TANRI-MEKÂN İLİŞKİSİ: ‘HER YERDE BULUNMA’ VE ‘AŞKINLIK’ SORUNU

Yıl 2016, Cilt: 8 Sayı: 2, 942 - 961, 30.11.2016

Eyüp Aktürk

Öz

Tanrı’nın sıfatlarına ilişkin bir tartışma O’nun
varlığına ilişkin bir tartışmayla doğrudan ilgilidir. Klasik teizme göre Tanrı
(her-şeyi bilme, her-şeye gücü yetme, her-yerde bulunma gibi) bir takım
sıfatlara özsel olarak sahiptir. Hiç kuşkusuz Tanrı’nın her-yerde bulunması
sıfatı O’nun mekânla olan ilişkisini tartışmayı gerektiren bir durumdur.
Tanrı’nın her yerde bulunması ile O’nun madde-dışı (manevi) bir varlık olması
arasında doğrudan bir bağlantı vardır. Bir mekâna yerleşmek o mekân tarafından
çevrelenmek anlamına geldiğine göre (hiç-bir sınırlamayı içermeyen) Tanrı’yı
bir mekânla ilişkilendirmek anlamsızdır. O halde evreni aşan (manevi) bir
varlık olarak Tanrı’ya herhangi bir mekân atfedilemez; ve aşkın olan Tanrı ile
evren arasında temel ontolojik bir farklılığın olması kaçınılmazdır.    

Anahtar Kelimeler

Tanrı, Her Yerde Bulunma, Aşkın, Mekân

Kaynakça

• Aktürk, Eyüp, Eskatolojik Açıdan Kişisel Özdeşlik Sorunu, (Ankara: Araştırma Yay. 2014)
• Albayrak, Mevlüt, Tanrı ve Süreç, (Isparta: Fakülte Yay., 2001).
• Aquinas, Thomas, Summa Theologia, çev. Fathers of the English Dominican Province, (Benziger Bros. edition, 1947).
• Brom, L. J. van den, “God's Omnipresent Agency”, Religious Studies, Vol. 20, No. 4 (Dec., 1984).
• Croix, Richard R. La, “Aquinas on God's Omnipresence and Timelessness”, Philosophy and Phenomenological Research, Vol. 42, No. 3 (Mar., 1982).
• Dicken, Thomas M., “The Homeless God”, The Journal of Religion, Vol. 91, No. 2 (April
• 2011).
• Dyck, Grace M., “Omnipresence and Incorporeality”, Religious Studies, Vol. 13, No. 1, (Mar., 1977).