In the Art Works of Tezer Özlü, Leaving Theme in the Context of Estrangement

Yıl 2018, Cilt: 8 Sayı: 15, 133 - 147, 30.06.2018

Hasan Akgöğ

Öz

In an existentialist context, with
self-lifetime narrative explanation, one of the original (unique) authors Tezer
Özlü, processed “estrangement” in her work of arts as a dilemma in the form of
main idea. In the art works of the author, the other themes that develop along
with the topic of estrangement are loneliness, desperation/ hope, lack of
affectionate/ love, nihilism, city/ urbanization, lack of communication/ silence,
suicide, leaving, death, religion and adverse identity/ criticism. The
individual that estrange oneself and society, in the dilemma of all these
concerns, plans suicide and leaving. Leaving-in this context – as running away
of individual that estrange oneself and society, as a way out of these
dilemmas, comes out of us as a theme that worths to study in the context of
estrangement with autobiographical explanation in the artworks of Tezer Özlü.

Anahtar Kelimeler

Estrangement, Loneliness, Leaving, Autobiography

Tezer Özlü’nün Eserlerinde Yabancılaşma Bağlamında Gitme Temi

Öz

Varoluşçu bir izlekte öz yaşam
öyküsel anlatımıyla edebiyatımızın özgün kalemlerinden olan Tezer Özlü,
yapıtlarında bir açmaz olarak ‘yabancılaşma’yı ana mesele olarak işlemiştir. Yazarın
eserlerinde yabancılaşma meselesiyle birlikte gelişen diğer temalar, yalnızlık,
umutsuzluk-umut, sevgisizlik-aşk, nihilizm, kent/kentleşme,
iletişimsizlik/susku, intihar, gitme, ölüm, din ve muhalif kimlik/eleştiridir. Kendine
ve topluma yabancılaşan ‘birey’ tüm bu meselelerin açmazındayken intiharı ve
gitmeyi kurar. Bu bağlamda Gitme, kendine ve topluma yabancı ‘ben’in kaçışı,
açmazlardan bir nevi çıkışı olarak Tezer Özlü’nün eserlerinde otobiyografik
anlatımla yabancılaşma bağlamında incelenmeye değer bir tem olarak karşımıza
çıkar. 

Anahtar Kelimeler

Yabancılaşma, Yalnızlık, Gitme, Otobiyografi

Kaynakça

• Akbal, O. (2015). Tezer’in Ölüme Yolculuğu, Tezer Özlü’ye Armağan (3. bs.). (Sezer Duru Haz.). YKY: İstanbul.
• Ankay, N. (2009). “Tezer Özlü’nün Eserlerinde Otobiyografik Anlatım”. Turkish Studies. 4(8).
• Ayvazoğlu, B. (2016). Ömrüm Benim Bir Ateşti. Kapı: İstanbul.
• Bağdatlı, N. & Vural, B. (2016). Tezer Özlü: Yaşamın ve Kuşakların Ucunda, “Gülebilir miyiz Dersin?”(Tezer Özlü Kitabı). (Der: Feryal Saylıgil, Beyhan Uygun Aytemiz). İletişim: İstanbul.
• Bezirci, A. (2013). İkinci Yeni Olayı, Evrensel Basım Yayın: İstanbul.
• Bozok, N. & Akbaş, M. (2016). Çocukluğun Soğuk Gecelerini Soğutan Bugünde Sesini Arayan Bir Kadın: Tezer Özlü, “Gülebilir miyiz Dersin?”(Tezer Özlü Kitabı). (Der: Feryal Saylıgil, Beyhan Uygun Aytemiz). İletişim: İstanbul.
• Cebeci, O. (2009). Psikanalitik Edebiyat Kuramı. İthaki: İstanbul.
• Davutoğlu, A. (1997). Medeniyetlerin Ben İdraki. Dîvân, 1(3).
• Edgü, F. & Özlü, T. (2014). Her Şeyin Sonundayım (5. bs.). (Burak Fidan Haz.). SEL: İstanbul.
• Erbil, L. (2015a). Tezer Özlü’den Leyla Erbil’e Mektuplar (7. Bs.). YKY: İstanbul.
• (2015b). Bir İntiharın İçinde Zaman, Tezer Özlü’ye Armağan (3. bs.). (Sezer Duru Haz.). YKY: İstanbul.
• Gasset, O. Y. (2011). İnsan ve “Herkes”. (Neyire Gül Işık Çev.). Metis: İstanbul.
• Gıddens, A. (2010). Modernite ve Bireysel-Kimlik. (Ümit Tatlıcan Çev.). Say Yayınları: İstanbul.
• Gökmen, A. (2001). Bir Ruh Çözümsel Okuma: Tezer Özlü’nün İçsel Dünyasına Öyküleriyle Yaklaşım. Balıkesir Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, (5).
• Jeanniere, A. (2011). Modernite Nedir?, (Çev. Nilgün Tutal), Modernite versus Postmodernite. (Mehmet Küçük Haz.). Say Yayınları: İstanbul.
• İleri, S. (2011). Yağmur Akşamları. Everest: İstanbul.
• Köksal, S. (2015). Duyulmak İçin Bağıran Biri, Tezer Özlü’ye Armağan (3. bs.). (Sezer Duru Haz). YKY: İstanbul.
• Kuçuradi, İ. (2009). Nıetzsche ve İnsan. Türkiye Felsefe Kurumu: Ankara.
• Naci, F. (2015). Eleştiri Günlüğü. Tezer Özlü’ye Armağan (3. bs.). (Sezer Duru Haz.). YKY: İstanbul.
• Narlı, M. (2016). Öykü Burcu. İz Yayıncılık: İstanbul.
• Özel, İ. (2014). Şiir Okuma Kılavuzu. TİYO: İstanbul.
• Özgüven, F. (2015a). Güzel ve Başına Buyruk Bir Yazı: Yaşamın Ucuna Yolculuk, Tezer Özlü’ye Armağan (3. bs.). (Sezer Duru Haz). YKY: İstanbul.
• Özgüven, F. (2015b). “Her Kentte Yabancı Bir Yazar”, Tezer Özlü’ye Armağan (3. bs.). (Sezer Duru Haz). YKY: İstanbul.
• Özlü, T. (2013a). Çocukluğun Soğuk Geceleri (21. bs.). YKY: İstanbul.
• Özlü, T. (2013b). Eski Bahçe-Eski Sevgi (15. bs.). YKY: İstanbul.
• Özlü, T. (2013c). Yaşamın Ucuna Yolculuk (20. bs.). YKY: İstanbul.
• Özlü, T. (2015a). Kalanlar (16. bs). YKY: İstanbul.
• Özlü, T. (2015b). Zaman Dışı Yaşam (11. bs.). (Sezer Duru Çev.). YKY: İstanbul.
• Özlü, T. (2015c). Çocukluğun Soğuk Geceleri Üzerine Söylemek İstediklerim, Tezer Özlü’ye Armağan (3. bs.). (Sezer Duru Haz). YKY: İstanbul.
• Özlü, T. (2015d). Yaşamla ve Ölümle Hesaplaşmak İçin Yazıyorum., Yer Yüzüne Dayanabilmek İçin (4. bs.). (Sezer Duru Haz.). YKY: İstanbul.
• Özlü, T. (2015e). Özeleştiriden Yoksunlukla Çağdaşlaşma Olanaksızdır…, Yer Yüzüne Dayanabilmek İçin (4. bs.). (Sezer Duru Haz.). YKY: İstanbul.
• Özlü, T. (2015f). 100. Doğum Yılında En Çok Ölümü ile Dikkati Çeken Bir Yazar: Stefan Zweig, Yer Yüzüne Dayanabilmek İçin (4. bs.). (Sezer Duru Haz.). YKY: İstanbul.
• Özlü, T. (2015g). Akıntıya Karşı, Yer Yüzüne Dayanabilmek İçin (4. bs.). (Sezer Duru Haz.). YKY: İstanbul.
• Özlü, T. (2015h). Kadınlarımız, Yer Yüzüne Dayanabilmek İçin (4. bs.). (Sezer Duru Haz.). YKY: İstanbul.
• Paz, O. (2011). Şiir ve Modernite, (Nilgün Tutal Çev.). Modernite versus Postmodernite. (Mehmet Küçük Haz.). Say Yayınları: İstanbul.
• Tanpınar, A. H. (2010). XIX. Asır Türk Edebiyatı Tarihi. YKY: İstanbul.
• Saylıgil, F. (2016). Akılla Çılgınlık Arasında Bir Yazar: Tezer Özlü, “Gülebilir miyiz Dersin?”(Tezer Özlü Kitabı). (Der: Feryal Saylıgil, Beyhan Uygun Aytemiz). İletişim: İstanbul.
• Sezer, S. (2015). Tezer Özlü’nün Dünyası, Tezer Özlü’ye Armağan (3. bs.). (Sezer Duru Haz). YKY: İstanbul.
• Soyşekerci, H. (2015). Yeryüzüne Dayanabilmek İçin Edebiyat, Tezer Özlü’ye Armağan (3. bs.). (Sezer Duru Haz). YKY: İstanbul.
• Sönmez, N. (2015). (Başlıksız), Tezer Özlü’ye Armağan (3. bs.). (Sezer Duru Haz). YKY: İstanbul.
• Sönmez İşçi, G. (2016). “Kendileri ile Hesaplaşan Kaygılı Kadınlar: Tezer Özlü ve Sylvia Plath”, “Gülebilir miyiz Dersin?”(Tezer Özlü Kitabı). (Der: Feryal Saylıgil, Beyhan Uygun Aytemiz). İletişim: İstanbul.
• Sımmel, G. (2009). Bireysellik ve Kültür. (Tuncay Birkan Çev.). Metis: İstanbul.
• Şaylan, G. (2009). Postmodernizm. İmge Kitabevi: Ankara