Sosyal Bilgiler Öğretmen Adaylarının Okul Uygulaması Dersine Yönelik Tutumlarının İncelenmesi

Yıl 2020, Cilt: 4 Sayı: 1, 45 - 61, 26.06.2020

Mehmet Kadir Coşkun

https://doi.org/10.38015/sbyy.667685

Cited By: 1

Öz

Öğretmenlik uygulaması dersinin hedefine ulaşabilmesi için öğretmen adaylarının bu derse yönelik tutumlarının ve uygulama aşamasında yaşadıkları sorunların tespit edilmesi öğretmenlik uygulaması niteliğinin arttırılması için önem arz etmektedir. Bu nedenle bu çalışma, sosyal bilgiler öğretmen adaylarının öğretmenlik uygulaması dersine yönelik tutumlarını; içinde bulundukları bağlam, girdi, süreç ve ürün boyutları çerçevesinde tespit etmeyi amaçlamaktadır. Çalışmada karma araştırma yöntemi desenlerinden Çeşitleme Deseni (Triangulation Mixed Methods Designs) kullanılmıştır. Çalışmanın nicel örneklemini sosyal bilgiler öğretmenliği programına devam eden 46’ı erkek ve 58 kadın olmak üzere toplam 104 öğretmen adayından oluştururken çalışmanın nitel örneklemini ise 11 sosyal bilgiler öğretmen adayı oluşturmaktadır. Veri toplama aracı Odak Grup Görüşmesi Formu ile Öğretmenlik Uygulaması Dersi Değerlendirme Anketinden oluşmaktadır. Nitel veri analizinde, belirlenen temalara yönelik betimsel analiz yöntemi tercih edilirken, nicel verilerin analizinde ise betimsel istatistiklere yer verilmiştir.
Araştırma bulguları incelendiğinde öğretmen adaylarının, öğretmenlik uygula dersi için ayrılan toplam sürenin dersin amaçlarının gerçekleştirilmesi için yeterli olmadığı ve üniversite-öğretmen adayı, uygulama okulu-öğretmen adayı ve üniversite-uygulama okulu iletişiminin arttırılması öğretmen adaylarının gelişimini arttıracağı sonucuna ulaşılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Sosyal Bilgiler, Öğretmen Adayı, Öğretmenlik Uygulaması

Kaynakça

• Akpınar, M., Çolak, K., & Yiğit, E. Ö. (2012). Öğretmenlik uygulaması dersi kapsamında sosyal bilgiler öğretmen adaylarının yeterliklerine yönelik uygulama öğretmenlerinin görüşleri. M.Ü. Atatürk Eğitim Fakültesi Eğitim Bilimleri Dergisi, 36, 41-67.
• Aras, S. & Sözen, S. (2012). Türkiye, Finlandiya ve Güney Kore’de öğretmen yetiştirme programlarının incelenmesi. X. Ulusal Fen Bilimleri ve Matematik Eğitimi Kongresi’nde sunulmuş bildiri, Niğde Üniversitesi.
• Aslan, M., & Sağlam, M. (2018). Öğretmenlik uygulaması dersinin öğretmen adaylarının görüşlerine göre değerlendirilmesi. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi (Hacettepe University Journal of Education), 33(1), 144-162. doi: 10.16986/HUJE.2017030313
• Aydın, S., Selçuk A. & Yeşilyurt, M. (2007). “Öğretmen adaylarının okul deneyimi ıı dersine ilişkin görüşleri” (Yüzüncü Yıl Üniversitesi Örneği). Yüzüncü Yıl Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 4(2), 75-90.
• Baran, M., Yaşar, Ş., & Maskan, A. (2015). Fizik öğretmeni adaylarının öğretmenlik uygulaması dersine yönelik görüşlerinin değerlendirilmesi. Dicle Üniversitesi Ziya Gökalp Eğitim Fakültesi Dergisi, 26, 230-248.
• Başal, H. A., Kahraman, P. B., Rabia, Ö., Tabak, D., & Turan, N. (2017) Okul öncesi eğitimi öğretmen adayları, uygulama öğretmenleri, öğretim elemanları ve uygulama okulu yöneticilerinin öğretmenlik uygulaması dersine ilişkin görüşleri. Uludağ Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 30(2), 389-417.
• Demircioğlu, İ. H. (2010). Etkili öğretmen, İ. H. Demircioğlu (Ed.) içinde. Okul Deneyimi ve Öğretmenlik Uygulaması (1-13). Yenilenmiş 2. Baskı, Ankara: Anı Yayıncılık.
• Enerson, D. M., Johnson, R. N., Milner, S., & Plank, K. M. (1997). Penn State Teacher Two. Center for Excellence in Learning and Teaching, Pennsylvania State University.
• Gökçe, E., & Demirhan, C. (2005). Öğretmen adaylarının ve ilköğretim okullarında görev yapan uygulama öğretmenlerinin öğretmenlik uygulaması etkinliklerine ilişkin görüşleri. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, 38(1), 43-71.
• Işıkoğlu, N., İvrend, A. & Şahin, A. (2007). Öğretmenlik uygulaması sürecine öğretmen adaylarının gözüyle derinlemesine bir bakış. Eurasian Journal of Educational Research, 26, 131-142.
• İra, N. (2004). Sistem olarak okul. Cevat Celep (Ed). Meslek olarak öğretmenlik. Ankara: Anı Yayıncılık.
• Karaca, E. (2008). Eğitimde kalite arayışları ve eğitim fakültelerinin yeniden yapılandırılması. Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 21, 61-80.
• Karadüz, A., Eser, Y., Şahin, C. ve İlbay, A.B. (2009). “Eğitim fakültesi son sınıf öğrencilerinin görüşlerine göre öğretmenlik uygulaması dersinin etkililik düzeyi”. Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 6(11), 442-455
• Kudu, M., Özbek, R. & Bindak, R. (2006). „Okul Deneyimi I Uygulamasına İlişkin Öğrenci Algıları (Dicle Üniversitesi Örneği)“. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 5(15), 99-109 Love, D.M. (2009). Thinking on their feet: guiding teacher candidates to ıntuitive action. Dissertation Doctor of Philosophy. Capella University. Marshall
• Oğuz, A. (2004). “Okul deneyimi ı dersinin öğretmen adayları üzerindeki etkileri”. Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 11, 141-163.
• Oğuz, S. & Avcı, E. (2014). Sosyal bilgiler öğretmen adaylarının okul deneyimi dersine yönelik görüşleri. Cumhuriyet International Journal of Education, 3(3), 40-53.
• Öksüz, Y. & Coşkun, K. (2012). Öğretmenlik uygulaması I-II derslerinin zihin engelliler öğretmen adaylarının öz-yeterlilik algılamaları üzerindeki etkisi. Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi, 2 (13), 131-155
• Öksüz,Y.; Coşkun, K.(2012). Öğretmenlik uygulaması derslerinin zihin engelliler öğretmen adaylarının öz-yeterlilik algılamaları üzerindeki etkisi. Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi (KEFAD). 13(2), 131-155.
• Özdemir, Ş., A. & Çanakçı, A. (2005). “Okul deneyimi dersinin öğretmen adaylarının öğretim- öğrenme kavramlarına ve öğretmen-öğrenci rollerine bakış açıları üzerindeki etkileri”. İlköğretim-Online, 4(1), 73-80.
• Özkan, H. H., Albayrak, M., & Berber K. (2005). Öğretmen adaylarının ilköğretim okullarında yaptıkları öğretmenlik uygulamasının yetişmelerindeki rolü. Milli Eğitim Dergisi, 33, 168.
• Özoğlu, M. (2010). Türkiye’de öğretmen yetiştirme sisteminin sorunları. Ankara:
• Patton, M., Q. (2018). Nitel araştırma ve değerlendirme yöntemleri. Ankara: Pegem Akademi
• Ramazan, O. & Yılmaz, E. (2017). Okulöncesi öğretmen adaylarının okul deneyimi ve öğretmenlik uygulamalarına yönelik görüşlerinin incelenmesi. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 17(1), 332-349.
• Senemoğlu, N. (2011). How effective are initial primary teacher education curricula in Turkey? Student teachers, faculty, and teachers let us know. Uluslararası eğitim programları ve öğretim çalışmaları dergisi, 1(1), 35-47.
• Şimşek, S., Alkan, V. & Erdem, A. R. (2013). Öğretmenlik Uygulamasına ilişkin nitel bir çalışma. Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 34, 63-73.
• Şişman, M. & Acat, B., M. (2003). “Öğretmenlik Uygulaması Çalışmalarının Öğretmenlik Mesleğinin Algılanmasındaki Etkileri”. Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 13(1), 235-250.
• Stufflebeam, D. L., Madaus, G. F., & Kellaghan, T. (2002). Evaluation models: Viewpoints on educational and human services evaluation. Dordrechts: Springer.
• Topkaya, Y., Tokcan, H. & Kara, C. (2012). Öğretmenlik uygulaması dersi hakkında sosyal bilgiler öğretmen adaylarının görüşleri. The Journal of Academic Social Science Studies, 5(7), 663678.
• Yalın Uçar, M. (2012). Öğretmenlik uygulamasına ilişkin durum çalışması. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 12(4), 2637-2660.
• Yenilmez, K. & Ata, A. (2012). Matematik öğretmen adaylarının okul deneyimi uygulamalarına ilişkin görüşleri. Eğitim ve Öğretim Araştırmaları Dergisi, 1(3), 55-63.
• Yeşilyurt, E. (2010). Öğretmenlik uygulaması öğretim programının standart temelli ve ihtiyaca cevap verici modeller ışığında değerlendirilmesi. (Doktora Tezi). Yükseköğretim Kurulu Ulusal Tez Merkezi’nden edinilmiştir.
• Yeşilyurt, E., & Semerci, Ç. (2011). Uygulama öğretmenlerinin öğretmenlik uygulaması sürecinde karşılaştıkları sorunlar ve çözüm önerileri. Akademik Bakış Dergisi, 27, 1-23.
• Yıldırım, R. G., Akamca, G. Ö., Ellez, A. M., Karabekmez, S., & Üner, A. N. B. (2019) .A Study of Preschool Teacher Candidates’ Opinions on School Experience and Teaching Practice. Journal of Higher Education and Science, 9(2), 306-316.
• YÖK. (2007). Eğitim fakültesi öğretmen yetiştirme lisans programları. https://www.yok.gov.tr/Documents/Yayinlar/Yayinlarimiz/egitim-fakultesi-ogretmen-yetistirme-lisans-programlari.pdf.15.12.2019 tarihinde alınmıştır.