SINIF ÖĞRETMENLERİNİN SINIFTA OTORİTEYİ SAĞLAMADA GÖSTERDİKLERİ TEPKİSEL DAVRANIŞLAR

Yıl 2013, Sayı: 18, 223 - 233, 01.12.2013

Ömine Özel Nida Bayındır Ali Özel

Öz

İnsanların amaçları, kişilikleri, değerleri ve beklentileri birbirinden farklı olduğu için aynı sosyal çevreyi paylaşan kişiler arasında problemlerin olması son derece normaldir. Ancak bu problemler bir ortak öğrenim alanı olan sınıfta yaşanıyorsa etkili ve verimli öğrenmelerin devamı ve diğer öğrencilerin öğrenme haklarının korunması için öğretmenin otoriteyi sağlaması gerekmektedir. Bu araştırma, sınıf öğretmenlerinin sınıfta öğrenciden kaynaklı istenmeyen durumlar karşısında verdikleri ilk tepkileri ortaya koymaya çalışmıştır. Özellikle öğretmenin verdiği ilk tepkilerin sürecin yönetilmesi açısından çok önemli olduğu, alınacak kararlar için referans niteliği taşıdığı görülür. Araştırma 2013-14 öğretim döneminde Kütahya il merkezindeki okullarda gerçekleştirilmiştir. Araştırma sonuçlarına göre, sınıfta otorite güçlüğü yaşamayan sınıf öğretmenlerinin, sorun karşısında daha ciddi durdukları, sorunu tam olarak anlamaya çalıştıkları, ilk olarak sorunlu öğrenciyi gizlice uyardıkları ve sınıf kurallarını hatırlattıkları, olumsuzluğun farkına vardıklarını hissettirip gerektiğinde dersin içerik ve yönteminde değişikler yaptıkları saptanmıştır

Anahtar Kelimeler

Sınıf öğretmeni, sınıfta otorite, izlenen yollar

REACTIONAL BEHAVIORS SHOWN BY ELEMENTARY TEACHERS TO ESTABLISH THE AUTHORITY IN THEIR CLASSES

Öz

It is quite normal to have problems between people sharing the same social environment because of the differences in people's goals, personalities, values, and expectations. However, if these problems are experienced in the classes, which are common learning grounds, teachers are needed to maintain the authority for continuation of effective and efficient learning and for protecting other learners’ education rights. This research has tried to reveal initial reactions given by elementary teachers towards undesired situations arising from students in the classrooms. In terms of the management of the process, the initial reactions of the teachers are especially important and are seen as having reference-like qualifications for decisions making. The research was conducted in schools in the city center of Küthaya province in the academic year of 2013-2014. According to the research, it has been determined that the teachers experiencing no authority problem in the class face the problems more seriously, try to completely understand the issues, firstly warn problem-causing students and remind them about the class rules and make some changes in the course content and its methods when necessary by letting the students sense the realization of the problems by the teachers

Anahtar Kelimeler

Elementary teacher, authority in class, methods followed

Kaynakça

• ADA, S, VE İNCE, B, (2012). Sınıfta İstenmeyen Davranışlara Karşı Öğretmenlerin Disiplin Uygulamalarıyla İlgili İlköğretim 5. Sınıf Öğrencilerinin Görüşlerinin İncelenmesi, Gaziantep University Journal of Social Sciences, 2012 11(4):1023-1041,
• AKÇADAĞ, T, (2005). Sorun Davranışların Yönetimi. Etkili Sınıf Yönetimi. Ankara: Anı Yayıncılık.
• ATAMAN, A, (2000). Sınıf İçinde Karşılaşılan Davranış Problemleri ve Bunlara Karşı Geliştirilen Önlemler, Küçükahmet, L. (Editör). Sınıf Yönetiminde Yeni Yaklaşımlar, 171-191. Ankara: Nobel Yayınları.
• ATICI, A, (2004). İlköğretim I. kademe öğretmenlerinin sınıf içi problem davranışlara yönelik müdahalelerinin incelenmesi. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Çukurova Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Adana.
• AYDIN, A, (1998), Sınıf Yönetimi. Ankara: Anı Yayıncılık.
• AYDIN, B, (2006). “Öğretmenlerin Kendi Sınıf Disiplin Sistemlerini Oluşturması”. Sosyal Bilimler Araştırmaları Dergisi, 2, 19-32. http://sosyalb.gop.edu.tr/dergis2/makale%202.pdf
• AYDIN, B, VE AKBABA, S, (2001). “Öğretmenlerin Sınıfta Disiplin Sağlama Yaklaşımları” X. Eğitim Bilimleri Kongresi, Abant İzzet Baysal Üniversitesi.
• BALCI, A, (1993), Etkili Okul. Ankara: Yavuz Dağıtım.
• BAŞAR, H, (2004), Sınıf Yönetimi (11. Basım) Ankara: Anı Yayıncılık.
• CELEP, C, (2002), Sınıf Yönetimi ve Disiplini. (2. Baskı) Ankara: Anı Yayıncılık.
• ÇALIK, T, (2003), “Sınıf Yönetimi ve Özellikleri”. Sınıf Yönetimi, Ankara: Nobel Yayıncılık.
• DAVIS, H, A, (2001). The quality and impact of relationships between elementary school children andteachers. Journal of Contemporary EducationalPsychology, 26, 431–453.
• DÖNMEZ, B, VE CÖMERT, M, (2009). Öğretmen adaylarının kendilerinin ve uygulama öğretmenlerinin sınıf içi istenmeyen öğrenci davranışları ile başetme konusundaki yeterliklerine ilişkin algıları, Ahi evran üniversitesi eğitim fakültesi dergisi, 10(2), 47-55. http://kefad.ahievran.edu.tr/archieve/pdfler/Cilt10Sayi2/JKEF_10_2 _2009_47_55.pdf
• DUMAN, T, GELİŞLİ, Y, VE ÇETİN, Ş, (2004). Orta öğretim öğrencilerinin, öğretmenlerin sınıfta disiplin sağlama yaklaşımlarına ilişkin görüşleri. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 2(3), 281-292.
• DURUKAN, H, (2005). Sınıf Yönetimi. İstanbul: Lisans Yayıncılık
• GİRMEN, P, ANILAN, H, ŞENTÜRK, İ, VE ÖZTÜRK, A, (2006). Sınıf öğretmenlerinin istenmeyen öğrenci davranışlarına gösterdikleri tepkiler. Manas Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 15, 235-244.
• GÜNDOĞDU, H, (2007). İlköğretim Okullarındaki Sınıf Öğretmenlerinin Sınıf Disiplinini Sağlamada Kullandıkları Yöntemlerin Öğrenciler Üzerindeki Etkisi, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, İstanbul: Beykent Üniversitesi.
• KIZILKAYA, E, (2006). İlköğretim Okulu Öğretmenlerinin Olumlu Disiplin Yöntemlerini Öğrenme İhtiyacı. Yüksek Lisans Tezi, Uludağ Üniversitesi.
• LEWIS, R, ROMI, S, QUI, X, VE KATZ, Y, J, (2005). Teachers’ classroom discipline and student misbehavior in Australia, Chine and Israel. Teaching and Teacher Education, 21, 729-741.
• MAYA, İ, Ç, (2004). Mesleki-Teknik Liselerde İstenmeyen Öğrenci Davranışlarına Gösterilen Öğretmen Tepkileri, XIII. Ulusal eğitim bilimleri kurultayı, İnönü Üniversitesi, http://pegem.net/ dosyalar/dokuman/304.pdf
• NOVAK, J, (2012). Civility. Nurturing it if you have it, and resurrecting it where it has died. Public Management, 94(6), 16-19. PALA, A, (2005). Sınıfta istenmeyen öğrenci davranışlarını önlemeye dönük disiplin modelleri. Manas Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 13, 171-179.
• SADIK, F. (2006). Öğrencilerin istenmeyen davranışları ve bu davranışlarla baş edilme stratejilerinin öğretmen, öğrenci ve veli görüşlerine göre incelenmesi ve güvengen disiplin modeli temele alınarak uygulanan eğitim programının öğretmenlerin baş etme stratejilerine etkisi. Yayınlanmamış Doktora Tezi, Çukurova Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Adana.
• ŞAMA, E, VE TARIM, K, (2007). Öğretmenlerin başarısız olarak algıladıkları öğrencilere yönelik tutum ve davranışları, Türk eğitim bilimleri dergisi, 5(1), 135-154. http://www.tebd.gazi.edu.tr/ arsiv/2007_cilt5/sayi_1/135-157.pdf
• TOPAL, T, (2007). İlköğretim Sınıf Öğretmenlerinin Sınıf Yönetimi Davranışlarının Karşılaştırılması ve Öğrenci Başarısı İle İlişkisi. Ankara: Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü Yüksek Lisans Tezi.
• TÜRNÜKLÜ, A, (2000). Sınıf içi Davranış Yönetimi, Eğitim Yönetimi, 21, 141-152.
• TÜRNÜKLÜ, A, VE GALTON, M, (2001). Student Misbehaviours in Turkish and English Primary Classrooms. Educational Studies. 27 (3). 291-305.
• YALÇINKAYA, M,VE TONBUL, Y, (2002). İlköğretim okulu sınıf öğretmenlerinin sınıf yönetimi becerilerine ilişkin algı ve gözlemler. Ege Eğitim Dergisi, 2(1), 96.
• YALÇINKAYA, M, (2003). Sınıf İçi İstenmeyen Davranışları ve Yönetimine İlişkin Stratejiler. Sınıf Yönetimi. (Editör: Üre, Ö.): Konya. Mikro Yayınları. YİĞİT, B, (2004). ‘Sınıfta Disiplin ve Öğrenci Davranışını Yönetimi’. Sınıf Yönetimi (Edt: Şişman, M. Ve Turan, S.) Ankara: PegemA Yayıncılık.
• YÜKSEL, A, VE ERGÜN, M, (2005). Sınıfta İstenmeyen Öğrenci Davranışları ve Çözüm Yolları. Yaşadıkça Eğitim. 88,11-16.