Hemşireler, Hasta ve Hasta Yakınlarının Nebulizatör ile İlaç Uygulamalarında Yaptıkları Hataların Belirlenmesi

Yıl 2023, Cilt: 5 Sayı: 1, 7 - 16, 20.04.2023

Seda Şahan , Sevil Güler , Eliz Geçtan

https://doi.org/10.48071/sbuhemsirelik.1221833

Öz

Giriş: Nebülizatör ilaç uygulamaları hemşireler, hasta ve hasta yakınları tarafından sıklıkla kullanılmaktadır. Ancak, nebülizatör tedavisinde farklı ve önemli teknik bilgilerin olması nedeniyle, yapılan hatalı uygulamalar hastaların semptom yönetimini ve yaşam kalitelerini olumsuz etkileyebilmektedir.
Amaç: Bu çalışma, hemşirelerin, hasta ve hasta yakınlarının nebülizatör ile ilaç uygulamalarına yönelik yaptıkları hataları belirlemek amacıyla yapıldı. Bu sayede yapılan hataların ortaya koyulması ve buna yönelik öneriler geliştirilmesi amaçlanarak literatüre katkı sağlanması hedeflenmektedir.
Yöntem: Bu tanımlayıcı-kesitsel araştırma İzmir’de bulunan bir eğitim araştırma hastanesinde 72 hemşire, 47 yetişkin hasta ve 91 hasta yakını ile yapıldı. Veriler hemşirelerin, hasta ve hasta yakınlarının demografik özelliklerini içeren tanıtım formu ile toplandı. Nebülizatör ilaç uygulamalarına ilişkin yapılan hataların belirlenmesinde ise Nebülizatör ile İlaç Uygulamalarını Değerlendirme Formu kullanıldı.
Bulgular: Araştırmaya katılan hemşirelerin %70,82’sinin, hastaların %78,73’ünün, hasta yakınlarının %67,03’ünün ilaç kombinasyonu yaptıkları belirlendi. Ayrıca hemşirelerin %50’si inhalasyon süresinin en az 15 dakika olması gerektiğini, hastaların %59,51’i ve hasta yakınlarının %74,93’ü ise en az 30 dakika olması gerektiğini belirtti. Hastaların nebülizatör ile ilaç kullanım yılları ile ilaç kombinasyonları yapma durumları arasında anlamlı bir fark olduğu (p < 0,05) ve 11 yıl ve üzeri süredir ilaç kullanan hastaların daha fazla ilaç kombinasyonu yaptıkları bulundu.
Sonuç: Hemşirelerin ilaç kombinasyonları, hava akım hızı, inhalasyon süresi, maske ve hazne değişimi konularında; hasta ve hasta yakınlarının ise ilaç kombinasyonları, hava akım hızı, inhalasyon süresi, maske ve hazne değişimi, ağız bakımı uygulaması, ilaçların sulandırılması konularında hataları olduğu belirlendi. Bu nedenle nebülizatörle ilaç uygulamalarında en sık yapılan hatalar ile ilgili hemşirelere, hasta ve hasta yakınlarına eğitim verilmesi önerilir.

Anahtar Kelimeler

Hasta bakım, ilaç tedavisi, inhalasyon, nebülizerler

Determination of the Errors Made by Nurses, Patients, and Patients’ Relatives in Drug Administration with Nebulizers

Öz

Introduction: Nebulizer drug administrations are frequently used by nurses, patients, and patient relatives. Due to the different and significant technical information in nebulizer treatment, incorrect applications may adversely affect the symptom management and quality of life.
Aim: This study was conducted to determine the errors made by nurses, patients, and patient relatives regarding drug administration with the nebulizer. The study aimed to contribute to the literature by revealing errors and developing suggestions.
Method: This descriptive cross-sectional study composed of 72 nurses, 47 adult patients, and 91 relatives in a training and research hospital in Izmir. Data were collected using an identification form. The Nebulizer Drug Administration Evaluation Form was used to determine errors made about nebulizer drug administrations.v
Results: Most of nurses (70.82%), 78.73% of the patients, 67.03% of the patients’ relatives participating used drug combinations. Nurses (50%) stated that the inhalation time should be at least 15 minutes, 59.51% of the patients and 74.93% of the relatives stated that it should be at least 30 minutes. There was a significant difference between the years of using the nebulizer and the drug combinations of the patients (p < 0.05), and the patients who had been using drugs for 11 years or longer made more combinations.
Conclusion: The nurses made errors in drug combinations, airflow rate, inhalation time, mask and reservoir change, and the oral care application, and diluting drugs. Therefore, it is recommended that nurses, patients, and relatives be educated regarding frequent errors made in drug administrations with a nebulizer.

Anahtar Kelimeler

Drug therapy, inhalation, nebulizers, patient care

Kaynakça

• Alhaddad, B., Smith, F., Robertson, T., Watman, G., & Taylor, K. (2015). Patients’ practices and experiences of using nebulizer therapy in the management of COPD at home. BMJ Open Respiratory Research, 2(1), 76-81. doi: 10.1136/bmjresp-2014-000076
• Alismail, A., Song, C. A., Terry, M. H., Daher, N., Almutairi, W. A., & Lo, T. (2016). Diverse inhaler devices: A big challenge for health-care professionals. Respiratory Care, 61(5), 593-599. doi: 10.4187/respcare.04293
• Ari, A. (2019). Effect of nebulizer type, delivery interface, and flow rate on aerosol drug delivery to spontaneously breathing pediatric and infant lung models. Pediatric Pulmonology, 54(11), 1735-1741. doi: 10.1002/ppul.24449
• Arı, A. (2015). Pulmoner rehabilitasyonda aerosol ilaç tedavisinin kullanımı. Toraks Cerrahisi Bülteni, 6(1), 11-14. doi: 10.5152/tcb.2015.047
• Ari, A., & Restrepo, R. D. (2012). Aerosol delivery device selection for spontaneously breathing patients: 2012. Respiratory Care, 57(4), 613- 626. doi: 10.4187/respcare.01756
• Arora, P., Kumar, L., Vohra, V., Sarin, R., Jaiswal, A., Puri, M., & Chakraborty, P. (2014). Evaluating the technique of using inhalation device in COPD and bronchial asthma patients. Respiratory Medicine, 108(7), 992-998. doi: 10.1016/j.rmed.2014.04.021
• Bargaje, M., Chidgupkar, K., Anokar, A., Deoskar, R., & Singh, S. (2018). Assessment of outcome of training of paramedical staff in nebulization techniques at a tertiary care hospital. Journal of Respiratory Medicine, 2(107), 2-8.
• Barjaktarevic, I. Z., & Milstone, A. P. (2020). Nebulized therapies in COPD: past, present, and the future. International Journal of Chronic Obstructive Pulmonary Disease, 1(5), 1665. doi: 10.2147/COPD.S252435
• Bateman, E. D., Reddel, H. K., O’Byrne, P. M., Barnes, P. J., Zhong, N., Keen, C., . . . FitzGerald, J. M. (2018). As-needed budesonide–formoterol versus maintenance budesonide in mild asthma. New England Journal of Medicine, 378(20), 1877-1887. doi: 10.1056/NEJMoa1715275
• Bell, J., Alexander, L., Carson, J., Crossan, A., McCaughan, J., Mills, H., . . . Millar, B. C. (2020). Nebuliser hygiene in cystic fibrosis: evidence-based recommendations. Breathe, 16(2), 27-35. doi: 10.1183/20734735.0328-2019
• Cazzola, M., Ora, J., Bianco, A., Rogliani, P., & Matera, M. G. (2021). Guidance on nebulization during the current COVID-19 pandemic. Respiratory Medicine, 176, 106236. doi: 10.1016/j.rmed.2020.106236
• Chipps, B. E., Murphy, K. R., & Oppenheimer, J. (2022). 2020 NAEPP guidelines update and GINA 2021—asthma care differences, overlap, and challenges. The Journal of Allergy and Clinical Immunology: In Practice, 10(1), 19-30. doi: 10.1016/j.jaip.2021.10.032
• Coelho, A. C. C., Souza-Machado, A., Leite, M., Almeida, P., Castro, L., Cruz, C. S., ... Cruz, Á. A. (2011). Use of inhaler devices and asthma control in severe asthma patients at a referral center in the city of Salvador, Brazil. Jornal Brasileiro de Pneumologia, 3(7), 720-728. doi: 10.1590/s1806-37132011000600004
• Duarte-de-Araújo, A., Teixeira, P., Hespanhol, V., & Correia-de-Sousa, J. (2019). COPD: misuse of inhaler devices in clinical practice. International Journal of Chronic Obstructive Pulmonary Disease, 6(4),1209- 1217. doi: 10.2147/COPD.S178040
• Düdükcü, F. T., ve Arslan, F. T. (2016). Çocuklarda nebülizatör ile ilaç uygulama; problemler ve çözüm önerileri. Gümüşhane Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi, 5(4), 71-77.
• Ergin, Y. (2021). Sağlık personeli hasta ve hasta yakınları tarafından nebülizer ile ilaç uygulamada yapılan hataların incelenmesi (Yüksek Lisans Tezi). Erişim adresi: https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/ tezSorguSonucYeni.jsp
• Gamze, K., ve Yıldız, S. (2021). Çocuklarda nebülizatör tedavisi ve hemşireler için öneriler. Ordu Üniversitesi Hemşirelik Çalışmaları Dergisi, 4(1), 141-148.
• Global Initiative for Chronic Obstructive Lung Disease (GICOLD). (2017). Global Strategy for the Diagnosis, Management, and Prevention of Chronic Obstructive Pulmonary Disease. Retrieved from (10.11.2022): http://goldcopd.org/gold-2017-global-strategy-diagnosis-management-prevention-copd/
• Global Initiative for Asthma (GINA).(2018). GINA Report: Global Strategy for Asthma Management and Prevention. Retrieved from (10.11.2022): http://ginasthma.org/2018-gina-report-global-strategy-for-asthma-management-and-prevention/
• Gracia, G., Ruiz, V. R., Martínez, B., Grande-Ratti, M. F., & Mayer, G. F. (2022). Efficacy of an educational intervention in the management of an inhalation device among nursing professionals of an emergency department. Enfermería Clínica (English Edition), 32(4), 279-283. doi: 10.1016/j.enfcle.2022.04.004
• Güngör, S., Yalçınsoy, M., Afşar, B.B., Akkan, O., Bağcı, B.A., Torbacı, K.A., ... Akkaya, E. (2012). Doktorlar, hemşireler ve hastalar nebülizatör cihazlarını ne kadar doğru kullanıyor?. Solunum Dergisi, 14(3), 136-140.
• Harb, H. S., Ibrahim Laz, N., Rabea, H., & Abdelrahim, M. E. (2021). Determinants of incorrect inhaler technique in chronic obstructivempulmonary disease patients. International Journal of Clinical Practice, 75(6), 140-143. doi: 10.1111/ijcp.14073
• Lavorini, F., Mannini, C., & Chellini, E. (2015). Challenges of inhaler use in the treatment of asthma and chronic obstructive pulmonary disease. European Medical Journal, 3(2), 98-105.
• Longest, W., Spence, B., & Hindle, M. (2019). Devices for improved delivery of nebulized pharmaceutical aerosols to the lungs. Journal of Aerosol Medicine And Pulmonary Drug Delivery, 32(5), 317-339. doi: 10.1089/jamp.2018.1508
• López-Campos, J. L., Soler-Cataluña, J. J., & Miravitlles, M. (2020). Global strategy for the diagnosis, management, and prevention of chronic obstructive lung disease 2019 report: future challenges. Archivos de Bronconeumologia, 56(2), 65-67. doi: 10.1016/j.arbres.2019.06.001
• Melani, A. S. (2007). Inhalatory therapy training: a priority challenge for the physician. Acta Biomedica Atenei Parmensis, 78(3), 233-245.
• Müller, T., Müller, A., Hübel, C., Knipel, V., Windisch, W., Cornelissen, C. G., & Dreher, M. (2017). Optimizing inhalation technique using web-based videos in obstructive lung diseases. Respiratory Medicine, 12(9), 140-144. doi: 10.1016/j.rmed.2017.06.009
• Ohki, M., Hyo, Y., Yoshiyama, Y., Takano, H., Takahata, J., Suzuki, M., ... Takeuchi, K. (2020). Consensus guidance of nebulizer therapy for acute rhinosinusitis. Auris Nasus Larynx, 47(1), 18-24. doi: 10.1016/j. anl.2019.08.007
• Özayhan, E.Ö. (2019). Kronik obstrüktif akciğer hastalarının ve astım hastalarının nebülizatör ve inhalerle ilaç kullanımları ve sağlık okuryazarlığı durumu (Yüksek Lisans Tezi). Erişim adresi: https://avesis.ankara. edu.tr/yonetilen-tez/0deacf53-7a69-4d48-ad74-60e7ece8c22e/ kronik-obstruktif-akciger-hastalarinin-ve-astim-hastalarininnebulizator-ve-inhalerle-ilac-kullanimlari-ve-saglik-okuryazarligidurumu-gulhane-egitim-ve-arastirma-hastanesi-ornegi
• Pessôa, C. L. C., Mattos, M. J. D. S., Alho, A. R. M., Fischmann, M. M., Côrtes, A. C. C., Mendes, F. D. O., ... Brignol, S. M. S. (2018). Incorrect use of inhalation devices among patients with bronchial asthma. A hospital-based cross-sectional study in Rio de Janeiro, Brazil. Sao Paulo Medical Journal,13(6), 298-303. doi:10.1590/1516- 3180.2018.0050170418
• Poudel, R. S., Shrestha, S., & Piryani, R. M. (2016). Knowledge on obstructive airway diseases and inhaler techniques among nurses. Saudi Journal for Health Science,5(1), 25-27. doi: 10.4103/2278-0521.182862
• Raboud, J., Shigayeva, A., McGeer, A., Bontovics, E., Chapman, M., Gravel, D., ... Green, K. (2010). Risk factors for SARS transmission from patients requiring intubation: a multicentre investigation in Toronto, Canada. Plos One, 5(5), 107-117. doi: 10.1371/journal.pone.0010717
• Reychler, G., Bosschaerts, M., Chevaillier, J., Gaspar, V., Lessire, F., ...Opdekamp, C. (2009). Inhalation equipment hygiene: A Belgian national survey. Journal of Aerosol Medicine and Pulmonary Drug Delivery, 22(3), 239-243. doi: 10.1177/1757177419855603
• Riquena, B., Monte, LFV., & Lopes, AJ. (2019). Microbiological contamination of nebulizers used by cystic fibrosis patients: An underestimated problem. Jornal Brasileiro de Pneumologia, 45(3),2-9. doi: 10.1590/1806-3713/e20170351
• Rogliani, P., Calzetta, L., Coppola, A., Cavalli, F., Ora, J., Puxeddu, E., ... Cazzola, M. (2017). Optimizing drug delivery in COPD: The role of inhaler devices. Respiratory Medicine, 124, 6-14. doi: 10.1016/j.rmed.2017.01.006
• Rootmensen, G. N., Van Keimpema, A. R., Jansen, H. M., & de Haan,R. J. (2010). Predictors of incorrect inhalation technique in patientswith asthma or COPD: A study using a validated videotaped scoring method. Journal of Aerosol Medicine and Pulmonary Drug Delivery, 23(5), 323-328. doi: 10.1089/jamp.2009.0785
• Saiman, L., Siegel, J. D., LiPuma, J. J., Brown, R. F., Bryson, E. A., Chambers, M. J., ... Weber, D. J. (2014). Infection prevention and control guideline for cystic fibrosis: 2013 update. Infection Control & Hospital Epidemiology, 35(1), 1-67. doi: 10.1086/676882
• Sanchis, J., Gich, I., Pedersen, S., & Team, A. D. M. I. (2016). Systematic review of errors in inhaler use: Has patient technique improved over time? Chest, 150(2), 394-406. doi: 10.1016/j.chest.2016.03.041
• Sethi, S., Barjaktarevic, I. Z., & Tashkin, D. P. (2020). The use of nebulized pharmacotherapies during the COVID-19 pandemic. Therapeutic Advances in Respiratory Disease, 14(2), 35-39. doi: 10.1177/1753466620954366
• Scullion, J. (2018). The nurse practitioners’ perspective on inhaler education in asthma and chronic obstructive pulmonary disease. Canadian Respiratory Journal, (Special Issue), 9-12. doi:10.1155/2018/2525319
• Shang, W., Wang, G., Wang, Y., & Han, D. (2022). The safety of longterm use of inhaled corticosteroids in patients with asthma: A systematic review and meta-analysis. Clinical Immunology, 5(3), 108-117. doi: 10.1016/j.clim.2022.108960
• Sivadasan, S., Krishnan, A., Dhayalan, S. V., & Aiyalu, R. (2021). A Systematic review on KAP of nebulization therapy at home. Journal of Pharmacy Technology, 37(5), 254-259. doi: 10.1177/87551225211031331
• Spencer, P., & Hanania, N. A. (2013). Optimizing safety of COPD treatments: role of the nurse practitioner. Journal of Multidisciplinary Healthcare, 6(1), 53. doi: 10.2147/JMDH.S35711
• Yilmaz, Y, C., Ergenekon, A. P., Mursaloglu, H. H., Cenk, M., Uzunoglu, B.S., Tastan, G., ... Karadag, B. (2021). The effects of nebulizer hygienetraining on the practices of cystic fibrosis patients and caregivers. Pediatric Pulmonology, 56(6), 1527-1533. doi: 10.1002/ppul.25307
• Yoshiyama, Y. (2012). Pharmaceutical care for aerosolized nebulizer therapy. Jibiinkoka Tembo, 55(1), 140-143. doi: 10.1016/j.anl.2019.08.007
• Zuana, AD., Garcia, DO., Juliani, RCTP., & da Silva Filho, LVRF. (2014).Effect that an educational program for cystic fibrosis patients and caregivers has on the contamination of home nebulizers. Jornal Brasileiro de Pneumologia, 40(1), 119-127. doi: 10.1590/S1806-37132014000200004