokhan Magazine, second year, No.5, pp .72-76.
• Pakbaz, Ruin. (1999). Reflecting of traditions in Iran Modern Painting, Visual Arts Magazine, Seventh year, Number two,1999, s. 46-66.
• Pakbaz, Ruin, Yaghoub Emdadian. (2002). Pioneer of Iranian Modern Art, M. Hosseini, Tehran: TMOCA Publication.
• Shamkhani, Mohammad. (2003). Critics and Articles about Some of Pioneers of Contemporary Art of İran, Tehran: Agah Publication, First Edition.
• Tabrizi, Sadegh. A Dialouge with, Contemporary Painter: Sadegh Tabrizi, Talash Magazine, Number 5, 1985, p.98-115.
• Tanavoli, Parviz. (2009). Atelier Kaboud, (in David Golloway, ed), Parviz Tanavoli: Sculptor, Writer and Collector, Tehran, 2009.
• The fourth book of Shiraz Arts Festival, 1970, s.12.
• Welch, Anthony. (1979). Calligraphy in the Arts of the Muslim World, London: Kent.
• Zenderoudi, Hossein. (2001). Hossein Zenderoudi’s Abstract Calligraphy, Graphic Magazine, Number thirty-four, 2001, p. 23-35.