İlk Çağdan Günümüze Kimeraların Plastik Sanatlardaki Tasviri

Yıl 2024, Sayı: 43, 43 - 51, 26.03.2024

Derya Aysun Cancan

Öz

Kadim kültürlerde önemli bir yeri olan mitler tanrıların yaşamlarına dair kutsal hikayeler, dünyanın nasıl var olduğunu açıklayan geleneksel anlatılar olarak nitelendirilebilir. Mitoloji tarihinde birçok hayali, doğaüstü güçlere sahip karışık yaratıklar, kimi zaman kötünün kimi zaman ise iyinin temsili olmuşlardır. Kadim kültürlerde kimera olarak adı geçen bu karışık yaratıklar, İlk Çağlar’dan günümüze kadar farkı özelliklerde ve amaçlarda var olmuşlardır. Bu araştırmada literatür tarama yöntemi kullanılarak tarihi süreç içerinde çeşitli biçemlerde tasvir edilmiş kimeraların, plastik sanatlardaki betimlemeleri incelenmiştir. Bu bağlamda araştırmada, İlk Çağ’dan itibaren, çağdaş sanata kadar kimeraların yüklendikleri anlamların irdelenmesi amaçlanmıştır. Bu karışık yaratıkların tanrı ve tanrıça formu ya da şeytani vasfı, günümüzde üçüncü bir türün varlığını ya da bu türün gelecekte var olma ihtimalini ve insanlık tarafından kabulünü vurgulayan anlayışın yansıtıldığı eserlerin yaratılma amaçları ele alınmıştır.

Anahtar Kelimeler

Kimera, mitoloji, biyolojik sanat

Kaynakça

• Alexis Rockman. (2023, Temmuz 18). A fable for tomorrow. Smithsonian American Art Museum.
• Andrews, L. B. (2007). Art as a Public Policy medium. E. Kac (Eds), Sings of life bio Art and beyond (s. 125-151).
• Cambridge, Massachusetts, London: The Mit Press.
• Anrieu, B. (2007). Embodying the Chimera: Biotechnology and subjectivity. E. Kac (Eds), Sings of life bio art and beyond (s. 57-69). London: The MIT.
• Atalay, R. (2016). Mitolojinin heykel plastiğine yansımalarına genel bir bakış. Sanat Dergisi (25), 5-17.
• https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/712008
• Boyana, H. (2005, Mayıs 1). Arkadia kökenli keçi tanrı Pan. Tarih Araştırmaları Dergisi, 24(37), s. 167-193. doi:10.1501/Tarar_0000000202
• Camille, M. (2009). The gargoyles of notre-dame: Medievalism and the monsters of modernity. London: University of Chicago Press.
• Can, Ş. (2011). Klasik Yunan mitolojisi. İstanbul: Ötüken.
• Catts, O., & Zurr, I. (2007). Semi-Living Art. E. Kac (Eds), Sings of life bio art and beyond (s. 231-247). London: The MIT Press.
• Graves, R. (1987). New Larousse encyclopedia of mythology. New York: Crescent.
• Grimal, P. (1986). A conside dictionary of classical mythology. S. Kershaw(Eds), England: Basil Blackwell.
• Jezińska, E. L. (2022). Affective realities and conceptual contradictions of Patricia Piccinini’s Art: Ecofeminist and disability studies perspectives. The Ecological Future(12), s. 363-379. doi:https://doi.org/10.18778/2083-2931.12.22
• Kaya, A. (2023). Çağdaş sanat formu olarak dijital heykel, dijital heykelin sağladığı yeni olanaklar. Sanat ve İkonografi Dergisi (4), 2-9. https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/2861454
• Krems, K. (2021, Ekim 3). Patricia Piccinini embracing the future.
• Mackellar, C., & Jones, D. A. (Dü). (2012). Continuum.
• Öndin, N. (2020). Notre-Dame ve hayal gücü: Gargoyle. 21(1), s. 137-141.
• Piccinini, P. (2019, Şubat). “Your place is my place.” Rosi Braidotti in conversation with Patricia
• Rosenberg, R. J. (Dü.). (2023, Temmuz 18). Alaxis Rockman. Art Works of Change.
• Görsel Kaynakça Görsel 1. https://ozhanozturk.com/2018/01/28/chimera-kimera-mitoloji/
• Görsel 2. https://tr.wikipedia.org/wiki/Notre_Dame_Katedrali#/media/Dosya:Notre_dame-paris-view.jpg
• Görsel3. https://tr.wikipedia.org/wiki/%C3%87%C3%B6rten#/media/Dosya:Bored_Gargoyle_at_Notre_Dame_de_Paris.jpg
• Görsel 4. https://en.wikipedia.org/wiki/Charles_Meryon#/media/File:Charles_Meryon_-_Le_Stryge_-_Google_Art_Project.jpg
• Görsel 5. https://commons.wikimedia.org/wiki/File:Henri_Le_Secq_near_a_Gargoyle.jpg
• Görsel 6. 50 Art and Interpretation l 2024 43(1): 43-51 l doi: 10.47571/sanatyorum.1443934 https://tr.wikipedia.org/wiki/D%C3%BCnyevi_Zevkler_Bah%C3%A7esi#/media/Dosya:El_jard%C3%ADn_de_las_Delicias,_de_El_Bosco.jpg
• Görsel 7. https://tr.wikipedia.org/wiki/D%C3%BCnyevi_Zevkler_Bah%C3%A7esi#/media/Dosya:Bosch_the_Prince_of_Hell_with_a_cauldron_on_his_head.JPG
• Görsel 8. https://oggito.com/icerikler/pieter-bruegel-Isyankar-meleklerin-dususu-1562/66840
• Görsel 9. https://commons.wikimedia.org/wiki/File:Pan_and_Syrinx_-_After_Rubens.jpg
• Görsel 10. https://www.fr.de/kultur/kunst/francisco-de-goya-lebensbilder-von-tanz-und-tod-91059785.html
• Görsel 11. https://www.interaliamag.org/articles/tissue-culture-art-project-oron-catts-ionat-zurr/
• Görsel 12. https://www.cmaj.ca/content/177/6/609
• Görsel 13. https://www.flickr.com/photos/hanneorla/35124247892/in/photostream/
• Görsel 14. https://collections.lacma.org/node/198794
• Görsel 15. https://www.artworksforchange.org/portfolio/alexis-rockman/