Türkiye’de Kadın Emeğinin Etkinlik Sorunu ve Makroekonomik Etki Kanalları

Yıl 2017, Sayı: 107, 153 - 169, 01.12.2017

Barış Aytekin

Öz

“Toplumsal cinsiyet eşitsizliği TCE ” sorunu, Türkiye’de ağırlıklı olarak sosyoekonomik alanda cinsiyete bağlı eşitsizliklerle ortaya çıkmaktadır. Bunun en önemli çıktısı ise kadın emeğinin etkinlik sorunu olmaktadır. TCE sorunu bu açıdan yaşamın tüm alanlarında etkileri olan, süreğen bir problem olarak nitelendirilebilir. Özellikle “kadın emeğinin görünmezliği” sorunu -ekonomi literatüründe vurgulanmasına rağmen, çözümü için politikaların yetersiz kalması sosyoekonomik ve ekonomi politik sonuçları bakımından yıkıcı olmaktadır. Türkiye’de de son yıllarda, -kriz konjonktürü sayılmazsa- görece yüksek ekonomik büyümeye rağmen kadının sosyo-ekonomik alanda yetersiz konumu, iktisadi büyümenin refah artışı amacını kısıtlamaktadır. Bu açıdan ekonomik, sosyal ve siyasi katılımcılık fırsatları açısından ortaya çıkan boşlukların yüksek olması, bu problemin çeşitli kanallarla ekonomik ve sosyal yapıyı etkilemesine neden olmaktadır. Türkiye’de TCE sorununun makroekonomik etki kanallarının incelenmesi, ekonomik büyüme ve tasarruf yetersizliği sorunları yanında istihdama katılım boşluklarının azaltılmasına yönelik çözüm önerileri sunacaktır. Türkiye gibi gelişmekte olan bir ekonomi için “istihdamsız büyüme” sorunu özellikle son yıllarda dikkat çeken önemli bir problem olmaktadır. Kadın emeğinin etkinlik sorununun ele alınmasının, makroekonominin üç önemli alanına istihdam, büyüme ve kamu finansmanı dengesi ilişkin çözüm önerilerine katkı sağlaması beklenmektedir

Anahtar Kelimeler

Toplumsal Cinsiyet Eşitsizliği, Kadın Emeğinin Etkinliği, Makroekonomik Sorunlar.

EFFICIENCY PROBLEM OF WOMEN’S LABOR IN TURKEY AND ITS MACROECONOMIC IMPACT CHANNELS

Öz

The problem of “social gender inequality” SGI emerges with gender-related inequalities mainly in the socioeconomic context in Turkey. The most important outcome of this is the efficiency problem of women’s labor. In this respect, SGI is a chronic problem that affects all areas of life. Particularly, the problem of “invisibility of women’s labor”, although highlighted in the economic literature, is destructive because of the inadequacy of the policies for solution and the socio-economic and political-economic consequences. In Turkey, apart from the crises conjunctures the insufficient socio-economic status of women, despite the high economic growth, limits the welfare targets of economic growth. In this respect, there are high gaps in terms of economic, social, and political participation opportunities, and this problem affects the social and economic structure through various channels. The examination of the macroeconomic impact channels of the SGI problem in Turkey will provide a solution for reducing the gaps in employment participation as well as economic growth and inefficiency problems. For a developing economy like Turkey, “jobless growth” has become an important problem especially in recent years. Addressing the efficiency of women’s labor is expected to contribute to solution proposals for the three main areas of macroeconomics employment, growth and public funding balance

Anahtar Kelimeler

Social Gender Inequality, Efficiency of Women’s Labor, Macroeconomic Issues

Kaynakça

• Acar, Ozan (2008), “Türkiye Üzerine Gözlemler Sürdürülebilir Kalkınmanın Geleceği”, TEPAV, www.tepav.org.tr (Erişim Tarihi: 26.04.2016).
• Aytekin, Barış (2014), “Toplumsal Cinsiyet Eşitsizliği: Türkiye’de Kadın Emeğinin Etkinlik Çözümlemesi”, İnönü Üniversitesi, Yayımlanmamış Doktora Tezi.
• Barsch, Joannna ve Yee, Lareina, (2011), “Unlocking the Full Potential of the Women in the US Economy”, McKinsey Report, http://www.americanbar. org/content/dam/aba/, (Erişim Tarihi: 12.10.2016).
• Braunstein, Elissa (2011), “Gender Equality and Economic Growth”, Fe Dergi 3, Sayı: 2 (2016), ss: 54-67.
• Çelik, Neslihan (2008), “Beceri Yanlı Teknolojik Değişme Hipotezi ve İşgücü Talebi”, Üniversite ve Toplum Dergisi, Eylül, Cilt 8, Sayı 3, http://www. universite-toplum.org/text.php3?id=372, (Erişim Tarihi: 10.08.2015).
• Ekin, Neriman (2000), “Türkiye’de Yapay İstihdam ve İstihdam Politikaları”, Mega Ajans Yayınları, İstanbul.
• Gökbunar, Ali ve Koç, Özgür (2009), “Demografik Değişimlerin Sosyal Güvenlik Kurumlarına Etkisi ve Türkiye’de Sosyal Güvenlik Kurumlarının Mali Yapısının Analizi”, Celal Bayar Üniversitesi S.B.E., Sayı:7/1, ss.15-34.
• Günday, P. Doğan (2011), “Ekonomik Kalkınmada Kadın’ın Önemi ve Katkısı” Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi.
• Kalaycı, İrfan (2010), “Kadına Karşı Şiddet ve Ayrımcılık Sorunsalı: Feminist İktisat Açısından Bir İnceleme”, Umut Vakfı, 28 Eylül Bireysel Silahsızlanma Yarışması Birincilik Ödülü, http://www.umut.org.tr/public/page. aspx?id=21612, (Erişim Tarihi: 15.04.2016).
• Klasen, Stephan ve Lamanna, Francesca (2008), “The Impact of Gender Inequality in Education and Employment on Economic Growth in Developing Countries: Updates and Extensions”, http://www.iza.org/conference_ files/worldb2008/klasen_s146.pdf, (Erişim Tarihi: 10.05.2017).
• Pichelmann, Karl ve Werner Roeger (2004), “Structural Reforms in Labour and Product Markets and Macroeconomic Performance in the Europen Union, Structural Reform and Economic Policy”, Ed: Robert Solow, IEA Conference, Volume no:39
• Sayan, Serdar (2002), “Ekonomi”, Doğu Batı Dergisi, Yıl: 4, Sayı:17, Ankara.
• Tansel, Akşit (2012), “2050’ye Doğru Nüfusbilim ve Yönetim: İşgücü Piyasasına Bakış”, TÜSİAD-Yayın, No: T/2012-11/536, İstanbul.
• Tapşın, Gülçin (2011), “İç Tasarruflar, Büyüme ve İstihdam İlişkisi”, İstanbul Üniversitesi, Doktora Tezi.
• TÜİK (2009), “Gelir ve Yaşam Koşulları Araştırması Sonuçları 2006-2007,” Haber Bülteni Sayı 221, Aralık, Ankara.
• TÜİK (2016), “Hanehalkı Araştırması Sonuçları 2006-2016, Ankara.
• Uyanık, Yücel (2008), “Neoliberal Küreselleşme Sürecinde İşgücü Piyasaları”, Gazi Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, Sayı:10/2, ss. 209-224.
• World Economic Forum (WEF) (2010), “The Global Gender Gap Report 2010”, http://www3.weforum.org/docs/GenderGap_Report_2011.pdf, (Erişim Tarihi: 26.04.2015).
• World Economic Forum (WEF) (2011), “The Global Gender Gap Report”, http:// www3.weforum.org/docs/ GenderGap Report_2011.pdf, (Erişim Tarihi: 10.04.2015).
• World Economic Forum (WEF) (2016), “The Global Gender Gap Report”, http:// www3.weforum.org/docs/GenderGap_Report_2016.pdf, (Erişim Tarihi: 01.04.2016).