Yenidoğan Yoğun Bakım Ünitesinden Taburcu Olan Preterm Yenidoğanların Ebeveynlerinin Eve Geçiş Sürecinde Yaşadıkları Güçlükler ile Kaygı Düzeyi Arasındaki İlişki
Yıl 2024,
, 133 - 140, 03.08.2024
Durdu Fatma Uğur
,
Atiye Karakul
,
Duygu Sönmez Düzkaya
Öz
Giriş: Preterm bebeği yenidoğan yoğun bakım ünitesinden taburcu olan ebeveynler için eve geçiş süreci, evde bakım ile ilişkili zorlukların yaşanabildiği önemli bir dönemdir.
Amaç: Bu çalışmanın amacı, yenidoğan yoğun bakım ünitesinden taburcu olan preterm yenidoğanların ebeveynlerinin eve geçiş sürecinde yaşadıkları güçlükler ile kaygı düzeyi arasındaki ilişkinin incelenmesidir.
Yöntem: Bu araştırma kesitsel tiptedir. Araştırmanın örneklemini Mersin Şehir Hastanesi Yenidoğan Yoğun Bakım Ünitesi’nden taburcu olan prematüre bebeklerin 103 ebeveyni oluşturmaktadır. Araştırma verileri Haziran - Ekim 2023 tarihinde toplanmıştır. Verilerin toplanmasında Tanıtıcı Bilgi Formu, Eve geçiş: Preterm Ebeveyn Ölçeği ve Durumluk Anksiyete ölçeği kullanılmıştır. Araştırmanın verileri Kruskall Wallis ve Mann Whitney U testi ve Pearson Korelasyon analizi ile değerlendirilmiştir.
Bulgular: Ebeveynlerin Eve geçiş Preterm Ebeveyn Ölçeği toplam puan ortalaması 53,06 ± 9,11; Durumluk Anksiyete Ölçeği toplam puan ortalaması 47,46 ± 12,62’dir. Ölçekler arasında negatif yönde ve yüksek düzeyde ilişki olduğu belirlenmiştir (r = -0,743; p < 0,005). Ebeveynlerin daha önce ölen çocuğunun olması ile Eve geçiş Preterm Ebeveyn Ölçeği (p = 0,004) ve Durumluk Anksiyete Ölçeği toplam puan ortalaması arasında istatistiksel olarak anlamlı fark saptanmıştır (p = 0,041).
Sonuç: Çalışmanın sonucunda, kaygı düzeyi düşük olan ebeveynlerin eve geçiş sürecinde daha düşük düzeyde yetersizlik yaşadığı belirlenmiştir. Ebeveynlere bebek bakımı ve stresle baş etmeye yönelik planlı taburculuk eğitimlerinin verilmesi önerilmektedir.
Etik Beyan
Bu çalışma için etik kurul onayı Tarsus Üniversitesi Bilimsel Araştırma ve Yayın Etiği Kurulu’ndan alınmıştır (Tarih: 27/04/2023 ve Sayı No:31).
Teşekkür
Çalışmada yer alan annelere teşekkür ederiz.
Kaynakça
- Akbaş, M., Akça, E., Şenoğlu, A. ve Sürücü, Ş. G. (2019). Yenidoğan yoğun bakım ünitesinde bebeği yatan anne-babaların anksiyete ve depresyon düzeylerinin incelenmesi. Sürekli Tıp Eğitimi Dergisi, 28(2), 87-97. doi: 10.17942/sted.457029
- Alış, S. (2018). Gelişim geriliği riski altındaki prematüre bebeklerin hastaneden eve geçişinde anne gereksinimleri. Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi.
- Anna, A., Erin, M., & Amir, L. (2014). Stress levels and depressive symptoms in NICU mothers in the early postpartum period. The Journal of Maternal Fetal & Neonatal Medicine, 27(17),1738-1743. doi: 10.3109/14767058.2014.942626
- Arshadi Bostanabad, M., Namdar Arshatnab, H., Balila, M., Asghari Jafarabadi, M., & Ravanbakhsh, K. (2017). Effect of family-centered intervention in neonatal intensive care unit on anxiety of parents. International Journal of Pediatrics, 5(6), 5101-5111. doi: 10.22038/ijp.2017.22174.1854
- Arslan, F. T. ve Turgut, R. (2013). Prematüre bebek annelerinin evdeki bakım gereksinimleri ve bakım verme yeterliliklerini algılama durumları. Dokuz Eylül Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu Elektronik Dergisi, 6(3), 119-124.
- Atasayar, B. Ş. (2015). Yoğun bakım servisinde bebeği yatan annelerin prematüre bakımı ile ilgili bilgi düzeylerinin incelenmesi. İstanbul Bilim Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü Yüksek Lisans Tezi.
- Balcı, S. ve Yıldız, S. (2017). Preterm bebeği olan annelere yapılan taburculuk eğitimi ve ev ziyaretlerinin bebeğin büyüme–gelişmesine ve annelerin bakım sorunlarını çözme becerileri üzerine etkisi. Sağlık Bilimleri ve Meslekleri Dergisi, 4(3), 212-220. doi: 10.17681/hsp.323922
- Blackburn, C., & Harvey, M. (2019). “We weren’t prepared for this”: parents’ experiences of information and support following the premature birth of their infant. Infants & Young Children, 32(3), 172-185. doi: 10.1097/IYC.0000000000000142
- Bostanabad, M. A., Areshtanab, H. N., Balila, M., Jafarabadi, M. A., & Ravanbakhsh, K. (2017). Effct of a supportive-training intervention on mother-infant attachment. Iranian Journal of Pediatrics, 27(6). doi: 10.5812/ijp.10565
- Boykova, M. (2016). Life aftr discharge: what parents of preterm infants say about their transition to home. Newborn and Infant Nursing Reviews, 16(2), 58-65. doi: https://doi.org/10.1053/j.nainr.2016.03.002
- Chiejina, E. N., Ebenebe, R. C., Odira, C. C., Okeke, J., Orji, I., & Osuala, E. (2015). At risk infants in nicu: Parental stress related factors. Indian Journal of Scientific Research and Technology, 3(1), 6-11.
- Çavuşoğlu, H. (2015). Çocuk sağlığı hemşireliği. Ankara: Sistem Ofset Basımevi.
- Çelik, K., Özer, E. A., Alkan, S. ve İlhan, Ö. (2014). Yenidoğan yoğun bakım ünitesinden taburcu edilen prematüre bebeklerde ait solunum yolu enfeksiyonlarının sıklığı ve risk faktörlerinin değerlendirilmesi. Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Dergisi, 57, 8-15.
- Eryürek, D., Başdaş, Ö., Korkmaz, Z., Yıldız, İ., Mumcu, Ö. ve Bayat, M. (2021). Prematüre bebek annelerinin yenidoğan yoğun bakım deneyimleri. Hacettepe Üniversitesi Hemşirelik Fakültesi Dergisi, 8(2), 196-202.
doi: 10.31125/hunhemsire.968835
- Eşref, E. ve Büyükyılmaz, F. (2023). Preterm bebeğin yoğun bakım ünitesi taburculuğu öncesi ebeveynlerin öğrenim gereksinimlerinin belirlenmesi. Sağlık Bilimleri Üniversitesi Hemşirelik Dergisi, 5(2), 129-136. doi: 10.48071/sbuhemsirelik.1229401
- Galeano, M. D., & Carvajal, B. V. (2016). Coping in mothers of premature newborns aftr hospital discharge. Newborn and Infant Nursing Reviews, 16(3), 105-109. doi: 10.1053/j.nainr.2016.08.007
- Garfield, C. F., Lee, Y., & Kim, H. N. (2014). Paternal and maternal concerns for their very low-birth-weight infants transitioning from the NICU to home. The Journal of Perinatal & Neonatal Nursing, 28(4), 305-312. doi:
10.1097/JPN.0000000000000021
- Green, J., Fowler, C., Petty, J., & Whiting, L. (2021). The transition home of extremely premature babies: An integrative review. Journal of Neonatal Nursing, 27(1), 26-32. doi: 10.1016/j.jnn.2020.09.011
- Hua, W., Zhou, J., Wang, L., Li, C., Zheng, Q., Yuwen, W., & Jiang, L. (2023). ‘It turned my life upside down’: Parents’ emotional experience of the transition with their preterm infant from birth to discharge Home-A
qualitative study. Australian Critical Care, 36(5), 679-686. doi: 10.1016/j.aucc.2022.10.007
- Jubinville, J., Newburn-Cook, C., Hegadoren, K., & Lacaze-Masmonteil, T. (2012). Symptoms of acute stress disorder in mothers of premature infants. Advances in Neonatal Care, 12(4), 246-253. doi: 10.1097/ANC.0b013e31826090ac
- Kadiroğlu, T., & Güdücü Tüfekci, F. (2021). Effect of infant care training on maternal bonding, motherhood self-effcacy, and self-confidence in mothers of preterm newborns. Maternal and Child Health Journal, 26,131-138.
- Kavitha, K., Patil, M. M., & Sikandar, B. J. (2023). A digital-based follow-up program to improve maternal competence in preterm home care-A true-experimental study. Journal of Neonatal Nursing, 29(5),750-754. doi: 10.1016/j.jnn.2023.02.005
- Kawafha, M. M. (2018). Parental stress in the neonate intensive care unit and its association with parental and infant characteristics. Journal of Neonatal Nursing, 24(5), 266-272. doi: 10.1016/j.jnn.2018.05.005
- Kaya F, Kontaş, A., Cin G. ve Gümüştekin, Ö. (2022). Yenidoğan yoğun bakım ünitesine yatırılan bebeklerin ebeveynlerinde stres düzeyi ve ilişkili faktörler. Yoğun Bakım Hemşireliği Dergisi, 26(1), 1-8.
- Keklikçi, Y., Dorum, B. A. ve Vatansever, A. (2020). Yenidoğan yoğun bakım ünitesinde bebeği yatan ailelerin stres düzeyleri ve baş etme yöntemleri. Van Tıp Dergisi, 27(2), 160-165. doi: 10.5505/vtd.2020. 50465
- Kenner, C., Flandermeyer, A., Spangler, L., Thornburg, P., Spiering, D., & Kotagal, U. (1993). Transition from hospital to home for mothers and babies. Neonatal Netw, 12(3), 73-77.
- Omak, D., Kahriman, İ. ve Özoran, Y. (2021). Yenidoğan yoğun bakım ünitesinde bebeği yatan annelerin kaygı düzeylerinin değerlendirilmesi. Türkiye Klinikleri Hemşirelik Bilimleri Dergisi, 13(2), 2128. doi: 10.5336/nurses.2020-77350
- Ong, S. L., Soh, K. L., Hussin, E. O. D., Japar, S., Soh, K. G., Vorasiha, P., & Daud, A. (2022). Quality of life among mothers of preterm newborns in a Malaysian neonatal intensive care unit. Belitung Nursing Journal, 8(2), 93-100. doi: 10.33546/bnj.1872
- Öner, N. ve Le Compte, A. (1985). Süreksiz durumluk sürekli kaygı envanteri el kitabı. 1. Baskı. İstanbul Boğaziçi Üniversitesi Yayınları.
- Pazarcıkcı, F. ve Efe, E. (2017). Preterm bebeklerin taburculuk sonrası evde bakımında hemşirenin rolü. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 5(1), 45-52. doi: 10.24998/maeusabed.292431
- Spence, C. M., Stuyvenberg, C. L., Kane, A. E., Burnsed, J., & Dusing, S. C. (2023). Parent experiences in the NICU and transition to home. International Journal of Environmental Research and Public Health, 20(11), 6050. doi: 10.3390/ijerph20116050
- Spielberger, C. D., Gorsuch, R. L., Lushene, R., Vagg, P., & Jacobs, G. (1983). Consulting psychologists press.
- Türkiye İstatistik Kurumu (2022). Erişim tarihi: 6.12.2023. Erişim adresi: https://data.tuik.gov.tr/Bulten/Index?p=Dogum-Istatistikleri-2022-49673
- Uludağ, A. ve Ünlüoğlu, İ. (2012). Yenidoğan yoğun bakım ünitesinde izlenen bebeklerin annelerinde stres oluşturan faktörler; stresle başa çıkmada birinci basamağın rolünün belirlenmesi. Konuralp Tıp Dergisi, 4(3), 19-26.
- Vance, A. J., Pan, W., Malcolm, W. H., & Brandon, D. H. (2020). Development of parenting self-effcacy in mothers of high-risk infants. Early Human Development, 141 , 104946. doi: 10.1016/j.earlhumdev.2019.104946
- Varma, J. R., Nimbalkar, S. M., Patel, D., & Phatak, A. G. (2019). The level and sources of stress in mothers of infants admitted in neonatal intensive care unit. Indian Journal of Psychological Medicine, 41(4), 338-342. doi:
10.4103/IJPSYM.IJPSYM_415_18
- World Health Organization (2020). Erişim tarihi: 6.12.2023. Erişim adresi: https://www.who.int/news-room/fact-sheets/detail/preterm-birth
- Yalçın Özsoylu, D. (2019). Yenidoğan yoğun bakım ünitesi’nde bebeği yatan annelerin emzirme özyeterlilik ve anksiyete düzeylerinin emzirme başarısına etkisi. İstinye Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Yüksek
Lisans Tezi.
- Yayan, E. H., Özdemir, M., Düken, M. E. ve Yeliz, S. (2019). Yenidoğan yoğun bakım ünitesinde bebeği yatan ebeveynlerin stres düzeylerinin belirlenmesi. Gümüşhane Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi, 8(1), 82-89.
- Zengin, H., Tiryaki, Ö. ve Çınar, N. (2021). Eve Geçiş: Preterm ebeveyn ölçeği’nin Türkçe geçerlik ve güvenirlik çalışması. Online Türk Sağlık Bilimleri Dergisi, 6(1), 31-43. doi: 10.26453/otjhs.811439
The Relationship Between the Diffculties Experienced by the Parents of Preterm Newborns Discharged from the Neonatal Intensive Care Unit During the Transition to Home and the Level of Anxiety
Yıl 2024,
, 133 - 140, 03.08.2024
Durdu Fatma Uğur
,
Atiye Karakul
,
Duygu Sönmez Düzkaya
Öz
Introduction: Parents whose preterm infants are discharged from the neonatal intensive care unit may experience diffilties related to home care during the transition to home.
Aim: The aim of this study is to examine the relationship between the diffilties experienced by the parents of newborns during the transition to home and their anxiety level.
Method: This research was cross-sectional. The sample of the study consisted of 103 parents of premature infants discharged from Mersin City Hospital Neonatal Intensive Care Unit. Research data was collected between June and October 2023. Introductory Information Form, Transition Home Preterm Parent Scale and State Anxiety Scale were used to collect data. The data were evaluated by Kruskall Wallis, Mann Whitney U test and Pearson Correlation analysis methods.
Results: Parents' transition to home Preterm Parent Scale total mean score was 53.06 ± 9.11; State Anxiety Scale total score average is 47.46 ± 12.62. It was determined that there was a negative and high-level relationship between the scales (r = -0.743; p < 0.05). There was a statistically signifiant diffrence between the presence of a previously deceased child and the total mean scores of the Transition to Home: Preterm Parent Scale (p = 0.004) and State Anxiety Scale total mean scores (p = 0.041).
Conclusion: As a result of the study, it was determined that parents with low levels of anxiety experienced less inadequacy in the transition to home. It is recommended that parents should be given planned discharge trainings on infant care and coping with stress.
Kaynakça
- Akbaş, M., Akça, E., Şenoğlu, A. ve Sürücü, Ş. G. (2019). Yenidoğan yoğun bakım ünitesinde bebeği yatan anne-babaların anksiyete ve depresyon düzeylerinin incelenmesi. Sürekli Tıp Eğitimi Dergisi, 28(2), 87-97. doi: 10.17942/sted.457029
- Alış, S. (2018). Gelişim geriliği riski altındaki prematüre bebeklerin hastaneden eve geçişinde anne gereksinimleri. Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi.
- Anna, A., Erin, M., & Amir, L. (2014). Stress levels and depressive symptoms in NICU mothers in the early postpartum period. The Journal of Maternal Fetal & Neonatal Medicine, 27(17),1738-1743. doi: 10.3109/14767058.2014.942626
- Arshadi Bostanabad, M., Namdar Arshatnab, H., Balila, M., Asghari Jafarabadi, M., & Ravanbakhsh, K. (2017). Effect of family-centered intervention in neonatal intensive care unit on anxiety of parents. International Journal of Pediatrics, 5(6), 5101-5111. doi: 10.22038/ijp.2017.22174.1854
- Arslan, F. T. ve Turgut, R. (2013). Prematüre bebek annelerinin evdeki bakım gereksinimleri ve bakım verme yeterliliklerini algılama durumları. Dokuz Eylül Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu Elektronik Dergisi, 6(3), 119-124.
- Atasayar, B. Ş. (2015). Yoğun bakım servisinde bebeği yatan annelerin prematüre bakımı ile ilgili bilgi düzeylerinin incelenmesi. İstanbul Bilim Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü Yüksek Lisans Tezi.
- Balcı, S. ve Yıldız, S. (2017). Preterm bebeği olan annelere yapılan taburculuk eğitimi ve ev ziyaretlerinin bebeğin büyüme–gelişmesine ve annelerin bakım sorunlarını çözme becerileri üzerine etkisi. Sağlık Bilimleri ve Meslekleri Dergisi, 4(3), 212-220. doi: 10.17681/hsp.323922
- Blackburn, C., & Harvey, M. (2019). “We weren’t prepared for this”: parents’ experiences of information and support following the premature birth of their infant. Infants & Young Children, 32(3), 172-185. doi: 10.1097/IYC.0000000000000142
- Bostanabad, M. A., Areshtanab, H. N., Balila, M., Jafarabadi, M. A., & Ravanbakhsh, K. (2017). Effct of a supportive-training intervention on mother-infant attachment. Iranian Journal of Pediatrics, 27(6). doi: 10.5812/ijp.10565
- Boykova, M. (2016). Life aftr discharge: what parents of preterm infants say about their transition to home. Newborn and Infant Nursing Reviews, 16(2), 58-65. doi: https://doi.org/10.1053/j.nainr.2016.03.002
- Chiejina, E. N., Ebenebe, R. C., Odira, C. C., Okeke, J., Orji, I., & Osuala, E. (2015). At risk infants in nicu: Parental stress related factors. Indian Journal of Scientific Research and Technology, 3(1), 6-11.
- Çavuşoğlu, H. (2015). Çocuk sağlığı hemşireliği. Ankara: Sistem Ofset Basımevi.
- Çelik, K., Özer, E. A., Alkan, S. ve İlhan, Ö. (2014). Yenidoğan yoğun bakım ünitesinden taburcu edilen prematüre bebeklerde ait solunum yolu enfeksiyonlarının sıklığı ve risk faktörlerinin değerlendirilmesi. Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Dergisi, 57, 8-15.
- Eryürek, D., Başdaş, Ö., Korkmaz, Z., Yıldız, İ., Mumcu, Ö. ve Bayat, M. (2021). Prematüre bebek annelerinin yenidoğan yoğun bakım deneyimleri. Hacettepe Üniversitesi Hemşirelik Fakültesi Dergisi, 8(2), 196-202.
doi: 10.31125/hunhemsire.968835
- Eşref, E. ve Büyükyılmaz, F. (2023). Preterm bebeğin yoğun bakım ünitesi taburculuğu öncesi ebeveynlerin öğrenim gereksinimlerinin belirlenmesi. Sağlık Bilimleri Üniversitesi Hemşirelik Dergisi, 5(2), 129-136. doi: 10.48071/sbuhemsirelik.1229401
- Galeano, M. D., & Carvajal, B. V. (2016). Coping in mothers of premature newborns aftr hospital discharge. Newborn and Infant Nursing Reviews, 16(3), 105-109. doi: 10.1053/j.nainr.2016.08.007
- Garfield, C. F., Lee, Y., & Kim, H. N. (2014). Paternal and maternal concerns for their very low-birth-weight infants transitioning from the NICU to home. The Journal of Perinatal & Neonatal Nursing, 28(4), 305-312. doi:
10.1097/JPN.0000000000000021
- Green, J., Fowler, C., Petty, J., & Whiting, L. (2021). The transition home of extremely premature babies: An integrative review. Journal of Neonatal Nursing, 27(1), 26-32. doi: 10.1016/j.jnn.2020.09.011
- Hua, W., Zhou, J., Wang, L., Li, C., Zheng, Q., Yuwen, W., & Jiang, L. (2023). ‘It turned my life upside down’: Parents’ emotional experience of the transition with their preterm infant from birth to discharge Home-A
qualitative study. Australian Critical Care, 36(5), 679-686. doi: 10.1016/j.aucc.2022.10.007
- Jubinville, J., Newburn-Cook, C., Hegadoren, K., & Lacaze-Masmonteil, T. (2012). Symptoms of acute stress disorder in mothers of premature infants. Advances in Neonatal Care, 12(4), 246-253. doi: 10.1097/ANC.0b013e31826090ac
- Kadiroğlu, T., & Güdücü Tüfekci, F. (2021). Effect of infant care training on maternal bonding, motherhood self-effcacy, and self-confidence in mothers of preterm newborns. Maternal and Child Health Journal, 26,131-138.
- Kavitha, K., Patil, M. M., & Sikandar, B. J. (2023). A digital-based follow-up program to improve maternal competence in preterm home care-A true-experimental study. Journal of Neonatal Nursing, 29(5),750-754. doi: 10.1016/j.jnn.2023.02.005
- Kawafha, M. M. (2018). Parental stress in the neonate intensive care unit and its association with parental and infant characteristics. Journal of Neonatal Nursing, 24(5), 266-272. doi: 10.1016/j.jnn.2018.05.005
- Kaya F, Kontaş, A., Cin G. ve Gümüştekin, Ö. (2022). Yenidoğan yoğun bakım ünitesine yatırılan bebeklerin ebeveynlerinde stres düzeyi ve ilişkili faktörler. Yoğun Bakım Hemşireliği Dergisi, 26(1), 1-8.
- Keklikçi, Y., Dorum, B. A. ve Vatansever, A. (2020). Yenidoğan yoğun bakım ünitesinde bebeği yatan ailelerin stres düzeyleri ve baş etme yöntemleri. Van Tıp Dergisi, 27(2), 160-165. doi: 10.5505/vtd.2020. 50465
- Kenner, C., Flandermeyer, A., Spangler, L., Thornburg, P., Spiering, D., & Kotagal, U. (1993). Transition from hospital to home for mothers and babies. Neonatal Netw, 12(3), 73-77.
- Omak, D., Kahriman, İ. ve Özoran, Y. (2021). Yenidoğan yoğun bakım ünitesinde bebeği yatan annelerin kaygı düzeylerinin değerlendirilmesi. Türkiye Klinikleri Hemşirelik Bilimleri Dergisi, 13(2), 2128. doi: 10.5336/nurses.2020-77350
- Ong, S. L., Soh, K. L., Hussin, E. O. D., Japar, S., Soh, K. G., Vorasiha, P., & Daud, A. (2022). Quality of life among mothers of preterm newborns in a Malaysian neonatal intensive care unit. Belitung Nursing Journal, 8(2), 93-100. doi: 10.33546/bnj.1872
- Öner, N. ve Le Compte, A. (1985). Süreksiz durumluk sürekli kaygı envanteri el kitabı. 1. Baskı. İstanbul Boğaziçi Üniversitesi Yayınları.
- Pazarcıkcı, F. ve Efe, E. (2017). Preterm bebeklerin taburculuk sonrası evde bakımında hemşirenin rolü. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 5(1), 45-52. doi: 10.24998/maeusabed.292431
- Spence, C. M., Stuyvenberg, C. L., Kane, A. E., Burnsed, J., & Dusing, S. C. (2023). Parent experiences in the NICU and transition to home. International Journal of Environmental Research and Public Health, 20(11), 6050. doi: 10.3390/ijerph20116050
- Spielberger, C. D., Gorsuch, R. L., Lushene, R., Vagg, P., & Jacobs, G. (1983). Consulting psychologists press.
- Türkiye İstatistik Kurumu (2022). Erişim tarihi: 6.12.2023. Erişim adresi: https://data.tuik.gov.tr/Bulten/Index?p=Dogum-Istatistikleri-2022-49673
- Uludağ, A. ve Ünlüoğlu, İ. (2012). Yenidoğan yoğun bakım ünitesinde izlenen bebeklerin annelerinde stres oluşturan faktörler; stresle başa çıkmada birinci basamağın rolünün belirlenmesi. Konuralp Tıp Dergisi, 4(3), 19-26.
- Vance, A. J., Pan, W., Malcolm, W. H., & Brandon, D. H. (2020). Development of parenting self-effcacy in mothers of high-risk infants. Early Human Development, 141 , 104946. doi: 10.1016/j.earlhumdev.2019.104946
- Varma, J. R., Nimbalkar, S. M., Patel, D., & Phatak, A. G. (2019). The level and sources of stress in mothers of infants admitted in neonatal intensive care unit. Indian Journal of Psychological Medicine, 41(4), 338-342. doi:
10.4103/IJPSYM.IJPSYM_415_18
- World Health Organization (2020). Erişim tarihi: 6.12.2023. Erişim adresi: https://www.who.int/news-room/fact-sheets/detail/preterm-birth
- Yalçın Özsoylu, D. (2019). Yenidoğan yoğun bakım ünitesi’nde bebeği yatan annelerin emzirme özyeterlilik ve anksiyete düzeylerinin emzirme başarısına etkisi. İstinye Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Yüksek
Lisans Tezi.
- Yayan, E. H., Özdemir, M., Düken, M. E. ve Yeliz, S. (2019). Yenidoğan yoğun bakım ünitesinde bebeği yatan ebeveynlerin stres düzeylerinin belirlenmesi. Gümüşhane Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi, 8(1), 82-89.
- Zengin, H., Tiryaki, Ö. ve Çınar, N. (2021). Eve Geçiş: Preterm ebeveyn ölçeği’nin Türkçe geçerlik ve güvenirlik çalışması. Online Türk Sağlık Bilimleri Dergisi, 6(1), 31-43. doi: 10.26453/otjhs.811439