BÜTÜN YÖNLERİ İLE YOKSULLUĞUN GÖRÜNÜMÜ: TÜRKİYE

Yıl 2020, Sayı: 36, 94 - 120, 30.04.2020

Seda Bayrakdar

Öz

Yoksulluk, bütün dünyayı ilgilendiren bir sorun olduğu gibi Türkiye’de de aşılması gereken problemlerden biridir. Bu sorunun çözümlenebilmesi için öncelikli olarak yoksulluğun sebeplerinin iyi tespit edilmesi gerekmektedir. Ayrıca, yoksulluk profillerinin ülkeden ülkeye farklılık göstermesi nedeniyle uygulanacak çözüm stratejileri de değişmektedir. Bu nedenle çalışmada, Türkiye’de yoksulluğa herhangi bir çözüm stratejisi önermeden önce yoksulluğun detaylı bir analizi yapılmıştır. Bu analiz yapılırken, küreselleşmenin boyutları ve hızı da dikkate alınarak, oldukça derin bir bakış açısı ile yoksulluğun makro ekonomik, sosyolojik ve demografik nedenleri araştırılmış ve Türkiye’deki yoksulluk sayısal verilerle incelenmiştir. Ortaya çıkan durumun sonucu ile ilişkili olarak Türkiye’de yoksullukla mücadelede etki gösterebilecek stratejiler tartışılmıştır. Çalışma, Türkiye’deki yoksulluğun sebeplerinin, görünümünün ve de yoksullukla mücadele yöntemlerinin hem teorik hem de ampirik çalışmalar kullanılarak ayrıntıları ile anlatılması ile soruna çok boyutlu bir bakış açısı kazandırmayı hedeflemektedir.

Anahtar Kelimeler

Türkiye’de yoksulluk, yoksulluğun belirleyicileri, yoksullukla mücadele

Kaynakça

• Adams, R. H. (2003). Economic Growth, Inequality and Poverty: Findings from a New Data Set. World Bank Working Paper, No. 2972.
• Akhter, S. (2010). Cross Country Evidence on The Linkages Between Financial Development and Poverty. International Journal Of Business and Management, 5(1), s.3-19.
• Aktan,C.C. (2002). Yoksulluk Sorununun Nedenleri ve Yoksullukla Mücadele Stratejileri. Ankara: Hak-İş Konfederasyonu Yayınları.
• Aydın, M., Türgay, T. (2011). Yoksullukla Mücadelede Vergi Politikası ve Türkiye”. Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi Ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 16(1), ss.249-274.
• Badiane, O. ve Kherallah M. (1999). Market Liberalization and the Poor, Quarterly Journal of International Agriculture, 59, ss.103-123.
• Baktır, N..S., Erdem E. (2015). Türkiye’de Kadın Yoksulluğunun Çözümünde Mikro Kredi Uygulamaları: Ekonomik Etkilerin Ölçülmesi. Sakarya İktisat Dergisi,3, ISSN 2147-0790, ss.52-82.
• Bayraktutan, Y.,Akatay, M. (2012). Kentsel Yoksulluk ve Mikro Finansman: Kocaeli Örneği. Kocaeli Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 24, ss.1-34. Beck, T., Demirgüç-Kunt, A.& Levine, Ross. (2007). Finance, İnequality And The Poor. Journal of Economic Growth, 12, ss.27-49.
• Belen, M.,Karamelikli H. (2016). Finansal Gelişme ve Yoksulluğun Azalması Arasındaki İlişki: Ampirik Bir İnceleme. AİBÜ Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 16(1), ss.125-141.
• Ceyhan, H. (2010).Yerel İktisadi Kalkınma Bağlamında Mikro Kredi Uygulamalarının İstihdama Etkisi Ve Karaman İlinde Bir Uygulama. (Yayımlanmamış Yüksel Lisans Tezi). Karamanoğlu Mehmet Bey Üniversitesi/ Sosyal Bilimler Enstitüsü, Karaman.
• Ceyhan, T. (2018). Yoksulluğun Küresel Görünümü Ve Sosyal Politikalar Kapsamında Türkiye’de Yoksullukla Mücadele. Üçüncü Sektör Sosyal Ekonomi, 53 (1), ss.111-147.
• Çelik, K. Vural İ.Y.& Tuncer, G. (2017). Dünya’da ve Türkiye’de Yoksulluğun Genel Görünümü: 2002 Sonrası Döneme İlişkin Bir Değerlendirme. Recep Tayyip Erdoğan Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 5, ss.41-79.
• Çelikay F., Gümüş, E. (2014). Sosyal Harcamaların Yoksulluk Üzerine Etkileri: Ampirik Bir İnceleme. Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 14(4), ss.127-138.
• Çınar, Ö.Boz Çelebi F. (2016). Mikro Kredinin Yoksulluk Ve İstihdam Üzerine Etkisi: Tra1 Bölgesinde Alan Araştırması. Gümüşhane Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Elektronik Dergisi, 7 (18), ss.108-135.
• Çiftçi, N., Akkul R. (2011). Cinsiyetler Arası Gelir Eşitsizliğini Gidermede Mikro Kredi Uygulamalarının Etkinliği: Bilecik İli Örneği,. EconAnadolu 2011: Anadolu International Conference in Economics II.
• Dansuk, E.(1997). Türkiye’de Yoksulluğun Ölçülmesi ve Sosyo-Ekonomik Yapılarla Ölçülmesi, DPT Uzmanlık Tezi, Ankara. Dollar D., Aart K. (2004). Trade, Growth, and Poverty. The Economic Journal, 114(493), ss.F22–F49.
• Deviren Vatansever N. (2009). Küresel Yoksullukla Mücadelede Mikro Kredilerin Rolü. Mevzuat Dergisi, 12(137), https://www.mevzuatdergisi.com/2009/05a/02.htm (Erişim Tarihi:27.01.2019).
• Dinçoflaz, N.J. (2009). Kentteki Kadının Yoksulluğu ve Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışma Genel Müdürlüğü’nün Kadın Yoksulluğuyla Mücadele Politikaları. Sosyal Yardım Uzmanlık Tezi, T.C. Başbakanlık Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışma Genel Müdürlüğü, Ankara.
• Easterly, W., Fischer, S. (2001),. Inflation and The Poor. Journal of Money, Credit and Banking, 33(2), s.160-178.
• Erçakar M.E., Güvenoğlu H. (2018). Türkiye’de Gelir Dağılımı Ve Sosyal Koruma Harcamalarına Bir Bakış. Namık Kemal Üniversiteleri Dergileri Sosyal Bilimler S.01, ss.38-53.
• Greenwood, J., Jovanic, B. (1990). Finacial Development, Growth And The Distribution of Income. Journal of Political Economy, 98 (5), ss.1075-1107.
• Günaydın, İ.Yıldız, B. (2016).Vergi Politikası ile Yoksulluk Azaltılabilir Mi?. Global Journal of Economics and Business Studies Küresel İktisat ve İşletme Çalışmaları Dergisi. Bahar-2016. 5(9), ss. 90-104.
• Honohan, P. (2004). Financial Development, Growth, And Poverty: How Close Are The Links?. Policy Research Working Paper No. 3203, World Bank: Washington, DC.
• İncedal, S. (2013). Türkiye’de Yoksulluğun Boyutları: Mücadele Politikaları ve Müdahale Araçları. Aile Ve Sosyal Politikalar Uzmanlık Tezi. Ankara.
• İncekara A., Mutlugün, B. (2016), “Türkiye’de Neoliberal Ekonomi Politikaları Sürecinde Gelir Bölüşümü ve İktisadi Büyüme İlişkisinin Analizi. International Conference on Eurasian Economies.
• Jalilian, H., Kirkpatrick, C. (2002). Financial Development And Poverty Reduction in Developing Countries. International Journal of Finance & Economics, 7, ss.97-108.
• Kabaş, T.(2009). Gelişmekte Olan Ülkelerde Yoksulluğun Nedenleri ve Yoksullukla Mücadele Yolları. (Yayınlanmamış Doktora Tezi) Çukurova Üniversitesi /Sosyal Bilimler Enstitüsü, Adana.
• Kaminsky, G.. L., Reinhart, Carmen. M. (1999). The Twin Crises: The Causes of Banking And Balance Of Payments Problems. American Economic Review, 89(3), ss.473-500.
• Kar M., Agir, H.., Peker, O. (2011). Financial Development and Poverty Reduction in Turkey. https://www.researchgate.net/publication/267302766_FINANCIAL_DEVELOPMENT_AND_POVERTY_REDUCTION_IN_TURKEY (Erişim Tarihi: 07.03.2019)
• Kartal, N., Yılmaz, D. (2014). Türkiye’de Kentsel Yoksulluğun Kırsal Nedenleri Ve Çözüm Önerileri Üzerine”. C.Ü. İktisadi Ve İdari Bilimler Dergisi, 15(2), ss.135-154.
• Kayataş G. D. (2014). Yoksullukla Mücadelede İstihdam Politikalarının Rolü. Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı Türkiye İş Kurumu Genel Müdürlüğü.
• Kızıler, N. (2017). Türkiye’de Yoksullukla Mücadelede Sosyal Transfer Harcamaları. Journal of Life Economics, 4(1), ss.77-100.
• McKinnon, R.I. (1973). Money And Capital in Economic Development, Brookings Institution Press.
• Odhiambo, N. M. (2009). Finance, Growth, Poverty Nexus İn South Africa: A Dynamic Causality Linkage. The Journal of Socio Economics, 38, ss.320-325.
• Ören, Kenan, Negiz Nilüfer. ve Akman Elvettin (2012). Kadınların Yoksullukla Mücadele Aracı Mikro Kredi: Deneyimler Üzerinden Bir İnceleme. Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 26(2), ss.313-338.
• Öz, C..S., Çolakoğlu,C. (2014). Türkiye’de Mikro Kredi Uygulamasının Sakarya İli Özelinde İncelenmesi. Çalışma ve Toplum Dergisi, 4(43), ss.177-206.
• Özdemir, Arpacıoğlu Ö. (2018). Yoksullukla Mücadalede Kamu Kurumu ve Sivil Toplum Kuruluşlarının Rolü (Yayınlanmamış Doktora Tezi). Gaziantep Üniversitesi/ Sosyal Bilimler Enstitüsü. Gaziantep.
• Öztürk, Ş. (2019). Kırsal Yoksulluk ve Neo-Liberal Ekonomi Politikaları”, http://www.sosyalarastirmalar.com/cilt1/sayi5/sayi5pdf/ozturk_sinasi.pdf (Erişim Tarihi: 23.03.2019)
• Pradhan, Rudra. P. (2010). The Nexus Between Finance, Growth And Poverty İn India: The Cointegration And Causality Approach. Asian Social Science, 6, ss.114–122.
• Singh, R.J. & Huang, Y. (2015). Financial Deepening, Property Rights, and Poverty: Evidence From Sub Saharan Africa. Journal of Banking and Financial Economics, 1(3). ss.130-151.
• Şeker, D., Sırma. (2008). Türkiye’de Sosyal Transferlerin Yoksulluk Üzerindeki Etkileri. Devlet Planlama Teşkilatı Uzmanlık Tezi. Ankara.
• Şengür, M.,Taban S. (2012). Yoksullukla Mücadele Stratejisi Olarak Mikro Kredi Uygulaması: Eskişehir İli Örneği. Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 13(1), ss.59-89.
• TÜSİAD, (2000). Türkiye’de Bireysel Gelir Dağılımı ve Yoksulluk- Avrupa Birliği ile Karşılaştırma.Aralık, Yayın No: TÜSiAD-T/2000-12/295. İstanbul, http://www.tusiad.org/tr/yayinlar/raporlar/item/1865-turkiyede-bireyselgelir-dagilimi-ve-yoksulluk---avrupa-birligi-ile-karsilastirma, (Erişim Tarihi: 12.01.2019)
• Ulusoy, A., Karakurt, B., Akbulut, E.. (2015). Eğitim Harcamalarının Gelir Dağılımına Etkisi: Türkiye’de Yükseköğretimin Gelir Eşitsizliğini Giderici İşlevi. Maliye Araştırmaları Dergisi, 1(2), ss. 45-75.
• Winters, A. L., Mcculloch, N., Mckay A. (2004). Trade Liberalization And Poverty: The Evidence So Far. Journal of Economic Literature Vol. XlII, ss.72–115.
• TÜİK, http://tuik.gov.tr/PreTablo.do?alt_id=1013 (Erişim Tarihi: 06.02.2019 )
• IŞKUR, https://www.iskur.gov.tr/is-arayan/issizlik-sigortasi/issizlik-odenegi/(Erişim Tarihi: 10.01.2019 ) Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı, https://ailevecalisma.gov.tr/sygm/programlarimiz/sosyal-yardim-programlarimiz/ (Erişim Tarihi: 28.03.2019)