BEDEN EĞİTİMİ ÖĞRETMENİ, ÖĞRETMEN ADAYI VE BEDEN EĞİTİMİ VE SPOR YÜKSEKOKULLARINDA GÖREV YAPAN ÖĞRETİM ELEMANLARININ MESLEKİ YETERLİK DUYGUSUNUN KARŞILAŞTIRILMASI.

Yıl 2007, Cilt: 18 Sayı: 3, 109 - 125, 01.06.2007

Dilşad Mirzeoğlu¹ Işıl Aktağ¹ Muhterem Boşnak²

Öz

Anahtar Kelimeler

-

BEDEN EĞİTİMİ ÖĞRETMENİ, ÖĞRETMEN ADAYI VE BEDEN EĞİTİMİ VE SPOR YÜKSEKOKULLARINDA GÖREV YAPAN ÖĞRETİM ELEMANLARININ MESLEKİ YETERLİK DUYGUSUNUN KARŞILAŞTIRILMASI

Öz

Bu çalışma Türkiye’de farklı bölgelerden seçilmiş illerdeki Beden Eğitimi ve Spor Yüksek Okullarında görev yapan öğretim elemanları, devlet okullarında çalışan beden eğitimi öğretmenleri ve Beden Eğitimi Öğretmenliği bölümlerinde 1. ve 4. sınıfta okuyan öğretmen adaylarının mesleğe yönelik yeterliklerinin çeşitli değişkenlere göre karşılaştırılması amacı ile yapılmıştır. Araştırmaya 241 öğretmen, 96 öğretim elemanı ve 142 birinci sınıf, 165 dördüncü sınıfta eğitim gören 307 öğretmen adayı olmak üzere toplam 644 kişi gönüllü olarak katılmıştır. Araştırmada veri toplama aracı olarak kişisel bilgi formu ve Tschannen-Moran ve Woolkfolk-Hoy (2001)’un geliştirdiği ve Aktağ (2003)’ın Türkçe’ye uyarladığı “Öğretmenler Yeterlik Duygusu” anketi kullanılmıştır. Verilerin çözümlenmesi için betimleyici istatistik, bağımsız gruplar t-testi ve çok yönlü varyans analizi (MANOVA) ve tek yönlü varyans analizi (ANOVA) testleri kullanılmıştır. Araştırma sonuçlarına göre öğretim elemanlarının toplam yeterlik ortalaması 7.15±0.74, öğretmenlerin toplam yeterlik ortalamaları 7.38±0.64, öğretmen adaylarının toplam yeterlik ortalaması 7.32±0.65’dir. Öğretmen adaylarının cinsiyete ve sınıf düzeyine göre yeterlik puanlarının karşılaştırıldığında, cinsiyete ve sınıf düzeyine göre anlamlı bir fark bulunmadığı tespit edilmiştir (p > 0.05). Öğretim elemanlarının ve beden eğitimi öğretmenlerinin yeterlik puanlarını cinsiyete göre karşılaştırıldığında sınıf yönetimi ve öğrenci katılımı alt boyutlarında erkekler lehine anlamlı farka ulaşılırken, statüye göre sınıf yönetimi, öğrenci katılımı ve toplam puanda öğretmenler lehine anlamlı farka ulaşılmıştır. Çalışmaya katılan öğretim elemanlarının ve öğretmenlerin mesleğe yönelik yeterlik puanları meslekteki deneyimlerine göre değişiklik göstermemektedir.

Anahtar Kelimeler

Yeterlik, Öz yeterlik, Beden eğitimi öğretmeni, Beden eğitimi öğretmen adayı, Öğretim elemanı

Kaynakça

• Aktağ I. (2003). Teacher Efficacy of Pre- service Teachers in Abant Izzet Bay- sal University in Turkey, Unpublished Doctoral Thesis, University of Ne- braska, Lincoln, Nebraska.
• Aktağ, I, Walter, J. (2005). Öğretmen Adaylarının Mesleki Yeterlik Duygusu, Spormetre, 3(4), 127-131.
• Anderson R., Grene, M ve Loewen P. (1988). Relationships Among Teachers’ and Students’ Thinking Skills, Sense of Efficacy and Student Achievement, Alberta Journal of Educational Re- search, 34(2), 148-165.
• Ashton, P.T, Webb R. B. (1986) Making a Difference: Teachers’ Sense of Effi- cacy and Student Achievement, New York: Longman.
• Bandura A. (1977). Self-Efficacy: Toward a Unifying Theory of Behavioral Change, Psychological Review, 84,191-215.
• Bandura A. (1986). Social Foundations of
• Thought and Action: A Social Cogni
• tive Theory, Englewood Cliffs, USA, NJ:Prentice Hall.
• Bandura A. (1997). Self- efficacy: The Exercise of Control, New York: W. H. Freeman.
• Benz, C, Bradley, L, Alderman, M, Flow- ers, M. (1992). Personal Teaching Ef- ficacy: Development Relationship In Education, Journal of Educational Research, 85(5), 274-296.
• Campbell J. (1996). A Comparison Of
• Teacher Efficacy For Pre-service
• Teachers In Scotland and America,
• Education, 117, 2-12.
• Celep C. (2002). The Correlation Of Fac- tors: The Prospective Teachers Sen- se of Efficacy Beliefs And Attutides About Student Control, National Fo- rum,1-10.
• Chacon CT. ( 2005). Teachers’ Perceived Efficacy Among English as a For- eign Language Teachers in Middle Schools in Venezuela, Teaching and
• Teacher Education, 137-148.
• Coladarci T. (1992). Teachers’ Sense of Efficacy and Commitment to Teac- hing, Journal of Experimental Educa- tion, 60(4), 323-337.
• Çiçek Ş, Koçak S, Kirazcı S. (1998).
• Türkiye’de Beden Eğitimi Öğretmeni
• Profili: Demografik Nitelikler, Yaşam
• Tarzı ve Çalışma Ortamı, Spor Bilim
• leri Dergisi, 9, 32-42.
• Elliott ES. (2000). The Relationship Betwe- en Teacher Efficacy and Principal Leadership Behaviors and Teacher Background Variables in Elementary Schools”, Unpublished Doctoral The- sis, USA,University of Conneticut.
• Evans ED, Tribble MC. (1986). Perceived
• Teaching Problems, Self-Efficacy, and
• Commitment to Teaching Among Pre
• service Teachers, Journal of Educati
• onal Research, 80 (2), 81-85
• Ghaith G, Shabaan K. (1999). The Rela- tionship Between Perceptions of Te- aching Concerns, Teacher Efficacy and Selected Teacher Characteristi- cs, Teaching and Teacher Education, 487-496.
• Gibson S, Dembo MH. (1984). Teacher Ef- ficacy: A Construct Validation, Jour- nal of Educational Psychology, 76(4), 569-582.
• Lin HL, Gorrell J. (2001). Exploratory Analysis of Pre-Service Teacher Effi- cacy in Taiwan, Teaching and Teacher Education, 17, 623-635.
• Mirzeoğlu,D, Aktağ I.(2005). 46th. ICH- PER.SD Anniversary World Congress Proceedings: The Effect of Teacher Practicum on Teacher Efficacy in Phy- sical Education Department, İstanbul, 348-349.
• Morgil İ, Seçken N, Yücel A.S. (2004). Kimya Öğretmen Adaylarının Öz-Ye- terlik İnançlarının Bazı Değişkenler Açısından İncelenmesi, BAÜ Fen Bi- limleri Enstitüsü Dergisi, 6, 1, 62-72.
• Riggs IM. (1991). Gender Differences in Elementary Science Teacher Self-Ef- ficacy, Paper Presented at The Annu- al Meeting of The American Educati- onal Research Association, Chicago, 3-7 April.
• Senemoğlu N. (2005). Gelişim, Öğrenme ve Öğretim: Kuramdan Uygulamaya,
• Baskı, Ankara: Gazi Kitapevi.
• Tschannen-Moran M, Woolfolk-Hoy A, Hoy WK. (1998). Teacher Efficacy: Its Meaning and Measure, Review of Educational Research, 68(2), 220- 248.
• Tschannen-Moran M, Woolfolk-Hoy A. (2001). Teacher Efficacy: Capturing an Elusive Concept, Teaching and Teacher Education, 17, 783-805.
• Tschannen-Moran M, Woolfolk-Hoy A. (2002). The Influence of Resources and Support on Teachers’ Efficacy Beliefs, Paper presented at the annual meeting of the American Educational Research Association, New Orleans.
• Wilson P,Tan GI. (2004). Singapore Teac- hers’ Personal and General Efficacy for Teaching Primary Social Studies, International Research In Geographi- cal And Environmental Education, 13 (3), 209-222.
• Wolfolk AH. (2004). Why Do Teachers Need to Know About Self-Efficacy, Paper presented at annual meeting of the American Educational Research Association, San Diego.
• Wolfolk AE, Rosoff B, Hoy WK. (1990).
• Teachers’ Sense of Efficacy and Their
• Beliefs About Managing Students,
• Teaching and Teacher Education, 6, 137-148.