Türk İdari Yapılanma Geleneğinde Sıra Dışı Bir Kamu Personel Rejimi: Kalkınma Ajansları Örneği

Yıl 2016, Sayı: 100, 61 - 88, 01.03.2016

Ahmet Efe

Öz

Bütçesinin tamamı merkezi hükümet ile yerel düzeydeki kamu kurum ve kuruluşlarından gelen tahsisatlardan oluşan, kamu yararı ve kamu hizmeti amacıyla kanunla kurulan ve yönetim kurulu başkanlığını devletin ve hükümetin temsilcisi olan valilerin yaptığı kalkınma ajanslarının KA birer kamu tüzel kişiliği olduğunda şüphe bulunmamaktadır. Ancak genel sekreterine kadar tüm personelinin birer işçi olmasına karşın idari hukuk kapsamında sayılabilecek bir takım düzenlemelerin yapılmış olması, KA personel rejimini sıra dışı yapmıştır. Mali ve sosyal haklarının Yüksek Planlama Kurulu Kararı, yönetim kurulu kararı, 666 sayılı KHK, 6495 sayılı Kanun, yargı kararları ve toplu iş hukuku kapsamında belirlenmesinde karmaşa ve eşitsizliklerin söz konusu olabildiği tespit edilmiştir. COSO ve COBIT-5 modellerinin de kullanıldığı çoklu kök neden analizleri, KA hukuki statüsü ile personel rejimini tesis eden mevzuat incelemesi ile yargı içtihatları çerçevesinde yapılan değerlendirmeler sonucunda araştırma hipotezi doğrulanmış ve mevcut sorunların ancak, KA personelinin ya tamamen memur rejimine geçmeleriyle ya da toplu iş sözleşmeleriyle tarafların karşılıklı iradelerine bırakılmasıyla çözümlenebileceği anlaşılmış ve ikinci seçeneğin en doğru ve KA misyonuna hizmet edebilecek nitelikte olduğu tespit edilmiştir

Anahtar Kelimeler

Kalkınma Ajansları, Toplu İş Sözleşmeleri, Kamu Personel

A SUI GENERIS PUBLIC PERSONNEL REGIME IN TURKISH ADMINISTRATIVE TRADITION: EXAMPLE OF REGIONAL DEVELOPMENT AGENCIES

Öz

It is evident that the regional development agencies KA whose budget is fully composed of governmental appropriations from both central and local authorities, whose objectives are set with legislation as public service and common good and whose head of administrative boards are governors that are both representative of state and central government are governmental legal entities. However, although all of their staffs including secretary general are in the statute of public workers regime, due to some regulations done under the administrative statute of law regarding payments, assignments and processes of the staff, the personnel regime of the agencies became sui generis amongst governmental entities. It is found that there exist a turmoil and inequality in definition of financial and social rights of the staff as a result of different conflicting regulations such as High Planning Board Decisions, administrative board decisions, legislations of 666 and 9465 numbered, judicial decrees and collective bargaining agreements. In this study with an approach of a comprehensive analytical research using different models such as COSO and COBIT-5, analysis of related legislation on the legal status and staff regime of KA and pertinent judicial law, we have found that from two options offered for the solution the most viable one is to let all KA define financial and social rights of staff in the process of collective bargaining agreements in full

Anahtar Kelimeler

Development Agencies, Collective Bargaining Agreements, Public

Kaynakça

• BKK (2006), 2006/10550 Sayılı Bazı Düzey 2 Bölgelerinde Kalkınma Ajansları Kurulmasına Dair Bakanlar Kurulu Kararı, http://www.resmigazete.gov.tr/ eskiler/2006/07/20060706-1.htm.
• BKK (2008), 2008/14306 Sayılı Bazı Düzey 2 Bölgelerinde Kalkınma Ajansları Kurulmasına Dair Bakanlar Kurulu Kararı,http://www.resmigazete.gov.tr/ eskiler/2008/11/20081122-3.htm.
• BKK (2009), 2009/15236 Sayılı Bazı Düzey 2 Bölgelerinde Kalkınma Ajansları Kurulmasına Dair Bakanlar Kurulu Kararı, http://www.resmigazete.gov.tr/ eskiler/2009/07/20090725-5.htm
• BKK (2011), 2011/2168 Sayılı Bütçe Gelirleri Üzerinden Kalkınma Ajanslarına Aktaracakları Paylarınn Yeniden Belirlenmesine Dair Bakanlar Kurulu Kararı, http://www.resmigazete.gov.tr/ eskiler/2011/09/20110909-2.
• BKK (2013), Kalkınma Ajansları Kalkınma Kurullarına Temsilci Gönderecek Kurum ve Kuruluşların Belirlenmesi ve Bazı Bakanlar Kurulu Kararlarında Değişiklik Yapılması Hakkında Karar, http://www.resmigazete.gov.tr/ eskiler/2013/05/20130531-8.
• Çalışkan, Ç. O. (2015), Bölgesel Kalkınma Ajanslarının Ortaya Çıkışı ve Dünden Bugüne Gelişimi. www.planlama.org: http://www.planlama.org/index. php/boelgesel-kalknma-ajanslar3.
• DDK, Aykın, H., Arslanbaş, M., Dere, A., Özçelik, A., Boyalı, C., . . . Özkılınç, M. A. (2014), Kalkınma Ajansları İnceleme ve Araştırma Raporu (Hizmete Özel). Ankara: Cumhurbaşkanlığı Devlet Denetleme Kurulu, http://www. tccb.gov.tr/faaliyetler/ddkraporlari/.
• KB-BGYUGM (2014), Devlet Denetleme Kurulu Kalkınma Ajansları Araştırma ve İnceleme Raporu Kapsamında Alınacak Tedbirler, Ankara: Kalkınma Bakanlığı (hizmete özel).
• Özen, P. (2005), Bölge Kalkınma Ajansları, Ankara, TEPAV, www.tepav.org.tr/ upload/files/ 1271245092r8246.Bolgesel_Kalkinma_Ajanslari.pdf.
• TBMM (2006), 5449 sayılı Kanun Gerekçesi. 05 09, 2014 tarihinde Dicle Kalkınma Ajansı:http://www.dika.org.tr/photos/files/Kalk%C4%B1nma%20 A j a n s l a r % C 4 % B 1 n % C 4 % B 1 n % 2 0 K u r u l u % C 5 % 9 F u , % 2 0 Kooordinasyonu%20ve%20G%C3%B6revleri%20Hakk%C4%B1nda%20 Kanunun%20Genel%20Gerek%C3%A7esi.pdf.
• TBMM (2006b), Kalkınma Ajanslarının Kuruluşu, Koordinasyonu ve Görevleri Hak- kında 5449 sayılı Kanun,http://www.mevzuat.gov.tr/Metin1.d=1.5.5449&- MevzuatIliski=0&sourceXmlSearch=&Tur=1&Tertip=5&No=5449.
• Yılmaz, B. (2011), Kalkınma Politikalarında Değişim: Bölgesel Kalkınma Ajans- ları, Sakarya, Sakarya Üniversitesi Kamu Yönetimi ABD Basılmamış Dok- tora Tezi.